T

1
TÜRK VERGI SISTEMININ YENIDEN YAPILANDIRILMASI
VE KANUNLARIN YENIDEN YAZIMI

• KURUMLAR VERGISI KANUN TASLAGI
• KASIM 2005

2
ÇALISMA GRUBU
A.Feridun GÜNGÖR Ilker YILDIRIM
Ahmet Veysel ÖZER Kadir BAS
Ali Baki USTA Mustafa SUSAM
Ali Haydar YILDIRIM Mustafa UYSAL
Can DOGAN Osman ÖZEN
Erdogan SAGLAM Remzi KARTAL
Fatih DURAL Serdar KOYUTÜRK
Fikret ÇELIK Tayfun SAHIN
Ilker KILINÇ Tuncay KAPUSUZOGLU
(Alfabetik sirayla) (Alfabetik sirayla)
3
KATKIDA BULUNANLAR
1 Adnan NAS 20 Mehmet MAÇ
2 Ahmet TURUL 21 Mehmet SAFAK
3 Akif AKARCA 22 Metin ÖZSAHIN
4 Ali ERYILMAZ 23 Murat INAN
5 Asim ÖZGÖZÜKARA 24 Müslüm DEMIRBILEK
6 Bilgütay YASAR 25 Raci ÜN
7 Bülent ÇORAPÇI 26 Sakip SEKER
8 Celal PAMUKÇU 27 Sedat ERATALAR
9 Güneri AKALIN 28 Serdar SEÇKIN
10 Hafize SAHINER 29 Serkan ÖZYURT
11 Hakan UZELTÜRK 30 Süleyman MORBEL
12 Hizir TARAKÇI 31 Saban ERDIKLER
13 Hüsnü GÜRELI 32 Sefik ÇAKMAK
14 Ibrahim DÖNMEZ 33 Sinasi AYDEMIR
15 Ihsan AKAR 34 Y.Hürol SIPAHIOGLU
16 Ihsan DELIKANLI 35 Yenal ÖNCEL
17 Ilhan HATIPOGLU 36 Yener MERCIMEKÇI
18 Levent DEMIRAG 37 Yilmaz ÖZBALCI
19 Mehmet F. ÖKTEN 38 Zeki KURTÇU
4
KATKIDA BULUNANLAR
Maliye Teftis Kurulu
Hesap Uzmanlari Kurulu
Gelirler Kontrolörleri
TOBB
GIMDER
Türkiye Bankalar Birligi
YASED
5
KATILIMCI YAKLASIM

• Kamu, özel sektör, sivil toplum örgütleri ve
  akademisyenlerden genis katilimin saglanmasi ve
  nitelikli uzmanlarin ortak çalismasi.
• 53 Üniversite, 61 sivil toplum örgütü ile 7 YMM,
  27 SMM odasindan görüs istendi.
• Hazirlanan taslak metin çok sayida meslek
  mensubuna incelenmek üzere gönderildi.
• Alinan görüslerin hepsi her asamada
  degerlendirildi.
• Taslagin son sekli de STKna tekrar gönderilerek
  nihai görüsleri alinacaktir.
• Sonuç olarak, toplumsal mutabakata dayali ve
  genis katilimla hazirlanmis olmasi taslagin en
  temel özelligidir.

6
TEMEL GEREKÇELER

• Mevcut sistemin 1949 yilinda kapali ekonomi
  rejiminin ihtiyaçlarina göre hazirlanmis olmasi,
• 1980 serbest piyasa ekonomisine geçis döneminde
  yasanan ekonomik istikrarsizliklar nedeniyle
  sistemin karmasik bir hal almasi,
• Kurumlar vergisi tabaninin darligi ve
  konsantrasyonun yüksekligi,
• Sistemin uluslararasi yatirimcilara güven
  vermemesi ve beklentilerin karsilanmamasi,
• Ekonomide son üç yilda istikrar ortaminin
  yakalanmis olmasi ve gelecege yönelik
  beklentilerin olumlu olmasi,
• AB sürecine uyum.

7
TEMEL AMAÇ

• Büyümeyi destekleyen,
• Mükelleflerin gönüllü uyumunu gözeten,
• Vergi güvenligini güçlendiren,
• Yaygin tabanli,
• Yasanabilir bir vergi ortami saglayan,
• kurumlar vergisi sistemini olusturmaktir.

8
TEMEL ILKELER

• Sadelik, Basitlik, Açiklik ve Kolaylik,
• Sürdürülebilirlik, Öngörülebilirlik ve Yasallik,
• Mükellef haklarinin korunmasi, mükellef
  odaklilik,
• Gerçek gelirin kavranmasi,
• Verimlilik, Etkinlik, Uygulanabilirlik.

9
BELIRLILIK, SADELIK VE KOLAYLIK

• Yeni kodifikasyon,
• Yeni sistematik,
• Geçici ve uygulanmayan hükümlerden arindirma,
• (83 madde yerine 40 madde)
• Dilde sadelestirme ve ifade birligi,
• Belirsiz ve ihtilafli konulara açiklik
  getirilmesi,

10
YENI KODIFIKASYON

• Kanun bir bütün olarak ele alinmis,
  bölümlendirme yapisinda birlik olmustur. (Kanun gt
  Kisim gt Bölüm)
• Maddeler uyumlu bir sekilde imlere
  ayrilmistir.
• Madde 1.-
• Fikra A)
• Bent 1.
• Alt Bent a)

11
YENI SISTEMATIK

• Mükellef odakli yaklasimla tam ve dar
  mükellefiyet esasinda verginin tarhi ve
  ödenmesine iliskin hükümlerin kendi içindeki
  bütünlügü saglanmistir.
• Kurum kazancina yönelik hükümler Kurumlar
  Vergisi Kanununda toplanmistir. (Kurum
  kazançlari üzerinden yapilan stopajlar, yatirim
  indirimi)
• Gelir Vergisi Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanunu
  arasindaki referanslar azaltilmistir. (Kurum
  kazançlari üzerinden yapilan stopajlar, yatirim
  indirimi)
• Ilgili hükümler ortak maddelerde toplanmistir.
• Maddeler ve içerikleri belirli ve anlamli bir
  düzende istifleme ve akisa tabi tutulmustur.

12
BELIRSIZ VE IHTILAFLI KONULARDA AÇIKLIK

• Örtülü sermaye ve örtülü kazanç (transfer
  fiyatlandirmasi) konularinda uluslararasi
  standartlara uygun objektif kriterler getirildi.
• Bu müesseselere islerlik kazandirildi.
• Yurtdisi insaat onarma isleri için zorunlu
  hallerde kurulan istiraklerin kazançlari da
  istisna kapsamina alindi.
• Ödenen vergilerin mahsubuna yönelik
  belirsizlikler giderildi. (Yatirim fonu kar
  paylarindaki vergi yükünün mahsubu)

13
VERGI TABANININ GENISLETILMESI

• Vergi oranlarinin asagi çekilmesi
• Muafiyet ve istisnalarin daraltilmasi
• Vergi güvenlik müesseselerinin gelistirilmesi

14
KURUMLAR VERGISI ORANI
30
20
15
STOPAJ ORANLARI

• Kurum kazançlarindan yapilacak stopajlar için
  yasal oran halen 25tir (GVK md 94, KVK md 24).
• Kurumlar vergisi orani ile dengeyi korumak
  açisindan yasal stopaj orani 15e
  indirilmektedir.
• Ancak verilen yetki ile, Bakanlar Kurulunun daha
  farkli bir oranlar belirlemesi mümkündür.

16
MUAFIYETLERIN DARALTILMASI

• Özel kanunlarla her türlü vergi, resim ve harçtan
  muaf tutulan kurumlarin Kurumlar Vergisi
  muafiyeti kaldirilmaktadir.
• Muaf kurumlar listesi gözden geçirilmekte,
  ortadan kalkan kurumlara ait bentler
  kaldirilmakta, gerekli ünvan güncellemeleri
  yapilmaktadir. (Menkul Kiymet Tanzim Fonu, Kamu
  Ortakligi Idaresi, Toplu Konut Fonu, MEYAK vb).
• Kamu idarelerine ait kantinlerde muafiyet kapsami
  sinirlandirilmakta, lojman kantinleri vergi
  kapsamina alinmaktadir.

17
MUAFIYETLERIN DARALTILMASI

• Büyüksehir belediyeleri tarafindan isletilen bazi
  müesseselere iliskin muafiyete son verilmektedir.
  (Su ve yolcu tasima isletmeleri ve mezbahalar)
• Organize sanayi bölgelerine iliskin muafiyet
  istisnaya dönüstürülmüs ve sinirlandirilmistir.
• Sadece her türlü uyusturucu ve uçucu madde
  bagimliligi tedavi eden hastaneler muafiyet
  kapsamina alinmistir.

18
MUAFIYETLERIN DARALTILMASI

• Trafik Kanunu uyarinca kagit ve plaka satisi
  yapan müesseselere ait muafiyet kaldirilmaktadir.
• Derneklere veya kamu idarelerine ait spor
  kulüplerinin vergi muafiyeti sadece idman ve spor
  faaliyetleriyle sinirlandirilmakta, varsa diger
  faaliyetleri vergiye tabi hale getirilmektedir.
• Ticari faaliyetlerin kooperatif görüntüsü altinda
  yürütülmesini engellemek için bazi sinirlamalar
  öngörülmektedir. Müteahhitlerin is yaptiklari
  kooperatifin yönetim ve denetim kurullarinda
  yeralmasi veya etkili olmasi hallerinde bu
  kooperatifin muafiyetten yararlanmasi
  önlenmektedir.
• Sadece dini bayramlarda gazete çikaran
  müesseselere ait muafiyet fiilen
  kullanilmadigindan kaldirilmaktadir.

19
ISTISNALARIN DARALTILMASI

• Gayrimenkul ve istirak hisselerinin satisindan
  elde edilen kazançlarin tamami yerine 3/4ü
  istisna edilmektedir.
• Rüçhan hakki kuponlarinin satisindan elde edilen
  kazanç istisnasi sarta bagli olarak sinirli hale
  getirilmektedir.
• Banka borçlulari ile kefillerinin sahip olduklari
  gayrimenkul ve istirak hisselerini bankalara
  devretmeleri nedeniyle elde ettikleri kazanca
  uygulanan istisna kanuni takibe alinan borçlar ve
  TMSFye olan borçlarla sinirlandirilmistir.

20
GAYRIMENKUL VE ISTIRAK HISSESI SATIS KAZANCI
ISTISNASI

• AMAÇ Zararli halde dahi sermaye artirimini
  zorunlu kilarak TTK hükümleriyle çelisen hükmün
  kaldirilmasi ve vergi tabaninin genisletilmesi.
• DÜZENLEME
• Satis kazancinin ¼ü vergiye tabi hale
  getirilmektedir.
• Elde edilen kazancin, sermayeye eklenmesi kosulu
  kaldirilmaktadir.
• Bunun yerine, dar mükelleflerde oldugu gibi
  kazancin 5 yillik bir süre ile özel bir fon
  hesabinda tutulmasi öngörülmektedir.

21
GAYRIMENKUL VE ISTIRAK HISSESI SATIS KAZANCI
ISTISNASI

• Satis bedelinin 2 yil içinde tahsil edilme kosulu
  devam etmektedir.
• Ancak istisna vadeli satislarda da satisin
  yapildigi yil uygulanmakta, tahsilatin beklenmesi
  uygulamasina son verilmektedir.
• Tahsil edilme veya fon hesabinda tutma
  zorunluluguna uyulmadigi takdirde, geriye dönük
  vergi ziyai dogmus sayilacaktir.
• ETKISI Uygulamaya yönelik kolaylastirmalar,
  muhtemel istismarlarin önlenmesi ve vergi
  gelirlerinde artis.

22
VERGI GÜVENLIK MÜESSESELERI

• Örtülü sermaye,
• Transfer fiyatlandirmasi suretiyle örtülü kazanç
  dagitimi,
• Kontrol edilen yabanci sirket,
• Zararli vergi rekabetine stopaj uygulamasi.

23
ÖRTÜLÜ SERMAYE

• AMAÇ Örtülü Sermaye müessesesinin objektif
  kriterlere baglanmasi, böylece belirliligin
  saglanmasi.
• DÜZENLEME
• Ana ortak ve iliskili kisi tanimi asgari kontrolü
  içerecek sekilde degistirildi.
• Ana Ortak Dogrudan veya dolayli, kurumun en az ¼
  oy veya pay hakkina sahip olan gerçek veya tüzel
  kisi.
• Iliskili Kisi 1- Ana ortagin dogrudan veya
  dolayli, en az ¼ oy veya pay hakkina sahip oldugu
  tüzel kisi,
• 2- Ana ortak veya iliskili oldugu tüzel kisinin
  en az ¼ oy veya pay hakkina sahip olan gerçek
  veya tüzel kisi.

24
ÖRTÜLÜ SERMAYE

• Borç/Özsermaye orani 21 olarak belirlenmektedir.
• Bu karsilastirmada, banka veya benzeri kredi
  kurumlarindan alinan kredilerin yarisi dikkate
  alinacaktir.
• Hesaplamada dönembasi özsermaye kullanilacaktir.
• Dolayli krediler (back to back) açikça kapsama
  alinmaktadir.

25
ÖRTÜLÜ SERMAYE

• Örtülü sermaye kapsamina girmeyen borçlar
  belirlenmektedir
• Iliskili kisilerin gayrinakdi teminatiyla üçüncü
  kisilerden saglanan krediler,
• Iliskili kisilerin temin ederek ayni sartlarla
  aktardiklari borçlar,
• Ticari teamüllere uygun olarak, mal ve hizmet
  alimlarindan kaynaklanan borçlar.

26
ÖRTÜLÜ SERMAYE

• Devamlilik kriteri aranmamaktadir. Hesap dönemi
  içinde, özsermayenin 2 katini asan kisim, astigi
  sürece örtülü sermaye olarak degerlendirilmektedir
  .
• Örtülü sermaye üzerinden ödenen ve hesaplanan
  faizler, dagitilmis kar payi veya dar mükellefler
  için ana merkeze aktarilan tutar sayilmakta,
  vergilemeye tabi islemler buna göre
  düzeltilmektedir.
• ETKISI Özellikle yabanci sermaye için belirlilik
  suretiyle güven ortaminin saglanmasi,
  kurumlarin sermaye yapilarinin güçlendirilmesi,
  tam mükelleflerde çifte vergilemenin önlenmesi,
  dar mükelleflerde ilave stopaj.

27
ÖRTÜLÜ SERMAYE DÜNYA UYGULAMALARI

• 55 Ülkenin mevzuati taranmistir
• 32 tanesinde örtülü sermaye düzenlemeleri
  mevcuttur.
• Bunlarin tamaminda spesifik borç/özsermaye orani
  veya borç/toplam varlik orani yer almaktadir.
• Incelemeye konu olan ülkelerin örtülü sermaye
  uygulamasi açisindan ortalama toplam
  borç/özvarlik orani 2.97dir.

28
ÖRTÜLÜ SERMAYE DÜNYA UYGULAMALARI

• Incelenen ülkelerde, örtülü sermaye mevzuati
  olanlarin çogunda örtülü sermaye olarak addedilen
  tutar toplam borç degil, borç/özkaynak oranini
  asan kisimdir.
• Bu ülkelerin büyük çogunlugunda borcun kullanim
  süresinde devamlilik sarti aranmamaktadir.

29
TRANSFER FIYATLANDIRMASI SURETIYLE ÖRTÜLÜ KAZANÇ
DAGITIMI

• AMAÇ Kurumlar vergisi tabaninin asinmasini
  önlemek, vergi güvenligini artirmak, belirlilik
  saglayarak yabanci sermayeye güven ortami temin
  etmek, OECD modeline uyum saglamak, vergi
  tabanini genisletmek.
• DÜZENLEME
• Iliskili kisi tanimi gelistirilmektedir.
• Emsallere uygunluk ilkesi getirilmektedir. Bu
  ilke, iliskili kisilerle yapilan islemlerde
  bedelin, aralarinda iliski olmasaydi olusacak
  olan bedele uygun olmasini ifade etmektedir.

30
TRANSFER FIYATLANDIRMASI SURETIYLE ÖRTÜLÜ KAZANÇ
DAGITIMI

• Dünyada kabul görmüs fiyatlandirma yöntemleri
  vergi sistemimizde tanimlanmaktadir
• Karsilastirilabilir Fiyat Yöntemi Fiyatin,
  aralarinda iliski bulunmayan kisilerin
  birbirlerine uyguladiklari piyasa fiyati ile
  karsilastirilarak tespit edilmesi.
• Maliyet Arti Yöntemi Fiyatin, maliyetin uygun
  bir brüt kar orani ile artirilmasi suretiyle
  hesaplanmasi.
• Yeniden Satis Fiyati Yöntemi Fiyatin, ilgili mal
  ve hizmetin iliski bulunmayan kisilere yeniden
  satilmasi halinde uygulanan fiyattan, uygun bir
  brüt satis kari düsülerek hesaplanmasi.

31
TRANSFER FIYATLANDIRMASI SURETIYLE ÖRTÜLÜ KAZANÇ
DAGITIMI

• Kurumlar iliskili kisilerle islemlerinde
  uygulanan fiyatlarin, emsaline uygun oldugunu,
  islemin mahiyetine en uygun yöntemi kullanmak
  suretiyle göstereceklerdir.
• Bu nedenle ispat külfeti mükellefe
  aktarilmaktadir.
• Mükellefin talebi üzerine, Maliye Bakanligi ile
  yöntem üzerinde mutabik kalinabilecektir
• Önceden Fiyatlandirma Tespit Anlasmasi.
• Bu anlasma 3 yili asmamak üzere kesinlik
  tasiyacaktir.

32
TRANSFER FIYATLANDIRMASI SURETIYLE ÖRTÜLÜ KAZANÇ
DAGITIMI

• Transfer fiyatlandirmasi yoluyla örtülü olarak
  dagitilan kazançlar, ilgili hesap döneminin son
  günü itibariyle dagitilmis kar payi veya dar
  mükellefler için ana merkeze aktarilan tutar
  sayilmaktadir.
• Vergilemeye tabi islemler buna göre
  düzeltilmektedir. (Tam mükelleflerde çifte
  vergilemenin önlenmesi)
• Transfer fiyatlandirmasi ile ilgili usuller,
  Maliye Bakanliginca çikarilacak detayli bir
  yönetmelikle düzenlenecektir.
• ETKISI Uygulamaya iliskin tereddütlerin
  giderilmesi, belirlilik suretiyle güven ortaminin
  saglanmasi, yabanci sermaye girisinin
  özendirilmesi, yatirimlarin ve istihdamin
  artmasi, gerçek kazancin vergilendirilmesi,
  ekonomik hayatin isleyisinin kolaylastirilmasi.

33
TRANSFER FIYATLANDIRMASI DÜNYA UYGULAMALARI

• ABDde çalisma 1917de baslamis, 1928de
  kanunlasmistir.
• OECDnin ilk rehberi 1977 tarihlidir. Bu rehber
  1979 ve 1995te revize edilmistir.
• Gelismis bati ülkelerinin yaninda gelismekte
  olan ülkelerde de yaygin uygulama alani
  bulmaktadir. (G.Kore, Çin, Meksika, Polonya vs.)
• Düzenleme yapilmis ülkelerde OECD rehberi esas
  alinmaktadir.
• Bazi ülkeler kati belgelendirme sartlari
  koymaktadirlar.

34
KONTROL EDILEN YABANCI KURUM

• AMAÇ Uluslararasi vergileme kavrami Controlled
  Foreign Company (CFC) tanimlanmaktadir. Böylece
  sermaye mobilitesinin artmasi ile ülke içindeki
  vergi matrahini erozyona ugratma ve vergiyi
  erteleme çabalarina karsi somut tedbirler
  getirilmektedir.
• DÜZENLEME
• Kurumlarin en az 50 oraninda kontrol ettikleri
  (sermaye, oy veya karina katildiklari),
• Toplam hasilatinin en az 25i pasif (irat)
  karakterli gelirlerden (faiz, kar payi, kira,
  lisans ücreti, menkul kiymet satis geliri gibi)
  olusan,

35
KONTROL EDILEN YABANCI KURUM

• Gelirleri üzerindeki kazanç vergisi yükü 10u
  asmayan,
• Türkiye ile çifte vergilemeyi önleme anlasmasi
  bulunmayan bir ülkede kurulmus,
• Hisselerinin en az 35i borsa veya
  teskilatlanmis piyasalarda islem görmeyen,
• Yillik hasilati 100.000 YTL karsiligi yabanci
  parayi geçen,
• istirakleri, kontrol edilen yabanci kurum
  sayilmaktadir.
• Kontrol orani olarak, ilgili hesap dönemi içinde
  sahip olunan en yüksek oran dikkate alinacaktir.

36
KONTROL EDILEN YABANCI KURUM

• Sayilan tüm kosullarin gerçeklesmis olmasi
  halinde, bu istirakin elde ettigi kazanç,
  dagitilsin veya dagitilmasin Türkiyedeki kurumun
  matrahina hissesi oraninda dahil edilecektir.
• Mükerrerligi önlemek için, yurtdisinda ödenen
  vergiler mahsup edilmekte, karin Türkiyeye
  transferi halinde daha önce vergilendirilmis
  tutar, vergi disi birakilmaktadir.
• ETKISI Ülkemizdeki vergi tabani genislemekte,
  pozitif gelir etkisi yaratilmaktadir. Yeniden
  düzenlenen yurt disi istirak kazançlari
  istisnasinin kötüye kullanimini engelleyici
  fonksiyon üstlenecektir.

37
ZARARLI VERGI REKABETINE STOPAJ UYGULAMASI

• AMAÇ Zararli vergi rekabeti yaratan ülkelerle
  yapilan islemlerin vergilendirilmesi suretiyle,
  Türkiyedeki vergi matrahinin azaltilmasinin,
  sermaye kaçisinin ve karapara aklanmasinin
  önlenmesi.
• DÜZENLEME
• Bakanlar Kurulunca tespit edilecek ülkelere ve
  bölgelere yapilan ödemelerde stopaj esasi
  getirilmektedir.
• Stopaj orani kurumlar vergisi ve kar dagitim
  stopajini da içerecek sekilde yüksek (30)
  belirlenmektedir.

38
ZARARLI VERGI REKABETINE STOPAJ UYGULAMASI

• Tam mükellef kurumlarin belirlenen ülke veya
  bölgelerde bulunan isyerlerine yapilmis olan
  ödemeler de stopaj kapsamina dahil olacaktir.
• Emsaline uygun fiyatla alinan mal ve istirak
  hisseleri için yapilan ödemeler ile kar payi ve
  kredi anapara ödemeleri disindaki tüm ödemeler
  stopaja tabidir.
• Stopaj uygulanirken, ödemenin ilgili oldugu
  kazancin vergi konusuna girip girmedigine, ödeme
  yapilan kurumun mükellef olup olmadigina
  bakilmayacaktir.

39
ZARARLI VERGI REKABETINE STOPAJ UYGULAMASI

• Bu sekilde stopaja tabi tutulan ödemeler için
  gelir veya kurumlar vergisi açisindan ayrica
  stopaj uygulanmayacaktir.
• ETKISI Ülkemizdeki vergi tabani genislemekte,
  pozitif gelir etkisi yaratilmaktadir. Stopaj
  uygulamasi ile gelen ilave maliyet, vergi cenneti
  olarak adlandirilan ülkeleri veya bölgeleri
  kullanarak Türkiyedeki vergi matrahini asindirma
  girisimlerini caydiracaktir.

40
KONTROL EDILEN YABANCI KURUMVE ZARARLI VERGI
REKABETI DÜNYA UYGULAMALARI

• En kapsamli ve bilinen örnek ABD Subpart F
  olarak anilan CFC uygulamasi
• Bati ülkelerinin çogunda da benzer uygulamalar
  mevcuttur.
• Taslaktaki madde paralel bir anlayista
  düzenlenmistir.
• Kontrol sarti ve oran, düsük vergilemeye tabi
  olma vb.
• Vergi cennetleri ile mücadelede OECD önerisi
• Stopaj uygulamasi, gider reddi, istisna
  uygulanmamasi, vergi anlasmasi yapilmamasi, vs.
• Taslaktaki madde yüksek oranli stopaj
  önermektedir. Ödemenin Türkiyedeki isle ilgisi
  yok ise gider reddedilecektir.

41
GERÇEK KAZANCIN VERGILENDIRILMESI

• Konsolide beyan
• Tecil faizinin giderlestirilmesi
• Bankalarda genel karsiliklar
• Sigorta teknik karsiliklari (IBNR ve deprem
  karsiliklari)
• Kidem tazminati karsiligi
• Garanti gider karsiliklari
• Zararlarin geriye tasinmasi

42
KONSOLIDE BEYAN(Birlestirilmis KV Beyannamesi)

• 2010 YILINDA YÜRÜRLÜGE GIRMEK ÜZERE
• AMAÇ Grup içindeki ayri tüzel kisilerin
  finansal açidan oldugu gibi mali açidan da tek
  bir mükellef olarak muhatap alinmasi. Grubun
  gerçek gelirinin vergilendirilmesi. Grup içi
  islemlerdeki vergisel sorun ve ihtilaflarin
  giderilmesi.
• DÜZENLEME
• Ayni hesap dönemini kullanmakta olan tam mükellef
  kurumlar için geçerli olacaktir.

43
KONSOLIDE BEYAN

• Bir kurum ile bu kurumun direkt veya dolayli en
  az 90 oraninda sermayesine istirak ettigi
  kurumlar kazançlarini birlestirilmis tek bir
  beyanname ile beyan edebileceklerdir.
• Kurumlar kendi beyannamelerini ayrica vermeye
  devam edeceklerdir. Ancak bu beyannameler yerine,
  birlestirilmis beyanname tarhiyata esas
  olacaktir.
• Tarhiyatin muhatabi ana ortak olan kurumdur.
  Ancak kazançlari birlestirilmis olan tüm
  kurumlar konsolide verginin ödenmesinden
  müteselsilen sorumludurlar.

44
KONSOLIDE BEYAN

• Kazançlari birlestirilmis kurumlar arasindaki
  islemlerde transfer fiyatlandirmasi hakkindaki
  hükümler uygulanmayacaktir.
• Kurumlarin birlestirme öncesi dönemlere ait
  kullanilmamis mali zararlari ve istisnalari,
  ilgili kurumun kendi kazancini asmamak sartiyla,
  birlestirilmis beyannamede dikkate
  alinabilecektir.
• Birlestirilmis beyan esasini seçen kurumlar, 5
  hesap dönemi boyunca bu usulden dönemeyeceklerdir.

45
KONSOLIDE BEYAN

• ETKISI Kaynak tahisisinde olumlu etki olusacak.
  Vergi gelirlerinde azalmaya neden olacaktir. Bu
  nedenle yürürlüge girmesi ileri bir tarihe
  birakilmaktadir.

46
BEYAN SÜRESI

• AMAÇ Mükelleflere ve meslek mensuplarina
  kolaylik açisindan, beyan süresi yeniden
  düzenlenmekte ve uzun süreden beri uygulanmis ve
  aliskanlik yaratmis olan süreye yeniden
  dönülmektedir.
• DÜZENLEME
• Kurumlar vergisi beyanname verme süresi Hesap
  dönemini izleyen 4üncü ayin 15inci günü
  yerine 4üncü ay içinde seklinde
  degistirilmektedir.
• ETKISI Bu degisiklik ile özellikle meslek
  mensuplarindan gelen talepler karsilanmis
  olacaktir.

47
TECIL FAIZININ GIDER YAZILABILMESI

• AMAÇ Isletmeler açisindan finansman gideri
  mahiyetinde olan tecil faizinin vergi matrahindan
  indirilmesi, böylece gerçek kazancin
  vergilendirilmesi yönünde olumlu bir gelisme
  saglanmis olacaktir.
• DÜZENLEME
• Tecil faizi kanunen kabul edilmeyen giderler
  arasindan çikarilmaktadir.
• ETKISI Vergi gelirini sinirli da olsa
  azaltacaktir. Buradan ugranilan kayip, bu
  faizlerin orani yükseltilerek telafi edilebilir.

48
BANKALARDA GENEL KARSILIKLAR

• AMAÇ
• DÜZENLEME
• ETKISI

49
SIGORTA TEKNIK KARSILIKLARI

• AMAÇ Sigorta sirketlerinin kanunen ayirmak
  durumunda olduklari karsiliklarla vergi mevzuati
  uyumlu hale getirilmektedir.
• DÜZENLEME Gerçeklesmis, ancak rapor edilmemis
  hasar ve tazminat bedelleri (IBNR ) ile deprem
  hasarlari için ayrilan teknik karsiliklar gider
  yazilabilir hale gelmektedir.
• ETKISI Sigorta sirketlerinin gerçek kazançlari
  dönemsellik ilkesi gözetilerek tespit edilmis
  olmaktadir.

50
KIDEM TAZMINATIKARSILIGI

• AMAÇ
• DÜZENLEME
• ETKISI

51
GARANTIGIDER KARSILIKLARI

• AMAÇ
• DÜZENLEME
• ETKISI

52
ZARARLARIN GERIYE TASINMASI

• AMAÇ Zararlarin bir önceki yil matrahindan
  indirilmesi yoluyla verginin iade ve mahsup
  imkani getirilmektedir. Gerçek kazancin
  vergilendirilmesi, ödeme gücüne göre vergilemenin
  ve vergi adaletinin saglanmasi, mükellef
  haklarinin korunmasi, ekonomik istikrarin
  devaminin desteklenmesi hedeflenmistir.
• DÜZENLEME
• Uygulama mükellefin istegine baglidir.
• Zararlar bir yil geriye aktarilarak ödenmesi
  gereken vergi düzeltilecektir.

53
ZARARLARIN GERIYE TASINMASI

• Bu durumda ortaya çikabilecek düzeltilmesi
  gereken vergi, öncelikle muaccel borçlara, sonra
  yil sonuna kadar tahakkuk edecek vergi borçlarina
  mahsup edilebilecektir.
• Ayni yil sonuna kadar mahsup edilemeyen vergi
  iade edilebilecektir.
• Bu uygulamanin 2010 ve sonrasi yillarda ortaya
  çikan zararlar için uygulanmasi öngörülmektedir.
• ETKISI Vergi gelirlerinde azalma, barisik bir
  vergisel ortam saglanmasi ve orta vadede ödenen
  verginin matrah ile uyumu. Uzun vadede olumlu
  gelir etkisi.

54
REKABET GÜCÜNÜN ARTTILMASI VE ULUSLARARASI
YATIRIMLARIN ÖZENDIRILMESI

• Büyük yatirimlar için cazibe merkezi olmasi,
• Uluslararasi yatirim sirketi modelinin
  gelistirilmesi,
• Yurtdisi istirak ve sube kazançlari istisnasinin
  gelistirilmesi,
• Zararli kurumlarin ekonomiye kazandirilmasi.

55
BÜYÜK YATIRIMLARDAVERGI INDIRIMI(GEÇICI MADDE
ILE 5 YIL UYGULANMAK ÜZERE)

• AMAÇ Büyük yatirimlarin ülkemize
  kazandirilmasi, istihdama ve ihracata katki
  saglanmasi, turizm, yeni teknoloji ve ekonomik
  büyümenin desteklenmesi.
• DÜZENLEME
• Yararlanabilecek yatirim konulari
• Istihdami ve ihracati artirmaya,
• Mahsul ve ürünleri islaha,
• Yeni teknolojiye dayali yatirimlarin
  artirilmasina,

56
BÜYÜK YATIRIMLARDAVERGI INDIRIMI

• Turizm kapasitesini artirmaya,
• Petrol ve maden arama, sondaj ve maden isletmeye
  yönelik yatirimlar.
• Mükellef Maliye Bakanligina basvuruda
  bulunmakta, bakanligin uygun görmesi halinde
  tespit edilen kosullar ve oran indirimleri
  Bakanlar Kurulunun onayina sunulmaktadir.
• Yatirim tutari en az 500 milyon YTL olmalidir.
• Yararlanma süresince yatirima konu isyerlerinde
  en az 500 isçi çalistirilmalidir. (Yeni teknoloji
  arastirma ve gelistirmeye yönelik faaliyetlerde
  istihdam kosulu aranmayabilecektir.)

57
BÜYÜK YATIRIMLARDAVERGI INDIRIMI

• Bu tesvik, isletmenin faaliyete geçtigi tarihten
  itibaren azami 10 yillik bir süreyi
  kapsayacaktir.
• Bu kosullari tasiyan tesviklerde Bakanlar Kurulu,
  10 vergilendirme dönemi için uygulanacak kurumlar
  ve gelir (stopaj) vergisi oranlarini kanuni
  oranin 10una kadar kadar indirebilecektir.
• Bu yetki, yöre, konu, yatirim tutari, istihdam ve
  ihracat kapasitesinin artisina göre farkli
  indirim oranlari belirlemek suretiyle
  kullanilabilecektir.
• Sartlarin ihlali halinde, zamaninda tahakkuk
  etmemis vergiler yönünden vergi ziyai dogmus
  sayilacaktir.

58
BÜYÜK YATIRIMLARDAVERGI INDIRIMI

• Yasal vergi oranlari degistigi takdirde, özel
  mükelleflere de ayni oranda yansiyacaktir.
• Yatirimin tamamlanmadan devri halinde, devralan
  tarafindan ayni sartlarin yerine getirilmesi
  kosuluyla yeni bir onay ile ayni oranlar
  uygulanmaya devam olunabilir.
• Yatirimin tamamlandiktan sonra devri halinde,
  devralan kurum kalan süre için ayni vergi
  oranlarindan yararlanir. Devreden kurum hakkinda
  herhangi bir islem yapilmaz.

59
BÜYÜK YATIRIMLARDAVERGI INDIRIMI

• Bu tesvige sahip mükellefler hakkinda, vergi
  kanunlarinda yeralan diger hükümler aynen
  uygulanacaktir.
• Bu konuya iliskin usul ve esaslar Maliye
  Bakanliginca belirlenecektir.
• ETKISI Dogrudan büyük yabanci sermaye girisini
  artiracak, bölge ülkeleri arasinda büyük
  yatirimlarin merkezi haline gelinebilecektir.
  Böylece istihdam ve ihracat olumlu
  etkilenmektedir.

60
BÖLGE ÜLKELERINDE YABANCI YATIRIMLAR
Dogrudan Yabanci Yatirimlar (milyon )
1991-97 1998-2004 Türkiye 759
1,615 Çek Cumhuriyeti 989
5,088 Macaristan 2,669 3,252 Polonya
2,518 6,176 Kaynak UNCTAD Veritabani,
dünya gelisme endeksleri
61
BÖLGE ÜLKELERINDE BÜYÜK YATIRIMLAR
Tablo Son yillarda Orta ve Dogu Avrupadaki
Yeni Otomotiv Yatirimlari
Sirket Karar Yili Üretime Baslama Yili Ülke Kapasite (1000)
Toyota 2002 2004 Polonya Otomobil, 250
BMW 2001 2005 Leipzig, Alm. Otomobil, 150
PSA Toyota 2001 2005 Çek Cumh. Otomobil, 300
PSA 2002 2006 Slovakya Otomobil, 300
Hyundai-KIA 2004 2007 Slovak Cumh. Otomobil, 300
Hyundai 2005 2008 Çek Cumh. Otomobil, 300
62
BÖLGE ÜLKELERINDE BÜYÜK YATIRIMLAR
Tablo Toplam yeni yabanci yatirim adedi
63
ULUSLARARASI YATIRIM SIRKETI MODELININ
IYILESTIRILMESI

• AMAÇ Vergi sistemimize daha önce dahil edilmis
  olan bu müessesenin aksayan yönlerinin
  iyilestirilmesi suretiyle cazibesinin
  artirilmasi, uygulanabilir hale getirilmesi.
• DÜZENLEME
• Uluslararasi yatirim sirketi tanimlanmaktadir.
• Aktif toplaminin 75inin yurtdisi istiraklerden
  olusmasi kosulu 2 yil yerine 1 yil süreyle
  aranacaktir.
• Rüçhan hakki kullanilarak veya bedelsiz edinilen
  hisselerde elde tutma süresinin belirlenmesinde,
  sahip olunan eski hisse senetlerinin iktisap
  tarihi esas alinacaktir.

64
ULUSLARARASI YATIRIM SIRKETI MODELININ
IYILESTIRILMESI

• Istirak kazancinin yanisira istirak hisselerinin
  elden çikarilmasindan saglanan kazançlar da
  istisna kapsamina alinmaktadir.
• Yurtdisi sirkete en az istirak orani 25den
  10a indirilmektedir.
• Istirakin kazanci üzerindeki en az yerel vergi
  yükü 20den 15e indirilmektedir.
• ETKISI Müesseseye islerlik kazandirilacaktir.
  Türkiyedeki yatirimcilarin holding merkezlerini
  bu konuda avantajlar saglayan ülkelere
  kaydirmalari önlenebilecektir. Bu bölgede
  yapilacak yabanci yatirimlar için Türkiye holding
  merkezi alternatifi olusturabilecektir.

65
HOLLANDA TÜRKIYE UYGULAMALARININ KARSILASTIRILMASI
66
ULUSLARARASI YATIRIM SIRKETI ÜLKE UYGULAMALARI
67
YURTDISI ISTIRAK KAZANCI ISTISNASI

• AMAÇ Vergi sistemimize daha önce dahil edilmis
  olan bu müessesenin aksayan yönlerinin
  iyilestirilmesi suretiyle cazibesinin
  artirilmasi, uygulanabilir hale getirilmesi.
• DÜZENLEME
• Istiraki elde bulundurma süresi 2 yil yerine 1
  yil olarak belirlenmektedir.
• Rüçhan hakki kullanilarak veya bedelsiz edinilen
  hisselerde elde tutma süresinin belirlenmesinde,
  sahip olunan eski hisse senetlerinin iktisap
  tarihi esas alinacaktir.

68
YURTDISI ISTIRAK KAZANCI ISTISNASI

• Yurtdisi sirkete istirak orani 25den 10a
  indirilmektedir.
• Istirakin kazanci üzerindeki yerel vergi yükü
  20den 15e indirilmektedir.
• Yurtdisi insaat onarma islerinde, ilgili ülkede
  ayri bir sirket kurulmasinin zorunlu oldugu
  durumda, bu amaç için kuruldugu ana sözlesmede
  ayrica gösterilmek ve fiilen bu amaç disinda
  faaliyette bulunmamak kosuluyla, istisnadan
  yararlanmak için diger kosullar aranmayacaktir.
• ETKISI Kosullar iyilestirilerek müesseseye
  islerlik kazandirilacaktir.

69
ZARARLI KURUMLARIN EKONOMIYE KAZANDIRILMASI

• AMAÇ Devir veya tam bölünme yoluyla ortadan
  kalkan kurumlarin zararinin indirilebilmesi
  için, ayni faaliyete devam edilmesi kosulu
  getirilmektedir. Böylece devir veya bölünme ile
  öngörülen ekonomik amaç desteklenmektedir.
• DÜZENLEME
• Devir veya tam bölünme yoluyla ortadan kalkan
  kurumlarin zararinin indirilebilmesi için, ayni
  sektörde olma kosulu yerine devalinan zararli
  sirketin faaliyetinin devralan sirket tarafindan
  en az 5 yil süreyle devam edilmesi kosulu
  getirilmektedir.

70
ZARARLI KURUMLARIN EKONOMIYE KAZANDIRILMASI

• Indirilebilecek azami zarar tutarini belirleyen
  aktif toplamini geçmeyen ibaresi yerine net
  aktif toplamini geçmeyen ibaresi konulmaktadir.
  Böylece uygulamadan dogan tereddütler
  giderilmektedir.
• ETKISI Müessesenin kötüye kullanilmamasi ve
  zarar ticaretinin önlenmesi amaciyla getirilen
  ayni sektörde olma kosulu, devir veya
  bölünmenin ekonomik amaciyla da
  bagdastirilmaktadir. Daha etkin ve ekonominin
  gerekleriyle uygun bir kontrol getirilmektedir.

71
TASFIYE, DEVIR VE BIRLESME

• Tasfiyeye baslama tarihi netlestirildi.
• Tasfiyeden vazgeçme durumundaki uygulama açik
  hale getirildi.
• Bölünme türleri kanunda isimlendirildi.
• Kismi bölünmede pasif hesaplarin devri
  açiklandi.
• Kismi bölünen kismin iktisadi bakimdan bütünlük
  veya isletme bütünlügü arzetmesi kanunda
  tanimlandi.

72
DIGER HÜKÜMLER VE GEÇICI MADDELER

• Tam mükellefiyette vergileme kapsami, Türkiye
  ve yabanci memleketler yerine, Türkiye içinde
  ve disinda olarak degistirildi. Böylece
  uluslararasi sular ve bölgeler kavraniyor.
• Istirak kazançlari istisnasinda kurucu hisse
  senetleri ile intifa hisse senetlerinden elde
  edilen kar paylari açik olarak kapsama alindi.
• Istisna kazançlara iliskin ödemelerin
  giderlestirilemeyecegi hükmü teknik nedenlerle
  kaldirildi. Bu hüküm, sadece emisyon primlerine
  yönelik olarak düzenlendi.

73
DIGER HÜKÜMLER VE GEÇICI MADDELER

• Yurtdisinda ödenip Türkiyedeki zarardan dolayi
  mahsup edilemeyen vergilerin ilerideki yillara
  tasinmasi imkani getiriliyor.
• Yurtdisinda istirakler tarafindan ödenen
  kurumlar vergisinin mahsubu imkani ayrica
  getiriliyor.