Gweithio mewn timau

1
Y RHAGLEN GENHADOL
CRISTION AR AMGYLCHEDD
2
YN Y SESIWN HWN BYDDWN YN YSTYRIED

• Perthynas Duw âr Cread.
• Perthynas y Cristion âr Cread.
• Ymateb y Cristion ir Cread.

CRISTION AR AMGYLCHEDD
3
Yn y dechreuad creodd Duw y nefoedd ar ddaear
... (Gen. 11)
CRISTION AR AMGYLCHEDD
4
DUW YN CREU

• Yn y dechreuad creodd Duw y nefoedd ar
  ddaear .....
• Gwelodd Duw y cwbl a wnaeth ac yr oedd yn dda
  iawn.
• (Gen. 1 1-31)

CRISTION AR AMGYLCHEDD
5
DUW YN CREU
Eiddor Arglwydd y ddaear ai llawnder
Salm 241
CRISTION AR AMGYLCHEDD
6
PYNCIAU TRAFOD

• Beth yw rôl Duw yn y Cread? Beth a olygir gan
  Gwelodd Duw y cyfan a wnaeth, ac yr oedd yn dda
  iawn?
• A ddylair Cristion ofidio am ecoleg y blaned?
  Pam?
• Ydy gofal am yr amgylchedd yn rhan on cenhadaeth
  Gristnogol?

CRISTION AR AMGYLCHEDD
7
SUT DYLAIR CRISTION YMATEB IR CREAD?
Pa fath arglwyddiaeth?
CRISTION AR AMGYLCHEDD
8
SUT DYLAIR CRISTION YMATEB IR CREAD?

• Gwnawn ddyn ar ein delw, yn ôl ein llun ni, i
  lywodraethu ar bysgod y môr, ar adar yr awyr, ar
  yr anifeiliaid gwyllt, ar yr holl ddaear, ac ar
  bopeth syn ymlusgo ar y ddaear.
• (Gen. 126)

CRISTION AR AMGYLCHEDD
9
Y CRISTION AR AMGYLCHEDD

• Rhwydwaith Materion Amgylcheddol
• http//www.ctbi.org.uk/chsoc/ein.htm
• Y Cysylltiad Cristnogaeth ac Ecoleg
• http//www.christian-ecology.org.uk/cymraeg.htm
• Menter John Ray
• http//www.jri.org.uk/
• A Rocha
• http//en.arocha.org/home/

CRISTION AR AMGYLCHEDD
10
CYFAMOD DUW

• Llefarodd Duw wrth Noa ai feibion, a dweud,
  Dyma fin sefydlu fy nghyfamod â chwi ac âch
  had ar eich ôl, ac â phob creadur byw gyda chwi,
  yn adar ac anifeiliaid, ar holl fwystfilod
  gwyllt sydd gyda chwi, y cwbl a ddaeth allan or
  arch......
• (Gen. 9 810)

CRISTION AR AMGYLCHEDD
11
CYFAMOD DUW
CRISTION AR AMGYLCHEDD
12
TENANTIAID

• Ni ellir gwerthu tir yn barhaol, oherwydd
  eiddof fi ywr tir, ac nid ydych chwi ond
  estroniaid a thenantiaid i mi. (Lef.
  2523)

CRISTION AR AMGYLCHEDD
13
EIN CYFRIFOLDEB NI

• Tenant person syn perchenogi eiddo trwy dâl neu
  rent
• Stiward person a gyflogir i reoli eiddo rhywun
  arall
• Ymddiriedolwr person gyda hawliau gweinyddol
  dros eiddo gweithreda yn unol â chanllawiau

CRISTION AR AMGYLCHEDD
14
PYNCIAU TRAFOD

• Beth ddywed yr Ysgrythur wrthym am natur
  perthynas y Cristion âi amgylchedd?
• Beth a olygir gan llywodraethu?
• Ymddiriedolwr, stiward, tenant a ywr geiriau
  hyn yn cyfleu perthynas y Cristion âr Cread?

CRISTION AR AMGYLCHEDD
15
Sut bu i ni ymddwyn?Sut denantiaid oeddem?
PYNCIAU TRAFOD
CRISTION AR AMGYLCHEDD
16
MATERION AMGYLCHEDDOL

• Colli bioamrywiaeth
• Llygru cynefinoedd
• Gor-gynaeafur cefnforoedd
• Dinistrior haenen oson
• Wrbaneiddio
• Newid hinsawdd

CRISTION AR AMGYLCHEDD
17
... A GWELODD DUW MAI DA IAWN OEDD?
CRISTION AR AMGYLCHEDD
18
CANLYNIADAU

• fe wyddom fod yr holl greadigaeth yn
  ochneidio, ac mewn gwewyr drwyddi (Rhuf.
  8 22)

CRISTION AR AMGYLCHEDD
19
Beth yw canlyniad ein hymddygiad?
CANLYNIADAU
CRISTION AR AMGYLCHEDD
20
CYNHESU BYD-EANG

• CO2 prif gyfrannwr i gynhesu byd-eang
• CO2, CH4, H20, CFCau
• CH4 ugain gwaith mwy grymus na CO2 fel nwy ty
  gwydr

CRISTION AR AMGYLCHEDD
21
BANGLADESH

• Rhyw 30 or tir llai na 2m uwchben lefel y môr
• Amcangyfrifir y bydd lefel y môr yn codi 1m erbyn
  2050 a bron i 2m erbyn 2100
• 120 miliwn yn byw yn ardaloedd delta y Ganges ar
  Brahmaputra

CRISTION AR AMGYLCHEDD
22
MALARIA

• Ymlediad afiechydon yn ofid rhyngwladol rhai
  afiechydon trofannol yn symud ir lledredau
  canolig.
• Bydd achosion malaria yn cynyddu o 45 i 60 o
  boblogaeth y byd erbyn 2050

CRISTION AR AMGYLCHEDD
23
FFOADURIAID AMGYLCHEDDOL

• Bangladesh 15 miliwn
• Tsieina 30 miliwn
• India 30 miliwn
• Yr Aifft 14 miliwn
• Eraill 60 miliwn
• CYFANSWM 150 miliwn

CRISTION AR AMGYLCHEDD
24
BARN DUW?

• Yna daeth cenllysg a thân, yn gymysg â gwaed,
  ac feu bwriwyd ar y ddaear. Llosgwyd traean or
  ddaear, llosgwyd traean or coed, llosgwyd pob
  porfa las. (Dat. 8 7)
• Ewch ac arllwyswch ar y ddaear saith ffiol llid
  Duw. (Dat. 16 1)

CRISTION AR AMGYLCHEDD
25
PYNCIAU TRAFOD

• Ai cosb Duw ar y byd yw newid hinsawdd?

Yna gwelais nef newydd a daear newydd oherwydd
yr oedd y nef gyntaf ar ddaear gyntaf wedi mynd
heibio, ac nid oedd môr mwyach. A gwelais y
ddinas sanctaidd, Jerwsalem newydd, yn disgyn
oddi wrth Dduw, wedi ei pharatoi fel priodferch
wedi ei thecáu iw gwr. (Dat. 21 1-2)
CRISTION AR AMGYLCHEDD
26
PYNCIAU TRAFOD

• Ai cosb Duw ar y byd yw newid hinsawdd?
• Sut ddylair Cristion ystyried newid hinsawdd a
  goblygiadau cynhesu byd-eang?

CRISTION AR AMGYLCHEDD
27
PYNCIAU TRAFOD

• Trwyddo Ef ac er ei fwyn Ef y mae pob peth
  wedi ei greu
• (Col. 1 16)

CRISTION AR AMGYLCHEDD
28
RÔL YR EGLWYS GRISTNOGOL?

• religion and science are the two most powerful
  forces in the world todayIf religion and science
  could be united on the common ground of
  biological conservation, the problem would soon
  be solved. If there is any moral precept shared
  by people of all beliefs, it is that we owe
  ourselves and future generations a beautiful,
  rich and healthful environment. Those living
  today will either win the race against extinction
  or lose it, the latter for all time. They will
  earn either everlasting honor or everlasting
  contempt.
• E O Wilson The Creation An appeal to
  save life on Earth

CRISTION AR AMGYLCHEDD
29
PYNCIAU TRAFOD

• Beth ddylai ymateb yr Eglwys fod tuag at faterion
  amgylcheddol?
• Beth ddylai ymateb yr eglwys leol fod tuag at
  faterion amgylcheddol?
• Beth ddylai ymateb y Cristion unigol fod tuag at
  faterion amgylcheddol?

CRISTION AR AMGYLCHEDD