Istimlak Planlamasi Egitimi

1
Istimlak Planlamasi Egitimi

• Ayse Kudat
• Social Assessment
• BOTASa sunulmustur
• 2002

2
Kamulastirmayi yeni bir yaklasimla yapmaliyiz
3
Bu isi daha önce de yaptik!
BOTAS 2000 Yilinda Degistirilen Yeni Yasayi
Kullanarak Bu Güne Kadar Kaç Parsel Istimlak Etti?
4
Bu Parsellerin Yüzde Kaçinda Uzlasmaya Varildi?
Bu hale düsmek istiyor muyuz?
Peki buradaki basari neden Nasil
tekrarliyabiliriz?
5
Parsellerin Yüzde Kaçi Dava Konusu Oldu?
Bu hale düsmek istiyor muyuz?
6
Davalar Kaç Ayda / Yilda Sonuçlandi? Nerelerde,
Hangi Illerde Daha Çabuk Sonuca Varildi?

• Davalar ortalama 4-5 ayda sonuçlanmakta ama
  bölgelere göre süreç degismekte

Hiçbir yerde yasanin gerektirdigi sürede davalar
sonuçlanmiyor!!! Kamulastirmada Gecikme Kaçinilmaz
7
Malik bulunamadiginda isler büsbütün gecikiyor
Yaptigimiz çalismalarda köy disindaki malikleri
bulmanin zor oldugunu görüyoruz
8
      Kamulastirma Yapilip Da Bittikten Sonra Kaç
Parsel Sahibi Fiyat Anlasmazligi Nedeni Ile
Yargitaya Gitti?
1028 malikten 7 tane yargitaya giden dava var
Ya bunun nedenini biliyor muyuz?
9
2000 Yili Uygulama Degisikliklerinden Sonra BOTAS
Istimlak Islemi Yaptigi Yerlerde, Uzlasmadan Önce
Yasa Ile Ilgili Halki Bilinçlendirecek
Faaliyetlerde Bulundu Mu?

• Evet, uzlasmadan önce yöre halkini bilgilendirici
  görüsmeler BOTAS irtibat bürolari araciligiyla
  yapilmaktadir

Bunlari yaptiysak neden daha basarili
olamadik? Simdi ne yapacagiz da mahkemelerde
sürünmekten halki nasil kurtaracagiz?
10
     Ne yapmamiz gerek?
1028 malikten 7 tane yargitaya giden dava var
Ya bunun nedenini biliyor muyuz?
11
ALT YAPI PROJELERININ ORTAK SORUNU KAMULASTIRMA
VE YENIDEN YERLESIM ILKELERI
12
Biri yer, biri bakar... Kiyamet bundan kopar.
Yeniden Yerlesim Plani çok sayida insanin
kazançlarinin az sayida insanin sirtina binmesini
önlemektir
13
Enerji, su ve bunun gibi altyapi yatirimlari
milyonlarca insana büyük yararlar getirirken
bazilarinin haklari, topraklari, ev-barklari
ellerinden gitmektedir
14
Bazi altyapi projeleri yüzlerce köyü yok etmeden
insa edilemez
Ilisu baraji yapilsa idi 182 köy
su altinda kalacakti
15
Son on yildir uluslararasi finansman kuruluslari
üzerindeki baskilar artmis ve de ellerinden
mali mülkü giden insanlarin adil biçimde tazmin
edilmeleri sarti ciddiye alinmaya baslamistir
Sadece tazminat, özellikle parasal ödemeler, çogu
kez insanlari magdur durumda birakmakta ve de
paralar çar çur olmaktadir

Bu nedenle süregelirlik ilkeleri ön plana çikmis
ve de bir çok Proje kalkinmaya öncelik veren
yatirimlarla parasal tazminati birlestirmistir
16
Dünya Bankasi ve Uluslararasi Finans Kurulusu
(IFC) diger finansman kuruluslarini etkilemis ve
Yeniden Yerlesim Planlamasini geregini evrensel
hale getirmislerdir
Kamulastirma Politikasi Ana Ilkeleri
IFC para verecegi projelerde kamulastirma ve
yeniden yerlesim geregini en aza indirmeyi ön
görmektedir
Ayrica projelerden olumsuz biçimde etkilenen tüm
kesimlerin en hassas biçimde saptanmasini ve de
bunlar için alinacak tedbirlerin ayrintiyla
belirlenmesini sart kosmaktadir
Yillar aylar itibariyle ayrintilanmis bir Plan
bütçesi ise en önemli sarttir
17
Azalan veya Elden Giden Gelirin Yerine Konmasi
Yeniden Yerlesim Planlamasinin En Önemli
Gereksinimidir
18
(No Transcript)
19
BU GURUPLARLA ILGILI BAZI YASAL AÇIKLAR VARDIR
Private Owners
Private User
Public Owners
Local Authority
State Authority
Registered
Not Registered
Squatters on Public Private Lands
Tenant Farmers
Users of common property Resources
Gaps between the local laws and the World Bank
policies in Compensation
Potential Actual
20
Türkiye disindaki ülkelerde yasa açiklari daha
da belirgin
Oysa projemizi izleyen iç ve dis baski guruplari
Dünya Bankasi kurallarina tipa tip uyulmasini
istemektedir. Etkilenen kesim için de en dogrusu
budur.
21
IFC/World Bank Resettlement Policy OD 4.30
DÜNYA BANKASININ KONUMUZLA ILGILI DÜZENLEMESI
OD. 4.30 RESETTLEMENT ACTION PLANDIR
Planin bir projeye uygulanmasi için o
projeden etkilenen insanlarin mal-mülklerinin
tümünü veya bir kismini kendi istekleri disinda
kaybetmeleri gerekmektedir
22
IFC/World Bank Resettlement Policy OD 4.30
YYP IÇERIGI
YYP PROJEDEN ETKILENEN INSANLARIN TÜM
KAYIPLARINI KARSILAYIP ONLARIN KISA VE UZUN
DÖNEMDE GELIR VE SERVET KAYBINA
UGRAMIYACAKLARINI ESAS ALIR

• Plan projeden etkinenen insanlara danisarak ve de
  onlarin istegi dogrultusunda hazirlanmali
  ve de böyle bir yöntem kullanildigi kamu oyunu
  ikna edici bir biçimde gösterilmelidir
• Planin hazirlanmasi için bilgilendirme yeterli
  degildir
• Proje nedeniyle kaybedilen her türlü gelir kayibi
  önlenmelidir
• Verilecek tazminat GELIR kaybini süre gelir bir
  biçimde yerine koymalidir
• Proje insaati öncesi var olan yasam standardi,
  rahat, huzur,en azindan yerine konulmali hatta
  iyilestirilmelidir
• YYP bir kalkinma Plani olmalidirö bir tazminat
  plani degil

23
NE KADAR TEKRARLASAK AZ YYP YALNIZCA BIR
TAZMINAT PLANI DEGILDIR
24
OYSA BU HALIYLE BTC-TÜRKIYE YYP BÜYÜK
ÇAPTA YALNIZCA TAZMINATA YÖNELIKTIR
25
Yeniden Yerlesim Plani kredi anlasmasinin önemli
bir parçasidir. YYY de vaad edilen islemler
yerine getirilmezse kredi ödemelerine ara verilir
veya kredi bütünü ile iptal edilir.
Isin sakasi yok!!!!!!!
26
YYY bir rapor veya bir raporun eki degildir
Projeden olumsuz olarak etkilenen nüfusun gelir
ve de yasamlarini düzenlemek için gerekli
yasalari, kararlari ve de aksiyonlari özetlilen
resmi bir belgedir
27
YENIDEN YERLESIM SÖZCÜGÜ BIR ANLAMDA
YANILTICIDIR. ÖNEMLI OLAN HEM EKONOMIK HEM DE
FIZIKI ETKILERIN YARATILMAMASINI SAGLAMAK,
YARATILDIGINDA DA BUNLARI TAZMIN ETMEKTIR
Fiziki etkiler evlerin ve is yerlerinin
yikilmasini gerektiren projelerden dogar
Ekonomik etkiler ise su veya bu biçimde gelir ve
serveti azaltan kamulastirma gereksiniminden dogar
Uluslararasi kuruluslardan kredi alan devlet veya
sirketler YYY'dan sorumludur. YYP hem fiziki ve
hem de ekonomik etkileri gidermek zorundadir
28
Biz Sansliyiz
BTC Projesinin Türkiye ayaginda bir çok yerde
varolan YY sorunlari görülmemektedir.
29
YENIDEN YERLESIM SORUNLARI
30
Problems Associated with Resettlement

• Topraksizlik
• Issizlik
• Evsizlik
• Ikincil hale gelmek
• Açlikla karsi karsiya gelmek ve tarim geliri
  düsüsü
• Hastalik / ölüm artislari
• Ortak dogal kaynaklarin kaybi
• Sosyal çöküs

31
BTC Gürcistan bölümünde birçok hane tamamen
topraksiz kalmaktadir
Özel Mülkiyet topragi (ha)
600
500
400
Alan (ha)
300
200
100
Sahislarin sahip oldugu bütün topraklar
Projeden etkilenen topraklar
0
44 metre sinirlari içindeki topraklar
32 metre sinirlari içindeki topraklar
Adigeni
Borjomi
Akhaltsikhe
Tsalka
Gardabani
Tetritskaro
Iller
Source GIS Survey, BTC Georgia, 2002.
32
Oysa Türkiye ayaginda topragini bütünüyle
kaybeden kimse yok
Source GIS Survey, BTC Georgia, 2002.
33
Ilisu baraji yapilsaydi 183 köy ve mezra oldugu
gibi sular altinda olacakti.
Toplam 183 yerlesim etkilendi
Kismen Etkilenen
Tamamiyle etkilenen
104
79
1 Kasaba- Hasankeyf
29 Köy
49 Mezra
57 Köy
47 Mezra
52,000 kisi kismen veya tamamiyle topraklarini
kaybedecekti.
34
Birçok YY Projesi insanlari issiz güçsüz birakir
Örnegin Ilisuda köy hanelerinin 40i maraba
olduklarindan topraklarin su altinda kalmasi
onlari da issiz birakacaktir
35
Ilisu- Topraksiz Haneler
Source 1999 Village Headmen Survey
36
Oysa Indonezyada BPnin yaptigi bir projede BP
olmasa idi kimsenin tarim disinda çalismasina
imkan olmayacakti
37
Ilisu bölgesinde toprak dagilimi asiri
esitsizdir. Halkin neredeyse yarisi topraksizken
birkaç köye tümüyle sahip olanlar vardir.
38
Ilisu baraji çok sayida evi sular altina
alacakti. Buralarda yasayan insanlarin bir
bölümüde zaten bosaltilmisti

Mevcut Köyler Mevcut Köyler Bosaltilmis Köyler Bosaltilmis Köyler Toplam
Dolaysiz Etkilenen Dolayli Etkilenen Dolaysiz Etkilenen Dolayli Etkilenen
1. 1990 forecast (a) 13,531 34,952 5,811 8,600 62,894
2. 1990 forecast (b) 13,531 34,952 12,468 13,152 74,103
Indonezyada ise insanlara yepyeni evler
verilecektir
39
Ekonomik gücünü yitiren, tanimadigi etmedigi
yerlere sürülen aileler ise ikincil hale gelip
gittikleri yeni toplumlarda adam yerine bile
konmazlar. Veya baska bir yere tasinmasa bile
mal-mülklerini kaybetmis olurlar.
40
BTC / Gürcistan ayaginda, Gardabani ilinde özel
toprak sahiplerinin 51nin en azindan
parsellerinin yarisini kaybettiklerini görüyoruz.
Source GIS Survey, BTC Georgia, 2002.
41
BTC / Gürcistan ayaginda, ülke genelinde ise özel
toprak sahiplerinin 27sinin en azindan
parsellerinin yarisini kaybettiklerini görüyoruz.
Source GIS Survey, BTC Georgia, 2002.
42
BTC / Türkiyede ise özel toprak sahiplerinin çok
küçük bir kisminin topraklarinin yarisindan
fazlasini kaybettiklerini görüyoruz.
Source RAP, Survey Data, 2002.
43
Gürcistanda kirsal kesim GELIRLERI çok düsük
oldugundan BTC Projesinin etkileri büyük olacaktir
44

• Gürcistanda
• Ortalama toprak mülkiyeti düsük (0.2 - 0.3 ha)
• Ortalama tazminat US2,000
• Yillik aile geliri 1,500dan az
• Güven yok. Bankacilik sistemi gelismemis. Ele
  geçen US2,000 ile insanlarin 3-4 yil geçinmesi
  söz konusu degil.

45
Indonezyada ise halk su anda tarim ve
balikçilikla geçinmekte. Yeniden yerlesim
zorunlulugu oldugundan ailelerin tarim gelirleri
azalacak. Koruma sahasi nedeniyle de balikçiliga
kisitlama gelecek. BP isinde çalismazlarsa uzun
zaman aç kalabilirler.
46
Ceyhan Terminalinde de balikçiliga kisitlama
konuluyor Bunun etkilerini hala bilmiyoruz.
Türkiye YYYnin bitmesi için bu konunun açiga
çikarilmasi gerekiyor.
47
BTC projesinde hem Türkiyede hem de diger
ülkelerde boru hatti yakinindaki topraklara
sinirlama getiriyor. Bu hem geliri hem de tüm
parselin degerini düsürüyor. Su andaki YYPda bu
konu açik degil
48
Istimlak tazminatlarinin çar-çur edilme tehlikesi
dünyanin her yerinde geçerli oldugu için istimlak
ve yeniden yerlesme içeren projelerde
uluslararasi kuruluslar her zaman kalkinmaya
yönelik yatirimlara önem vermislerdir. Örnegin,
muhtemelen Gürcistanda çok sayida yasli kadinin
eline geçen dolarlari ya mafya ya da ogullari
alacak, Azerbaycanda oldugu gibi gene magdur
durumda kalacaktir.
YYP buna çare ariyor
49
Türkiyede ne tek basina yasli insanlar proje
etki alaninda çok sayida ne de köyleri mafya
sarmis durumda Üstelik insanlar
paralarini bankada tutup faiz alabilirler
50
Gene de BTC-Türkiye YYP kamulastirma tazminatlari
konusunda yogunlasmis ve de kalkinma bu günden
daha ileride olma konusunda yeterli bir
biçimde egilmemistir
51
SAGLIK SORUNLARINA GELINCE
Bataklik ve tropik ortamin yaygin oldugu
Endonezyada ölümü önleyici saglik önlemleri
proje baslamadan bir yil önce alinmaktadir.
Yeni yerlesim yerlerinden biri gerçekten bataklik
oldugu için YYPini bu konuyu iyice irdelemek
zorunda kalmistir.
52
SAGLIK SORUNLARINA GELINCE
Bataklik ve tropik ortamin yaygin oldugu
Endonezyada ölümü önleyici saglik önlemleri
proje baslamadan bir yil önce alinmaktadir.
Yeni yerlesim yerlerinden biri gerçekten bataklik
oldugu için YYPini bu konuyu iyice irdelemek
zorunda kalmistir.
53
ORTAK KULLANILAN SU KAYNAKLARINA GELINCE
Örnegin Ilisu yapilsaydi yasalar bazi köy ortak
degerlerinin tazminatlarina el vermeyecekti
Halkin depo, ahir ve hatta ev diye kullandigi
magaralar su altina gidecek, en çok da yoksul
halk magdur olacakti.
54
SOSYAL ÇÖKÜS
Zorunlu YYP toplumlari alt üst etmekte, saga sola
göç eden aileler, bölünmüs haneler aile
iliskilerini bozmaktadir.
GENÇLIK BUNALIMLARI VE INTIHARLAR
55
Örnegin, Ilisuda baraj yapilsaydi, halk
Türkiyenin birçok yerine dagilmis olacakti.
Güvenlik nedeniyle bosaltilan köylü halki da
zaten benliklerini kaybetmisti. Sivil toplum
kuruluslari özellikle bu nedenle Ilisuya karsi
çikmisti.
56
Alt yapi yatirimlarin yeniden yerlesim risklerini
azaltmak için temel yaklasimlar vardir
Topragini kaybedenlere toprak verme
Bu strateji Gürcistanda bir kesim için gerekli
olabilir.
57
Alt yapi yatirimlarin yeniden yerlesim risklerini
azaltmak için temel yaklasimlar vardir
Issiz kalanlara is kurma
Ilisu için bu sart olacakti
58
Alt yapi yatirimlarin yeniden yerlesim risklerini
azaltmak için temel yaklasimlar vardir
Tüm YYP egitim ve yeni maharetlerin
gelistirilmesine önem verilir. BTC Gürcistan ve
Azerbaycan bölümlerinde tarimsal maharetlerin
gelistirilmesine önem vermek gerekir.
Yalniz kirsal alanlardan göç, geride egitimi zor
bir grup insan birakmaktadir.
59
Evsizlikten yeni konuta kavusma
YYP konulari konutlarin zarar görmesi seklinde
yorumlandigindan BTCnin planlanmasinda en çok
buna önem verilmistir.
Tangguh YYP
60
Tarimsal gelir ve gida düsmelerine gelince
Dünyada birçok YYP tarim verimliligini arttirici
önlemler içeriyor.
BTC de ayni sekilde tarim ve hayvacilik
verimliligini arttirmak için özel bir kalkinma
fonu yaratabilir.
61
Kamu kaynaklarin yerine konulmasi
Bir çok ülke devlet ormanlarinin ve meralarinin
yerine yöre halki için kalkinma projeleri
hazirlamaktadir. Örnegin Chad-Cameroon boru
hattinda böyle bir uygulama görüyoruz. Tangguh da
ayni uygulamayi yapiyor.

• BTC Türkiye bunu,
• Hem TEMAya agaçlandirma destegi vererek
• Hem de Orman Bakanligina ödenen tazminatlarin
  1/3ünü agaçlandirmaya harcanmasi nedeniyle
  gerçeklestiriyor.

YYP için ayrilan orman ve meralari zarar gören
köylere tarimsal kalkinmaya dönük küçük
yatirimlari amaçliyor. Mera islahi da
yapilabilinir. Bu da BTCnin karlari halkla
paylasma stratejisinin bir parcasi olabilir.
62
Gene de BTC-Türkiye YYP yeterli kalkinma agirligi
yok. ORKÖY ile orman köylerinde ortak
yatirimlar yapmak bir çok çözümden biri
olabilir.
63
Bu nedenle de BTC Yeniden Yerlesim Planina bir
Fon ekledik. Ingilizcesine kolay olsun diye RAP
Fonu dedik Belki Türkçesine de Kamulastirma Fonu
(KAFO) diyebiliriz
64

ilkeler
65
Su ana kadar degindigimiz konulara yeterli
yanitlari vermek için her YYPda bazi ana
unsurlar aranir.
66
YYP Ana Unsurlari
Yasal çerçeve
Etkilenen nüfus ve etkilenme biçimleri
Tazminat plani
Verilecek yardim ve etkilenen yasamin yerine
konulmasi için gerekenler
Kurumsal sorumluluklar
Katilimci planlama ögeleri
Sikayetlerin çözümlenmesi
Izmele / Degerlendirme
Bütçe
Uygulama Takvimi
67
YASAL ÇERÇEVE

• Kamulastirma Yasasi BTC Projesinin önemli
  sorunlarini çözüyor.
• Bazi nedenlerle yasanin yazildigi biçimde
  uygulanmasi ve de halk yararina islem yapilmasi
  sorunlu. Örnegin,
• Köy disinda mülk sahiblerinin olmasi
• Yarici ve icarcilarin hakkinin taninmasi
• Yeniden kullanima açilsa bile kamulastirilan ve
  de kullanimi kisitlanan topraklarin bir
  parselin tümüne getirecegi olumsuz etkilerin
  tazmini
• Sürekli kullanim hakki için uygun fiat biçme
  yönteminde anlasilmasi

68
Etkinenen Nüfus
69
Etkilenen Nüfus Büyük bir Alana Dagilmis Durumda
70
BTC / Türkiyenin genel görünümü

• Boru hatti uzunlugu 1070 km
• Etkilenen il sayisi 10
• Etkilenen köy sayisi 298
• Etkilenen parsel sayisi 10066
• Kamulastirilacak toprak 2996 ha
• Orman Arazisi 270 ha

71
Tam sayim birçok açidan önemlidir

• Hak sahiplerinin saptanmasi
• Gerekli idari islerin baslatilmasi
• Sosyo-ekonomik arastirmalarin hazirlanmasi
• Izleme / degerlendirme sisteminin kurulmasi

72
BTC / Türkiye etkilenen nüfus
Source BTC Turkey RAP, Chapter 1
73
BTC / Türkiye Etkilerin saptanmasi
YY proje nedeniyle mal, mülk, gelir ve servet
kaybedebilecek tüm nüfusu saptamak zorundadir.
Bunu saptamak için belli adimlar atilmistir
Toprak niteligini, bitki dokusunu ve alt yapiyi
gösteren tematik haritalar
Yerlesim yerleri itibariyle nüfus sayimi
Etkilenen tasinmazlarin envanteri
Sosyo-ekonomik anket
Tazminatin ana hatlari
Danisma, paylasma, ve katilimci plan hazirlama
74
Etkilenen özel parseller - 8m ve 28m koridor

400
300
Area (Ha)
200
8m.
100
28m.
0
KARS
SIVAS
ADANA
KAYSERI
K.MARAS
ARDAHAN
ERZURUM
ERZINCAN
OSMANIYE
GUMUSHANE
75
Boru Hatti Etkilenen Illerde Sinirli Sayida
Ilçeden Geçmekte Bu nedenle il bazindaki
etkilerde sinirli
76
Kalici ve geçici etkilere örnek
Kahramanmaras Province Andirin District Geben
Village
IPT1 Area
Private Lands
IPT1 Camp Site
22 metrelik sürekli koruma alani da kalici
etkiler içindedir
77
Etkilenen parsellerin bir çogu kadastro nedeniyle
yaratilmis ara parseller
Newly created parcels (rivers, roads, cadastral
roads, etc)
78
Toprak
Konut ve diger yapilar
Agaçlik, özel orman, vs.
Isletmeler
Dogal kaynaklar
Kamuya ait tasinmazlar okul, mezar, vs.
Kültürel zenginlikler
Altyapi
Tasinmazlarin envanteri
79
BTC / TÜRKIYE PROJESIDEN ETKILENEN NÜFUS
HAKKINDA SOSYO- EKONOMIK ANKETTEN ÖGRENDIKLERIMIZ
80
Sosyo-Ekonomik Anket Çalismalari Ne Ise Yarar?
Etkilerin oranini saptar
Hem hane hem de toplum düzeyindeki kayiplari ve
gerekli tazminati saptamak
Halki bilgilendirmek ve onlardan bilgi almak
Halkin isteklerini sistematik bir biçimde
belgelemek
Etkilenen halki bütünüyle tanimak, risk
faktörlerini belirlemek
Gelir ve yasam düzeylerini ayrintilamak
81
Socio-economic Studies
Survey all income sources to calculate income
loss from project land acquisition as a
proportion of total income
Indonesia BP Resettlement Case
Link socio-economic studies with the census and
inventory of assets to provide complete
information on household income streams
Follow appropriate methodologies to ensure that a
statistically valid representative sample of all
strata of the affected population including
women and other vulnerable groups is included
in the survey
82
BTC / Türkiye çok iyi bir anket uygulamasiyla tüm
sorun ve çözümlere isik tutmustur.
Toplam gelire oranla proje nedeniyle kaybedilen yillik gelir Tarilsal gelire oranla kaybedilen yillik gelir
Adana 0.23 1.03
Osmaniye 0.41 1.36
Kars 0.18 0.61
Ardahan 0.52 1.18
Kahramanmaras 0.27 1.33
Kayseri 0.20 0.72
Erzurum 1.14 2.37
Erzincan 0.33 0.81
Gümüshane 0.20 0.57
Sivas 0.27 0.58
Total 0.47 1.17
Gürcistan ?
83

• Anketin genel sonuçlari

84
Sosyo-Ekonomik Anket Sonuçlari
Projenin gelir ve servet üzerine etkiler salt
olarak önemli bir boyutta ama göresel olarak
mütevazi
Geçici ve kalici olarak projede kullanilacak
topraklar halkin toplam toprak mülkiyetiyle
karlilastirildiginda küçük Proje nedeniyle
kaybedilen tarimsal gelir de ayni sekilde toplam
gelirle karsilastirildiginda fazla degil
85
Toplam toprak mülkiyetinin ancak küçük bir bölümü
proje tarafindan kamulastirilacak
86
Parsel sahiplerinin büyük çogunlugu kendi
topraklarini kendileri islemekteler
87
Bu nedenle kiraci, icarci veya yarici az sayida,
ama gene de ektilenen parsellerin 1/5 ini geçmiyor
Bu durum yasal sorunlar yarattigindan bu
gurubun küçük olmasi önemli
88
Yarici ve icarcilar
Etkilenen parsellerin yalnizca beste biri
yaricilar tarafindan islenitor ama bu kesim MADUR
(vulnerable) degil. Tam tersine bunlarin da üçte
biri toprak sahibi. Gelirlerini arttirmak için
baskalarinin da topragini ekiyorlar.
89
BTC / Türkiye
Gürcistan ?
90
Gürcistanda ise kiralanan devlet topraklarinin
bir bölümü 50 yillik kiralaniyor. Bu nedenle,
istimlak sonucu bu insanlara daha uzun süreli
tazminat gerekebilir.
91
Kiraci, icarci ve ortakçilar farkli biçimlerde
anlasiliyor
ama çogu durumda toprak pesin parayla kiralaniyor
92
Topraktan elde edilen gelir tüm gelirin önemli
bir parçasi
93
Ayni gelir de oldukça yüksek, ama diger ülkeler
gibi degil
Both in absolute dollar terms
and in relative terms
94
Küçük ara parseller sayilmazsa etkilenen topragin
çogu özel mülk
Mülk sahiplerinin üçte ikisi (68 ) tapulu.
Ayrica parsellerin 24 ü zilliyetliç In addition,
24 percent of the owners have customary title
(zilyet) to the land. The rest are either in the
process of receiving the title or do not intend
to ever complete the paperwork
95
Mülk sahiplerinin çogunun tapusu var
Formal title
No formal title
ama tapusuz olan da çok
Customary ownership
Do not have title for other reasons
Other reasons include forgetting, lack of
cadastre work, and ongoing paperwork
96
Sivas, Erzurum ve Erzincanda çogu Parsel Tapulu
Ama tapu hakkina sahip olan herkezin tapu tescili
yok
97

• Üstelik tapudaki yanlisliklardan çok sayida insan
  sikayetçi ve
• Kimi toprak toplulastirma islemlerinin yanlis
  yapildigini
• Kimi miras tescili yapilmadigini söylemekte.
• Tapudaki sorunlarin çözümsüz kalmasi ise
  kamulastirmayi zorlastirmakta ve yavaslatmakta

98
Mülk sahipleri tapularina kayitli diger
kisilerden habersiz
Bu da sorun yaratabilir
99
POSOF (ARDAHAN-TURKEY)
Kadinlarin durumu ise zilyet saptanan yerlerde
özellikle kötü
TOTAL 618 PARCELS AFFECTED BY BTC PROJECT
REGISTERED 53 PARCELS
UNREGISTERED 565 PARCELS (CUSTOMARY OWNERSHIP)
ONLY 2 WOMEN AMONG OWNERS
ONLY 1 WOMAN AMONG OWNERS
100
Ardahanda GIS kayitlarinda ancak 10 kadin mülk
sahibi varken, Osmaniyede etkilenen parsellerin
70inde en az bir kadin adi görülüyor.
87 percent customary ownership
101
Etkilenen parsellerin az bir böiümünde agaç var
ama gelire katkilari çok
102
Ormanlik arazi içinde veya yakininda dolaysiz
olarak etkilenen topluluklar
Ormana yakin topluluk
Herkes (100) orman kaynaklarindan yararlaniyor
Ormana yakin olmayan topluluk
Boru hattinin olumsuz etkiler yaptigi gözlemlendi.
Etkilenen
Etkilenmeyen
Toplumsal kaynak kaybi
103
Bilgilendirdik diyoruz ama bilen az!!!!
A relatively large percent of owners-users are
informed of the project but few have specific
information on the size of the land affected and
of the legal framework that provides protection
to them.
In fact, as late as May 2002, over 95 percent of
the people did not know that the expropriation
law had been changed.
A substantial proportion of the affected
communities are forest communities and residents
are concerned of adverse impacts
104
Topraginin basinda olmayan mülk sahipleri

• Bunlari bulmak kolay degil. Oysa yeni yasa bunu
  neredeyse sart kosuyor.

105
GIS verilerini kullanarak 510 parsel seçildi.
18 cevap verdi 40 cevap vermedi 33
bulunamadi 9 hala araniyor
106
Results of Comparing GIS Data With Mail Survey
Data

• BOTASin yeni çalismalari köy disinda maliklerin
  4600 degil ??? gösteriyor
• Ama gene de bulunamamis çok kisi olacak.
• Sirf bu nedenle mahkemelik olmaya deger mi?

107
(No Transcript)
108

• Köy disinda mülk sahiplerinin 1/5i kimseye
  vekalet vermek istemiyor.
• 37nin köyde akrabasi yok
• 30nun ise birden fazla parseli etkileniyor

109
Hem kendi yasalarimiz hem de Dünya Bankasi
düzenlemeleri farkli kesimlerin haklarini
düzenlemekte
Private Owners
Crop compensation during the ROW opening
Tenant Farmers
Users of common property Resources
Land Asset compensation during the construction
and operation phases
Squatters on Public Private Lands
110
Hem kendi yasalarimiz hem de Dünya Bankasi
düzenlemeleri farkli kesimlerin haklarini
düzenlemekte
Public Owners
Compensation to the State Authorities according
to the LAW
State Authority
Compensation to communities that use the Law
Forest Lands
Pastures
?
2B
111
Land, Resource and Assets Ownership Case of Turkey
Private Owners
Private User
Public Owners
Local Authority
State Authority
Registered
Not Registered
Squatters on Public Private Lands
Tenant Farmers
Users of common property Resources
Gaps between the local laws and the World Bank
policies in Compensation
Potential Actual
112
Private Land, Resource and Assets Ownership Case
of Turkey
Private Owners
Public Owners
Private User
Tenant Farmers
Local Authority
State Authority
Title deed registered
Title deed and land registration system not
available
Users of common property Resources
Grazing Lands
Other common areas
Squatters on Public Private Lands
Pastures
Treasury Lands
Forest Lands
Gaps between the local laws and the World Bank
policies in compensation
113
Public Land, Resource and Assets Ownership Case
of Turkey
Public Owners
Local Authority
State Authority
Grazing Lands
Other common areas
Irrigation network
Treasury Lands
Forest Lands
Pastures
Water resources
Village specific network
Inter village networks
Village common lands
Lakes and other fresh water resources
Vacant treasury lands
River banks
Lands used by squatters
Demarcated for the use of individual households
Under use by private persons
Forest lands collectively used
2B
114
Saptadigimiz etkiler ve etkilenenler için
Türkiyede tam bilgiye sahibiz
Bilgi eksikligi
Kullanim kisitlamasinin maliyeti
Ceyhan - Balikçilik
115
Oysa Gürcistanin Bilgi Açiklari Büyük
Tenants
Land Owners
Level of expropriation impact
Location of Owner
Number of Owners
Joint cultivation without joint ownership
Individual Owners
Joint Owners
Resident Owners
Absentee Owners
High
Low
Single-plot Owners
Multiple-plot Owners
Ongoing studies to close the knowledge gap
Individual compensation
Seek land-for-land solution
Use RAP Fund for development purposes
116
Ayrica Gürcistanda toplumsal kaynak kaybi da
büyük
Kiralanmamis Toprak
Kiralanmis Toprak
Belediye arazisi
Bireylere kiralanmis
Isgalciler
Orman
Otlak
Ekilebilir Arazi
Otlak
Ekilebilir Toprak
Bireye kiralanmis
Ortak Kullanim
Uzun süreli kiralama
Kisa Süreli Kiralama
Bilgi kaybini azaltmak için devam eden çalismalar
Individual response formulated for leased lands
RAP Fund response formulated
RAP Fund response formulated for forest,
pastures, and communally utilized land
117
Remaining Components Details are still under
preparation in Turkey
A description of compensation framework
A description of resettlement assistance and
restoration of livelihood activities
A description of institutional responsibilities
A framework for public consultation,
participation, and development planning
A description of provisions for redress and
grievances
A framework for monitoring, evaluation, and
reporting
A detailed budget
An implementation schedule
118
COMMENT
119
COMMENT
120
Altyapi ve yerlesim birimi kayiplari
121
COMMENT
122

COMMENT
123
(No Transcript)
124
COMMENT
125
COMMENT