Thema 16 Hormoonregulatie

1
Thema 16Hormoonregulatie
2
Hormonen

• Hormonen zijn belangrijk voor het goed
  functioneren van het lichaam
• Hebben invloed op
• Stofwisseling
• Groei
• Waterhuishouding
• Seksuele functies
• Zenuwstelsel

3
Regulatie hormoonafscheiding

• Negatief terugkoppelingssysteem
• ?Hormoonspiegel ? ? afgifte hormoon
• ? Hormoonspiegel ? ? afgifte hormoon

4
Hormonen

• Worden afgescheiden door klieren

• Exocriene klieren
• Producten worden afgevoerd naar lichaamsoppervlak
  of lichaamsholte
• Vb zweetklieren,

• Endocriene klieren
• Producten worden afgescheiden in bloed
• Product hormoon

5
Endocriene klieren
Hypofyse
Bijschildklier
Schildklier
Bijnier
Pancreas
Ovarium
Testis
6
Hypofyse-hypothalamussysteem

• Deel van de hersenen
• Produceren hormonen die de aanmaak van hormonen
  elders in het lichaam stimuleren

7
Hypothalamus

• Algemeen regelcentrum van lichaamsfuncties
• Ontvangt prikkels van zintuigen en hersenen
• Produceert releasing factors
• Zorgen ervoor dat hypofyse hormonen vrijstelt
• Coördineert basale processen (honger, dorst,
  temperatuur,...)

8
Hypothalamus

• Reactie verandering van lichaamsfuncties
• Zweten
• Verandering hartslag
• Verandering urineproductie
• Dorst
• Honger

9
Hypofysevoorkwab

• ACTH Adrenocorticotroop hormoon
• Doelorgaan bijnierschors
• Productie van corticosteroïden
• TSH (thyreoid stimulating hormone)
• Doelorgaan schildklier
• Productie van schildklierhormoon

10
Hypofysevoorkwab

• FSH follikelstimulerend hormoon
• LHluteïniserend hormoon
• Doelorgaan ovarium of testes
• Productie van progesteron, testosteron

11
Hypofysevoorkwab

• Groeihormoom
• Effect groei en in stand
• houden van verschillende
• weefsels (bot, spier, vet)

12
Hypofysevoorkwab

• Prolactine
• Doelorgaan borstklier
• Productie van moedermelk

13
Hypofyse

• Hypofyseachterkwab
• ADH (anti-diuretisch hormoon)
• Oxytocine
• (deze hormonen worden aangemaakt in de
  hypothalamus)

14
Hypofyseachterkwab

• Anti-diuretisch hormoon (ADH) of vasopressine
• Stimuli
• Te hoge osmotische waarde van bloed
• Werking
• stimuleert nieren tot resorptie van water
• geconcentreerde urine
• Stimuleert samentrekking gladde spieren in
  arteriolen
• Effect bloeddruk wordt verhoogd

15
Hypofyseachterkwab

• Oxytocine
• Werking
• Samentrekken spiertjes melkklieren
• Samentrekken uterus
• Functie
• Uitdrijven moedermelk
• Uitdrijving kind bij geboorte
• Stimulatie zuigreflex kind

16
Schildklier

• Vormt 2 hormonen
• Schildklierhormoon
• Belangrijk voor stofwisseling
• Calcitonine
• Belangrijk voor handhaven calciumspiegel

17
Calcitonine

• Functie handhaven calciumspiegel
• Calcium naar weefsel
• ? calciumspiegel in bloed
• Antagonist van parathyreoïdhormoon
  ( bijschildklier)

18
Bijnierschors

• Belangrijkste hormonen
• Corticosteron ( in middendeel)
• Hydrocortison (cortisol) (in middendeel)
• Aldosteron (in buitenste deel)
• Geslachtshormoon (in binnenste deel) (in mindere
  mate)
• Geen opslag van deze hormonen maar voortdurende
  aanmaak

19
Bijniermerg

• Deel van het sympatisch zenuwstelsel
• Hormonen
• Adrenaline
• Noradrenaline

20
Bijniermerg

• Adrenaline
• ? stofwisseling
• ? hartfrequentie
• Vernauwing bloedvaten (huid, ingewanden)
• ? bloeddruk
• ? darmperistaltiek
• Pupildilatatie
• Bronchi verwijden

21
Bijniermerg

• Noradrenaline
• Vernauwing bloedvaten
• ? bloeddruk
• Noradrenaline en adrenaline
• Kunnen worden opgeslagen gt snelle reactie op
  stress
• worden snel afgebroken in het lichaam

22
Pancreas

• alvleesklier
• Bestaat vooral uit exocrien klierweefsel, met
  daartussen endocrien klierweefsel, de eilandjes
  van Langerhans
• A-cellen productie glucagon
• B-cellen productie insuline

23
Pancreas

• Insuline
• Daling glucose in bloed
• ? opname glucose in lever (glycogeen) en spieren
  (energievoorziening)
• Glucagon
• Stijging glucose in bloed
• Omzetting van glycogeen in glucose

24
Geslachtshormonen

• Oestrogeen
• Gestimuleerd door FSH
• Wordt aangemaakt in ovarium en follikel
• Functie
• Groei follikel
• Aanmaak baarmoederslijmvlies
• Ontwikkeling secundaire geslachtskenmerken in
  puberteit

25
Geslachtshormonen

• Progesteron
• Gestimuleerd door LH gt zorgt voor ontstaan van
  corpus luteum
• Wordt aangemaakt in ovarium en corpus luteum
• Functie
• Remming follikelgroei
• Aanmaak baarmoederslijmvlies
• Eventuele instandhouding zwangerschap

26
Geslachtshormonen

• Mannelijke geslachtshormoon
• Testosteron
• O.i.v. LH
• Spermatogenese (ook door FSH)
• Secundaire geslachtskenmerken