Egni

1
Egni

• Darlith 9

2
Pa fyd rydym ni ei eisiau neu ei haeddu?
Lluniau cwrteisi NASA (top) ar BBC (gwaelod)
3
Mae consensws gwyddonol rhyngwladol fod lefelau
cynyddol o nwyon ty gwydr o waith dyn yn arwain
at newid hinsawdd byd-eang. Archwiliwch y mater
hwn gyda chymorth datganiadau newyddion diweddar,
darllediadau gwe ac adroddiadaur Royal
Society.

• http//www.royalsoc.ac.uk/ (1)

4
Safbwynt y DU 1

• Rydym yn gweld
• Newidiadau ym mywyd anifeilaidd a phlanhigol.
• Tymereddau uwch yn yr haf, a gaeafau mwynach.
• Amodau tywydd eithafol ac anrhagweladwy.
• Gallwn weld cyn bo hir
• Gwaethygiad yn ansawdd priddoedd, a phrinderau
  dwr, a fydd yn effeithion ddifrifol ar ein
  ffermydd.
• Mwy o berygl o gael clefydau trofannol gall
  malaria ddychwelyd i dde Lloegr ar ôl 300
  mlynedd.
• Newidiadau yn Llif y Gwlff.

5
Safbwynt y DU 2

• Maer Adran Masnach a Diwydiant yn amcangyfrif
  bod colledion economaidd yn y DU syn ymwneud âr
  tywydd wedi cynyddu mwy na dengwaith yn ystod y
  40 mlynedd diwethaf. http//www.dti.gov.uk/ (2)
• Erbyn y 2050au bydd lefelaur môr wedi codi
  14-18cm ac erbyn y 2080au byddant wedi codi 23-36
  cm
• Bydd dogni dwr ar gyfer dyfrhad yn mynd yn fwyfwy
  cyffredin http//www.nationaltrust.org.uk/main/
  (3)
• Gallwn ni i gyd wneud gwahaniaeth drwy arfer
  dulliau egni-effeithlon yn ein cartrefi (ac ar y
  ffyrdd) yn awr www.est.org.uk (4)

6
Egni ar amgylchedd

• Mae bron ein holl egni yn dod o losgi tanwyddau
  ffosil, syn rhyddhau nwyon niweidiol syn newid
  ein hinsawdd.
• Drwy fod yn egni-effeithlon gallwn leihau ein
  hanghenion egni a lleihau ein cyfraniad at newid
  hinsawdd. Mae llawer o ffyrdd i ni wneud hyn, ond
  bydd eich cyfraniad chi yn gwneud gwahaniaeth.
  Rydym wedi darparu rhestr ddefnyddiol o gamau
  rhad a syml ynghyd â chynllun egni 10 pwynt ich
  helpu i fynd ir afael âr newidiadau bach y
  gallwch eu cyflawni www.est.org.uk (4)
• Dewiswch ddull bywyd carbon isel
• Drwy ddilyn yr Arweiniad i Ddull Bywyd Carbon
  Isel gallwn ni gyd leihau effaith amgylcheddol
  ein cartrefi, ac yn aml mae hyn yn golygu arbed
  arian ar yr un pryd. http//www.cat.org.uk/carbong
  ym/ (5)
• A WYDDOCH CHI BETH YW MAINT EICH ÔL TROED
  CARBON?

7
Arbed yr amgylchedd ac arbed arian

• Sut i wastraffu arian!
• Gadael CP ymlaen dros nos yn costio 60 /flwyddyn
• Gadael CP ar standby dros nos yn costio 25 /
  fl.
• Gadael teledu ar standby dros nos yn costio 12
  / fl.
• Cymerwch eiliad i feddwl... diffoddwch e!
• Sut i arbed arian!
• Gall ddefnyddio b?lb golau arbed-egni arbed hyd
  at 7 y flwyddyn oddi ar eich bil trydan!

8
Adnoddau adnewyddadwy?

• Mae egni adnewyddadwy yn egni syn tarddu o
  ffynonellau dihysbydd fel gwynt, yr haul, y môr
  neu ffynonellau amnewidiadwy fel cynhyrchion
  gwastraff a chnydau
• Pympiau gwres
• Gwynt Solar or ddaear
• Gwynt graddfa fach Dwr graddfa fach
  Biomas

Am wybodaeth bellach gweler http//www.renewable-r
esources.com (6)
9
Cyfeiriadau Allanol

• The Royal Society (dim dyddiad). Home Page. Ar
  gael yn http//www.royalsoc.ac.uk/ Cyrchwyd
  30/09/05.
• DTI (2005). Home Page. Ar gael yn
  http//www.dti.gov.uk/ Cyrchwyd 30/09/05.
• The National Trust (2005). Home Page. Ar gael yn
  http//www.nationaltrust.org.uk/main/ Cyrchwyd
  30/09/05.
• Energy Saving Trust (2005). Home Page. Ar gael yn
  http//www.est.org.uk/ Cyrchwyd 30/09/05.
• CAT (dim dyddiad). Carbon Gym. Ar gael yn
  http//www.cat.org.uk/carbongym/ Cyrchwyd
  30/09/05.
• Dulas (2005). Home Page. Ar gael yn
  http//www.cat.org.uk/carbongym/ Cyrchwyd
  30/09/05