Presentacin de PowerPoint

1
e
j
l
r
a
b
a
Bada matematika-lengoaiaren barruan zati bat,
egoera arazotsuak edo/eta problemak adierazteko,
zenbakiak, letrak eta eragiketak ikur
desberdinekin batera erabiltzen dituena.Aljebra
da. Aljebra hitza, Mohammed Ibn-Khwarizmi idazle
arabiarrak idatzitako Al-Jabr wal-muqabala
liburutik dator. Liburu hori XII. mendean itzuli
zen latinera Aljebra izenarekin. Aljebraren
historiaren jatorria, Kristo aurreko 1700.
Urtetik dator.
2
Zenbaki eta eragiketazko multzoari
ADIERAZPEN ARITMETIKOA deritzo
4 x 5 3 2 3 1 5 4 2
5 x 2
Zenbaki, letra eta eragiketen multzoari
ADIERAZPEN ALJEBRAIKOA deritzo.
3x 5 y2 2 4 n 5
3b 2a
Zenbaki, letra eta eragiketez osatutako
berdintzei EKUAZIO deritze
2a 5 25 3m 2 16 2x
1 x 7
3
(No Transcript)
4
Honela azaltzen da
Honela irakurtzen da
a-ren eta b-ren batura
ixaren bikoitza
ixaren hirukoitzaren hurrengoa
ixaren erdia
5
MONOMIOA Balio ezagun baten (koefizientea) eta
letra bidez adierazten diren balio ezezagun baten
edo batzuen arteko biderkadura adierazia da
BERRETZAILEAK MAILA ADIERAZTEN DU
KOEFIZIENTEA
OINARRIA EDO LETRAZKO ZATIA
6
Bi monomioen arteko batuketa edo kenketa
adierazia BINOMIOA da
Hiru monomioen arteko batuketa edo kenketa
adierazia TRINOMIOA da
Orohar, zenbait monomioren arteko batuketa edo
kenketa adierazia POLINOMIOA da
7
Zenbaki baten hirukoitza Zenbaki baten
erdia Zenbaki baten laukoitza Zenbaki baten
hirukoitza Zenbaki bat Zenbaki baten
hurrengoa Zenbaki baten aurrekoa Zenbaki baten
hirukoitzaren hurrengoa Zenbaki baten bikoitzaren
aurrekoa Zenbaki baten erdiaren hurrengoa

3x
x/2
4x

3x
x
x1

x-1
3x1
2x-1

x/21
Adierazpen aljebraikoa
Esaldi matematikoa
8
Zenbaki baten bikoitza Zenbaki baten
erdia Zenbaki baten laukoitza Zenbaki baten
bikoitzaren hurrengoa Zenbaki baten laukoitzaren
hurrengoa
4x x / 2 2x 4x1 2x1
9
Zenbaki baten hirukoitza Zenbaki baten
hurrengoa Zenbaki baten aurrekoa Zenbaki baten
hirukoitzaren aurrekoa Zenbaki baten erdiaren
hurrengoa
x/2 1 x - 1 x 1 3x 3x - 1
10
ESALDI MATEMATIKOA Zenbaki bat Zenbaki baten
bikoitza Zenbaki baten aurrekoa Zenbaki baten
hurrengoa Zenbaki baten hirukoitza zenbaki baten
herena Zenbaki baten hurrengoaren
bikoitza Zenbaki baten bikoitzaren
hurrengoa Zenbaki baten laukoitzaren
aurrekoa Zenbaki bat eta bere bikoitzaren arteko
batura Zenbaki baten aurrekoaren erdia Zenbaki
baten boskoitzaren hurrengoa Zenbaki baten
laukoitzaren hurrengoa Zenbaki bat eta bere
hirukoitzaren arteko batura Zenbaki baten
hurrengoaren erdia zenbaki baten hirukoitzaren
hurrengoa Zenbaki baen herenaren hurrengoa
zenbaki baten laurdena Jarraian dauden bi
zenbakiren arteko batura
ADIERAZPEN ALJEBRAIKOA x (x 1) 2 5x 1 2x x
1 (x 1) 2 x/4 x/3 (x 1) 2 4x 1 4x
1 3x x 2x 2x 1 x 3x x x 1 3x 1 x
1 x/3 1
11
Idatz itzazu ondoko esaldiei dagozkien adierazpen
aljebraikoak
Zenbaki baten eta bere bikoitzaren arteko batura
30 da
x 2x 30
Zenbaki baten hirukoitzari 7 gehitzean, 25
lortzen da
3x 7 25
Zenbaki baten hurrengoaren bikoitza 22 da.
(x 1) 2 22
Zenbaki baten erdiaren hurrengoa 16 da
x/2 1 16
Zenbaki baten hurrengoaren erdia 10 da
(x 1) 2 10
12
Idatz itzazu ondoko esaldiei dagozkien adierazpen
aljebraikoak
Zenbaki baten erdiaren eta bere hirukoitzaren
arteko batura 35 da
X/2 3x 35
Zenbaki baten bikoitzari bere hirukoitza
gehitzean, 60 lortzen da
2x 3x 60
Zenbaki baten hurrengoaren hirukoitza 93 da.
(x 1) 3 93
Zenbaki baten eta bere erdiaren arteko batura 45
da
x x/2 45
Zenbaki baten aurrekoaren laukoitza 16 da
(x - 1) 4 16
13
Idatz itzazu ondoko esaldiei dagozkien adierazpen
aljebraikoak
Zenbaki baten herenaren eta bere laukoitzaren
arteko batura 26 da
x/3 4x 26
Zenbaki baten eta bere herenaren arteko kenketa
20 lortzen da
x x/3 20
Zenbaki baten hurrengoari 13 kentzen badizkiogu
27 ateratzen da.
x 1 - 13 27
Zenbaki baten eta bere boskoitzaren arteko batura
30 da
x 5x 30
Zenbaki baten bikoitzaren aurrekoari 8 gehitzen
badizkiogu 24 ateratzen da
2x 1 8 24