Title: PASIF OPTIK ERISIM AGLARININ GELISIMI
1PASIF OPTIK ERISIM AGLARININ GELISIMI
- Özgür Can TURNA, M.Ali AYDIN, A.Halim ZAIM
- Istanbul Üniversitesi
- Bilgisayar Mühendisligi Bölümü
2IÇERIK
- Neden Optik Erisim Aglari ?
- Optik Erisim Ag Çesitleri
- Optik Erisim Ag Çesitlerinin Karsilastirilmasi
- Pasif Optik Erisim Aglari
- PON Standartlari
- Yeni Nesil PON Çalismalari
- Sonuç
3NEDEN OPTIK ERISIM AGLARI ?
- Fiber kablolar tasinabilecek veri miktarinda suan
kullanilan teknolojiler bakimindan en yüksek
kapasiteyi saglamaktadir. - Fiber kablolarla çok uzak mesafelere veri
tasinabilmektedir. (ör 100km) - Bakim maliyetleri elektronik sistemlere oranla
daha azdir. - Dis ortam parametrelerinden az etkilenirler.
4NEDEN OPTIK ERISIM AGLARI ?
- DSL SISTEMLERIN MESAEYE GÖRE KAPASITELERI (Mbit /
Km )
Kaynak wikipedia.org
5ÜLKELERE GÖRE GENISBANT KULLANICI DAGILIMI
Kaynak OECD Broadband Statistic
6TEKNOLOJILERE GÖRE DAGILIM
7OPTIK ERISIM AG ÇESITLERI
- Noktadan Noktaya Aglar
- Aktif Optik Erisim Aglari
- Pasif Optik Erisim Aglari
8NOKTADAN NOKTAYA AGLAR
- Her kullanici merkez ofise ayri hatlarla
baglanmaktadir. - Kullanicilara yüksek kapasite sunulabilir.
- Merkez ofisteki sonlandirici için çok girisli bir
yapi gerektirir ve bu da maliyeti arttirir. - Her kullanici için dösenecek ayri fiber için de
gerekli yapi maliyeti yüksektir.
9AKTIF OPTIK ERISIM AGLARI
- Yildiz bir topoloji kullanir
- Elektronik olarak aktif (güç gerektiren ) ara
eleman kullanir - Ara eleman ek bakim maliyeti gerektirir
10PASIF OPTIK ERISIM AGLARI
- Yildiz bir topoloji kullanir
- Ara bölümlerde pasif optik elemanlara sahiptir
- Yapim ve bakim maliyetlerini düsürür
11OPTIK ERISIM AGLARININ MALIYET KARSILASTIRMASI
- N merkez ofise baglanacak kullanici sayisini
belirler (N2 gt N1 ) - Noktadan noktaya (P2P) sistemlerin maliyetleri
mesafe arttikça noktadan çok noktaya (P2MP)
sistemlere göre daha hizli artmaktadir.
12PASIF OPTIK ERISIM AGLARI
- Merkezi birim (OLT), Optik ayraç, Son kullanici
birimi (ONU) ve bunlarin arasindaki fiber
kablolardan olusur. - Son kullanici noktasinda FTTC, FTTB , FTTH
yapilari kullanilabilir. - Asagi yönde veri iletimi yayim seklinde yapilir.
- Yukari yönde veri iletimi çoklu erisim yöntemleri
ile saglanir. - Zaman Bölmeli Çoklu Erisim (TDMA)
- Dalgaboyu Bölmeli Çoklu Erisim (WDMA)
13PON STANDARTLARI
- APON BPON
- EPON GEPON 10G EPON
- GPON
- Yeni Nesil PON (NGPON)
14APON - BPON
- ITU-Tnin G.983 standardi altinda yayimladigi ilk
PON standardidir. - Zaman Bölmeli Çoklu Erisim (TDMA) kullanir.
- Veri iletimi için ATM mekanizmasi kullanir.
- Asagi yönde 622Mbit/s iletim saglar.
- Yukari yönde 155Mbit/s iletim saglar.
- Azami bölünme sayisi 32 dir.
- Azami erisim mesafesi 20kmdir.
- Single Mod Fiber kullanir.
- Asagi yönde 1.5nm dalgaboyu bandini kullanir.
- Yukari yönde 1.3nm dalgaboyu bandini kullanir.
- G983.3 standardinda WDM ile TV yayininin da PON
sisteminin kullandigi fiber üzerinden tasinmasi
standartlastirilmistir.
15EPON GEPON 10G EPON
- EPON standardi IEEE 802.3ah EFM (Ethernet in the
First Mile) grubu tarafindan gelistirilmistir. - TDMA kullanir.
- Veri iletiminde Ethernet paketleri kullanir.
- Asagi ve yukari yönde veri tasimasi esit
uzunluklu çerçevelerle saglanir. - Her çerçeve ONUlara ait zaman slotlarindan
olusur. - Gönderilen Ethernet paketleri parçalanamaz.
- Asagi yönde 1.5nm ve yukari yönde 1.3nm dalgaboyu
bandini kullanir. - GEPON standardinin gelistirilmesi ile her iki
yönde 1.25Gbit/s veri iletimine olanak saglar. - IEEE 802.3av altinda 10Gbps asagi akis 1Gbps
yukari akisi olanakli kilacak 10G-EPON standardi
gelistirilmistir.
16GPON
- ITU-T G.984 altinda gelistirilmis standarttir.
- BPON standardinin takipçisidir.
- Asagi yönde 2.488Gbs, yukari yönde de 1.244Gbs
veri iletimi saglar. - Optik ayraçtaki bölme orani 164 dür. 1128i
destekler. - ATM hücreleri yerine 125µslik çerçeveleme
yöntemi kullanmaktadir. - Ethernet ve ATM formatlarinda çalisabilmektedir.
- SLA (Service Layer Agrement) yöntemi ile OLT ve
ONUlar arasindaki servis kalitesi ihtiyacini
düzeler. - Fiber hatlarin çogullanarak hat kesilmesi
durumunda sistemin çalismasi için gerekli yapilar
da standarda tanimlanmistir. Kullanimi isletici
firmaya birakilmistir.
17Yeni Nesil PON (NGPON)
- FSAN (Full Service Access Network) NGA (Next
Generation Access ) grubu GPON standardi
üzerinden yeni nesil optik erisim agi standardi
gelistirmeye çalismaktadir. - Yeni nesil erisim agi standardi için birçok
mimari ve teknolojik gelismeleri incelemektedir.
(WDM kullanimi, 10Gbps iletim, Optik yükselteçler
v.b.). - Gelistirilecek yeni standardin su an kullanimda
olan GPON ve GEPON sistemlerle uyumlu olmasi
gerekmektedir.
18YENI NESIL PON ÇALISMALARI
- Temel amaç erisim mesafesini ve kullanici
sayisini arttirmaktir. - Yüksek erisim mesafesi ve kullanici kapsami
sayesinde merto aglar ortadan kaldirilmasi
planlanmaktadir. - 100km mesafeye erisebilecek bir PON sistemi
kurularak var olan erisim ve metro aglarin yerini
alacak bir sistem kurulmasi amaçlanmaktadir. - Var olan standartlarin erisebilecegi mesafe 20km
- Kullanilan ayrisma oranlari BPON16, EPON32,
GPON64 - Daha çok kullanici için ayristirma oraninin
arttirilmasi gerekir. - Optik sinyal gücü ayristikça azalmaktadir.
Yüksek ayristirma oranlarina çikabilmek için
optik yükselteçlere ihtiyaç duyulmaktadir. - Ayrica merkez ofisle olan mesafenin artmasi da
optik yükselteçlerin kullanilmasini gerektirir.
19YENI NESIL PON ÇALISMALARI
- Gelistirilmis Optik Yükselteç Sistemleri
- GPON Genisletme Kutusu
- Yariiletken Optik Yükselteç (SOA)
- Praesodminum / Thulium Fiber Yükselteç
- EDFA (Erbium Doped Fiber Amplifier)
- Gelecegin PON sistemleri için yaygin olarak,
1530-1600nm araliginda etkin kullanilabilen EDFA
yükseltecinin kullanimi tasarlanmaktadir. - EDFA kullanimi ile 10Gbps iletim hizinda 100km
mesafeye erisebilen PON sistemlerinin
kurulabilmesi mümkün görülmüstür.
20YENI NESIL PON ÇALISMALARI
- Ayristirma oranini ve hattin tasima kapasitesini
arttirmak için diger düsünülen yöntemlerden biri
de WDMA tekniginin TDMA ile melez kullanimidir. - WDMA sistemler için gelistirilen iki tip
dalgaboyu bölümleme yöntemi standartlastirilmistir
. - Coarse WDM (CWDM) ITU-T G.694.2
- Kanal Araligi 20nm
- Dense WDM (DWDM) ITU-T G.694.1
- Kanal Araligi 0,8nm
- WDMA kullanimi kapasite artisi saglamasina ragmen
maliyet arttirmaktadir. - Colorless ONU kullanimi
21PLANET Super PON
- Çalismalarinda FTTH yapinin FTTC yapisina kiyasla
daha uygun oldugunu bulmuslardir. - 100km mesafede 2048 ayristirma ile hizmet
verebilecek bir PON sistemi kurmayi amaçlamistir.
- Bunun için BPON standardinin 32 olan ayristirma
miktarini 1024e çikarmayi ve erisilebilen azami
mesafeyi 20kmden 100kmye çikarmayi
planlamaktadir. - Ayristirma ve mesafe artisi için optik
yükselteçler kullanmaktadir.
22PLANET Super PON
- SuperPONun genel mimarisi
23PIEMAN
- www.ist-pieman.org
- Erisim aglari ile metro aglari birlestirmeyi
planlamaktadir. Bu sayede ag üzerindeki optik
elektronik dönüsüm miktari azaltilmis olacak. - Sistemin Özellikleri
- Her kullaniciya her iki yönde 10Gbps erisim
imkâni saglanacak. - Her 10Gbpslik dalga boyu için 512 ayri
kullaniciya hizmet verilebilecek. - DWDM teknolojisinden faydalanarak arka plan
aginda her biri 10Gbps tasima kapasitesine sahip
32 dalga boyunda veri iletimi yapilabilecek. - Optik yükselteçler kullanilarak optik-elektronik
dönüsüm olmaksizin 100km mesafeye kadar hizmet
verilecek.
24PIEMAN
25SONUÇ
- Gelistirilmis PON standartlari TDMA yöntemi
kullanmaktadir. - Maksimum erisim mesafesi 20km ve en yüksek
ayrisma miktari 128dir. - Yeni kurulacak sistemler için düsünülen erisim
mesafesi 100km ve ayrisma oranlari 1024
üzerindedir. - Istenilen degerlere erisim TDMA WDMAin melez
olarak kullanilmasi ve optik yükselteçlerin
kullanimi ile mümkün görülmektedir. - Istenilen gelismelere kapsayacak yeni
standartlarin gelistirilmesi gerekmektedir. - Fiziksel katmandaki gelismeler, üst katmanlarda
ve güvenlik için yeni standartlarin
gelistirilmesine ihtiyaç doguracaktir.
26