T

1
TÜRKIYE - AB ILISKILERI
2

• "Türkiyeye evet Bunu tereddütsüz söylüyorum
  çünkü, Avrupanin geleceginin Türkiyeden
  geçtigine her geçen gün daha fazla inaniyorum.
• Avrupa Birligi Türkiyeyi içine almali.
  Avrupalilar olarak, bu ülkeyi kitamiza katarak
  elde edecegimiz çikar en az Türklerinki kadar.
  Müslüman, güçlü ve ekonomik kalkinma içinde olan
  bu ülkenin katilimi sadece onun isteklerine
  hizmet etmeyecek. Türkiyenin üyeligi Avrupa için
  bir hayat sigortasi.
• Türk sorunu, daha erken ve düzgün biçimde
  yapamadigimizi yapmak, Avrupa için kimligiyle
  ilgili sorulari sormak, genislemeye karar
  verdigine göre halklarin yakinlasmasina katkida
  bulunacak dünyadaki gerçek misyonunu nihayet
  sorabilmemiz için harika bir firsattir Ve tam da
  Müslüman oldugu için Türkiyenin Avrupaya
  katilmasi gerektigini düsünüyorum. "
• Michel Rocard,
• Fransa Eski Basbakani (1988-1991),
• Türkiyeye Evet isimli Kitabin Yazari

3
AB-Türkiye Iliskilerinin Tarihsel Gelisimi
31 Temmuz 1959 ortaklik basvurusu 11 Eylül 1959
AET Bakanlar Konseyi Yunanistan ve Türkiyenin
ortaklik basvurularini kabul etti 17 Mart 1960
Türkiye, AET ülkelerinin Ankara Büyükelçilerine
Yunanistan ile müzakerelere baslanirken
Türkiyenin geri birakilamayacagini belirten bir
memorandum verdi 21 Nisan 1960 AET Komisyonu,
Türkiyenin Yunanistan gibi agir yükümlülükler
altina giremeyecegini belirtmistir. 27 Mayis
1960 ordu yönetime el koydu, Türkiye-AET
iliskileri donduruldu.
4

• 14 Ekim 1960
• Türkiye en kisa sürede bir anlasma
  imzalanmasi için tüm yükümlülükleri almaya hazir
  oldugunu açiklamis, 27 Mayis sonrasi kurulan
  yeni Hükümet, AETden Yunanistan ile yapilan
  anlasmanin aynisinin Türkiye ile yapilmasini
  talep etmistir.
• 20-21 Mart 1961
• AET Bakanlar Konseyi, Komisyonun önerisini
  dikkate alarak Türkiyeye iki seçenekli bir
  teklifte bulunmustur. Bu seçeneklerden birincisi
  5 yillik bir Ticaret Anlasmasi yapilmasi ve
  Türk ekonomisinin istenen seviyeye ulasmasi
  halinde Gümrük Birligi anlasmasinin imzalanmasini
  içerirken, ikincisi Yardim Anlasmasi yapilmasini
  öngörmüstür.

5

• 21 Agustos 1961
• Türkiye AET ülkeleri baskentlerine
  gönderdigi bir memorandum ile AETnin Yunanistan
  ile anlasmasina ragmen Türkiye ile görüsmelerin
  baslamamis olmasini protesto etmis, Gümrük
  Birliginden baska bir modeli kabul etmeyecegini
  bildirmistir.
• AET Konseyi Türkiyedeki demokratiklesme sürecini
  desteklemek hedefiyle, Gümrük Birligine giden
  bir anlasma için Türkiye ile resmi görüsmelerin
  açilmasini kararlastirmistir
• 12 Eylül 1963 Ankara Antlasmasi

6

• Madde- 28
•   Anlasma'nin isleyisi, Toplulugu kuran
  Antlasmadan kaynaklanan yükümlülüklerin tümünün
  Türkiye tarafindan üstlenebilecegini
  gösterdiginde, Akit Taraflar, Türkiye'nin
  Topluluga katilmasi olanagini incelerler.

7
AB YOLUNDA TÜRK SIYASI LIDERLERI
TARIH GIRISIM KISI PARTi
31.07.1959 Ortaklik Basvurusu A. Menderes DP
01.03 1961 Ortaklik müzakerelerine devam istegi C. Gürsel MBK
12.09.1963 Ankara Anlasmasi imzalanmasi I. Inönü CHP
23.11.1970 Katma Protokol imzalanmasi S. Demirel AP
14.04.1987 Tam üyelik basvurusu T. Özal ANAP
06.03.1995 G. Birliginin tamamlanmasi T. Çiller DYP
25.05.1999 Aday sayilma istegi B. Ecevit DSP
12.12.1999 Türkiyenin aday kabul edilmesi B.Ecevit D.Bahçeli M.Yilmaz DSP MHP ANAP
17.12.2004 Müzakerelere baslama karari R.T.Erdogan AKP

• ö

03.10.2005 Müzakerelere baslanmasi R.T.Erdogan AKP
8

• 22 Temmuz 1970 Geçis Döneminin gereklerini
  içeren Katma Protokol kabul edildi. 13 Kasim
  1970 tarihinde imzalanan ve 1 Ocak 1973 yürürlüge
  giren Katma Protokolde geçis döneminin hükümleri
  ve taraflarin üstlenecegi yükümlülükler
  belirlenmistir Katma Protokol, AET üyesi
  ülkelerin Parlamentolarinda onaylanana kadar,
  ticari hükümleri isletecek olan Ara Anlasma
  Eylül 1971 yürürlüge girdi.
• 1971den itibaren AT, Türkiye çikisli sanayi
  mallarina uyguladigi tüm gümrük vergilerini
  sifirladi. Türkiye ise, 12 ve 22 yillik sürelerde
  Topluluk çikisli sanayi mallarinda gümrük
  vergileri ve es etkili vergileri kaldirmayi
  taahhüt etti.
• 1973 1976 gümrük indirimi ve konsolide
  liberasyon listesi uyumu

9
KATMA PROTOKOL

• MADDE - 33.
• Yirmi iki yillik dönem içinde, Türkiye,
  tarim ürünlerinin Türkiye ile Topluluk arasinda
  serbest dolasimi için Türkiye'de uygulanmasi
  gerekli ortak tarim politikasi tedbirlerini bu
  dönemin sonunda alabilmek amaciyla, kendi tarim
  politikasinin uyumu yoluna gider.
• MADDE - 34.
• Yirmi iki yillik dönemin sonunda Ortaklik
  Konseyi, Türkiye'nin 33. maddenin 1. fikrasinda
  belirtilen Ortak Tarim Politikasi tedbirlerini
  aldigini tespit ettikten sonra, tarim ürünlerinin
  Türkiye ve Topluluk arasinda serbest dolasiminin
  gerçeklesmesi için gerekli hükümleri tespit eder.
  .

10

• MADDE - 60
• 1. Türk ekonomisinin bir faaliyet sektörünü veya
  dis mali istikrarini tehlikeye düsürecek ciddi
  bozukluklar ortaya çikar veya Türkiye'nin bir
  bölgesinin ekonomik durumunun bozulmasi seklinde
  güçlükler belirirse, Türkiye gerekli korunma
  tedbirlerini alabilir.
• Bu tedbirler ve bunlarin uygulama usulleri
  Ortaklik Konseyi'ne geciktirmeksizin bildirilir.
• 2.Toplulugun, bir veya birkaç üye devletin bir
  ekonomik faaliyet sektörünü bir veya birkaç üye
  devletin dis mali istikrarini tehlikeye düsüren
  ciddi bozukluklar ortaya çikar veya Toplulugun
  bir bölgesinin ekonomik durumunun bozulmasi
  seklinde güçlükler belirirse Topluluk, gerekli
  korunma tedbirlerini alabilir veya ilgili üye
  devlet veya devletleri bu tedbirleri almakla
  yetkili kilabilir.

11

• 25 Aralik 1976
• Türkiye, tek yanli bir kararla Katma
  Protokoldeki korunma maddesi olan madde 60i
  isletip tüm yükümlülüklerini dondurdu
• 1977 ve 1978 yillarinda gümrük indirimini
  yapamayacak.
• 12 Mayis 1977
• 1979-1982 yillari arasinda Türkiyeye 310
  milyon ECU tutarinda kredi saglayacak olan III.
  Mali Protokol imzalanmistir.
• 4-11 Ekim 1978
• Türkiye, Dördüncü Bes Yillik Plan süresince
  kendine düsen sorumluluklari dondurdu. 21 Eylül
  1979 anlasma karsilikli olarak iliskiler 5 yillik
  donduruluyor.
• 8 milyar Dolarlik yardim talebinde
  bulunmustur
• 28 Aralik 1979
• Ecevit hükümetinin yerine geçen Demirel
  hükümeti AET ile iliskileri gelistirmek
  istediklerini açiklamis ve Katma Protokol
  çerçevesindeki sorumluluklari dondurma istegini
  geri çekmistir.

12

• 24 Ocak 1980 Istikrar Paketi
• 30 Haziran 1980 Disisleri Bakani H. Erkmen
  Brükselde basin toplantisinda, Türkiyenin
  sonbaharda tam üyelik için basvuracagini
  açikladi.
• Ortaklik Konseyi tarim ürünlerinin tamamina
  yakin bir kisminda Türkiyeye uygulanan gümrük
  vergilerinin 1987 yilina kadar sifira
  indirilmesini kararlastirmistir. Ayrica,
  Türkiyeye 600 milyon ECU tutarinda destek
  verilmesini öngören IV. Mali Protokol üzerinde
  anlasmaya varilmistir.
• 12 Eylül 1980 ordu yönetime el koydu.

13

• 22 Ocak 1982 AT iliskileri dondurdu.
• 26 Kasim 1983 Türkiyede seçimler yapilmistir.
• 17 Ekim 1986
• AT iliskilerinden sorumlu Devlet Bakani Prof.
  Dr. Ali Bozer
• 1 Aralik 1986
• AT Türkiyenin Katma Protokol hükümlerinden
  dogan is gücünün serbest dolasim hakkinin
  yürürlüge girmesini durdurmustur.
• 14 Nisan 1987 ATye tam üyelik basvurusu
• 18 Aralik 1989 AT Komisyonu Görüsü

14
1 Ocak 1996 Türkiye-AB Gümrük Birligi

• 1963 Ankara Antlasmasi Taraflar arasinda bir
  gümrük birligine dayanan ve ilerde tam üyeligi
  öngören ortaklik anlasmasi
• 1970 Katma Protokol Geçis Dönemi
• 1995, 1/95 Sayili Ortaklik Konseyi Karari Katma
  Protokolün yürürlüge girmesinden 22 yil sonra
  31.12.1995 tarihinde GB tamamlandi.

15

• Gümrük Birligi ile ilgili Tartismalar
• Gümrük Birligi iyi müzakere edilmemis, Türk
  sanayinin Avrupa sanayi karsisinda rekabet
  gücünün henüz düsük oldugu bir dönemde iç
  piyasada pazar kaybina yol açmistir.
• Gümrük Birligiyle gerçek bir ithalat patlamasi
  yasandi!
• Serbest Ticaret Anlasmalari Türkiye 1/95 sayili
  Ortaklik Konseyi Kararinin 16.maddesi uyarinca
  kararin yürürlüge girmesini takip eden bes yil
  içinde Toplulugun tercihli gümrük rejimine
  asamali olarak uyum saglar. Bu uyum, hem otonom
  rejimleri hem de üçüncü ülkelerle tercihli
  anlasmalari kapsar

16

• Hassas ürünler 5 yil süreyle korumaya tabi
  tutulmustur.
• Hassas Ürünlere Iliskin 2/95 sayili Ortaklik
  Konseyi Karari
• Türkiyenin üçüncü ülkelere karsi 1 Ocak 2001
  tarihine kadar 5 yil süreyle Ortak Gümrük
  Tarifesinin üzerinde vergi uygulayabilecegi
  hassas ürünler tespit edilmis(otomotiv sanayi
  ürünleri, deri ve köseleden bazi esyalar,
  ayakkabi ve ayakkabi aksami, porselen ve
  seramikten bazi sofra ve mutfak esyalari ile
  mobilya).

17

• Gümrük Birligi sonrasi üçüncü ülkelerle
  gerçeklestirdigi ticarette de belirgin bir
  degisiklik olmadigi görülmektedir. Gümrük Birligi
  Avrupa Birligi lehine bir ticaret sapmasi
  yaratmamis ve Türkiyenin diger dis ticaret
  pazarlarinda bir kayba yol açmamistir.
• Türk ekonomisinin rekabet edebilirligini
  arttirmasinda GB itici bir güçtür. GB sonrasi
  teknik mevzuata uyum,fikri ve sinai mülkiyet
  haklari ve rekabet kanununun yürürlüge girmesi,
  kaliteli üretimi, teknoloji kullanimini ve
  özellikle de AR-GE yi tesvik edici etkisi oldugu
  söylenebilir.

18

• Ihracatin agirliginin, geleneksel ve emek yogun
  tekstil ve konfeksiyon sektöründen, katma degeri
  yüksek, sermaye ve teknoloji yogun otomotiv ve
  elektronik sektörlerine kaymasi bu yapisal
  degisikliklerin göstergesidir.
• Gümrük Birligi Türk dis ticaretindeki degisimleri
  tek basina belirleyen bir süreç degildir.
• Türkiye, GB kapsamindaki yükümlülükleri
  gerçeklestirirken, DTÖnün kurallarina uyumu da
  saglamistir.

19

• ABnin Genellestirilmis Tercihler Sistemine
  uyumun üstlenilmesi de söz konusudur. AKÇT ve
  tarim ürünleri ise GB kapsaminda olmadigindan, bu
  ürünlerde GTS rejimine uyum saglama yükümlülügü
  yoktur. Türkiye, bu sistem kapsaminda, Ermenistan
  ve Güney Kibris hariç ABnin GTS rejimini
  uyguladigi tüm ülkelere uygulamaya baslamistir.
• GTS kapsaminda Türkiye sanayinin girdi
  gereksinim olan birçok üründe tavizli ithalat
  imkani vardir.
• gümrük birligi, 2008de 100 milyar avroyu asan
  AB-Türkiye ikili ticaretinin artmasina katkida
  bulunmus, böylelikle Türkiyenin ABnin yedinci
  en büyük ticari ortagi olmasini saglamistir.

20
AB-27nin Ana Ortaklari ile Dis Ticareti
AB-27nin Dis Ticareti IHRACAT ITHALAT 1,552.4
ABD 19.1 12.0 186.4
Çin 6.0 16.0 247.9
Rusya 8.0 11.2 173.6
Isviçre 7.5 5.2 80.1
Norveç 3.3 5.9 92.0
Japonya 3.2 4.8 74.9
Türkiye 4.1 3.0 45.9
G. Kore 2.0 2.5 39.4
21
Türkiyenin Dis Ticaretinde ABnin Payi () Türkiyenin Dis Ticaretinde ABnin Payi () Türkiyenin Dis Ticaretinde ABnin Payi ()
Yil Toplam Ihracat Toplam Ithalat
1995 51.2 47.2
2009 50,1 41,5
Source Dis Ticaret Müstesarligi
22
Gümrük Birligi Öncesi Mali Yardimlar
Kredi (milyon ECU)
II.1.1. Birinci Protokol (1964-1969) 175
II.1.2. Ikinci Protokol (1973-1976) 220
II.1.3. Ek Protokol (1971-1977) 47
II.1.4. Üçüncü Protokol (1979-1981) 310
II.1.5. Dördüncü protokol, Temmuz 1980'de görüsülmüs ve paraflanmisti. Bu yardim, Avrupa Birligi Konseyi'nde oybirligi saglanamadigindan uygulamaya konulamamistir. (600)
23

• 12-13 Aralik 1997 Lüksemburg Zirvesi
• Türkiye ise aday ülkeler arasina alinmamis,
  tam üyelige ehil oldugu teyit edilmistir.
• 14 Aralik 1997 Lüksemburg Kararlarini takiben,
  Türk hükümeti AB ile siyasi diyalogun
  dondurulmasi kararini almistir.
• 10-11 Aralik 1999 Helsinki Zirvesi Türkiye aday
  ülke

24

• 12-13 Aralik 2002 Kopenhag Zirvesi
• Konseyin 2004 yili Ilerleme Raporu ve
  Komisyonun görüsleri isiginda, Aralik 2004
  tarihli Zirvede Türkiyenin Kopenhag siyasi
  kriterlerini karsiladigi kararini almasi halinde
  müzakerelerin gecikmeksizin baslatilacagi
  belirtilmistir.
• 7 Mayis 2004 Anayasa Reform Paketi TBMMde kabul
  edildi.
• Komisyon, 2004 Ilerleme Raporu ile birlikte
  Türkiyeye iliskin tavsiye kararini su sekilde
  açiklamistir Komisyon Türkiyenin siyasi
  kriterleri yeterli düzeyde karsiladigini
  düsünmekte ve katilim müzakerelerinin açilmasini
  tavsiye etmektedir.
• Her durumda ABnin, belli müzakere
  kisimlarinin mali etkilerinin karsilanabilmesi
  için 2014 sonrasi döneme iliskin mali
  perspektifini yeniden tanimlamasi gerekecek.
  yani üyelik, 2014ten önce olamaz denilmektedir.

25

• Türkiyeye Özgü Kosullar
•    
• Kalici Koruma Önlemleri
• isçilerin serbest dolasimi konusunda kalici
  koruma önlemleri alinabilecegi
• Açik Uçlu Müzakere
•   Müzakere sürecinin sonucu önceden garanti
  edilemeyecek açik uçlu bir süreç oldugu,
  müzakerelerin ya da onay sürecinin sonucu ne
  olursa olsun Türkiyenin Avrupa yapilarina bagli
  kalmasinin saglanmasi gerektigi görüsü

26

• .
• Müzakerelerin Askiya Alinabilmesi
• ABnin dayandigi temel hak ve özgürlüklere,
  insan haklarina saygi ve hukukun üstünlügü
  ilkelerinin ciddi sekilde ve devamli ihlali
  halinde müzakerelerin askiya alinabilecegi
  ifadesi kullanilmistir.
• AB "hazmetme kapasitesi"ni göz önünde
  tutacaktir. Bunlar sosyal, mali ve idari
  kapasite olarak nitelendirilmelidir.
• Türkiye Ankara Anlasmasi ve eklerini 1 Mayis 2004
  tarihinde ABye üye olan 10 yeni ülkeye
  genisletecektir.

27
Sürecin Safhalari

• Brüksel Zirvesi karari (17.12.2004) Müzakereler
  daha önce oldugu gibi, içinde tüm üye devletlerin
  yer alacagi Hükümetlerarasi Konferans seklinde
  ve 35 baslik altinda yapilacaktir.
• Müzakere çerçevesi (3 Ekim 2005)
• Tarama (20 Ekim 2005 Ekim 2006)
• Geçici kapama final
• (Müzakere edilen ilk fasil ?25. Fasil -Bilim ve
  Arastirma ? 12 Haziran 2006 tarihinde geçici
  olarak kapandi

28
Kopenhag Kriterleri
1993de Kopenhagda yapilan zirvede tam üyeligin
ön kosullari

• Siyasi Kriterler
• Hukukun üstünlügü
• Insan haklari ve azinlik haklarina saygi
• Çogulcu demokrasi
• Ekonomik Kriterler
• Hukuki Kriter

29
Müzakere Çerçeve Belgesi Nedir?

• ABnin, müzakerelerin temel ilkelerini ve
  yürütülme biçimine iliskin yöntemi belirledigi
  belgedir.
• 23 Madde ve 1 ekten olusuyorKabulü 3 Ekim
  2005 Niteligi Anlasma degildir, AB'nin tek
  tarafli belgesidir
• Aday ülkenin
• müzakere sürecindeki performansinin hangi
  kriterlere göre degerlendirilecegini,
• müzakere basliklarinin açilma ve kapanma
  kosullarini,
• geçis sürelerinin hangi durumlarda temin
  edilebilecegini, vb. hususlari ortaya koyar.
• Tüm dosyalarda uyum saglanmadan hiçbir konuda
  uyum saglanmis sayilmayacaktir

30
Müzakere Sürecinin Boyutu

• 1.Siyasi Boyut
• 2.Teknik Boyut
• Teknik konular politik alana tasinabiliyor
  (örn. Ruhban okulunun açilmasi)

31

• Siyasi boyut üye devletler toplam olarak 1975
  veto hakkina sahiptirler.

Müzakere süreci 35 dosya x 2 70 x 27 üye
devlet 1890 Tüm dosyalarin onayi 27128
Imza asamasi 27128 Parlamento onayi
28129 Toplam
1975 kere veto riski vardir
32

• Müzakereleri destekliyorum..... çünkü
  müzakerelerin Ikinci Dünya Savasindan sonra
  Fransa ile Almanya arasinda barisin tesis
  edilmesi veya 1989 yilinda Berlin Duvarinin
  yikilmasindan sonra Avrupanin yeniden birlesmesi
  gibi çok önemli bir firsat teskil ettigini
  düsünüyorum. Bu görüsmeler, Hiristiyanlar ve
  Müslümanlar arasinda, bütün dünya için olaganüstü
  yeni bir dönem yaratmasi olasi yeni bir diyalog
  baslatmaktadir.
• Wilfried Martens (Belçika eski Basbakani ve AB
  Hiristiyan Demokrat Partileri Grubunun Kurucusu
  ve Baskani)

33
Müzakere Süreci
AB Üye Devletleri AB Komisyonu COREPER
Türkiye
T A R A M A
Türkiyenin Pozisyon Belgesi
AB Pozisyon Belgesi
Müzakereler
Ortak Pozisyon Belgesi
Basligin geçici kapatilmasi
34
Tarama süreci nedir?

• AB müktesebati ile aday ülke mevzuatinin
• karsilastirilarak
• ? farkliliklarin,
• ? uygulamada karsilasilacak sorunlarin,
• ? idari kapasitelerin,
• ? uyum takviminin,
• ? fiili müzakerelerin baslatilacagi konu
  basliklarinin,
• ? geçis dönemi ve istisna öngörülerinin
  belirlendigi süreç.

35
Müzakere Pozisyon Belgesi nedir?

• Türkiye her müktesebat basliginda
• AB müktesebatina uyumda ne noktada oldugunu,
• Tam uyum ve uygulama için yapacagi çalismalari ve
  planladigi takvimi,
• Varsa uygulama için ihtiyaç duydugu geçis dönemi/
  istisna taleplerini ve gerekçelerini düzenleyici
  etki analizleri
• Gerekli finansman ihtiyacini
• Nasil bir kurumsal yapi olusturacagini müzakere
  pozisyonunda ortaya koyacak.

36
Pozisyon Belgelerinin Hazirlanmasi
Türkiyenin Pozisyon Belgesi
Gerekli Düzenlemelerin Yapilmasi ve Onayi
Türkiyenin Taslak Pozisyon Belgesi
Bakanliklararasi Komite
Çalisma Gruplari
Müzakere Heyeti
37
Müzakere Sürecine Toplumsal Katilim

• Müzakereler sancili süreç iç ve dis muhalefet
  var
• toplumsal destek
• SEFFAFLIK (ilgili kesimlerin süreci
  izleyebilmeleri )
• KATILIMCILIK (görüs ve taleplerini sürece
  yansitabilmeleri)

38
Adaylik Sürecinin Izlenmesi Ilerleme Raporlari

• 1998den beri her yil Brükselde Türkiyenin
  fotografi çekiliyor. Komisyonunun ilerleme
  raporlari bilgi toplumu çagindakol kirilir, yen
  içinde kalir anlayisinin geçersizligini
  gösteriyor.

39
Türkiye AB Müzakerelerinde Kibris

• 14-15 Aralik 2006 Zirvesinde AB, Komisyon
  Türkiyenin
• Ek Protokole iliskin taahhütlerini yerine
  getirdigini
• dogrulayana kadar
• (i) bazi fasillarin açilmamasina
• (ii) hiçbir faslin geçici olarak kapatilmamasina
  karar vermistir.
• Açilmamasi kararlastirilan fasillar
• Mallarin serbest dolasimi (1) Is kurma hakki
  ve hizmet sunma serbestisi (3) Mali hizmetler
  (9) Tarim ve kirsal kalkinma (11) Balikçilik
  (13)
• Ulastirma politikasi (14) Gümrük Birligi
  (29) Dis Iliskiler (30)

40
(No Transcript)
41
Müzakere süreci

• Belirsizlikler süre sonuç
• Zor kosullar
• Ilgili baslikta müzakerelerin baslamasi için
• kosullar (benchmark)
• uzun geçis dönemleri / derogasyonlar

42
KAYGILAR

• Türkiye AB'ye katildiginda egemenlik haklarini
  koruyabilecek mi?
• AB iç meselelerimize ne ölçüde müdahalede
  bulunabilir?
• Din Kültür çatismasi
• Biz katilana kadar AB kalir mi?

43
Beklentiler

• 3.9 milyon km karelik yüzölçümü 455 milyonluk
  bir tüketici toplulugu
• Dünya GSH sinin 28i
• Dünya ticaretinde pay 18-20
• Dünyadaki dogrudan yabanci yatirimlarin 2/3ü AB
  kökenli

44
ABye üye olmak için Türkiyenin yerine getirmesi
gereken Kopenhag Kriterlerini ne kadar
biliyorsunuz?
Çok Iyi biliyorum
Hiçbilmiyorum
76
14
10
Ortalama 2,7
45
AB bir Hiristiyan Kulübü müdür, yoksa Türkiye
gibi Müslüman ülkelere de yer var midir?
Bir Hiristiyan
kulübüdür
49
Fikri yok
9
Türkiye gibi
Müslüman
ülkelere de
yer vardir
42
46
Türkiyenin AB üyeligine bakisi
(Türkiye Ulusal Eurobarometre 71, 2009)
47
Türkiye ABye üye olursa hayatinizda nasil bir
degisim olacaktir?
Çok iyi
Çok kötü
20
38
42
Ortalama 6,0
48
ABye girmenin Türkiyeye en önemli iki yarari ne
olacaktir?
Baz Yüzde192
49
ABye girmenin Türkiyeye en önemli iki zarari ne
olacaktir?
Baz Yüzde188
50
Sizce Türkiye ABne girmeye ne derece hazir?
Tamamenhazir
Hiçhazir degil
56
24
20
Ortalama 4,1
51
Avrupanin Kaygilari

• Öteki tanimi
• Demografik dinamizm (göç endisesi karar
  mekanizmalarinda etkinlik)
• Tarimin konumu
• Gelir dagilimi ve bölgelerarasi esitsizlik
• Din kültür çatismasi
• farkli yasam biçimlerine karsi hosgörüsüzlük

52
Genisleme Süreçlerinin Etkisi
Yüzölçümü artisi Nüfus artisi Toplam GSYIH artisi Kisi basi GSYIH degisimi Ortalama Kisi basi GSYIH (AB 15100)
AB 15/ AB 27 23 20 4,7 -8,8 91,2
AB 25/ AB 27 9 6 0, 7 - 4,3 87,4
AB 27/ AB27TR 18 15 2,2 - 9,1 79,4
Kaynak Eurostattan düzenlenmistir.
53
Demografik Profil

• AVRUPA BIRLIGI
• Demografik profil
• Yas 0-14 16.03
• 15-64 67.17
• 65 ve üstü 16.81
• Nüfus artis hizi 0.15

• TÜRKIYE
• Demografik profil
• Yas 0-14 25.5
• 15-64 67.7
• 65 ve üstü 6.8
• Nüfus artis hizi 1.06

54
Nüfus Türkiye, AB 25, AB 28 (Bin)
2003 2015 2025
Türkiye 71325 82150 88995
AB 25 454187 456876 454422

AB 28 ( Türkiye dahil) 555743 567842 570832
Türkiyenin AB 28 içindeki payi 12.8 14.5 15.6
Kaynak UN World Population Division World Population Prospects the 2002 Revision
55
AB ülkelerindeki Türk Nüfusu
Bin Toplam yabanci nüfus içindeki payi ()
Almanya 1998.5 27.4
Fransa 208.0 6.4
Avusturya 134.5 17.7
Hollanda 100.8 15.1
Ingiltere 58.0 2.2
Belçika 56.2 6.5
Danimarka 35.2 13.6
Kaynak K. Hughes, Turkey and EU Just Another Enlargement, 2004, LSE , London Kaynak K. Hughes, Turkey and EU Just Another Enlargement, 2004, LSE , London Kaynak K. Hughes, Turkey and EU Just Another Enlargement, 2004, LSE , London
56
(No Transcript)
57
Türkiyenin ABne getirdigi ekonomik yük

• varsayimsal verilere dayanarak 2017 yilinda
  toplam 45.5 milyar Euro
• Mansiyon üçüncü ülkelerin bakisini
  yansitmaktadir. Gerçekte Türkiye gerekli mali
  yardimi bile alamamistir

58
Yeni Üyelerin Türkiye'nin Üyeligine Bakisi
Evet Hayir
Polonya 51 31
Litvanya 33 42
Slovenya 53 41
Romanya 66 7
G. Kibris Rum Kesimi 26 68
Macaristan 44 46
Çek Cumhuriyeti 32 61
Malta 35 31
Slovakya 33 55
Bulgaristan 47 26
Letonya 35 47
Estonya 35 49
59

• Europe is about peace and integration, not about
  conflict and exclusion. Turkish kebab is a part
  of Europe - as much as French cheese. Young
  Europeans from all over the continent expect more
  from Sarkozy than cultural segregation.
• Jan Seifert, President of Young European
  Federalists

60
(No Transcript)
61
Asagidaki Ülkelerin AB üyeligini
destekliyormusunuz?
Evet Hayir Yanitsiz
Turkiye 31 55 14
Hirvatistan 52 34 14
Makedonya 40 43 17
Bosna Hersek 40 44 16
Sirbistan 38 47 15
Montenegro 41 41 18
Arnavutluk 34 51 15
Kosovo 34 50 16
Ukrayna 43 42 15
62
AB ülkelerinin AB üyeligine bakisi
63
AB ülkelerinin genislemeye bakisi
64

• ABnin sürekli bir sekilde genislemesi ve bu
  arada hareket kabiliyetini yitirmesi anlamsiz.
  Türkiyeyle imtiyazli ortakliga evet, AB
  üyeligine hayir diyoruz."
• Angela Merkel,
• Hiristiyan Demokrat Birlik Partisinin Almanya
• Fransa
  Bulusmasi Etkinligi, Berlin 11.05.2009

65

• Türkiye zaten imtiyazli ortagimiz. Türkiye,
  ABne diger üçüncü ülkelerden çok daha siki
  bagli. Aramizda gümrük birligi var. Türkiyeye,
  simdikini asacak ama tam üyeligin altinda kalacak
  daha ne verebiliriz, bilmiyorum? Imtiyazli
  ortakligin pratikteki anlamini bana simdiye kadar
  kimse izah edebilmis degil. Soru su Türkiyeye
  simdiye kadarkinden fazla daha ne verilebilir?
  Üstelik Türkiyede bununla yetinmek niyetinde
  degil. Bize yillar önce söz verdiniz,
  baslatilmasina 27 üyenin oy birligiyle karar
  verdigi müzakereler sürüyor, biz niye
  vazgeçelim?', diyor.
• Günter Verheugen,
• 18.10.2009,
• Deutschlandfunk radyosuna verdigi mülakat,

66
Nüfusa Göre Oy Agirliklari AB 25, AB 28
AB 25 içindeki payi AB 28 içindeki payi
2004 2015
Almanya 18.1 14.5
Fransa 13.2 11.0
Italya 12.6 9.7
Ingiltere 13.0 10.7
Ispanya 9.0 7.2
Polonya 8.4 6.7
Hollanda 3.5 2.9
Türkiye -- 14.4
4 büyük ülke Türkiye -- 60.3
Toplam AB 28 100 100
67
AVRUPA PARLAMENTOSU
68

• AB ve TÜRKIYE FIKRASI...
• AB, tam üyelik konusunda son kararini
  verebilmek için, geri kalan üç aday ülkeyi yazili
  bir sinava davet ediyor. Aralarinda hiçbir ayirim
  yapmis olmamak içinde, ayni konuda soru
  sorulacagi açiklaniyor. Bulgar Basbakanina "ilk
  nükleer bomba hangi tarihte atildi?" diye
  soruluyor.Bulgar Basbakani yaniti hemen
  yapistiriyor"1945'te..."Sinav heyeti çok
  memnun, bravo'lar arasinda alkisliyor ve tam
  üyelik sinavini geçtigi belirtiliyor.Ardindan
  Romen Basbakanina sira geliyor. Ona da "ilk
  nükleer bomba hangi kente atilmisti?" diye
  soruluyor. Yanit hemen geliyor"Hirosima.."Sinav
  heyeti çok memnun, Romanya'nin da sinifi
  geçtigini açikliyor.
• Sira Türk Basbakanina geliyor. Esitligi
  bozmamak adina, ona da ayni konuda soru
  soruluyor"1945'te Hirosima'ya atilan ilk
  nükleer bomba sonucu ölenlerin, isim soyadi ve
  dogum tarihlerini yazip veriniz!..."

69
(No Transcript)
70

• "Derin devlet, sivil-asker iliskisi, Kürt
  sorunu, Ermeni meselesi gibi konular günlük
  sekilde tartisilir hale geldi düsünülmezken
  siyasi gündemi mesgul eder hale geldi. Demokratik
  açilim projesi, atilan adimlarin ulastigi son
  noktayi gösteriyor. Geçtigimiz 5 yil çok heyecan
  ve verici büyüleyiciydi. Türk halkinin, net bir
  AB yol haritasi temin edildikten sonra bu yola ne
  kadar bas koydugunu gördüm. Bu talepler
  Brüksel'den istendigi için degil, kendi
  çocuklarinin gelecegi için bu reformlari
  gerçeklestiren bir Türkiye ile karsilastim.
  Türkiye'nin AB yolunun en büyük destekçisi olmaya
  devam edecegim.
• Olli Rehn, Bogaziçi Konferansi, Istanbul,
  17.10.2009

71
Müzakere takvimi
  Tanitici Tarama Ayrintili Tarama Müzakere Baslangiç/ Geçici Kapanis
25. Bilim ve Arastirma  20 Ekim 2005 14 Kasim 2005 12 Haziran 2006
26. Egitim ve Kültür  26 Ekim 2005  16 Kasim 2005  
5.Kamu Alimlari  7 Kasim 2005  28 Kasim 2005   
8. Rekabet Politikasi  8-9 Kasim 2005  1-2 Aralik 2005   
3.Yerlesme Hakki ve Hizmet Sunma Serbestisi  21-22 Kasim 2005  19-20 Aralik 2005  
4. Sermayenin Serbest Dolasimi  25 Kasim 2005  22 Aralik 2005  19 Aralik 2008 
11. Tarim ve Kirsal Kalkinma  5-8 Aralik 2005  23-26 Ocak 2006   
1. Mallarin Serbest Dolasimi  16-20 Ocak 2006  20-24 Subat 2006  
24. Adalet, Özgürlük ve Güvenlik  23-25 Ocak 2006  13-15 Subat 2006   
29. Gümrük Birligi  31 Ocak-1 Subat 2006  13-14 Mart 2006   
72
Müzakere takvimi
  Tanitici Tarama Ayrintili Tarama Müzakere Baslangiç/ Geçici Kapanis
7. Fikri Mülkiyet Hukuku  6-7 Subat 2006  2-3 Mart 2006   17 Haziran 2008
19. Sosyal Politika ve Istihdam  8-10 Subat 2006  20-22 Mart 2006   
17. Ekonomik ve Parasal Politika  16 Subat 2006  23 Mart 2006    
13. Balikçilik  24 Subat 2006  31 Mart 2006   
12. Gida Güvenligi, Veterinerlik ve Bitki Sagligi  9-15 Mart 2006  24 Nisan-28 Nisan 2006   
20. Isletme ve Sanayi Politikasi  27-28 Mart 2006  4-5 Mayis 2006   29 Mart 2007
9. Mali Hizmetler  29-30 Mart 2006  2-3 Mayis 2006   
27. Çevre  3-11 Nisan 2006  29 Mayis-2 Haziran 2006   
73
Müzakere takvimi
  Tanitici Tarama Ayrintili Tarama Müzakere Baslangiç/ Geçici Kapanis
15. Enerji  15-17 Mayis 2006  14-16 Haziran 2006   
32. Mali Kontrol  18 Mayis 2006  30 Haziran 2006  26 Haziran 2007
16. Vergilendirme  6-7 Haziran 2006  11-12 Temmuz 2006  30 Haziran 2009 
28. Tüketicinin ve Tüketici Sagliginin Korunmasi  8-9 Haziran 2006  6-7 Temmuz 2006  19 Aralik 2007
10. Bilgi Toplumu ve Medya  12-13 Haziran 2006  13-14 Temmuz 2006  19 Aralik 2008
18. Istatistik  19-20 Haziran 2006  17-18 Temmuz 2006 26 Haziran 2007 
6. Sirketler Hukuku  21 Haziran 2006  20 Temmuz 2006  17 Haziran 2008 
14. Ulastirma Politikasi 26-29 Haziran 2006 25-28 Eylül 2006   
74
Katilim öncesi mali yardimlar
Katilim öncesi paketler, ? Milyon 2008 2009 2010 2011 2012 Toplam 2008-2012
Hirvatistan 146.0 151.2 154.2 157.2 160.4 769.0
Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti 70.2 81.8 92.3 98.7 105.8 448.8
Türkiye 538.7 566.4 653.7 781.9 899.5 3440.2
Toplam 754.9 799.4 900.2 1037.8 1165.7 4658.0
75
2009 ILERLEME RAPORU
76

• Raporda ele alinan konular
• Birlik ve Türkiye arasindaki iliskiler
• üyelik için karsilanmasi gerekli siyasi kriterler
  açisindan Türkiyedeki durumu
• üyelik için karsilanmasi gerekli ekonomik
  kriterler açisindan Türkiyedeki durumu
• Türkiyenin üyelik yükümlülükleri, diger bir
  ifadeyle, Antlasmalar, ikincil mevzuat ve Birlik
  politikalarinin olusturdugu AB müktesebatini
  üstlenme kapasitesi.

77

• 11 fasil (Bilim ve Arastirma, Isletme ve Sanayi
  Politikasi, Istatistik, Mali Kontrol,
  Trans-Avrupa Aglari, Tüketicinin ve Sagligin
  Korunmasi, Fikri Mülkiyet Hukuku, Sirketler
  Hukuku, Bilgi Toplumu ve Medya, Sermayenin
  Serbest Dolasimi ve Vergilendirme) müzakereye
  açilmis olup, bunlardan biri (Bilim ve Arastirma)
  geçici olarak kapatilmistir.

78

• France will not be against the opening of new
  chapters under Swedish chairmanship, but of
  course this chapter should allow that Turkey
  should be an associated member of Europe and not
  a full-fledged member
• Nicolas Sarkozy,
• 05.05.2009, Hurriyet Daily News

79
SIYASI KRITERLER

• Devlet bakani olarak tam zamanli yeni bir Bas
  müzakerecinin atanmasi ve görevini yerine
  getirirken gösterdigi çabalar olumlu
  karsilanmistir.
• Ergenekon davasinin Türkiyede bir darbe
  tesebbüsü iddiasi ile açilan ilk dava oldugu ve
  tüm saniklarin yasal haklarinin güvence altina
  alinmasi konusundaki endiselere karsin demokratik
  kurumlari ve hukukun üstünlügüne güveni
  güçlendirmek için bir firsat oldugu ifade
  edilmektedir.

80

• siyasi reformlar hususunda sinirli ilerleme
  oldugu
• Dogan Medya Holdinge yönelik olarak baslatilan
  vergi ile ilgili prosedür ve yüksek cezalarin
  basin özgürlügünü olumsuz etkiledigi
• Kamu yönetimindeki reformlar konusunda
  bürokrasinin azaltilmasi, düzenleyici etki
  analizleri, seffaflik, devlet memurlugu reformu,
  Ombudsmanlik kurumunun olusturulmasi, yeni bir
  insan haklari kurumu kurulmasi

81

• Güvenlik güçlerinin sivil denetimi alaninda
  kaydedilen ilerlemelerin yaninda askeri
  mahkemelerin yargi yetkisinin AB uygulamalari ile
  uyumlu hale getirilmesi gerektigi ifade edilmis
  ve silahli kuvvetlerin siyasi etki sahibi olmasi,
  TSK iç hizmet yasasinin degistirilmemesi, gizli
  EMASYA protokolünün yürürlükte kalmasi ve askeri
  bütçe ve harcamalarin yasama organi tarafindan
  denetimi konusunda ilerleme olmamasi
  elestirilmektedir.

82

• Venedik Komisyonunun görüsüne atifta bulunarak
  parti kapatmalar ile ilgili yasal hükümlerin
  Avrupa Insan Haklari Sözlesmesinin 11. maddesi
  ile uyumlu olmadigi tespitinde bulunmaktadir.
• Dini özgürlükler alaninda Vakiflar Kanununun
  düzgün bir sekilde isledigi ve Alevilerin
  durumundaki gelismeler belirtilmekte ancak Avrupa
  Insan Haklari Mahkemesi kararina ragmen din
  kültür ve ahlak dersinin zorunlu olmaya devam
  etmesi elestirilmektedir.

83

• Heybeliada Ruhban Okulunun kapali olmaya devam
  ettigi,
• Ekümenik Patrik sifati ile nitelendirilen Fener
  Rum Ortodoks Patriginin Ekümenik sifatini
  kullanamadigi,
• Yargitayin Patrikhanedeki dini seçimlere sadece
  Türk vatandaslarinin katilabilmesi yönünde aldigi
  kararin Avrupa Insan Haklari Sözlesmesine uyumlu
  olmadigi,
• Azinliktaki dini gruplara ve misyonerlere
  uygunsuz hareket ve saldirilarin yasandigi ifade
  edilmektedir.

84

• Ekonomik ve sosyal haklar ve cinsiyet esitligi
  alaninda kaydedilen gelismelerden olumlu olarak
  söz edilmekte ama kadinlarin topluma her alanda
  katilimi ve aile içi siddet, namus cinayetleri ve
  erken/ zorla yaptirilan evlilikler gibi önemli
  sorunlari devam ediyor
• çocuk isçiligi, çocuk mahkemelerinin
  yetersizligi, Güneydogudaki gösterilere katilan
  çocuklara orantisiz hapis cezalarinin verilmesi
• Isçi ve sendikal haklar alaninda, 1 Mayisin
  Emek ve Dayanisma günü olarak ilan edilmesi
  olumlu bir gelisme, Sendika Kanununun AB ve ILO
  standartlarina uyumlu olmadigi ifade
  edilmektedir.

85

• Kültürel haklar alaninda TRT 6 gibi olumlu
  gelismelerin yaninda Türkçe disindaki dillerin
  özel TV ve radyo yayinlarinda, siyasi yasamda,
  egitimde ve kamu kurumlari ile temasta
  kullanilmasinda kisitlamalar oldugu
  eklenmektedir.
• Dogu ve Güneydogudaki durum ile ilgili bölümde
  konuyla ilgili baslatilan kamusal tartismanin
  olumlu oldugu, ancak anti-terör yasasinin genis
  yorumlanmasinin temel haklari sinirlayici etkisi
  oldugu ifade edilmektedir.

86

• Kibris AB Bakanlar Konseyinin Aralik 2006da
  verdigi karardan bu yana Türkiye Ek Protokolün
  tamamiyla uygulamaya geçmesine yönelik hiçbir
  ilerleme kaydetmemistir. Aralik 2008deki Konsey
  karari uyarinca Türkiyenin Ek Protokolü tam
  olarak uygulamaya geçirmesi gerekmektedir.
• Türkiye, G. Kibris ile ikili iliskilerini
  normallestirmede ilerleme kaydetmemistir.
  Türkiye, G. Kibrisin birçok uluslararasi örgüte
  üyeligini veto etmeye devam etmektedir.
• Türkiyenin bölgesel inisiyatifleri, Irak ve
  Kuzey Irak yönetimi ile yakinlasma, Ermenistan
  ile baslatilan yeni süreç de raporda olumlu bir
  sekilde ele alinmistir.

87
(No Transcript)
88
Müktesebat

• AB Müktesebati ile uyum ile ilgili 33 basliktaki
  tespitlere bakildiginda,
• Az ya da Sinirli Gelisme
• mallarin serbest dolasimi, isçilerin serbest
  dolasimi, yerlesme serbestisi ve hizmetlerin
  serbest dolasimi, tarim, gida güvenligi,
  ulastirma, sosyal politika ve istihdam, dis
  iliskiler, mali kontrol alanlarinda
• Biraz gelisme,
• Sermayenin serbest dolasimi, kamu alimlari, mali
  hizmetler, bilgi toplumu ve medya, balikçilik,
  enerji, ekonomi ve para politikasi, trans-Avrupa
  aglari, yapisal politika ve yapisal araçlarin
  esgüdümü, yargi ve temel haklar, egitim ve kültür
  
• iyi gelisme
• istatistik ve bilim ve arastirma alanlarinda
  oldugu,
• gelisme
• vergilendirme ve girisimcilik ve sanayi politikasi

89
TÜRKIYENIN AB ÜYELIGE YÖNELIK GÖRÜSLER
90

• Moving forward towards Turkish membership in
  the EU would be an important signal of EUs
  commitment to this agenda and ensure that we
  continue to anchor Turkey firmly in Europe
• Barack Obama
• 06.04,2009, Türkiye Ziyareti

91

• Turkey is a critical ally. Turkey is an
  important part of Europe and Turkey and the
  United States must stand together and work
  together to overcome the challenges of our times"
  .
• The US strongly supports Turkey's bid to become
  a member of the European Union. Europe gains by
  the diversity of ethnicity, culture and faith -
  it is not diminished by it. And Turkish
  membership would broaden and strengthen Europe's
  foundation once more."
• Barack Obama,
• 06.04.2009, Türkiye Ziyareti

92

• Türkiyenin üyeliginin önemli oldugunu
  düsünüyorum. AB üyesi olarak Sarkozy farkli
  görüste. ABDnin yapmak istedigi, Türkiyenin
  Fransa ve tüm Avrupa ile dostlugundan emin
  olacagi, o derece ki, kendisini bunun bir parçasi
  olarak tanimlayabilecegi süreci ve müzakereleri
  cesaretlendirmek.
• Bunda Fransa ve Avrupanin da oynayacagi bir rol
  oldugunu, tüm dünyadaki Müslümanlara Sizi
  memnuniyetle karsiliyoruz, barisçi, müreffeh, tüm
  halklarin yaranina gelisen dünya topluluguna
  katilmanizi istiyoruz mesaji gönderebilecegini
  düsünüyorum.
• Barack Obama,
• 06.06.2009, Normandiya Çikarmasinin basladigi
  gününün 65. yil dönümü kutlamalari

93

• Türkiyenin Dogu ile Bati arasinda köprü
  olmasinda hemfikiriz. Ama hangi kosullarla
  yapilmasi gerektiginde ayriliyoruz. ABDnin tavri
  ABye entegrasyon, benimkiyse degil. Obamaya
  Avrupanin sinirlarinin önemini belirttim. Benim
  için Avrupa dünyada istikrar gücüdür ve bu
  istikrarin yikilmasina izin veremem. Türkiye ve
  Rusya ile ortak ekonomi-güvenlik alani
  olusturabiliriz
• Nicolas Sarkozy,
• 06.06.2009, Normandiya Çikarmasinin basladigi
  gününün 65. yil dönümü kutlamalari

94
Bagimsiz Türkiye Komisyonu Ikinci Raporu
(2009)Avrupada Türkiye Kisir Döngüyü Kirmak

• Avrupa Birligi Konseyi (Helsinki) Türkiyenin
  diger aday ülkelerle esit statüde aday ülke
  (Aralik 1999)
• Tüm AB ülkelerinin devlet veya hükümet
  baskanlarindan olusan Avrupa Birligi Konseyinin
  oybirligiyle Türkiye ile müzakerelerin baslamasi
  karari (Aralik 2004) ?Bu karar 407 lehte ve 262
  aleyhte oy ile Avrupa Parlamentosunda da
  onaylandi.
• Müzakere Çerçevesi ?müzakerelerin ortak hedefi
  üyelik

95

• Bazi Avrupali liderlerin AB ile Türkiye
  arasindaki müzakerelerin üyelik disinda baska
  seçenekleri de hedefleyebilecegi yönündeki
  söylemleri ?imtiyazli ortaklik önerileri?ABnin
  daha önceki tüm karar ve taahhütleriyle çelisiyor
  ? ABnin inandiriciligi, güvenilirligi ve yapilan
  anlasmalara uyma konusunda ahde vefa (pacta sunt
  servanda) ilkesine uyumu sorunu
• Türkiyenin son on yilda her alanda
  gerçeklestirdigi çarpici ilerleme ülkenin AB
  adayi statüsüyle ve katilim süreciyle dogrudan
  baglantili-- Türkiyenin dönüsümünü devam
  ettirmesi açisindan Avrupa yönelimini korumasinin
  önemi

96

• Tam üyelik, sürecin son asamasi olmali. Çünkü
  sona ancak, Türkiye reform sürecini tamamladigi
  ve hürriyet, demokrasi ve hukuk devleti gibi
  ortak degerlerimizin ilk kez dünyanin Müslüman
  nüfus çogunluklu bir ülkesinde gerçeklestirildigin
  i kanitladigi zaman varilabilir. Batili
  demokrasilerle Islam ülkeleri arasindaki
  iliskilerin uyum içinde sekillendirilmesine büyük
  katkida bulunacagindan bu bizim için çok
  önemlidir. Bizim Türkiyeye, Türkiyenin bize
  oldugundan daha fazla ihtiyacimiz var. Stratejik
  önemine paha biçilemez. Enerjiden degil bütün
  bölgenin güvenliginden söz ediyorum. Türkiyenin
  batili devletler topluluguna baglanma disinda bir
  yol izlemesi ne demektir, biliyor musunuz? Böyle
  bir riski göze alamayiz. Ama dedigim gibi önce
  Türkiyenin sartlari tam anlamiyla yerine
  getirmesi gerekir. Avrupa Birligi açisindan büyük
  stratejik öneme sahip olmasi, Türkiyenin üyelik
  sartlarinin yumusatilmasina gerekçe olusturamaz.
• Günter Verheugen,
• 18.10.2009
• Deutschlandfunk radyosuna verdigi mülakat

97
(No Transcript)