B

1
BÁO CÁO CHUYÊN Ð? B?o qu?n nông s?n sau thu ho?ch

• Chuyên d? 1

2

• I. Ð?t v?n d?
• 1. Khái ni?m
• B?o qu?n nông s?n là m?t môn khoa h?c ki
  thu?t bao g?m b?o qu?n gi?ng và b?o qu?n các nông
  s?n ph?m khác. Nó dòi h?i ph?i n?m v?ng b?n ch?t
  c?a các hi?n tu?ng s?ng c?a nông s?n, m?i quan h?
  khang khít gi?a môi tru?ng v?i s?n ph?m và nh?ng
  ho?t d?ng sinh h?c có ?nh hu?ng tr?c ti?p d?n
  nông s?n.

3

• 2. M?c dích
• B?o qu?n gi?ng d? d?m b?o cho quá trình tái s?n
  xu?t m? r?ng.
• Ð?m b?o cung c?p nguyên li?u cho công nghi?p ch?
  bi?n.
• B?o qu?n bán thành ph?m so ch?.

4

• 3. Yêu c?u
• Ð?m b?o hao h?t th?p nh?t v? tr?ng lu?ng
• H?n ch? s? thay d?i v? ch?t lu?ng
• Chi phí giá thành th?p nh?t trên m?t don v? s?n
  ph?m b?o qu?n

5

• 4. Vai trò
• An toàn luong th?c qu?c gia gi?ng v? mùa
• Cung c?p nguyên li?u
• Bán thành ph?m so ch?, ch?t lu?ng, giá thành
• B?o t?n cho nghiên c?u

6
II. CÁC PHUONG PHÁP B?O QU?N NÔNG S?N
7
B?o qu?n ? tr?ng thái thoáng (có oxy)

• Nguyên t?c Kh?i NS (h?t) ti?p xúc tr?c ti?p v?i
  môi tru?ng không khí t? nhiên, do dó h? th?ng kho
  ph?i thông thoáng t?t và ngu?c l?i có th? kín khi
  c?n thi?t.
• Ví d? ?m d? trong kho th?p, nhi?t d? cao trong
  khi ngoài kho ?m d? cao, nhi?t d? th?p, c?n dóng
  kín h?n ch? th?t thoát nhi?t ra ngoài và h?n ch?
  s? xâm nh?p ?m d? vào nhà.
• Khi c?n th?i hoi nóng ho?c xông hoi hóa ch?t c?n
  dóng kín kho, thoáng khi x?.

8

• - Yêu c?u NS ph?i du?c x? lý t?t tru?c khi
  nh?p.
• - B?o qu?n thông thoáng có 2 ki?u
• Thông thoáng t? nhiên s? d?ng gió, không khí
  t? nhiên lùa vào qua các h? th?ng c?a.
• Thông thoáng tích c?c dùng thi?t b? d? lùa
  không khí vào kho.

9
2. B?o qu?n ? tr?ng thái kín (xem nhu không có
O2)

• Nguyên t?c B?o qu?n trong di?u ki?n hoàn toàn
  cách bi?t v?i môi tru?ng.
• Ví d? d?ng trong chai l?, chum v?i, túi
  Polyetylen (PE).
• Luu ý B?o qu?n kín không nên dùng v?i h?t gi?ng
  qui mô l?n d? lâu nam. Vì hô h?p trong di?u ki?n
  thi?u oxy s? t?o ra ru?u etylic và h?p ch?t h?u
  co khác gây d?c cho phôi, làm cho m?t kh? nang
  n?y m?m.
• - V?i lu?ng nh?, nông dân b?o qu?n theo phuong
  pháp này t?t.

10
3. B?o qu?n l?nh

• - Nguyên t?c Dùng nhi?t d? th?p làm ngung tr?
  các ho?t d?ng s?ng cung nhu sinh v?t h?i.
• - Phuong pháp có 2 phuong pháp làm l?nh
• Làm l?nh t? nhiên tranh th? không khí l?nh
  ngoài tr?i lùa vào qua h? th?ng tích c?c
• Làm l?nh nhân t?o b?ng máy l?nh.
• - V?i rau qu? th?c ph?m tuoi thu?ng b?o qu?n theo
  phuong pháp này t?t. Có 2 ki?u b?o qu?n l?nh.

11

• Nhu?c di?m c?a hai phuong pháp
• M?t s? tính ch?t sinh hóa b? bi?n d?i
• Khi ra ngoài dá tan, nu?c t? trong ch?y ra mang
  theo ch?t dinh du?ng c?a NS b?o qu?n, môi tru?ng
  sau l?nh r?t thu?n l?i cho vi sinh v?t gây h?i,
  NS d? b? hu h?ng.
• Chi phí thi?t b? l?nh giá thành cao.

12
4. B?o qu?n trong khí quy?n di?u ch?nh

• - Nguyên t?c dùng máy di?u ch?nh thành ph?n các
  ch?t khí tru?c khi vào kho kín, d?ng th?i gi?m
  nhi?t d?. Trong di?u ki?n này m?i ho?t d?ng s?ng
  c?a NS và vi sinh v?t d?u d?ng l?i.

13

• - T? nghiên c?u ghi nh?n N?ng d? O2 lt
  3-5 ho?t d?ng trao d?i ch?t gi?m, ? n?ng d?
  CO2 gt 3-5 vi sinh v?t b? ?c ch?, NS ít hu
  h?ng. Có th? thay m?t ph?n O2 N2 ho?c CO2
  (không thay hoàn toàn) vì không có O2 nông s?n s?
  b? m?t s? sông.

14

• Hi?n nay ch? y?u dùng CO2 k?t h?p di?u ki?n l?nh
  d? b?o qu?n rau qu? r?t có hi?u qu?.
• - Ð? t?o CO2 c?n thi?t, ngu?i ta thu?ng dùng
  tuy?t CO2 hay khí CO2 nén vào phòng b?o qu?n kín.
  
• - K?t qu? nghiên c?u g?n dây ghi nh?n CO2 là
  10-12 rau qu? chín ch?m di 2-3 l?n so v?i di?u
  ki?n bình thu?ng và ít hu h?ng nh?t.

15

• - Nh?ng nghiên c?u khác cho th?y có th? di?u
  ch?nh khí quy?n theo cách don gi?n sau
• Dùng túi PE dâm l? nh? có bu?c kín mi?ng
• Dùng túi PE lót trong các hòm g? hay bìa
  carton, k?t h?p di?u ki?n l?nh.
• Dùng dung d?ch keo t?ng h?p phun t?o màng m?ng
  b?c nông s?n (qu?).

16
5. B?o qu?n b?ng hóa h?c

• - Nguyên t?c Dùng hóa ch?t h?n ch? ho?t d?ng
  trao d?i ch?t c?a nông s?n và hóa ch?t di?t sâu
  b?nh h?i. Phuong pháp này dùng ph? bi?n hi?u qu?
  cao.
• - Luu ý
• Ngu?ng n?ng d? thích h?p, quá ngu?ng s? d?c h?i
  
• ?nh hu?ng s?c kh?e con ngu?i và ph?m ch?t NS
• ?nh hu?ng kh? nang n?y m?m và nang su?t v? sau
• Ô nhi?m môi tru?ng.

17

• - Hóa ch?t thu?ng dùng
• V?i h?t Chloropicrin (CCl3NO2) Dichloroetan
  (Cl2C2H4), Bromuametyl
• (CH3Br), Bekapos (AlP)
• V?i rau qu? Anhydric sunfure (SO3), Acid
  Sorbic, a.Boric, a.Oxalic, a.Benzoic..

18

• Hóa ch?t ch?ng m?c m?m
• M1 (EsterMetyl c?a a Naphtyl acetic)
• M2 (Esterdimetyl cu? a Naphtyl acetic)
• HAM (MH) Hydrazyl c?a Acid Maleic
• Thu?ng b?o qu?n khoai tây, hành, t?i, carrot..

19
6. B?o qu?n b?ng tia phóng x?

• - Nguyên t?c Dùng tia phóng x? di?t vi sinh v?t
  gây h?i nông s?n.
• - Chú ý Phuong pháp này c?n tính toán ngu?ng
  phóng x? không d? lu?ng phóng x? du.

20

• Phuong pháp Dùng dèn chi?u tia vào NS trong kho
  kín.
• - M?i phuong pháp có m?t uu khuy?t di?m nh?t
  d?nh, tùy theo NS di?u ki?n t? nhiên, kinh t? xã
  h?i mà ch?n phuong pháp thích h?p t?i uu, hi?u
  qu? kinh t? cao, không ?nh hu?ng t?i s?c kh?e con
  ngu?i.

21

• III. Tài li?u tham kh?o
• - Tr?n Minh Tâm (1997), B?o qu?n và ch? bi?n
  Nông S?n Sau Thu Ho?ch, NXB Nông Nghi?p TP.HCM.
• Ð?ng Quang L?c (1996), Bài gi?ng B?o Qu?n Nông
  S?n.
• Ph?m Van Hi?n (2009), Bài gi?ng B?o Qu?n Nông
  S?n.

22

• Nhóm 1
• Lê Xuân H?o
• Nguy?n Th? Bích H?ng
• Nguy?n Th? L? Huy?n
• Tr?n Lê Thiên Huong
• T? Duy Khánh
• Nguy?n Thành Luân
• Lê Th? Thúy Loan
• Tr?n Th? Ng?c
• Mai Qu?c Quân
• Ph?m Van Th?ng
• Hoàng Nghia Th?ng
• Tr?n Ð?c Th?
• Luong Th? H?i Y?n

23
XIN CHÂN THÀNH C?M ON!