GLYCOSID TIM

1
GLYCOSID TIM

• M?c tiêu
• Ð?nh nghia.
• C?u trúc hoá h?c.
• S? liên quan gi?a c?u trúc và tác d?ng c?a
  glycosid .
• Tính ch?t, d?nh tính, d?nh lu?ng.
• Các du?c li?u ch?a glycosid tim trúc dào,
  strophantus, digital, day

2
Ð?nh nghia glycosid tim

• Glycosid tim là nh?ng glycosid steroid có tác
  d?ng d?c bi?t lên tim. ? li?u di?u tr? có tác
  d?ng cu?ng tim, làm ch?m và di?u hoà nh?p tim. ?
  qui t?c 3R c?a Potair.
• Renforcer
• Ralentir
• Regulariser
• N?u quá li?u ?
• Gây nôn, ch?y nu?c b?t, tiêu ch?y,
• Lo?n nh?p tim, nhi th?t phân ly, ngo?i tâm thu,
  gi?m s?c co bóp c?a tim
• Cu?i cùng là ng?ng tim ? th?i k? tâm thu trên tim
  ?ch và tâm truong trên d?ng v?t máu nóng.

cu?ng. ch?m . di?u hoà.
3
C?u trúc hoá h?c

• Glycosid tim g?m 2 ph?n Aglycon du?ng.
• Ph?n aglycon 2 ph?n Nhân hydrocarbon M?ch
  nhánh (vòng lacton)
• Nhân hydrocarbon (nhân steroid)

10, 13 dimethyl cyclopentano perhydrophenanthren.

• C3 H?u h?t có OH hu?ng ?
• C14 GTcó tác d?ng có OH hu?ng ?
• S? oxy hoá ? v? trí 1, 5, 11, 12, 16, 19.
• M?c d? oxy hoá ? C19 có th? là CH2OH, CHO, COOH

4
Cách n?i vòng
Ph?n l?n A, B cis B,C trans C,D cis
Digitoxygenin
M?t s? ít A,B n?i vòng trans còn các vòng ti?p
theo không thay d?i
Uzarigenin
5

• N?i vào C17 c?a khung (m?ch nhánh)
• các ch?t có TD sinh h?c ? vòng lacton hu?ng ?.
• Có 2 lo?i vòng lacton, 5 c?nh và 6 c?nh.

• Vòng lacton

• Vòng 5 c?nh 4C, 1 n?i dôi v? trí ? - ?, nh?ng
  aglycon vòng lacton này có 23C x?p vào nhóm
  Cardenolid.

• Vòng 6 c?nh 5C, 2 n?i dôi, ph?n aglycon có 24 C
  du?c x?p vào lo?i Bufadienonid
• (Bufa cóc, dien 2 n?i dôi). Trong nh?a cóc
  có ch?t c?u trúc hoàn toàn gi?ng nhu aglycon c?a
  nhóm này.

6
Ph?n du?ng N?i vào OH ? C3 c?a aglycon, 40 lo?i
du?ng khác nhau. Nhu D glucose, L Rhamnose,
D fructose Ðu?ng d?c bi?t dáng chú ý là du?ng
2, 6- desoxy.
L-oleandrose
D-cymarose
D-digitoxose
D-Boivinose

• D? b? thu? phân, cho ph?n ?ng màu v?i thu?c th?
  Keller Kiliani và thu?c th? xanhthydrol.
• M?ch du?ng có th? là Monosacchrid, ho?c
  Olygosacharid, glucose bao gi? cung ? cu?i m?ch

7

• S? liên quan gi?a c?u trúc và tác d?ng.
• Ph?n quy?t d?nh tác lên tim là ph?n aglycon (nhân
  Steroid vòng lacton chua bão hoà).
• Gi? vòng lacton thay nhân steroid nhân benzen,
  naphtalen ? M?t tác d?ng.
• Gi? nhân steroid thay d?i vòng lacton
• bão hoà n?i dôi,
• m? vòng lacton,
• thay vòng lacton b?ng vòng lactan
• ? m?t tác d?ng ho?c gi?m di r?t nhi?u.
• S? h?p thu qua d? d?y, tá tràng, ru?t non ph?
  thu?c vào s? lu?ng nhóm OH c?a ph?n aglycon.
• Digitoxin có 1 nhóm OH t? do / aglycon ? d? h?p
  thu qua du?ng tiêu hoá, tái h?p thu qua th?n,
  gan.
• Oubain có 5 nhóm OH t? do/ aglycon ?r?t khó h?p
  thu qua du?ng tiêu hoá nên ph?i tiêm tinh m?ch.
  Th?i t? nhanh

8

• S? liên quan gi?a c?u trúc và tác d?ng.
• Nhóm OH có C14 r?t quan tr?ng không có nhóm này ?
  tác d?ng gi?m di r?t nhi?u.
• Cách n?i vòng cung ?nh hu?ng
• C/D n?i vòng cis có tác d?ng quy?t d?nh lên tim
• A/B n?i vòng trans gi?m tác d?ng 10 l?n so v?i
  cách n?i cis tuong ?ng.
• Nhóm OH ? C3 hu?ng ? gi?m tác d?ng nhi?u .
• Vòng lacton hu?ng ? cung gi?m tác d?ng .
• N?u ? d?ng aglycon thì ho?t tính nhóm
  Bufadienolid m?nh hon d?n ch?t cardenolid tuong
  ?ng.
• Ph?n du?ng có ?nh hu?ng d?n tác d?ng nhung ít,
  ch? y?u ?nh hu?ng d?n d? hoà tan.

9

• Tính ch?t, d?nh tính, d?nh lu?ng
• Tính ch?t.
• K?t tinh không màu,
• V? d?ng
• Có nang su?t quay c?c,
• Tan trong nu?c, c?n
• Không tan trong benzen, ether.
• Glycosid tim có du?ng 2,6-desoxy ? d? b? thu?
  phân khi dun v?i acid vô co 0,05N trong MeOH 30
  phút.
• Glycosid tim d? b? thu? phân b?i enzym (enzym này
  có s?n trong cây) ? c?t b?t các don v? du?ng cu?i
  m?ch (xa aglycon) ? glycosid th? c?p.
• Vòng lacton 5 c?nh hay 6 c?nh d? b? m? vòng b?i
  tác d?ng c?a ki?m r?i t?o thành d?n ch?t iso
  không có tác d?ng.

10

• Các thu?c th? d?nh tính và d?nh lu?ng.
• Ch? y?u Thu?c th? t?o m?u ? ánh sáng thu?ng
• T?o hình quang du?i ánh sáng
  c?c tím.
• Chi?t su?t
• Lo?i t?p ch?t ether d?u ho? ho?c Hexan
• Chi?t b?ng c?n pha loãng
• Lo?i t?p ti?p b?ng DD chì acetat 15
• Lo?i chì th?a b?ng Na2SO4,
• L?c l?c d?ch v?i CHCl3 ho?c CHCl3/ EtOH (4/1).
• B?c hoi d?ch chi?t
• Hoà trong dung môi thích h?p d? làm ph?n ?ng

11

• Các thu?c th? tác d?ng ph?n du?ng.
• Thu?c th? Xanthydrol
• Duong tính du?ng 2.6 desoxy glycosid có du?ng
  này ? màu d? m?n rõ, ?n d?nh ( ch? dùng trong 1-2
  ngày).
• Công th?c
• Xanthydrol 10mg.
• A. acetic 99ml Tr?n d?u
• HCl 1ml
• TT acid photphoric d?c glycosid tim hoà trong
  1ml aceton nhúng nu?c nóng 15 phút, làm ngu?i ?
  Dung d?ch có m?u vàng, (? 474 nm)
• TT Keller Kiliani pha 2 dung d?ch
• 100ml acid acetic d?m d?c 1ml
  FeCl35.
• 100ml acid sulfuric d?m d?c 1ml
  FeCl35
• Hoà glycosid /dung d?ch 1, ch?ng dung d?ch 2, ?
  m?t ngan cách có m?u d?, nâu d?, d?n d?n trên có
  m?u xanh du?i khuy?ch tán lên.

12

• Các thu?c th? lên ph?n aglycon
• Nhân steroid
• TT libermann burchardt (bocsa) ? m?u nhân
  steroid nói chung
• Theo Stoll glycosid tim vài gi?t acid acetic
  vài gi?t h?n h?p (50 ph?n anhydric acetic 1
  ph?n acid sulfuric) m?u h?ng d?n xanh lá.
• Theo BriesKorn glycosid tim CHCl3 2ml h?n
  h?p (1ml H2SO4 d?m d?c 20ml anhydric acetic )
  m?u d? - h?ng - xanh lá - xanh tràm.
• TT acid photphoric hu?nh quang xanh l?c m?nh ?
  ánh sáng t? ngo?i.
• TT Tattje acid photphoric 85 62,5g, H2SO4
  37,5g và FeCl3.6H2O 0,05g cho m?u d? d?m.

13

• Vòng lacton.
• TT beljet acid picric 1 trong môi tru?ng ki?m ?
  m?u d? da cam (dùng m?i pha)
• TT Kedde 3.5. dinitrobenzoic acid 2 trong
  Etanol, trong môi tru?ng ki?m ? m?u d? tía.
• TT Raymond- Marthoud (m. dinitrobenzen 1 trong
  c?n tuy?t d?i môi tru?ng ki?m cho màu tím (không
  b?n).
• TT Legal (Natrinitroprussiat) thêm ki?m th?a s?
  xu?t hi?n màu d?.

14
Ð?NH LU?NG

• - Ph?n ?ng t?o màu hay hu?nh quang.
• - Ð?nh lu?ng glycosid tim toàn ph?n hay Glycosid
  tim tinh khi?t (tách)
• - b?ng máy do m?t d? quang trên SK d?
• - làm ph?n ?ng màu, do m?t d? quang
• - Ð?nh lu?ng aglycon/genin sau khi th?y phân b?ng
  HCl 0,2 N.

15
ÐÁNH GIÁ B?NG PHUONG PHÁP SINH V?T

• DÐVN và DÐ các nu?c dánh giá hi?u l?c c?a
  glycosid tim b?ng phuong pháp sinh v?t.
• Súc v?t mèo, ?ch
• Phuong pháp
• - mèo tiêm tinh m?ch dùi, d?a vào li?u gây
  ng?ng tim ? th?i k? tâm truong ? don v? mèo
• - ?ch tiêm du?i da vào túi b?ch huy?t, d?a
  vào li?u gây ng?ng tim ? th?i k? tâm thu ? don v?
  ?ch.
• Ðon v? ?ch (Ð.V.Ê) là li?u t?i thi?u c?a du?c
  li?u hay c?a glycosid tim làm cho da s? ?ch trong
  m?t lô thí nghi?m b? ng?ng tim (TN du?c ti?n hành
  trong di?u ki?n qui d?nh).
• Ðon v? mèo (Ð.V.M) là li?u t?i thi?u c?a du?c
  li?u hay c?a glycosid tim làm cho tim mèo ngung
  d?p tính theo 1kg th? tr?ng.

16
DIGITAL DUONG Ð?A HOÀNG28 loài, 100 d?n ch?t
cardenolid - Digital tía Digitalis purpurea
L.- Digital lông Digitalis lanata .H? Hoa mõm
sói Scrophulariaceae

• Ð?c di?m th?c v?t
• Cây th?o, s?ng 2 nam ho?c lâu hon
• Nam d?u  m?t c?m lá m?c ? g?c.
• Nam th? 2 cao t? 50 150 cm, phía ng?n mang hoa
  m?c thành chùm
• Lá m?c so le, hình trái xoan, dài 10-30 cm, r?ng
  4-10 cm.
• Hoa m?c m?t phía, chúc xu?ng, n? t? du?i lên
• Tràng h?p dài g?p 4 l?n dài (hình ngón tay
  Digitatus)
• M?t ngoài tràng hoa có màu d? tía (purpuratus
  màu tía)
• Qu? nang, h?t nh?

17
Thành ph?n hoá h?c
Thành ph?n chính là Glycosid tim nhóm cardinolid

• R Glucose (digitoxose)3 gt
• Purpurea glycosid A
• R (digitoxse)3 gt Digitoxin (digitoxosid,
  digitalin k?t tinh)
• Digitalin Khó tan trong nu?c, hoi tan trong
  cloroform, tan trong c?n, k?t tinh d?ng vi tinh
  th? tr?ng, v? r?t d?ng

digitoxigenin

• R Glucose (digitoxose )3 gt
• Purpurea
  glycosid B
• R (digitoxose)3 gt Gitoxin (gitoxosid)
• R Glucose (digitalose) gtDigitalinum verum

Gitoxigenin
18

• R Glucose (digitoxose)3
• gt Glucogitaloxin
• R (digitoxose)3 gt Gilatoxin

Gitaloxigenin

• Saponosid
• R1 R2
• Digitogenin OH OH
• Gitogenin OH H
• Tigogenin H H

• saponosid làm cho nh?ng cardenolid trong du?c
  li?u d? hoà tan và h?p thu.
• Quan tr?ng Digitogenin (K?t t?a g?n hoàn toàn
  v?i cholesterol gt ?ng d?ng d? d?nh lu?ng
  cholesterol và các sterol khác trong th?c v?t.

19

• Tác d?ng và công d?ng
• Các glycosid tim c?a lá digital có tác d?ng ch?
  y?u trên tim, b? máy tu?n hoàn và ch?c ph?n ti?t
  ni?u
• Giam t?n s? co bóp c?a tim,
• Gi?m th?i k? tâm thu,
• Kéo dài th?i k? tâm truong
• ? Làm cho tim co bóp m?nh,
• Làm ch?m s? d?n truy?n xung bên trong tim ? tác
  d?ng t?t t?i s? dinh du?ng co tim
• ? Luu lu?ng máu trong tu?n hoàn tang lên, máu ?
  tinh m?ch v? tim d? dàng.
• Huy?t áp du?c di?u hoà, máu cung c?p cho não du?c
  d?y d? hon, gi?c ng? tr?ng thái toàn thân b?nh
  nhân t?t hon.
• Có tác d?ng l?i li?u d?c bi?t tru?ng h?p b?nh phù
  do tim.

20

• Digitixin ch?m dào th?i, g?n vào protein huy?t
  tuong, vào gan th?n, tái h?p thu qua ru?t.
• Th?i gian tác d?ng kéo dài 20 ngày dùng ph?i c?n
  th?n sau 10 ngày dùng ph?i ngh? m?t th?i gian.

• D?ng dùng, li?u dùng.
• B?t lá
• T?i da 1g/l?n/ 24 gi?,
• Ngâm 24 h, ho?c hãm nu?c sôi (l?c u?ng)
• C?n 1/10
• Li?u t?i da 1,5g c?n/l?n
• 6g c?n/24gi?.
• Dung d?ch digitalin 0,1 pha trong c?n,
  glycerin, H2O
• 1ml cho 50 gi?t và có 1mg digitalin
• li?u X gi?t/l?n XXV gi?t/ngày. T?i da 1ml/l?n,
  1,5ml/ngày.
• Thu?c r?t d?c dùng ph?i c?n th?n.

21
TRÚC ÐÀONerium Oleander L.H? Trúc dào -
Apocynaceae

• Ðac di?m th?c v?t
• Cây cao 3-4 m, cành m?c d?ng
• Lá m?c vòng 3 lá m?t, nguyên hình mui mác,
• Hoa m?u h?ng hay tr?ng x?p thành ngù ? ng?n. Hoa
  d?u lu?ng tính có bao hoa và b? nh? m?u 5
• Qu? c?u t?o b?i 2 d?i n?t d?c, bên trong có h?t
  mang trùm lông m?u hung.
• Toàn cây có nh?a m? tr?ng, d?c.

22
Thành ph?n hoá h?c
Lá ch?a 17 glycosid khác nhau, hàm lu?ng
glycosid toàn ph?n 0,5.

• Oleandrin (Oleandrosid, neriolin, folinerin)
  40.000 ÐVE/1g
• Tinh th? hình kim không màu, v? r?t d?ng,
• Tan trong c?n 950 và cloroform, khó tan trong
  nu?c, h?u nhu không tan trong ether, benzen.
• Thu? phân ? oleandrose oleandrigenin.
• Ði?m ch?y 249-250oC
• T? l? oleandrin trong lá khô 0,08-0,15

Oleandrin
23

• Desacetyl oleandrin Ho?t tính sinh v?t 6000
  ÐVE/1g.

• Neriantin Hàn lu?ng nhi?u nhung ho?t ch?t sinh
  v?t th?p vì không có OH ? C14.

• Adenerin C14 không có nhóm OH, hàm lu?ng th?p,
  không có tác d?ng lên tim .

Desacetyl oleandrin
Neriantin
Adenerin

• Trong lá acid ursolic, rutosid, nicotiflorin
• V? cây 4 glycosid tim, plumierid
• H?t 26 glycosid

24

• Tác d?ng và công d?ng.
• Neriolin các ch? ph?m lá trúc dào, tác d?ng nhu
  ch? ph?m lá digital , tác d?ng nhanh hon, ít tích
  lu? hon.
• Neriolin làm ch?m nh?p tim kéo dài th?i k? tâm
  truong. ? d?c bi?t có l?i d?i v?i b?nh nhân h?p
  van 2 lá vì kéo dài th?i k? tâm truong giúp cho
  máu có d? th?i gi? xu?ng tâm th?t trái qua l? van
  2 lá b? h?p ? lu?ng máu phóng vào d?i tu?n hoàn
  trong m?i chu chuy?n tim l?n hon ? nâng cao hi?u
  su?t c?a tim.
• Tác d?ng lên tim r?t nhanh ch? sau vài gi? có
  tru?ng h?p sau 15- 20 phút, b?nh nhân b?t khó
  th?.
• Neriolin th?i tr? nhanh.
• Tác d?ng thông ti?u gi?m hi?n tu?ng phù.
• ? Thu?c ch?a b?nh tim dùng tròng tru?ng h?p suy
  tim, khó th?, phù do b?nh tim.

25

• D?ng dùng
• Dung d?ch 1/5000 Neriolin
• Neriolin 0,20g
• C?n 700 v?a d?1000ml
• D?ng viên 0,0001 0,0002g oleandrin.
• Li?u dùng
• Neriolin M?t l?n 0.0002g 24 gi? 0,0004g
• D?ng cao l?ng (lá) 0,1g m?t l?n và 0,5g/24 gi?
• B?t lá 0,05g/1 l?n 0.5g/24 gi?
• Thu?c d?c b?ng A, u?ng sau b?a an vì kích thích
  niêm m?c d? dày.

26
STROPHANTHUS

• Strophanthus
• Là m?t chi g?m kho?ng 35 40 loài thu?c h? Trúc
  dào.
• Có ngu?n g?c chính ? vùng nhi?t d?i châu Phi,
• Tên Strophos bang xo?n và anthos hoa có nghia
  là hoa xo?n (loài S. corolla ph?n ph? này kéo dài
  d?n 30 35 cm).
• M?t vài loài trong chi Strophanthus du?c các b?
  t?c ? châu Phi s? d?ng d? t?m các mui tên d?c.

27
STROPHANTHUS hispidus DC.
28
Strophanthus gratus (Wall. et Hook.) Baillon,
29
Strophanthus kombe Oliver
30
STROPHANTHUS
B? ph?n dùng H?t 1. Strophanthus gratus 2.
Strophanthus kombe 3. Strophanthus hispidus

• Thành ph?n hóa h?c
• H?t ch?a 30 ch?t d?u,
• Glycosid tim nhóm cardenolid G, K, H
  strophanthin (hàm lu?ng 3 8 ).

31
Strophanthus gratus (Wall. Et Hook.) Baillon
1. Ouabain (G. strophanthin)

• Thành ph?n hóa h?c Ouabain (3 -7 ). K?t tinh
  không màu, v? d?ng,
• Tan ít trong nu?c l?nh, tan nhi?u trogn nu?c nóng
  và c?n.
• Không tan trong ether và Chloroform.
• Ph?n aglycon 6 nhóm OH
• Ðu?ng L-rhamnose

32
Strophanthus kombe Oliver.

• Hàm lu?ng cardenolid 5 8
• TP chính K. strophanthosid ?
• Du?i tác d?ng c?a enzym ß-glucosidase và
  strophantobiase t?o thành K..strophanthosid ß và
  K. strophanthosid a (cymarin).

33
TÁC D?NG

• - H?t Strophanthus du?c th? dân châu Phi dùng d?
  t?m mui tên d?c (cùng v?i m? cóc).
• Ouabain có tác d?ng nhanh, th?i tr? nhanh, không
  tích luy (h?p thu kém qua du?ng u?ng).
• K. strophanthin có tác d?ng nhu ouabain nhung
  kém d?c hon (2 l?n).
• K. strophanthosid ? d?c hon K. strophanthosid ß
  và cymarin.

34
H?T ÐAYÐay qu? dài Corchorus olitorius L.H?
day Tiliaceae.

• Ð?c di?m th?c v?t
• Cây th?o, s?ng 1 nam, cao 1-2 m, ít phân nhánh
• Lá hình tr?ng, d?nh nh?n, mép lá có rang cua, lá
  kèm hình s?i
• Hoa nh? màu vàng, 1-3 chi?c ? lách lá
• Qu? nang dài hình tr?, có 5 s?ng d?c
• M?i qu? có vài tram h?t

35
Thành ph?n hoá h?c

• R boivinose ? Corchorosid A
• R boivinose glucose
• ? Olitorisid
• R Digitoxose glucose
• ? Erysimosid
• R Digitoxose ? Helveticosid

• Strophanthidin

• Digitoxigenin boivinose glucose ?
  Corolocid
• Strphanthiol boivinose
• ? Olitorin

36

• Tác d?ng
• Olitorisid tác d?ng gi?ng K. strophanthin không
  tích lu?, 1g ch?a 60.000 ÐVÊ. Dùng dung d?ch
  0,04 ?ng 1ml tiêm tinh m?ch li?u 0,5 1ml/ngày
  dùng 10 15 ngày li?n .
• Corchorosid cung ch?a 60.000 ÐVÊ