Historia wspinania sportowego

1
Historia wspinania sportowego
2
Trudno jednoznacznie okreslic date narodzin
wspinaczki sportowej , jednym z wyznaczników moze
byc fakt wytyczania i pokonywania trudnych
technicznie dróg w skalach .W polowie XIX wieku w
Szwajcarii Saksonskiej , wspinanie na skalki
zaczeto traktowac jako oddzielna dyscypline, a
nie jak do tej pory przygotowanie przed górami.
W roku 1911 Oliver Perry Smith ,Rudolf Fehrmann ,
Walter Hunig zdobyli Teufelsturm, droga która
pokonali siegala trudnosci VI (skala UIAA). Jak
na ówczesne czasy byl to nie lada wyczyn , rok
pózniej powstala droga Schrammtorwachter o
trudnosci VII , i mozna zauwazyc ,ze to trudnosci
drogi sa waznym wyznacznikiem w tej dziedzinie
wspinania.
3
Wspinanie skalkowe równiez w Polsce rozwijalo
sie w sposób naturalny ,pierwsze wspinaczki to
oczywiscie zdobywanie skalek w na Jurze Krakowsko
Czestochowskiej.Lecz przede wszystkim arena
dzialan wspinaczkowych byly Tatry. Porównujac
trudnosci pokonywanych wówczas dróg do przejsc
obecnie dokonywanych mozna zauwazyc ,ze nie sa to
wybitnie trudne wspinaczki. Jednak wówczas byly
to przelomowe wydarzenia w nowej dziedzinie
sportu .Nalezy równiez dodac ,ze zarówno sprzet
jak i asekuracja dopiero powstawaly.
4
Wykaz wazniejszych przejsc do czasów Drugiej
Wojny Swiatowej

5
Przelom ,a zarazem rozwój i powstanie idee
wspinania w skalkach jako poszukiwania coraz
wyzszych trudnosci to lata 70-te ,wówczas prym
wiodla tzw. Grupa Kaskaderów( Ryszard Malczyk
"Riko".,Witold Sas-Nowosielski, Wojtek Kurtyka,
Wojtek Myszkowski, Jerzy Zajac, Tomek Opozda,
Jacek Jasinski, Jerzy Farat i Wojtek Szymandera).
Malczyk znaczaco podnosi poziom wspinania i
przechodzi drogi Srodek Sepiej (VI.1), Taniec
Sw. Wita (VI.2), Prawego Banana (VI.2). I
pojawily sie drogi VI.4Meningitis Sinusoida
Abazy
6
Wojtek w kluczowym miejscu na Kurtykówce
Te przejscia dopiero pózniej zostaja wycenione w
skali trudnosci, która rozwinal Wojciech Kurtyka
i która obowiazuje do dnia dzisiejszego w Polsce,
i tak zgodnie z tradycyjna skala tatrzanska I do
VI (stopien skrajnie trudno VI.) dodaje
podstopnie VI.1, VI.2 itd. (skrajnie trudno.1
skrajnie trudno.2 itd.).
7
Dzieki temu nastapil dosc istotny postep we
wspinaniu, powstaly drogi o bardzo sportowym
charakterze Srodek Szerokiej VI.3 w
Kobylanach, w 1976 powstaje Filar Abazego w
Bolechowicach, Swieta Inkwizycja w Tyncu ,
Sinusoida w Bolechowicach wszystkie oceniane na
VI.4. Drogi o stopniu VI.4 w latach 1978-1979 sa
juz standardem i jest juz ich okolo dwudziestu ,
kolejnym krokiem jest przejscia bez asekuracji
(solo) drogi Panike Tucznika VI.3 przez
Wojciech Kurtyke w 1978 roku.
8
Lata 80-te to szczególnie wazny okres , a
dzialalnosc Andrzeja Marcisza i Piotra Korczak
jest do dnia dzisiejszego widoczna i
niekwestionowana jako przelom.Pokonanie drogi
powyzej mitycznego stopnia VI.5 stalo sie nie
lada wydarzeniem. Powstanie w roku 1987 drogi
Chomeini VI.6 ( Jaskinia Mamutowa) bylo
przejsciem na skale nie tylko Polski lecz takze
na miedzynarodowej arenie wspinaczkowej, droga
ze wzgledu na trudnosci traktowana jest jako
wyprzedzenie epoki (jedna z najtrudniejszych dróg
wtedy na swiecie).
9
Piotr Korczak poprawial kolejne rekordy
trudnosci, przejscia z roku 1992 stanowia wciaz
wyzwanie dla wielu ,gdyz drogi Deklaracja
niesmiertelnosci VI.6/7 i Nieznosna lekkosc
bytu VI.7/7 (Jaskinia Mamutowa) praktycznie
zamykaja skale wspinaczkowa i do dnia
dzisiejszego stanowia nie lada wyzwanie , o czym
swiadczy bardzo mala liczba przejsc
Piotr Korczak Szalony na Nieznosnej Lekkosci Bytu
VI.7? (fot. Darek Król)
10
Dla porównania przedstawie najnowsze drogi z
Jaskini Mamutowej, i tak w roku 2000 powstaje
Salman Rushdie autorstwa Tomasz Regwelskiego ,
w 2001 Las Vegas Parano VI.6 (autor Maciej
Oczko) i Capoeira VI.7 (M. Oczko i Grzegorz
Grochal)
Capoeira VI.7 ,Maciej Oczko
11
Do kolejnych ekstremalnie trudnych dróg zaliczamy
droge Stal Mielec VI.7 z 2005 roku (autor
Bogdan Rokosz), Szalenstwo Ludzi Zdrowych
VI.7 równiez z 2005 roku ( autor Konrad Ociepka)
.W najnowszej Historii Polskiego wspinania
sportowego na czele zapisuja sie przejscia takich
dróg jak Tysiac Kotletów autorstwa Tomasz
Oleksego (2000rok Roznów), Pandemonium VI.8
Rafala Moucki na skale Golebnik z 2001 roku
Lukasz Dudek na drodze Szalenstwo Ludzi
Zdrowych VI.7
12
Powstanie drogi Sprawa Honoru VI.8 ( choc
uwaza sie ze jest to VI.9) jest kolejnym krokiem
w historii polskiego wspinania, droge te wytyczyl
i pokonal w 2008 roku Bogdan Rokosz.
Sprawa Honoru VI.8 ,wspina sie Bogdan Rokosz
13
Pierwszym Polakiem który pokonal droge o
trudnosci 8a ,byl Andrzej Marcisz.Zrobil on
Elektrische sturm in der Hulle (9) na
Frankenjurze. Lecz pierwsza francuska 8a bylo
przejscie prze Marcisz Blocage du violente w
Buoux w 1987 roku. A w 1989 roku poprowadzil
Choucas pierwsze Polskie 8b , równiez w Buoux.
Andrzej Marcisz
14
Pierwsze Polskie 8c to droga Et on tuera tout
les affreaux (La cadre) w Ceuse.Pokonal ta linie
w 1995 roku Sebastian Zieja Zasadzki.Oprócz
tego zrobil Dolce Vita8b i kilka dróg 7c OS.
Sebastian Zieja Zasadzki
15
Dopiero rok 2003 przyniósl kolejne sukcesy we
wspinaczce sportowej. Adam Pustelnik poprowadzil
Infinity pierwsze polskie 8c. Warto dodac ,ze
Adam ma na swojej liscie przejsc 4 x 8c, 13 x 8c
i pierwsze 8b OS, czyli droge Le Spectre de
l'ottokar w Tarnie ,która zrobil równiez w 2003
roku.
16
Adam Pustelnik na Shan gri la 8c, Frankenjura
17
Luksz Dudek na Martin krpan 9a Osp
18
Obecnie przejscie drogi Martin krpan przez
Lukasz Dudka jest jednym z najlepszym osiagniec
Polaków w skalach na zachodzie. Duders dorzucil
jeszcze na swoje konto Underground 9a w Arco
Duders na Underground 9a
19
Drugi Polak na 9a. Mateusz Haladaj pokonal
Erfolg 11 (9a) w Adlitzgraben.
Mateusz na "Erfolg"
20
Kobiece wspinanie w Polsce na pewno kojarzone
jest z Iwona Gronkiewicz-Marcisz ta wielokrotna
Mistrzyni Polski juz w 1997 roku pokonala droge
wyceniana na VI.6, oczywiscie chodzi o droge
Ekspozyture Szatana VI.6na Pochylcu .Wiele
wartosciowych przejsc na swoim wspinaczkowym
koncie zapisala Kinga Ociepka ,jest pierwsza
Polka która pokonala trudnosci 8c , dokonala tego
w 2006 roku przechodzac droge Geminis 8c
wRodellar(Hiszpania)
21
Kinga Ociepka na "Geminis" 8c
22
Kolejna Polka która pokonala tak trudna droge
jest Aleksandra Taistra ,jej przejscie z 2007
roku drogi Die hard 8c w Ferenttilo(Wlochy)
jest istotnym wkladem w historii Polskiego
wspinania , nalezy równiez dodac ze Taistra
stala sie pierwsza polka której udalo sie przejsc
droge VI.7 , a bylo to przejscie drogi Powerplay
VI .7 na Pochylcu.
Ola na "Die Hard" 8c RP
23
Oddzielnym rozdzialem we wspinaniu sportowym sa
zawody wspinaczkowe

Mistrzostwa Polski 1988...(fot. Michal Bulik)
Jenny Lavarda Puchar Swiata w Imst
24
Pierwsze Mistrzostwa swiata zostaly rozegrane we
Frankfurcie w 1991 roku.W konkurencji na trudnosc
zwyciezyli legendarny Francois Legrand i Susi
Good, (Iwona Gronkiewicz-Marcisz -13 miejsce)Na
czas wygral Hans Florine, Andrzej Marcisz byl
4-ty, wsród kobiet najlepiej pobiegla Isabelle
Dorismond (Iwona Gronkiewicz-Marcisz -8 miejsce)
25
Do najlepszych Polskich osiagnie zaliczmy w
konkurencji Na czas Andrzej Marcisz zajal I
miejsce w nieoficjalnych Mistrzostwach Swiata na
Krymie w 1986 roku , nastepnie I miejsce w
edycji Pucharu Swiata w La Ribie (Hiszpania) w
1989 roku, III miejsce w klasyfikacji generalnej
w Pucharze Swiata w 1989 roku Równiez II miejsce
w zawodach Rock Masters w Arco w 1990 roku i IV
miejsce w Pierwszych Oficjalnych Mistrzostwach
Swiata w 1991 roku we Frankfurcie sa jednymi z
lepszych osiagniec w tej dziedzinie osiagnietymi
przez Polaków.
26

• W konkurencji na trudnosc na Mistrzostwach
  Swiata Juniorów w 2001 roku w Austriackim Imst
  zloto dla Polski zdobyli Marcin Wszolek i Kinga
  Ociepka.

27
Na czas Polacy zawsze osiagali wysokie
rezultaty ,do grona scislej czolówki swiata
zalicza sie Tomasz Oleksy , a jego najwazniejsze
osiagniecia to Mistrzostwo Europy z 1998 roku z
Norymbergi , zdobycie Pucharu Swiata w latach
1999 i 2003 , II miejsce na Mistrzostwach Swiata
w 2003 w Chamonix i II miejsce na Mistrzostwach
Swiata w 2003 roku w Chamonix lecz w konkurencji
Bouldering.Bardzo utytulowana zawodniczka w
konkurencji Na czas jest Edyta Ropek, która
zajela 3 miejsce podczas Mistrzostw Swiata w
Monachium w 2005 roku , 2 miejsce Mistrzostwach
Swiata w Aviles w 2007 roku, i wygrala
klasyfikacja generalna Pucharu Swiata 2008 .
28
Tomasz Oleksy
29
Bardzo utytulowana zawodniczka w konkurencji Na
czas jest Edyta Ropek, która zajela 3 miejsce
podczas Mistrzostw Swiata w Monachium w 2005
roku , 2 miejsce Mistrzostwach Swiata w Aviles w
2007 roku, i wygrala klasyfikacja generalna
Pucharu Swiata 2008 i 2009 roku
30
Obecnie Mistrzami swiata na trudnosc sa bask
Patxi Usobiaga i Austriaczka Johanna Ernst.
31
Na mistrzostwa swiata w Szanghaju w Boulderingu
zwyciezyli Rubtsov Alexei i Yulia Abramchuk.Na
czas zwyciezyli zawodnicy z Chin ,wsród mezczyzn
He Cuilian i Zhong Qixin wsród kobiet
32

• Opisujac historie wspinaczki nalezy równiez
  przedstawic historie swiatowego wspinania
  skalkowego. W 1979 roku Amerykanin Tony Yaniro
  przechodzi klasycznie nieprawdopodobna droge
  Grand Illusion i dopiero po paru latach zostaje
  ustalona wycena jej która opiewa na 8a (skala
  francuska).

33
Nastepnym krokiem byl stopien 8b i w roku1986
braci Le Menestrel pokonali drogi Choucas 8b i
La Rose et Le Vampire 8b w Buoux
(Francja).Pokonanie drogi 8c stalo sie kolejnym
krokiem w historii wspinania , Anglik Ben Moon
dokonal tego w 1988 roku ,przechodzac droge
Agincourt równiez w Buouxie.
34
Rok pózniej podnosi poziom i wytycza trudnosci
8c jego droga Hubble 8c w Raven Tor w
Wielkiej Brytanii staje sie jednoczesnie
najtrudniejsza droga na swiecie i na wyspach.

Ben Moon - Hubble 8c, Ravens Tor, Peak District
35
Lecz dlugo nie trzeba czekac na powstanie
kolejnej ekstremy i tak w 1991 roku Niemiec
Wolfgang Gullich zostaje legenda wspinania
wytyczajac mityczna droge Action Direct o
Trudnosciach stopnia 9a (skala francuska) droga
znajdujaca sie na Frankenjurze (Niemcy ) do dnia
dzisiejszego ma niewiele powtórzen i jest
wyznacznikiem stopnia 9a
36
Obecnie istnieje kilka dróg których trudnosci
oscyluja okolo stopnia 9b, zaliczyc do nich mozna
Jumbo love Golpe de EstadoChrisa Sharmy,
Chilama Balam (9b?) Bernabé Fernandez
Chris Ssharma na Golpe de Estado 9b ,Siurana
37
Obecnie najlepszy OS nalezy do Patxi Usobiagi ,
który pokonal Bizi Euskaraz i Home sweet home
8c
Patxi Usobiaga na Bizi Euskaraz8c os
38
Historia kobiecego wspinania sportowego z
pewnoscia rozpoczyna sie przez dokonania
Christine Gambert która pokonala w roku 1987
drogi Reve d'un Papillon w Buoux ,oraz w roku
1992 Amerykanka Linn Hill przechodzi droge Masse
Critique 8b w Cimai (Francja).

39
Najcenniejsze kobiece osiagniecia naleza do
Josune Bereciartu , Baskijka w 1999 roku
przechodzi pierwsze kobiece 8c czyli droge
Honky Tonky i w 2000 pierwsze 8c Honky Mix.
Hiszpanka jest rekordzistka jesli chodzi o
pokonane trudnosci skalne na swiecie i
udowodnila to kolejno w roku 2002 przechodzac
Bain de Sang9a w St Loup( Szwajcaria), a takze
droge Bimbaluna 9a /a w St Loup (
Szwajcaria).
40
Josune na E la Nave va 8c (trawers)
Josune naPowerade 8c Vadiello
41
Dziekuje za uwage ?