Title: Linux
1Linux
2Linux
- Historia Linuxa rozpoczela sie w 1991 roku, kiedy
to finski programista, Lizus Torvalds
poinformowal o hobbystycznym tworzeniu przez
siebie nieduzego, wolnego systemu operacyjnego,
przeznaczonego dla procesorów z rodzin i386, oraz
i486. - Linus stworzyl jednak tylko jadro, pelny system
operacyjny potrzebowal jeszcze powloki
systemowej, kompilatora, bibliotek, itp. W roli
wiekszosci z tych narzedzi uzyto oprogramowania
GNU, co jednak w przypadku niektórych komponentów
systemu wymagalo powaznych zmian, niekiedy
finansowanych przez Projekt GNU, niekiedy
dokonanych juz wczesniej przez Linusa Torvaldsa. - Duzo pracy wymagalo takze zintegrowanie systemu
do postaci dystrybucji, które umozliwialy
zainstalowanie go w stosunkowo prosty sposób.
Jednymi z pierwszych byly opublikowany 16 lipca
1993 Slackware Linux czy zalozony miesiac pózniej
Debian, nazywajacy siebie GNU/Linux.
3Dystrybucje Linuxa
Nazwa Twórca Data pierwszego wydania Poprzednik Wersja stabilna Cena w USD Preferowana licencja Przeznaczenie
Arch Linux Judd Vinet 11 marca 2002 CRUX 2008.06 Darmowy GPL stacje robocze, uzytkownicy domowi
Aurox Robert Glówczynski listopad 2002 Red Hat Linux 12.0 Darmowy GPL stacje robocze, uzytkownicy domowi
Debian Debian Project sierpien 1993 SLS 5.0 (lenny) Darmowy kazda zgodna z WDdWO serwery, stacje robocze, uzytkownicy domowi
Fedora Fedora 5 listopada 2003 Red Hat Linux 11 Darmowy GPL serwery, stacje robocze, uzytkownicy domowi
Knoppix Klaus Knopper 19 stycznia 2003 Debian 5.3.1 Darmowy GPL stacje robocze, uzytkownicy domowi
Ubuntu Canonical Ltd pazdziernik 2004 bazujacy na Debianie 9.04 Darmowy GPL serwery, stacje robocze, uzytkownicy domowi
Gentoo Gentoo Foundation, Inc marzec 2002 Enoch 2008.0 Darmowy GPL serwery, stacje robocze, uzytkownicy domowi
Linspire Linspire Inc. marzec 2002 Lindows 6.0 Platny GPL, Free software, Oprogramowanie wlasnosciowe stacje robocze, uzytkownicy domowi
Mandriva Linux Mandriva lipiec 1998 Red Hat Linux 2008.1 Platny / darmowy - okrojony GPL stacje robocze, uzytkownicy domowi
MEPIS Warren Woodford wrzesien 2003 bazuje na Debianie 7.0 Darmowy GPL serwery, stacje robocze, uzytkownicy domowi
PLD Linux Deweloperzy PLD Linux 1998 Red Hat Linux 2.0 (AC) Darmowy Dowolna serwery, stacje robocze, uzytkownicy domowi
Slackware Linux Patrick Volkerding lipiec 1993 SLS 12.1 Darmowy GPL serwery, stacje robocze, uzytkownicy domowi
openSUSE Novell marzec 1994 Jurix 11.1 Darmowy GPL serwery, stacje robocze, uzytkownicy domowi
4Debian
Debian - projekt wolnej dystrybucji systemu
operacyjnego GNU/Linux realizowany przez
ochotników na calym swiecie. Wewnatrz Debiana
istnieja równiez projekty, majace na celu
stworzenie dystrybucji systemu GNU/Hurd, BSD a
nawet dystrybucji wolnego oprogramowania na
platforme Windows. Debian cieszy sie opinia
stabilnego systemu o wysokiej jakosci i latwego
do aktualizacji. Ze wzgledu na dbalosc o jakosc i
bezpieczenstwo dystrybucji, nowe wersje stabilne
pojawiaja sa relatywnie rzadko, czesto dochodzi
tez do opóznien w ich wydawaniu.
5Fedora
Fedora (do wersji 6 Fedora Core, niekiedy
nieprawidlowo okreslana jako Fedora Linux)
nazwa nastepcy wolnej dystrybucji Red Hat Linux
rozwijanej przez Fedora Project i finansowanej
glównie przez Red Hat. Twórcy Fedory stawiaja na
innowacyjnosc, dlatego tez kolejne wydania
pojawiaja sie czesto i zawieraja najnowsze
dostepne oprogramowanie, nawet jesli prace nad
stabilna wersja nie zostaly jeszcze ukonczone. Z
tego powodu, oraz faktu scislego powiazania z Red
Hatem czesto, lecz nieslusznie Fedore okresla sie
mianem "poligonu Red Hata". W czerwcu 20051
utworzono Fundacje Fedora, majaca w zamierzeniu
koordynowac prace nad Fedora w wiekszym stopniu,
niezaleznie od Red Hata. Fedora jest stosowana
zarówno jako system operacyjny dla komputerów
domowych, jak i serwerów, np. kernel.org czy
Wikipedia. Nazwa dystrybucji pochodzi od rodzaju
kapelusza.
6Ubuntu
Ubuntu (u?'bu?ntu?, ùbúntú w zulu)
kompletna dystrybucja systemu operacyjnego
GNU/Linux, przeznaczona przede wszystkim do
zastosowan biurowych i domowych (ang. desktop),
choc powstala równiez wersja serwerowa. Ubuntu
bazuje na dystrybucji Debian (w wersji Sid) i
jest rozwijane na serwisie Launchpad. Projekt
sponsorowany jest przez firme Marka Shuttlewortha
Canonical Ltd. oraz Ubuntu Foundation. Slowo
ubuntu pochodzi z jezyków plemion Zulu i Xhosa
zamieszkujacych poludniowa Afryke i oznacza
czlowieczenstwo wobec innych (ang. humanity
towards others). Glównym celem dystrybucji jest
dostarczenie uzytkownikom domowym kompletnego,
otwartego systemu, który bedzie latwy w obsludze
oraz jednoczesnie stabilny, niezawodny i
nowoczesny.
7Srodowisko graficzne KDE i GNOME
KDE (K Desktop Environment) srodowisko
graficzne zrealizowane jako wolne oprogramowanie
dla systemów operacyjnych Unix i GNU/Linux.
Zawiera bogaty system bibliotek do tworzenia
aplikacji w srodowisku graficznym. KDE korzysta
z biblioteki graficznej Qt, a takze z systemu
obiektowego KParts. System ten pozwala na
wspóldzielenie elementów danego programu pomiedzy
róznymi aplikacjami KDE, np. emulator terminala
Konsole moze zostac osadzony w Konquerorze. W
KDE menedzerem okien jest KWin, jednak aplikacje
mozna uruchamiac takze pod innymi menedzerami.
GNOME (GNU Network Object Model Environment) -
graficzne srodowisko uzytkownika oparte na
systemie X Window System oraz Widzetach GTK i
GDK. Projekt zostal rozpoczety w sierpniu 1997
roku przez Miguela de Icaza w celu stworzenia w
pelni wolnodostepnego graficznego srodowiska
uzytkownika dla systemu GNU/Linux, jako
alternatywa dla srodowiska KDE, opartego o
biblioteke Qt (do listopada 1997 nie bedaca
wolnym oprogramowaniem). Wieksza czesc
srodowiska GNOME zostala napisana w czystym C.
Mozliwe jest jednak tworzenie aplikacji GNOME w
innych jezykach programowania dzieki mozliwosciom
bibliotek opakowujacych wywolania (ang. wrappers)
- m.in. Python, C, C, Ada95, Perl, Ruby.
8Office Suite
9Media Players
10Web Browsers
11E-mail Clients
12Messaging Clients
13Nawiazanie polaczenia z serwerem Program putty
14Polecenia podstawowe
clear czysci ekran passwd zmiana hasla quota
sprawdzenie ilosci miejsca na dysku uname
nazwa systemu man podrecznik systemowy pwd
sprawdzenie biezacej kartoteki ls wyswietla
nazwy plików i katalogów cd zmienia biezaca
nazwe katalogu mkdir tworzy nowy katalog rmdir
usuwanie katalogów rm usuwanie plików cat
tworzy i wyswietla zawartosc plików mv zmiana
lub przenoszenie plików cp kopiowanie plików
15Edytor vi
Edytor vi posiada dwa tryby- tryb polecen,
zwany równiez trybem komend (Insert aby przejsc
w tryb edycji)- tryb edycji (wstawiania) (ESC
aby przejsc w tryb polecen) Do zakonczenia
pracy vi sluza komendy wq - zapisuje plik i
konczy pracew - zapisuje plikq - zamyka plik
i programq! - zamyka plik i program
16Edytor pico
17Program pocztowy pine
18Menedzer plików mc
19Przegladarka tekstowa lynx
20Kalendarz cal
21Kalkulator bc
22Praca domowa
- Czy FreeBSD to system operacyjny z rodziny
systemów Linuxowych? - Dowiedz sie wiecej o systemie RIP?
- Do czego sluzy polecenie who i finger?