ZLOSC

1
ZLOSC

• To emocja (uczucie). Jest zwiazana z mobilizacja
  energii i pojawia sie zazwyczaj w sytuacjach, w
  których napotykamy na przeszkode (szeroko
  rozumiana) w osiagnieciu waznego dla nas celu.
• Przezywaja ja wszyscy i nie mamy wplywu na jej
  pojawienie sie.
• Dlatego zloszczenie sie nie jest samo w sobie
  ani zle, ani dobre.
• Mozemy miec natomiast wplyw na to, co robimy,
  gdy czujemy zlosc.

2
AGRESJA

• Agresje definiuje sie najczesciej jako swiadome,
  zamierzone dzialanie, majace na celu wyrzadzenie
  komus szeroko rozumianej szkody - fizycznej,
  psychicznej lub materialnej. Jej
  charakterystyczna cecha jest uzywanie przez kogos
  sily fizycznej lub psychicznej wobec osoby o
  zblizonych mozliwosciach, majacej zdolnosc
  skutecznej obrony. Agresja jest czesto, lecz nie
  zawsze, sposobem wyrazania zlosci. W szczególnych
  warunkach agresja moze przeradzac sie w przemoc.
• Zachowania agresywne zdarzaja sie wszystkim
  ludziom, ale najczesciej sa jednorazowe lub
  incydentalne. Czesto sprawca i ofiara zamieniaja
  sie rolami.

3
PRZEMOC

• Przemoc to wykorzystanie swojej przewagi nad
  drugim czlowiekiem ( fizycznej, emocjonalnej,
  spolecznej, duchowej). Mamy z nia do czynienia
  wówczas, gdy osoba slabsza (ofiara) poddana jest
  przez dluzszy czas negatywnym dzialaniom osoby
  lub grupy osób silniejszych (sprawcy przemocy).

4
PRZEMOC

• Jest zjawiskiem wynikajacym z dzialania czlowieka
• Dzialanie to charakteryzuje sie 4 podstawowymi
  wlasciwosciami
• 1. Jest ono intencjonalne (zmierza do osiagniecia
  jakiegos
• celu, intencja skrzywdzenia, wykorzystanie
  przewagi)
• 2. Przyczynia sie do naruszania praw i dóbr
• drugiego czlowieka (przekroczenie granic
  drugiej osoby)
• 3. Uniemozliwia samoobrone (glównie z powodu
• przewagi w róznych obszarach)
• 4. Powoduje szkody (materialne, fizyczne,
  psychiczne)

5
PRZEMOC MA RÓZNE OBLICZA I ASPEKTY

• Jest procesem nie pojawia sie znienacka oraz
  tworzy cykle
• Ma tendencje do powtarzania sie rzadko jest
  jednorazowym epizodem
• Toczy sie na wymiarze dominacja i uleglosc
• Nie jest zjawiskiem niezaleznym od udzialu
  czlowieka jest on zdolny do radzenia sobie z
  silami, które go czynia sprawca
• Odpowiedzialnosc zawsze jest po stronie sprawcy
  nie zaleznie od tego co ofiara czyni
• Przejawia sie w róznych formach

6
ZRÓDLA STOSOWANIA PRZEMOCY

• Predyspozycje psychofizjologiczne
• Plec meska spoleczne wzorce plci
• Slaba internalizacja norm i zasad moralnych, brak
  motywacji do dzialan konstruktywnych.
• Kontekst kulturowy
• Tradycja i zwyczaje (kult sily, bije bo kocha
  itp.)
• Wzorce przekazywane przez media filmy, reklamy,
  reportaze, gry komputerowe, artykuly prasowe...
• Bezposrednie srodowisko ludzkie
• Przestepczosc rodziców i rówiesników.
• Dziecko jest obserwatorem lub bezposrednio
  doswiadcza agresji ze strony doroslych lub
  rówiesników
• Grupy nieformalne, subkultury.
• Wzmacnianie zachowan agresywnych w wyniku braku
  umiejetnosci wychowawczych.
• Agresja jako jedyny sposób na osiaganie celu,
  sukcesu.
• Bezposrednie srodowisko fizyczne
• Temperatura, halas, tlum, ruch,
  zanieczyszczenia...
• Czynniki psychoaktywne
• Alkohol, narkotyki, bodzce podprogowe (swiatlo,
  dzwiek np. na dyskotece)
• Dostepnosc srodków
• Bron- zabawki na kulki, palki, noze, kastety,
  kije...

7
ZRÓDLA PRZEMOCY

• przemoc w grupie rówiesniczej
• przemoc doswiadczana w rodzinie
• przemoc w szkole (wladza - jednostka, czyli
  nauczyciel/wychowawca - uczen/wychowanek)
• przemoc dla tzw. zabicia wolnego czasu z
  nudy
• przemoc w mediach
• wszelkie nierównosci

8
FORMY PRZEMOCY RÓWIESNICZEJ

• Przemoc fizyczna
• bicie
• popchniecia
• podcinanie
• wymuszanie pieniedzy
• zamykanie w pomieszczeniach
• niszczenie wlasnosci
• kopanie
• plucie

9
FORMY PRZEMOCY RÓWIESNICZEJ

• Przemoc slowna
• przezywanie
• wysmiewanie
• grozenie
• osmieszanie
• plotkowanie
• namawianie sie
• szantazowanie
• obrazanie

10
FORMY PRZEMOCY RÓWIESNICZEJ

• Przemoc bez uzycia slów i kontaktu fizycznego
• wrogie gesty
• miny
• izolowanie
• manipulowanie zwiazkami przyjazni

11
PRZYCZYNY AGRESJI I PRZEMOCY TKWIACE W GRUPIE
RÓWIESNICZEJ

• widza, ze uzywajacy przemocy kolega odnosi
  korzysci, nie traci równiez swej popularnosci,
  nie spotyka sie z negatywnymi konsekwencjami ze
  strony doroslych,
• dlugotrwale dokuczanie ofierze powoduje, ze
  koledzy zmieniaja do niej swój stosunek staje
  sie mniej wartosciowa w ich oczach, zaslugujaca
  na taki los maleje poczucie winy i wyrzuty
  sumienia

• niejednokrotnie nasladuja agresywna osobe z grupy
  oceniana przez nich pozytywnie (odwazna, silna)
  oni sami czesto sa niepewni swej pozycji w
  grupie,
• w grupie rozmywa sie odpowiedzialnosc, zmniejsza
  sie poczucie winy za popelnione czyny,

12
RODZAJE PRZEMOCY DOMOWEJ KATALOG ZACHOWAN

• Przemoc fizyczna - popychanie, odpychanie,
  obezwladnianie, przytrzymywanie, policzkowanie,
  szczypanie, kopanie, duszenie, bicie otwarta reka
  i piesciami, bicie przedmiotami, ciskanie w kogos
  przedmiotami, parzenie, polewanie substancjami
  zracymi, uzycie broni, porzucanie w
  niebezpiecznej okolicy, nieudzielanie koniecznej
  pomocy, itp.

13
RODZAJE PRZEMOCY DOMOWEJ KATALOG ZACHOWAN

• Przemoc psychiczna - wysmiewanie pogladów,
  religii, pochodzenia, narzucanie wlasnych
  pogladów, karanie przez odmowe uczuc,
  zainteresowania, szacunku, stala krytyka,
  wmawianie choroby psychicznej, izolacja spoleczna
  (kontrolowanie i ograniczanie kontaktów z innymi
  osobami), domaganie sie posluszenstwa,
  ograniczanie snu i pozywienia, degradacja
  werbalna (wyzywanie, ponizanie, upokarzanie,
  zawstydzanie),stosowanie grózb, itp.

14
RODZAJE PRZEMOCY DOMOWEJ KATALOG ZACHOWAN

• Przemoc seksualna - wymuszanie pozycia
  seksualnego, wymuszanie nieakceptowanych
  pieszczot i praktyk seksualnych, wymuszanie
  seksu z osobami trzecimi, sadystyczne formy
  wspólzycia seksualnego, demonstrowanie zazdrosci,
  krytyka zachowan seksualnych kobiety,itp.
• Przemoc ekonomiczna (zaniedbywanie ) -odbieranie
  zarobionych pieniedzy, uniemozliwianie podjecia
  pracy zarobkowej, nie zaspakajanie podstawowych,
  materialnych potrzeb rodziny, itp.

15
PRZYCZYNY AGRESJI I PRZEMOCY TKWIACE W RODZINIE

• patriarchalny wzór rodziny eksponujacy takie
  cnoty meskie jak kult sily, wojowniczosc,
  surowosc który przyznaje mezczyznie przywilej
  stosowania przemocy o charakterze zarówno
  fizycznym jak i psychicznym,
• stosowanie agresji i przemocy przez rodziców w
  kontaktach miedzy doroslymi i w stosunku do
  samego dziecka,
• poblazliwosc i przyzwolenie dla dziecka na
  stosowanie agresji wobec innych,
• brak przekazu, co jest dobre a co zle,

• brak ciepla, zainteresowania i zaangazowania w
  sprawy dziecka,
• brak jasno wyznaczonych granic w zachowaniu,
• wychowanie w duchu dzieci i ryby glosu nie
  maja,
• rozwiazywanie konfliktów i napiec domowych z
  uzyciem sily,
• kryzysy rodzinne (klótnie, rozpad rodziny
  separacja, rozwód rodziców),
• temperament dziecka
• podwójne wzorce zachowan (co innego sie mówi a co
  innego sie robi),

16
Badania

• 84 - 97 rodziców stosuje kary fizyczne wobec
  swoich dzieci w róznych momentach zycia,
• chlopcy sa mocniej i czesciej karani niz
  dziewczynki,
• karanie jest zwiazane zarówno z wiekiem dziecka,
  jak i wiekiem rodziców natezenie kary jest
  silniejsze w stosunku do dzieci malych, mlodzi
  rodzice stosuja kary bardziej surowe niz rodzice
  starsi,
• kolejnosc urodzenia dzieci ma zwiazek z
  czestotliwoscia karania dzieci najstarsze i
  najmlodsze oraz jedynacy, karani sa rzadziej niz
  pozostali

17
Badania

• bicie reka stosuje 66,8 badanych rodziców,
• klapsy 81,
• do solidnego lania przyznalo sie 38, 5 rodziców
  4,5 stwierdzilo, ze robi to dosc czesto,
• bicie pasem lub innym przedmiotem stosuje 44,2
  ,
• kilkanascie osób przyznalo sie do bicia na oslep,
  bicia piesciami, obezwladniania, kopania dziecka,
• agresje symboliczna - stosowanie wymyslnych
  sposobów karania tj ograniczanie ruchów i
  swobody dziecka, wyrzucanie dziecka z domu,
  pozbawienie jedzenia czy miejsca do spania
  zadeklarowalo ok. 25 badanych.

18
PRZYCZYNY AGRESJI I PRZEMOCY TKWIACE W SZKOLE

• organizacja szkoly
• halas, mala przestrzen i ograniczona ruchliwosc,
• czas spedzany w sposób ukierunkowany,
• stala sytuacja oceny i narzucony odgórnie
  porzadek,
• anonimowosc uczniów i nauczycieli,
• nieustanny brak mozliwosci wyboru, wycofania sie
  z pracy grupy

19
PRZYCZYNY AGRESJI I PRZEMOCY TKWIACE W SZKOLE

• relacje nauczyciel uczen
• chlód emocjonalny nauczycieli w stosunku do
  uczniów,
• przedmiotowe traktowanie wychowanka ....
• relacje oparte tylko na wymaganiach bez
  nagradzania i wzmacniania pozytywnych zachowan
  dzieci,
• sposób komunikowania sie nauczycieli z uczniami
  (ponizanie, osmieszanie, straszenie, podkreslanie
  wladzy nauczyciela),
• agresja i przemoc doroslych na terenie szkoly

20
PRZYCZYNY AGRESJI I PRZEMOCY TKWIACE W SZKOLE

• proces nauczania
• brak doceniania i podkreslania wysilków i
  postepów dzieci, skupianie sie na negatywach,
• niesprawiedliwosc w traktowaniu i ocenianiu
  uczniów,
• zbyt duzo wymagan nie uwzglednianie potencjalu
  i mozliwosci dzieci,
• mala uwaga poswiecana na rozladowanie napiec
  podczas zajec,
• nuda i schematycznosc podczas lekcji

21
PRZYCZYNY AGRESJI I PRZEMOCY TKWIACE W SZKOLE

• oraz
• brak spójnych reakcji nauczycieli na agresywne
  zachowania i akty przemocy w szkole,
• brak jasnych regul zycia szkolnego,
• brak konsekwencji i zdolnosci nauczycieli w
  egzekwowaniu przyjetych norm,
• brak poczucia wspólodpowiedzialnosci u uczniów za
  zycie szkoly

22
PRZYCZYNY AGRESJI I PRZEMOCY TKWIACE W MEDIACH

• Ogladanie aktów przemocy wplywa na uczenie sie
  agresywnych
• zachowan, tym bardziej, gdy pokazywana forma
  przemocy
• przynosi sprawcy satysfakcje, nagrode, nie wiaze
  sie z konsekwencjami,
• jest demonstrowana przez atrakcyjna osobe, z
  która mozna sie utozsamic,
• jest dokonywana jednoczesnie przez wiele osób,
• jest usprawiedliwiona wyzszymi racjami
  spolecznymi,
• jest przedstawiona jako aprobowana spolecznie,
• jest pokazana atrakcyjnie i bardzo realistycznie
  mozna ja nasladowac
• Media obnizaja poziom empatii, wspólczucia dla
  ofiar oraz
• podwyzszaja próg tolerancji wobec przemocy,
  szczególnie gdy nie
• pokazuja cierpienia i krzywdy ofiary przemocy
  oraz nie ukazuja
• negatywnych skutków przemocy.