Respiratorni sistem

1

• Respiratorni sistem
• respiracija celularni proces pretvaranje i
  oslobadanje hemijske energije sadržane u
  organskim molekulima, u energiju koju koriste
  celije u metabolickim procesima. Celijsko disanje
  se obavlja u mitohondrijama
• aerobno disanje razgradnja glukoze (u preko 20
  meduprocesa) do CO2 i H2O, višak energije se
  ugraduje u ATP. Kiseonik služi kao akceptor
  vodonika koji u gasovitom stanju ne može da
  postoji u celiji
• anaerobno disanje (glikoliza) dobijanje
  energije iz glukoze (enzimske reakcije), bez
  kiseonika. Javlja se kod organizama koji žive u
  sredini bez O2, kao i u skeletnim mišicima sisara
  i coveka. Anaerobno disanje je evolutivno
  starije, aerobno se javlja tek kada se
  zahvaljujuci fotosintezi u atmosferi nagomila
  odredena kolicina O2
• tokom evolucije su se kod životinja razvile
  razlicite strukture koje omogucavaju disanje. Na
  racun ektoderma su se razvili (uvrati i izvrati)
  respiratorni organi beskicmenjaka, a na racun
  endoderma, evaginacijom ždrela, škrge i pluca
  kicmenjaka

2

• praživotinje difuzno celom površinom tela
  (zahvaljujuci razlici i parcijalnim
• pritiscima gasova)
• sunderi, dupljari,
• parenhimaticni crvi difuzno,
• gastrovaskularni sistem
• valjkasti crvi difuzno koža
• Pulmonata pluca
• Oligochaeta koža
• Polychaeta kožne škrge,
• kao i kod mekušaca
• (sem Pulmonata),
• rakova i bodljokožaca
• insekti i paukolike životinje traheje

Respiratorni sistem
3
Respiratorni sistem
4
Respiratorni sistem
5
Respiratorni sistem
6
Respiratorni sistem
7
Respiratorni sistem
8
Respiratorni sistem
9
Respiratorni sistem - traheje
10
Respiratorni sistem
11

• Tunicata, amfioksus škržno crevo
• ribe škrge (riblji mehur, epitel creva)
  evaginacia ždrela

Respiratorni sistem
12

• Amphibia metamorfoza, spoljašnje škrge ?
  unutrašnje škrge ? pluca
• i celom površinom kože
• - nemaju dijafragmu i rebra

Respiratorni sistem
13

• Reptilia pluca, dosežu u trbušnu duplju jer je
  dijafragma nepotpuna
• Aves pluca, 5 pari vazdušnih kesa koje zalaze
  i u šuplje kosti (smanjenje specificne težine
  tela, toplotni izolator, respiracija)

Respiratorni sistem
14
(No Transcript)
15

• Mammalia pluca, elasticna, velika alveolarna
  površina, potpuna dijafragma, pluca obavija
  plucna maramica (peritoneum). Kiseonik iz
  alveolarnog vazduha prelazi u krv i najvecim
  delom ga vezuje hemoglobin, a deo se rastvara u
  plazmi. Centar za disanje (inspiraciju i
  ekspiraciju) je u produženoj moždini.

Respiratorni sistem
16
Respiratorni sistem disajni pokreti
17
Respiratorni sistem
18

• Respiratorni pigmenti
• složena organska jedinjenja proteinske prirode
  rastvorena u krvnoj plazmi ili locirana u
  celijskim elementima krvi. Pored hromoproteida, u
  njihov sastav ulaze i neki metali (Fe, Cu ...)
• Cu puževi, glavonošci, rakovi, pauci, insekti
  ...
• Imaju plavu krv cija boja potice od
• hemocijanina rastvorenog u plazmi

Respiratorni pigmenti
19
Fe najcešci je hemoglobin, sintetišu ga celije
koštane srži, svi kicmenjaci i neki beskicmenjaci
(prstenasti crvi, mekušci, zvezde, ježevi)
rastvoren ili u eritrocitima. - eritrokruorin
(crveni) kišna glista - zeleni hlorokruorin
Spirographis - ljubicasto-crveni hemeritrin
Sipunculidae
Respiratorni pigmenti
20

• repiratorni pigmenti su tokom evolucije nastali
  od celijskog respiratornog
• pigmenta CITOHROMA, koji ima vodecu ulogu u
  oksidativnim
• procesima svih biljaka i životinja

Respiratorni pigmenti
21
HVALA NA PAŽNJI