YALIYOMO

1
YALIYOMO

• MPANGO MKAKATI
• MUUNDO
• UONGOZI

2
MAANA YA MPANGO MKAKATI (STRATEGIC PLANNING

• Mpango ni mfumo wa kimaandishi unaoonesha kazi
  zinazotakiwa kufanywa na hatua mbalimbali za
  kufikia malengo yaliyowekwa kwa muda maalumu.

3
UMUHIMU WA KUWA NA MPANGO MKAKATI

• Mara nyingi ufanisi wa utekelezaji huwa mzuri
• Inaweka mpangilio mzuri wa matumizi ya
  rasilimali.
• Inasaidia kuratibu kazi zote ili kufikia lengo.
• Inasaidia kuweka vipaumbele
• Inasaidia kutoendeshwa na matakwa ya wafadhili

4
MPANGO MKAKATI

• Maana ya mpango mkakati
• Umuhimu wa kuwa na mpango mkakati
• Hatua za kuwa na mpango mkakati

5
UMUHIMU WA KUWA NA MPANGO MKAKATI

• Inatoa mwelekeo wa jumuiya na kuonyesha njia
• Inaonyesha shughuli / kazi kuu za jumuiya
• Inasaidia kujua nyenzo zinazohitajika na hivyo
  kuchukua jitihada ya kuzitafuta
• Inasaidia kutathimini kama lengo la jumuiya
  limefanikiwa au halikufanikiwa kwa muda
  uliopangwa .
• Inasaidia katika ugawaji wa majukumu na dhamana
  miongoni mwa wanachama.

6
HATUA ZA KUTAYARISHA MPANGO MKAKATI

• Matayarisho (preparation)
• Uhakiki wa mission, vision na value
• Historia asasi ( organization bio- line )
• Uchambuzi wa mazingira ( environment scan)
• Malengo makhususi ( specific objectives)
• Kazi au shughuli
• Viashirio ( indicators)
• Matumaini na mashaka assumption and risk.
• Ufuatiliaji na tathimini ( monitoring and
  evaluation)

7
MATAYARISHO /MAANDALIZI YA MPANGO MKAKATI

• Wakati wa kuandaa au kutayarisha zoezi la mpango
  mkakati ni muhimu kuzingatia mambo yafuatayo.
• Sababu ya kutayarisha mpango huo
• Nani watashiriki katika zoezi hilo
• Je washiriki wamealifiwa na kukubali
• Je washiriki wanaelewa sababu ya kuandaa mpango
  mkakati huo
• Nani ataongoza zoezi la mpango mkakati
• Ni yepi maandalizi na mahitaji muhimu kwa ajili
  ya kufanikisha zoezi hilo.

8
MIFANO YA VISION

• Progressive and civil society which citizens,
  their association and institutions of society
  enjoys equitable access and control over the
  benefit of human development .(NGORC)
• Capable society that uses education to bring its
  development (The ELITE).

9
MIFANO YA MISSION.

• Changamoto encourages self employment through
  provision of credits, quality education and
  according to the needs of Zanzibar society.(
  changamoto)
• NGORC enhance the competency and credibility of
  CBOs, grass root CSOs, build capacity of young
  men and women and to catalyze the emergence of
  an enabling environment for civil society thus
  enabling it to contribute effectively to social
  development in zanzibar and some selected arears
  in East Africa

10
UHAKIKI WA VISION, MISION NA MAADILI

• Vision ni ile picha au ndoto ya kimaendeleo
  ambayo asasi inatarajia kuifikia
• Ni yale mabadiliko chanya ya kimaendeleo ambayo
  asasi inataka walengwa wayafikie na kufaidika
  nayo
• MFANO WA VISION
• Children and youth friendly society ( ZACA)
• Inclusive and equitable society mobilized for
  sustainable development in Ole . ( ODC)
• Poverty free society (CHANGAMOTO)

11
MISSION

• Ni kazi kuu ambazo asasi inajikita ili kufikia
  vision yake.
• Maswali muhimu ya kujiuliza katika kuandika
  mission ya asasi ni, sisi ni nani , tutafanya
  nini na vipi, tunafanya kwa nani na wapi.
• MIFANO YA MISSION
• ZACA contributes in the improvement of most
  vainarable childrens condition and promotion of
  positive behaviour change of youth in Zanzibar
  though advocacy , training , provision of
  psycho-social support and education . (ZACA)

12
VALUES

• Ni imani au maadili ambayo asasi imejiwekea,
• inayathamini na kuyazingatia katika utendaji
  wake wa kila siku, mahusiano miongoni mwa wana
  asasi, walengwa na hata jamii kwa ujumla,
• MFANO WA VALUE ZA ASASI.

13
HISTORIA YA ASASI ( ORGANIZATION BIO- LINE)

• Hapa unaeleza kwa ufupi mambo yafuatayo
• Sisi ni nani
• Jina la asasi
• Eleza iwapo ni NGO, CBO, VDO n.k
• Imeanza lini
• Kama imesajiliwa
• Idadi ya wanachama , wanaume wangapi? Wanawake
  wangapi?
• Inafanya kazi gani na wapi?

14
UCHAMBUZI WA KIMAZINGIRA ENVIRONMENTAL SCAN)

• Uchambuzi wa kimazingira unatusaidia kujua fursa
  na vikwazo ( opportunity and threats vilivyomo
  katika mazingira yaliyotuzunguka
• Mambo unayoyaangalia katika uchambuzi huu ni
  pamoja na
• Kukubalika kwa jamii, walengwa
• Kukubalika kuhitajika kwa huduma zenu
• Serikali na mipango yake, serikali ina mipango
• Gani katika nyanja ambayo mnafanyia kazi
• Wafadhili
• Asasi nyingine ushirikiano /ushindani.

15
MALENGO MAHSUSI ( SPECIFIC OBJECTIVES)

• Baada ya kufanya uchambuzi wa kimazingira na
  kujua fursa ya vikwazo vilivyopo tunajiwekea
  malengo makhususi
• Malengo mahsusi ni yale mambo hasa tunayodhamiria
  kuyafanyia kazi na kuona matokeo yake baada ya
  muda tuliojipangia
• Mifano ya malengo makhsusi
• mashirikiano yanakuwepo na kuimarika baina ya
  serikali, asasi za kiraia na sekta ya biashara
  katika kuleta maendeleo

16
HISTORIA YA

• Malengo yetu makuu ni yepi?
• Mafanikio makuu tuliyoyapata tokea kuanzishwa kwa
  asasi
• Matatizo tuliyokumbana nayo ambayo yamesababisha
  kutofanikiwa kwa utekeleaji wa malengo.

17
UCHAMBUZI WA KIMAZINGIRA

• Hali ya kiserasera ya serikali inaathiri vipi
  mipango yenu.
• Hali ya kisheria sheria inaathiri vipi mipango
  yenu.
• Hali ya siasa
• Geografia
• Utamaduni

18
MIFANO YA MAL

• Taasisi za kiraia ziwe zimeimarika kitaaluma na
  kiuwezo ili ziweze kutimiza malengo
  zilizojipangia na hivyo kuchangia katika
  maendeleo ya kijamii.
• Wanajamii wapate taarifa muhimu na sahii za
  kimaendeleo ili nao washiriki kikamilifu katika
  mchakato wa maendeleo
• Vijana wawe wanashiriki katika uongozi wa nyanja
  mbalimbali na mchakato wa maendeleo

19
KAZI /SHUGHULI (ACTIVITIES)

• Vipi tutaweza kufikia malengo mahususi
  tuliyojiwekea
• Kwa kila lengo mahususi tuliyojiwekea tunatakiwa
  tuainishe kazi tutakazofanya ambazo zitatuwezesha
  kufikia malengo yetu
• Kwa mujibu wa malengo yaliyoainishwa hapo juu
  kazi zinaweza kuwa pamoja na
• Kujenga uwezo wa asasi kwa njia mbalimbali

20
VIASHIRIO (INDICATORS )

• Tunatakiwa kuweka bayana kabisa viashirio ambavyo
  vitatusaidia kupima mafanikio wakati na baada ya
  utekelezaji wa kazi
• Swali la msingi hapa ni kujiuliza ni vipi tutajua
  iwapo lengo tulilojiwekea limefanikiwa ama la.
• Hivyo kwa kila lengo mahsusi na kazi
  tulizoainisha tunatakiwa tuweke viashirio ili
  kupima mafanikio yake.

21
VIASHIRIO

• Mabadiliko mbalimbali ya sera yaliyofanywa
• Kuongezeka kwa mchango wa sekta ya biashara kwaw
  miradi ya maendeleo ya kijamii.

22
KAZI

• Kufanya tafiti na kutoa machapisho
• Kufanya uchambuzi wa sera mbalimbali za kitaifa
  ili kuona ufanisi na athari zake kwa asasi za
  kiraia na jamii kwa ujumla

23
MIFANO YA VIASHIRIA

• Kwa mujibu wa malengo mahsusi na kazi
  tulizoziainisha hapo juu, viashiria vinaweza kuwa
  pamoja na
• Idadi ya asasi za kiraia zilizojengewa uwezo
• Kukua kwa ushiriki wa vijana katika uongozi
• Vituo vya habari za maendeleo vilivyoanzishwa
• Idadi ya waandishi wanaofika katika vituo vya
  taarifa za maendeleo kwa lengo la kupata taarifa
  mbali mbali za maendeleo

24
MATUMAINI/DHANA NA MASHAKA(RISK ASSUMPTION)

• Mambo mazingira au hali fulani tunayoitumiania
  ili kazi tulizojipangia ziweze kufanyika kwa
  ufanisi .
• Kuvurugika kwa hali hiyo kunavyoweza kuvuruga
  kazi na malengo yetu
• Ni matumaini yetu hali ya utulivu wa kisiasa
  itaendelea ikitokea kuvurugika kwa hali ya
  utulivu mipango yetu inaweza kuvurugika

25
UFUATILIAJI NA TATHIMINIMONITORING EVALUATION

• Eleza kwa ufupi mipango ya asasi katika kusimamia
  na kutathimini mwenendo wa kazi ili kuweza kupima
  mafanikio
• Mbinu gani utatumia
• Dhana utakazotumia
• Kila baada ya muda gani
• Nani watakaohusika na zoezi hilo n.k

26
MAANA YA MUUNDO

• Muundo ni mfumo unaoonesha vyeo vya watu
  mbalimbali ndani ya jumuiya au ni mtiririko
  maalumu wa nafasi mbalimbali za uongozi katika
  jumuiya ambao una lengo la kuwa na ufanisi
  katika utekelezaji wa kazi

27
SIFA ZA MUUNDO MZURI

• Muundo wa asasi ukidhi haja
• Muundo uwe na uwezo wa kubadilika kulingana na
  wakati na hali halisi
• Muundo wa asasi unatakiwa ueleweke kwa wanachama
  wote
• Muundo wa jumuiya lazima uwe sawa na ule uliyomo
  kwenye katiba zao.

28
MUUNDO

• Maana ya muundo
• Umuhimu wa muundo
• Sifa za muundo mzuri

29
UMUHIMU WA MUUNDO

• Kunakuwa na urahisi na ufanisi wa utendaji kazi
• Kila mtu anajua kazi yake
• Unarahisisha mahusiano ya jumuiya
• Mipango ya kazi hutekelezwa kwa urahisi zaidi
• Unasaidia wanachama na viongozi wapya kujifunza
  na kuelewa shughuli za jumuiya kwa urahisi zaidi,
  
• Jumuiya inakuwa haiyumbishwi na watu wa nje.

30
MAANA YA UONGOZI

• Uongozi ni uwezo wa kuwaelekeza na kuwahamasisha
  watu wengine katika jumuiya (kamati) ili kufikia
  lengo lililokusudiwa

31
UONGOZI

• MAANA YA UONGOZI
• SIFA ZA KIONGOZI MZURI
• AINA ZA UONGOZI

32
SIFA ZA UONGOZI

• Awe na uwezo mzuri wa kumbukumbu
• Awe na ushirikiano mwema ndani na nje ya jumuiya
• Awe anaongoza kutokana na mazingira yaliyopo
• Awe mtumishi wa watua
• Awe mwenye kujiamini na kuwaamini wenzake
• Anapofanya kosa akili na awe tayari kujirekebisha
• Awe mmbunifu
• Awe mtu mwenye kuthamini michango ya wengine
• Aweze kuwashajilisha wanachama wenzake
• Awe na uwezo wa kuwaunganisha wanachama

33
SIFA ZA KIONGOZI MZURI

• Awe mbunifu
• Awe mtu mwenyekuthamini michango ya wengine
• Aweze kuwasajisha wanachama wenzake
• Awe na uwezo wa kuchambua mambo na kuwa na upeo
• Aongoze kulingana na kanuni za jumuiya
• Awe muwazi
• Awe na uwezo wa kupatanisha
• Asiwe na jazba
• (ziko nyingi

34
SIFA ZA KIONGOZI MZURI

• Awe na uwezo wa kutekeleza malengo ya jumuiya
• Awe na uwezo wa kusimamia kazi
• Awe muadilifu kwa wanachama
• Awe hawabagui wanachama kwa misingi ya dini
• Awe anatenda haki
• Awe anachukua jukumu la kubeba dhamana.
• Aweze kuwajibika kwa wanachama wake
• Awe shupavu katika kutetea maslahi ya jumuiya

35
SIFA ZA KIONGOZI MZURI

• Awe na uwezo mzuri wa kumbukumbu
• Awe na ushirikiano mwema ndani na nje ya jumuiya
• Awe anaongoza kutokana na mazingira yaliyopo
• Awe mtumishi wa watu
• Awe mwenye kujiamini na kuwaamini wenzake
• Anapofanya kosa akiri na akubali kujirekebisha

36
AINA ZA UONGOZI

• Ungozi wa kiimla ( kidikteta)
• Uongozi wa kiholela ( Havinimbi)
• Uongozi wa kidemokrasia

37
UONGOZI WA KIIMLA

• Unatumia amri
• Unapenda kujilabu ( kujigamba/kuwa na imani ndogo
  kwa wanachama
• Amri zinatoka juu kuja chini
• Kiongozi anawagawa wanachama
• Wakati mwingi maslahi ya wanachama hayapewi uzito
• Hauko wazi juu ya mapato na matumizi
• Hauruhusu kukosolewa

38
UNGOZI WA KIDEMOKRASIA

• Unakuwa na uamuzi wa pamoja
• Wanachama wanatakiwa ushauri
• Sababu za kutoa maamuzi zinatolewa
• Maoni ,mawazo na michango ya wanachama
  inakaribishwa, kusikilizwa na kuzingatiwa
• Kuna hali ya kukosoana na kupongezana
• Kuna uwajibikaji miongoni mwa wanachama na uongozi

39
UONGOZI WA KIHOLELA

• Kiongozi hana mamlaka, kila mtu anafanya
  anavyotaka
• Maamuzi yanatolewa na yeyote yule
• Ufanisi huwa mdogo kwa kukosekana usimamizi
• Hamu ya kazi inapungua
• Umoja na shahuku huwa duni
• Kila mtu anamlaumu mwenzake
• Ubadhirifu wa rasilimali huwa mkubwa
• Unazalisha majungu na vikundi visivyoleta maslahi
  ya jumuiya
• Unadhoofisha uhai wa jumuiya

40
UONGOZI WA KIDEMOKRASIA

• Ufanisi unakuwa mzuri
• Uhai wa asasi una imarika
• Kunakuwa na tija na ubunifu
• Rasilimali zinatumika kwa ufanisi
• Kunakuwa na ukweli na uwazi
• Kuna hisia ya dhamana