Plazy- zwierzeta dw

1
Plazy- zwierzeta dwóch srodowisk

• mgr Ilona Marciniak

2

• Systematyka
• Filogeneza
• Charakterystyka
• Budowa morfologiczna
• Budowa anatomiczna
• Rozmnazanie
• Znaczenie

3
Systematyka

• Gromada Plazy (Amphibia)
• Podgromada Plazy tarczoglowe (Labyrinthodontia)
• Podgromada Plazy wspólczesne (Lissamphibia)
• Rzad Ogoniaste (Urodela)- salamandra, traszka
  górska.
• Rzad Bezogonowe (Anura)- zaba trawna, zaba
  zielona, rzekotka, ropucha szara.
• Rzad Beznogie (Apoda)- marszczelec.

4
Filogeneza

• najstarsze szczatki znane sa sprzed 350 mln lat
  (plazy tarczoglowe),
• ichtiostega (ryboplaz),
• plazy tarczoglowe rozwinely sie w karbonie i
  permie, wymarly w mezozoiku.

5
(No Transcript)
6
Charakterystyka

• cialo sklada sie z
• glowy,
• tulowia,
• ogona (u bezogoniastych nie wystepuje),
• silniej rozwiniete odnóza tylne,
• pomiedzy palcami tylnej konczyny wystepuje blona
  plawna,
• wystepuje rozwój zlozony, larwa to kijanka,
• zyja w dwóch strodowiskach- wodnym i ladowym,
• wystepuje uscisk godowy- amplexus,
• cialo pokryte sluzem,
• Film slajd 13

7
Budowa morfologiczna

• cialo sklada sie z
• glowy,
• tulowia,
• ogona,
• konczyn,
• skóra pokryta sluzem
• wystepuja chromatofory- komórki barwnikowe

8
Budowa anatomiczna
9
szkielet
10
Szkielet Osiowy

• w azurowej czaszce znajduja sie dwa klykcie
  potyliczne (daja ruchome polaczenie czaszki z
  kregoslupem)
• koncowe luki skrzelowe tworza szkielet krtani
• czesc luku gnykowo- zuchwowego przeksztalcona
  jest w strzemiaczko
• wyrózniamy 4 odcinki kregoslupa (szyjny,
  piersiowy, krzyzowy i ogonowy)
• atlas (dzwigacz) to pierwszy kreg szyjny
• urostyl (zrosniete kregi ogonowe u bezogonowych)

11
PAS Barkowy

• sklada sie z obojczyka, kosci kruczej i lopatki
• pas barkowy utracil lacznosc z czaszka

12
Pas miednicowy

• kosc biodrowa, kosc kulszowa, kosc lonowa

13
Konczyny

• kosci przedramienia (lokciowa i promieniowa)
  oraz podudzia (goleniowa i strzalkowa)
• w przednich konczynach wystepuja 4 palce w
  tylnych 5 palców.

14
Uklad pokarmowy

• organizmy drapiezne,
• odcinki
• otwór gebowy,
• jama gebowo- gardzielowa,
• przelyk
• zoladek,
• jelito,
• kloaka
• zdobycz przykleja sie do jezyka,
• zdobycz polykaja w calosci,
• kiedy zaba polyka, galki oczne zapadaja sie w
  oczodoly dzieki czemu przepychaja pokarm do
  przelyku.

15
Uklad oddechowy

• - larwy plazów oddychaja skrzelami,
• - pluca plazów sa workowate, musza byc stale
  chronione przed wyschnieciem,
• - plazy moga oddychac przez skóre,
• - wentylacje pluc umozliwiaja ruchy jamy gebowej,
  
• - aktywna zmiana objetosci pluc uniemozliwiona
  jest ze wzgledu na nieobecnosc klatki piersiowej
  (pompa gebowo- gardzielowa pomaga w wentylacji),
• - plazy wydaja dzwieki.

16

• Zaba jeziorkowa

17
Uklad krazenia

• wystepuja trzy obiegi krwi plucny, ustrojowy,
  skórny,
• serce sklada sie z zatoki zylnej, dwóch
  przedsionków, komory (z blaszkami i beleczkami
  utrudniajacymi mieszanie krwi), stozek tetniczy i
  pien plucny,

18
Uklad wydalniczy

• Uklad wydalniczy plazów sklada sie z parzystych
  podluznych nerek typu pranercza. Mocz, slaby
  roztwór mocznika i amoniaku, splywa z nich
  moczowodami do pecherza moczowego, bedacego
  uchylkiem kloaki.

19
Uklad nerwowy

• Narzady zmyslów
• narzad wzroku - oczy plazów przystosowane sa do
  odbierania wrazen wzrokowych na ladzie. Wystepuja
  powieki soczewka jest dwuwypukla, a rogówka
  wypukla. Akomodacja zachodzi dzieki zmianie
  odleglosci soczewki od siatkówki.,
• narzad sluchu blona bebenkowa i strzemiaczko),
• narzad wechu zbudowany jest z torebek wechowych,
  które maja polaczenie ze srodowiskiem zewnetrznym
  za posrednictwem nozdrzy.Plazy maja równiez
  zdolnosc do odbierania wrazen smakowych oraz
  narzad zmyslowy w postaci linii nabocznej.

20
Uklad rozrodczy

• SAMICE- Sklada sie z parzystych jajników i
  jajowodów uchodzacych do kloaki. Charakteryzuja
  sie one wyraznymi zmianami cyklicznymi. W okresie
  poprzedzajacym owulacje i skladanie jaj sa
  najsilniej rozwiniete. Z jajnikami lacza sie
  ciala tluszczowe, które sluza do odzywiania
  jajników i dojrzewajacych w nich oocytów. Podczas
  owulacji jaja wypadaja do jamy ciala, a stamtad
  sa wychwytywane przez lejki jajowodów. W
  jajowodzie uzyskuja oslonki bialkowe, a nastepnie
  gromadza sie w koncowej czesci jajowodu zwanej
  pseudomacica. U plazów ogoniastych jaja nie
  gromadza sie w pseudomacicy, lecz sa skladane w
  miare przechodzenia przez jajowód.

21

• SAMCE - Sklada sie z parzystych jader, lezacych
  w poblizu nerek. Plazy nie maja nasieniowodów.
  Plemniki powstale w jadrach przechodza do
  kanalików nerkowych, a stamtad do przewodu
  moczowo-plciowego, który przed kloaka tworzy
  rozszerzenie zwane pecherzykiem nasiennym. Z
  jadrami lacza sie ciala tluszczowe.

22
Milosne igraszki ropuch
23
Rozmnazanie

• U plazów bezogonowych zaplodnienie jest
  zewnetrzne, a u plazów beznogich i wiekszosci
  ogoniastych - wewnetrzne. Wiekszosc jest
  jajorodna, ale wystepuja tez gatunki
  jajozyworodne i zyworodne.

24
Ampleksus- uscisk godowy
25
Bruzdkowanie zaby Xenopus laevis

• http//www.luc.edu/faculty/wwasser/dev/cleavage.mo
  v

26
Neotenia- jako jeden ze sposobów rozmnazania sie
plazów

• Neotenia jest to proces plciowego rozmnazania sie
  larw
• Aksolotl - zdolna do rozrodu larwa Ambystoma
  mexicanum

27
Znaczenie

• Niegdys wykorzystywane w labolatoriach,
• Przysmak kulinarny,
• Niszcza szkodniki- owady
• Wszystkie plazy sa pod ochrona!!!

28
Strony www

• http//scienceblogs.com/tetrapodzoology/2007/10/fr
  ogs_toads_sheer_untold_awesomeness.php
• http//i15.ebayimg.com/02/s/000/77/3e/7faf_2.JPG
• http//www.kuria.gliwice.pl/adit/teksty/biologia/
  eunuk.html
• http//www.istockphoto.com/file_search.php?action
  filelightboxID2093531
• http//pl.wikipedia.org/wiki/PC582uco
• http//www.scholaris.pl/cms/view_all.php?idlekcja
  _krC499gowce_912
• http//pl.wikipedia.org/wiki/PC582azyKr.C4.99go
  s.C5.82up
• http//zdch.amu.edu.pl/IDPP/IDPP991108A/plazy/ppp5
  .jpg
• http//www.gadyiplazypolski.amend.pl/images/rys/sa
  lamandra_salamamdra.jpg
• http//fotografia.biolog.pl/albums/userpics/normal
  _AFaba20trawna20(Rana20temporaria).jpg
• http//www.faunaflora.com.pl/archiwum/2006/czerwie
  c/smoki_1.jpg

29
Bibliografia

• J. Belerstet, W. Lewinski, J. Prokop, K. Sabath,
  G. Skirmunt Biologia podrecznik 1 zakres
  rozszerzony. Operon. Gdynia 2005.
• J. Grzegorek, E. Jastrzebska, E. Pylka-Gutowska
  Zoologia- podrecznik dla liceum
  ogólnoksztalcacego. Prószynski i s-ka. W-wa
  1998.

30
KONIEC