AYAK AGRISI VE AYIRICI TANISI

1
AYAK AGRISIVEAYIRICI TANISI

• Dr. Kemal EROL
• Yrd. Doç. Dr. Ali SALLI

2
GIRIS

• Ayak, baglar tarafindan birbirine sikica
  baglanmis 26 kemik ve 55 yari oynar eklemden
  olusan esnek fakat çok saglam bir yapidir.

3
AYAGIN FONKSIYONEL BÖLÜMLERI-1

• Ön ayak 5 metatarsofalangiyal eklem (MTF), 14
  falanks, 1. interfalangiyal eklem (IF), 4
  proksimal interfalangiyal (PIF) ve 4 distal
  interfalangiyal (DIF) eklemden olusur.
• Biyomekanik görevi yürüyüsün salinim öncesi
  döneminde yeri hizla itmektir (push-off).

4
AYAGIN FONKSIYONEL BÖLÜMLERI-2

• Orta ayak ayagin 1/6 si
• 5 tarsal kemik (naviküler, küboid ve 3 kuneiform)
• 2 eklem (Lisfranc ve Chopart)
• Hareket sirasinda agirligi dagitan horizontal ve
  longitudinal arklari olusturur.
• Arka ayak ile eklemlesmesi ayagin sert ve
  düzensiz zeminlere uyumunu kolaylastirir.

5
AYAGIN FONKSIYONEL BÖLÜMLERI-3

• Arka ayak talus, kalkaneus, naviküler kemik ile
  subtalar eklemi içerir.
• Ayagin stabilitesinden sorumludur.

6

• Normal bir ayak agrisizdir.
• Topuk santralde, parmaklar düzgün ve
  hareketlidir.
• Kas gücü yeterli ve dengelidir
• Subtalar eklemin ve ayak bileginin eklem hareket
  açikliklari (EHA) açiktir.

7
Ayak Bilegi Agrisi Nedenleri

• Intraartiküler sebepler
• Artrit
• Sinovit
• Sinoviyal sikisma
• Meniskoid parça
• Adheziv kapsülit
• Ligament patolojisi
• Talar kubbe yaralanmasi (kirik, osteokondritis
  dissekans)
• Serbest cisimcikler/eklem faresi
• Anterior ayak bilegi sikismasi

• Ekstraartiküler sebepler
• Posteromediyal agri
• Fleksör hallusis longus disfonk.
• Tibialis post. tendon disfonk.
• Tarsal tünel sendromu
• Posterolateral agri
• Post. talar sikisma sendromu
• Peroneal tendon disfonksiyonu
• Subtalar eklem koalisyonu
• Sural sinir tuzaklanmasi
• Anterolateral agri
• Sinüs tarsi sendromu
• Superfisyal peroneal sinir tuzaklanmasi
• Lateral ligament patolojileri
• Talokalkaneal veya kalkaneonavikuler eklem
  koalisyonu

8
Ayak Agrisi Nedenleri - 1

• Ön ayak agrilari
• Metatarsalji
• Morton nöroma
• Halluks limitus/ rijidus
• Halluks valgus

• Orta ayak agrilari
• Subtalar eklem bozukluklari
• Inflamatuvar artritler
• Pes planus
• Pes kavus

9
Ayak Agrisi Nedenleri - 2

• Arka ayak- topuk agrilari
• Infrakalkaneal agri
• Plantar fasiit
• Infrakalkaneal sinir tuzaklanmasi
• Yag yastigi atrofisi
• Infrakalkaneal bursit
• Kalkaneal stres kirigi
• Tarsal tünel sendromu
• Radikülopati
• Spondiloartropati
• Enfeksiyon
• Tümör

• Retrokalkaneal agri
• Asil tendiniti
• Haglund deformitesi
• Preasil bursit
• Retrokalkaneal bursit
• Post. Lateral kalkaneal egzositoz
• Lateral kalkaneal bursit
• Topugun lateral kompresyonu ile hassasiyet
• Kalkaneus stres kirigi
• Osteomyelit (öz.çocuklarda)
• Kalkaneal apofizit ( 8-15 yas)

10
Ayak Bilegi Agrisi

• Intraartiküler ?/ Ekstraartiküler ?
• Intraartiküler agri
• Genelde ön kisimda
• Ayak bilegi hareketleri ile agri artar.
• Efüzyon bulunabilir.
• Patoloji tibiotalar eklemde ise ayak bilegi
  dorsofleksiyonu / plantar fleksiyonu agrili iken
  subtalar eklemin hareketleri (inversiyon /
  eversiyon) agrisizdir.
• Tibiotalar ekleme yapilan lokal anestezik
  enjeksiyonu ile agrinin azalmasi da patolojinin
  tibiotalar kökenli oldugunun göstergesidir.

11
Ayak Bilegi Agrisi - Intraartiküler

• Akut baslangiçli inflamatuvar artrit
• Akut monoartrite yaklasimla aynidir.
• Temel yaklasim septik artriti ekarte etmektir !
• Infeksiyon ve kristal artrit önde gelen sebepler

12
Ayak Bilegi Agrisi - Intraartiküler

• Travma sonrasi kronik agri Talar yaralanma !
• Tibiotalar osteoartrit nispeten daha az görülür.
  Siddetli travma sonucu olusur.
• Tibiotalar eklemde siddetli dejenerasyon
  özellikle de hasta diyabetikse nöropatik
  artropatiyi akla getirmelidir.
• Romatoid artrit spondiloartritler (kronik
  artrit)

13
Ayak Bilegi Agrisi - Intraartiküler Tedavi

• Altta yatan nedeni tedavi etmek asil tedavidir.
• Semptomatik anti-inflamatuvar tedavi uygulanir.
• Enfeksiyon, travma veya neoplastik sebepler
  ekarte edildikten sonra intraartiküler
  glikokortikoid enjeksiyonu uzun süreli iyilesme
  saglar.
• Splint/ortezlerle ayak bilegi desteklenmelidir.
• Siddetli vakalarda 1 ay immobilizasyon önerilir.

14
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerPosteromediya
l Agri - 1

• Fleksör Hallusis Longus (FHL) Disfonksiyonu
• Fibula posterior distal 2/3ü ve interosseöz
  membrandan 1. parmak distal falanksa
  uzanir.
• Sik kullanmaya bagli yaralanma sonucu gelisen FHL
  tendonunun inflamasyonudur.
• Siddetli vakalarda nodül olusumu ile stenozan
  tenosinovit ve basparmakta tetiklenme olusabilir.

15
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerPosteromediya
l Agri - 1

• Fleksör Hallusis Longus (FHL) Disfonksiyonu
• Agri
• FHL tendonunun aktif ve pasif hareketi ile
  olusur.
• Ayak bileginin posteromediyaline yayilir.
• Mediyal ark boyunca yayilabilir.
• Inaktivite ile düzelir.
• FHL tendonunun palpasyonu ile agri olusur ve ayak
  basparmak dorsofleksiyonu ve plantar fleksiyonu
  ile artar.

16
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerPosteromediya
l Agri - 1

• Fleksör Hallusis Longus (FHL) Disfonksiyonu
• Tedavi
• Istirahat
• Tekrarlayan ayak bilegi hareketlerinden kaçinma
• Non-Steroid Anti-Inflamatuvar Ilaçlar (NSAII)
• Fizik tedavi
• Halen agri devam ediyorsa tendon kilifina
  glukokortikoid enjeksiyonu yapilip immobilize
  edilmelidir.
• Cerrahi

17
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerPosteromediya
l Agri - 2

• Tibialis Posterior (TP) Tendiniti
• Tibia posterior yüzünün laterali naviküler
  kemik
• Fibula gövdesi mediyali talus
  disindaki
• Interosseöz membran tüm tarsal
  kemikler
• Ayaga plantar fleksiyon ve inversiyon subtalar
  ve midtarsal eklemlere supinasyon yaptirir.
• Mediyal longitudinal arkin dinamik
  stabilizatörüdür.

18
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerPosteromediya
l Agri - 2

• Tibialis Posterior (TP) Tendiniti
• Progresif dejeneratif degisiklikler sonucu olur.
• Evre 1 mediyal malleolün altinda ve çevresinden
  naviküler kemige kadar TP tendonu boyunca agri
  olur.
• Ayagin dirençli abduksiyonu ve
  palpasyonla agri artar.

19
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerPosteromediya
l Agri - 2

• Tibialis Posterior (TP) Tendiniti
• Evre 2 problem ilerledikçe TP tendonu uzar,
  incelir, zayiflar ve midtarsal eklemi stabilize
  edemez.
• Mediyal ark çökmeye baslar, ön ayak abduksiyona
  gelir (fazla parmak bulgusu) ve pes planovalgus
  deformitesi gelisir.
• Hastalar tek ayak üzerinde dururken topugunu
  kaldiramazlar.
• Deformite fleksibldir ve basparmak
  dorsofleksiyonu ile ark yükselebilir.

20
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerPosteromediya
l Agri - 2

• Tibialis Posterior (TP) Tendiniti
• Evre 3 subtalar ve midtarsal eklemlerde agri ve
  düzeltilemeyen deformite gelisir.
• Siddetli sakatliga yol açan dejeneratif
  degisiklikler gelisir.

21
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerPosteromediya
l Agri - 2

• Tibialis Posterior (TP) Tendiniti
• Tedavi
• Erken tani önemlidir.
• Rijid ayak ortezleri
• 2. evredeki hastalar asil tendonu uzatmasi, TP
  tamiri ve güçlendirilmesi vb. için cerrahiye
  yönlendirilir.
• 3. evrede triple artrodez gerekir.
• NSAII hastaligin çesitli dönemlerinde semptomatik
  iyilesme saglar.

22
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerPosteromediya
l Agri - 3

• Tarsal Tünel Sendromu (TTS)
• Tarsal tünel, ayak bilegi posteromediyalinde
  bulunur.
• Burada FHL tendonunun hemen önünde posterior
  tibial sinir bulunur.
• Bu sinir tünel içinde ganglion, tendon
  inflamasyonu, trigonal yapi gibi yer kaplayan
  lezyon tarafindan sikisabilir.
• Ayagin asiri pronasyonu, lansinat lig. tarafindan
  sinirin gerilmesine ve sinirin tuzaklanmasina
  neden olur ve TTS meydana gelir.

23
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerPosteromediya
l Agri - 3

• Tarsal Tünel Sendromu (TTS)
• Orta ve arka ayakta zorlukla lokalize edilen
  yanici nöraljik agri olur.
• Ayak tabaninda yanici agri ve parestezi yapar.
• Kramp veya ayak tabaninda sertlik de
  hissedilebilir.
• Semptomlar uzun süre ayakta durmak veya yürümekle
  artar.
• FM Tinel testi kullanilir.
• Tani EMG, kitle süphesinde MRG

24
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerPosteromediya
l Agri - 3

• Tarsal Tünel Sendromu (TTS)
• Tedavi
• Biyomekanik problem varsa ortezle
  düzeltilmelidir.
• NSAII semptomatik iyilesme yapar.
• Fizik tedavi (US, Iyontoforez)
• Germe ve kuvvetlendirme egzersizleri

25
Ayak Bilegi Agrisi Ekstraartiküler
Posterolateral Agri

• Posterior Talar Impingement Sendromu (PTIS)
• Talusun posterolateral yüzü ile ayak bilegi eklem
  kapsülünün sikismasi sonucu olusur.
• Os trigonum talusun posterolateral tüberkülüne
  fibröz bir yapi ile baglanan sekonder bir kemik
• Trigonal yapi posterolateral tüberkülün uzamasi
• Shepherd kirigi trigonal yapinin kirilmasi
• Bu üç yapidan birinin bulunmasi PTIS için
  predispozandir.

26
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerPosterolatera
l Agri

• Posterior Talar Impingement Sendromu (PTIS)
• Agri
• Ayak bilegi posterolateralindedir.
• Künttür.
• Ayak bileginin tekrarlayan ve zorlu plantar
  fleksiyonu ile artar.

27
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerPosterolatera
l Agri

• Posterior Talar Impingement Sendromu (PTIS)
• Akut yaralanma, plantar fleksiyon inversiyon
  tipindedir.
• Siklikla yaralanma sirasinda patlama sesinden
  bahsedilir (popping).
• Kronik durumlarda hareket ile artan, sislik ile
  birlikte olan tekrarlayan plantar fleksiyon
  öyküsü vardir.
• 6-8 haftalik tedaviye ragmen düzelmeyen ayak
  bilegi sprain tanilarinda Sepherd kirigi
  düsünülmelidir !!

28
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerPosterolatera
l Agri

• Posterior Talar Impingement Sendromu (PTIS)
• Lateral DG ile siklikla aksesuvar yapilar
  görülebilir.
• BT, aksesuar yapilar disindaki talus ile ilgili
  bozukluklari da detayli gösterir.
• MRG, tendon lezyonu düsünülüyorsa çekilmelidir.
• Tedavi
• Sepherd kirigi, 4-6 hafta diz alti alçi
• Kronik durumlarda, NSAII
• Dirençli ise steroid enjeksiyonu alçi / splint
• Cerrahi son seçenektir.

29
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerAnterolateral
Agri - 1

• Sinüs Tarsi Sendromu (STS)
• Sinüs tarsi, distal kalkaneus ile talus boynu
  arasindaki oluktur.
• Lateral malleolun tam anterioru ve hafifçe
  altinda lokalizedir.
• STS, tarsal kanal baglarinin hasari sonucu
  olusur.
• En sik sebebi ayak bilegi inversiyon
  yaralanmalaridir.
• Siklikla kronik ayak bilegi spraini olarak yanlis
  tani konur.
• Pes planus veya pes cavus ta anormal biyomekanik
  duruma sebep olarak STS sebebi olabiir.

30
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerAnterolateral
Agri - 1

• Sinüs Tarsi Sendromu (STS)
• Agri
• Dorsolateral yüzdedir.
• Derin ve diffüzdür.
• Istirahatte azalip yürümekle artar.
• Düzensiz zeminde yürürken ayagin arka tarafinda
  instabilite hissi ile beraberdir.
• Ayagin zorlu inversiyon ve plantar fleksiyonu ile
  artar.
• Sinüs tarsi üzerine direk basinçla da artar.

31
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerAnterolateral
Agri - 1

• Sinüs Tarsi Sendromu (STS)
• Sinüs tarsi içine derin lokal anestezik
  enjeksiyonu agriyi geçici olarak geçirir ve
  taniya yardimci olur.
• DG normaldir ancak kirik vs dislanmasinin saglar.
• MRG, klinik bulgularla tani konamayan durumlarda
  tani koymak için endikedir.
• Tedavi
• Sinüs tarsi içine steroid lokal anestezik
  enjeksiyonu
• 3-4 hafta immobilizasyon
• Cevap alinamazsa sinüs tarsektomi

32
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerAnterolateral
Agri - 2

• Ayak Bilegi Burkulmasi
• En sik görülen yaralanma seklidir.
• Inversiyon tipi burkulma siktir.
• Iç yandaki deltoid ligaman kuvvetli oldugu için
  siklikla dis yan baglarda hasar olur.
• En sik
• anterior talofibular bag zedelenir.

33
Ayak Bilegi Agrisi EkstraartikülerAnterolateral
Agri - 2

• Ayak Bilegi Burkulmasi
• Sislik ve ekimoz bulunabilir.
• Kirigi ekarte etmek için DG çekilir.
• Tedaviye ragmen iyilesmenin olmadigi durumlarda
  MRG endikedir.
• Tedavi
• Istirahat
• Soguk uygulama
• Eklemi korumak
• Kompresyon ve elevasyon
• NSAII
• ROM egz., plantar fleksiyondan kaçinilir.

34
(No Transcript)
35
Arka Ayak Topuk Agrilari - 1

• Plantar fasiit
• Topuk agrisinin en sik sebebidir.
• Plantar fasyanin ve intrensek kaslarin kalkaneusa
  yapistigi yerde gerginlige bagli olusan
  biyomekanik problemdir.

36
Arka Ayak Topuk Agrilari - 1

• Plantar fasiit
• Agri
• Topugun yük binen kisminin önünde, mediyal
  tüberkülde fasyanin insersiyosunda en fazladir.
• Fasya boyunca parmaklara dogru yayilir.
• Istirahatten sonra ilk ayaga kalkista artip
  yürürken azalir (poststatik diskinezi)
• Sert yüzeylerde yürüme veya ayakta durma,
  fleksibl tabanlikli ayakkabi kullanimi, kötü
  antrenman sonucu artar.

37
Arka Ayak Topuk Agrilari - 1

• Plantar fasiit
• Tedavi
• NSAII
• Asil ve plantar fasyaya germe egzersizleri
• Yumusak tabanlik kullanimindan ve yalin ayak
  yürümekten kaçinilmalidir
• Geçici topuk destekleri kullanilir
• Fizik tedavi
• Lokal anestezik ve steroid enjeksiyonu
• Cerrahi (plantar fasya gevsetilmesi)

38
Arka Ayak Topuk Agrilari - 2

• Infrakalkaneal Sinirin Tuzak Nöropatisi
• (Distal Tarsal Tünel Sendromu)
• Topuk kenari boyunca, aktivite ile artan yanici
  agri olusur.
• Maksimum hassasiyet noktasi plantar fasyanin
  insersiyosunun tam dorsalinde ve medialindedir.
• Palpasyonla parestezi ortaya çikabilir.
• EMG normaldir ancak TTS ve radikülopatiyi dislar.
• Tedavi
• Plantar fasiite benzer
• Cevap alinamazsa nöroliz denenebilir.

39
Arka Ayak Topuk Agrilari - 3

• Yag Yastigi Atrofisi (YYA)
• Topuk yag yastigi, kalkaneusa mekanik kuvvetlerin
  iletilmesini ve sok absorbsiyonunu saglar.
• Yas, multipl steroid enjeksiyonlari, bazi
  romatolojik hastaliklar, vasküler hastaliklar ve
  travma ile atrofi gelisebilir.
• Topuk agrisi merkezde ve yaygindir.
• Siddetli vakalarda alttaki kemik palpe
  edilebilir.
• Tedavi
• Fleksibl topuk yastiklari ve ayakkabilar

40
Arka Ayak Topuk Agrilari - 4

• Haglund Deformitesi ve Retrokalkaneal Bursit
• Kalkaneusun posterosuperiorundaki çikintiya
  Haglund Deformitesi denir.
• Bu deformite asil ile kalkaneus arasindaki
  bursanin (retrokalkaneal bursa) inflamasyonuna
  yol açar.
• Es zamanli olarak asil ile deri arasindaki
  preasil bursit de bulunabilir.
• Arkasi kapali ve siki ayakkabi giymekle artan
  agri ve posterior topuk agrisi olur.

41
Arka Ayak Topuk Agrilari - 4

• Haglund Deformitesi ve Retrokalkaneal Bursit
• Tedavi
• Arkasi sert ayakkabidan kaçinilir.
• Yumusak topuklar ile topuk yükseltilir.
• Akut durumlarda, NSAII, kontrast banyo, buz
  uygulamasi yapilabilir.
• Steroid enjeksiyonu son çare olarak denenebilir
  ve alçi atelle birlikte uygulamasi daha uygundur.
• Dirençli vakalarda cerrahi denenebilir.

42
Arka Ayak Topuk Agrilari - 5

• Asil tendinit
• Genellikle mekanik orjinli olmakla beraber
  seronegatif spondiloartropatilerin bir parçasi da
  olabilir.
• Agri
• Aktivitenin baslangicinda vardir
• Aktivite sirasinda azalir ancak aktiviteyi
  takiben tekrar siddetlenir.
• Tendonun palpasyonu agrilidir.
• Ayak bilegi dorsoflkesiyonu ile agri artar.

43
Arka Ayak Topuk Agrilari - 5

• Asil tendinit
• Tedavi
• NSAII
• Germe egzersizleri
• Aktivite modifikasyonu (kosma, merdiven ve yokus
  çikmadan kaçinma)
• Geçici topuk yastiklari
• Teypleme (immobilizasyon için)
• Gerekirse ortezleme (anormal pronasyon varsa)
• Dirençli vakalarda gece splintleri ve alçilama
  (4-6 hafta)
• Son seçenek cerrahi (debridman ve tendon
  uzatmasi)

44
Orta Ayak Agrilari - 1

• Subtalar eklem bozukluklari
• Yürümenin topuk vurusu fazinda subtalar eklem ve
  diger eklemler gevseyerek soku absorbe eder ve
  engebeli yüzeylere uyum saglar.
• Inflamatuvar artritler ve talokalkaneal
  koalisyonlar subtalar eklem hareketlerini bozarak
  yürüme sirasinda agriya sebep olur.

45
Orta Ayak Agrilari - 2

• Pes Planus
• Konjenital (en sik) ya da edinsel olabilir.
• Mediyal longitudinal ark yüksekligi azalir,
  agirlik tasirken kaybolur.
• Ayak eversiyona gider.
• Uzun süre ayakta kalmak veya yürümekle agri olur.
• Çogu kez asemptomatiktir.

46
Orta Ayak Agrilari - 2

• Pes Planus
• Tedavi
• Mediyal longitudinal ark destegi
• Plantar fleksör ve invertör kas gücünü artirici
  egzersizler
• Dorsofleksör ve evertörler ile asil germe
  egzersizleri

47
Orta Ayak Agrilari - 3

• Pes Kavus
• Mediyal longitudinal arkusun normal yüksekliginin
  artmasidir.
• Siklikla pençe parmakla (PIF ve DIF fleksiyon
  kontraktürü) birlikte bulunur.
• Idyopatik (en sik) veya nörolojik hastaliklarla
  (spina bifida,Charcot Marie Tooth vb.) birlikte
  bulunur.
• Yürüme sirasinda ayakta yorgunluk ve agri ile
  kallus gözlenir.
• Tedavi
• Metatarsal bar
• Parmak fleks. germe

48
Ön Ayak Agrilari - 1

• Metatarsalji
• Metatars baslarinin bulundugu ayagin plantar
  yüzündeki agridir.
• Metatars baslarinda iç veya dis kökenli yükün
  artmasina bagli olusur.
• Özellikle yürürken ayagin ön tarafinda agri olur.
  (ayakkabinin içinde çakil varmis gibi)

49
Ön Ayak Agrilari - 1

• Metatarsalji
• 2., 3., 4. metatarslardaki agriya santral
  metatarsalji denir. Nedenleri
• MTF eklem stres sendromu
• Intermetatarsal bursit/nörit
• Morton nöroma
• Metatarsal stres kirigi
• Freiberg hastaligi (2. metatars basinin aseptik
  nekrozu)

50
Ön Ayak Agrilari - 1

• Metatarsalji
• Ayak nasir yönünden incelenmelidir çünki nasirlar
  yük artisinin belirtecidir.
• 2. metatarsin, 1. metatarsa göre uzun olmasi
  (Morton Ayagi) 2. metatarsin daha çok yük
  tasimasina neden olarak metatarsaljii yapar.
• Metatarsal ark, çökme yönünden degerlendirilmelidi
  r. Transvers ark sayesinde yük 1. ve 5. metatars
  baslarina biner. Ark çökmüsse, orta metatars
  baslarina da yük binmeye baslar.

51
Ön Ayak Agrilari - 1

• Metatarsalji MTF Stres Sendromu
• Predislokasyon fazinda MTFlerde inflamasyon
  olusur, sislik bulunabilir.
• Dislokasyon fazinda ise proksimal
  falankslarin tabanina yapisan fasya, plantar
  tabakanin zayiflamasi ve yirtilmasi sonucu MTF
  eklemlerde dislokasyon olur. En sik 2. MTF
  etkilenir. Parmak deformiteleri (çekiç parmak,
  pençe parmak, üst üste binen parmak) gelisir.
  Agrili plantar nasir olur.

52
Ön Ayak Agrilari - 1

• Metatarsalji
• Metatars basi ve boynu arasi bölgenin palpasyonla
  agrili olmasi intermetatarsal bursiti düsündürür.
• 1. metatars basinin altinin palpasyonla agrili
  olmasi sesamoiditi düsündürür.
• Metatars kompresyonu ile agri olmasi da Morton
  Nöromayi akla getirmelidir.
• Sekonder metatarsalji nedenlerinde (RA, gut) agri
  yaygindir ve sislige eklem sertligi de
  eklenmistir.

53
Ön Ayak Agrilari - 1

• Metatarsalji
• Agri
• Ön ayagin altindadir.
• Künttür.
• Bazen yanici olabilir.
• Agirlik yüklenmesi ile artar. (yüksek topuklu
  ayakkabi vs)
• Çiplak ayakla yürümekle artar.
• Tedavi
• Parmaklar plantar fleksiyonda splintlenmelidir.
• Sert tabanli destekleyici tabanlar kullanilmali
• NSAII ve analjezikler
• Ayak kaslari kuvvetlendirme egzersizleri
• Cerrahi (metatars basi eksizyonu)

54
Ön Ayak Agrilari - 2

• Morton Nöroma
• Ön ayak agrisinin en sik sebebidir.
• Interdijital sinirin perinöral fibrozisi sonucu
  olusan tuzak nöropatidir.
• 3. MTF aralik en sik görüldügü yerdir.
• Yanici, künt veya zonklayici tarzda agri olur.
• Agri araliklidir ve tipik olarak ayakkabi giyince
  olur.
• Çiplak ayakla yürürken agri olmadigindan hastalar
  ara ara ayakkabilarini çikardigindan bahseder.

55
Ön Ayak Agrilari - 2

• Morton Nöroma
• Ilgili parmaklarda duyu degisikligi olabilir.
• Nöromanin oldugu araliga basparmakla basarken,
  diger elle lateralden yapilan kompresyonla agri
  artar. Kayan kitle ele gelebilir.
• Tedavi
• NSAII, kontrast banyo
• Alçak topuklu, genis parmak kutulu, yumusak
  tabanli ayakkabi
• Steroid ve lokal anestezik enjeksiyonu

56
Ön Ayak Agrilari - 3

• Halluks limitus / rijidus
• 1. MTF eklemin deleneratif artriti sonucu eklemde
  hareketin kisitlanmasina halluks limitus tama
  yakin kaybolmasina halluks rijidus denir.
• Agirlik vermekle basparmagin tabaninda derin ve
  künt bir agri olur.
• Ön ayakta stres olusturan aktivitelerle (ör.
  yüksek topuklu ayakkabi) agri artar.
• Osteofitler 1. MTF eklemin üzerinde çikinti
  olusturabilir.

57
Ön Ayak Agrilari - 3

• Halluks limitus / rijidus
• Bazen kikirdak fragmanlari koparak sinovite yol
  açabilir ve gut atagi ile karisabilir.
• Tedavi
• Istirahat
• NSAII
• Kontrast banyo
• Alçak topuklu, üstü yumusak, sert tabanli
  ayakkabi
• MTF ekleme steroid lokal anestezik enjeksiyonu
  agrilari yatistirir.
• Siddetli vakalarda rijit ortezler
• Son seçenek cerrahi

58
Ön Ayak Agrilari - 4

• Halluks valgus
• 1. metatarsin mediyal deviyasyonu ve 1. MTF
  eklemin valgus deformitesidir.
• Siki ayakkabi giymek ve sert zeminlerde yürümek
  deformiteye zemin hazirlar.
• Bazen asemptomatik olmakla beraber 2. parmakta
  çekiçlenmeye veya metatarsaljiye de yol açabilir.
• 1. MTF eklemin mediyale çikinti yapmasi ile
  basiya bagli bursit sonucu bunion veya sinir
  tuzaklanmasi gelisebilir.

59
Ön Ayak Agrilari - 4

• Halluks valgus
• Tedavi
• Siki ayakkabidan kaçinmak
• Bunion splintleri

60
KAYNAKLAR

• Current Romatoloji, 2006, 1. Baski, Ayak ve Ayak
  Bilegi Agrisi Olan Hastaya Yaklasim
• Türkiye Klinikleri FTR Dergisi, Ortopedik
  Rehabilitasyon Özel Sayisi 2007 Ayak Ayak
  Bilegi Eklem Sorunlari ve Rehabilitasyonu
• Tibbi Rehabilitasyon, 2004, 2. Baski, Alt
  Ekstremite Agrilari
• Ozan Anatomi, Klinisyen Kitabevi
• Romatizmal Agrilar, 1992, Ayak Bilegi ve Ayak
  Agrilari

61
TESEKKÜRLER