College 5

1
College 5
2
Hongaarse opstand
3
Na Stalins dood in 1953, Kremlin onzeker

• Repressie in Oost-Europa zou ontspanning met
  Westen ondermijnen
• Meer vrijheid in satellietstaten zou hele
  communistische systeem ondermijnen

4
Rode leger in Hongarije
5
Houding VS tav Hong opstand

• Uitgangspunt containment is dat bevrijding
  Oost-Europa kwestie van tijd is
• VS stellen SU gerust dmv publieke uitspraken
• Titomodel is al voldoende voor de VS
• VS zoeken geen potentiële bondgenoten in OE
• Niet bereid militair op te treden
• VS reageren onvoldoende om Nagys bekendmaking
  dat Hongarije Warschapact zou gaan verlaten

6
Had VS iets anders kunnen doen?

• VS kon realpolitisch gezien niet veel doen, maar
  absolute VS principes dwongen daar wel toe (Am
  volgt dus eigen principes niet)
• Door propaganda radio free Europe hoge
  verwachtingen
• VS uitlatingen te verzoenend maakten Russen
  sterker
• Kremlin kon gewaarschuwd worden dat SU repressie
  economische en politiek kosten met zich mee zou
  brengen is niet gebeurd

7
Hongaarse revolutie
8
Berlijnse crisis 1958-1963

• Bijna einde Atlantische alliantie

9
Berlijn 1948/1949 luchtbrug

• Stalin 1948 Berlijnse blokkade
• 1 jaar westerse luchtbrug
• Verbinding hersteld
• Berlijn wordt welvarend
• Geen regeling toegang

10
Achtergrond opstelling SU in 1958

• Enerzijds zelfvertrouwen en overtuigd zwakke VS
• Hongarije 1956
• Spoetnik 1957
• SU voorsprong
• (Chroesjtsjov redelijk imago in Westen)
• Anderzijds puur eigen belang
• Berlijn was gat in IJzeren gordijn
  (vluchtelingen)
• Oost-Duitsland met voortbestaan bedreigd poging
  om status DDR te verhogen

11
Ultimatum

• 10 nov 1958 Chroesjtsjovs ultimatum
• Einde van Berlijns viermogendheden status
• West-Berlijn gedemilitariseerd
• Geen overeenkomst binnen 6 maanden dan zou SU
  zijn bezettingsrecht en toegangscontrole
  overdragen aan DDR

12
Adenauer 1876-1967

• 1949 bondskanselier tot 1963
• Burgemeester Keulen tot 1933
• Kritiek op Bismarck
• Geen boodschap aan Realpolitik
• Krachtig Duitsland gevaar
• Westbindung is beter dan neutraal Duitsland
• 1954 West-Duitsland in Navo
• Niet erkennen DDR
• Op den duur wellicht hereniging

13
Voor Adenauer is ultimatum nachtmerrie

• Adenauer wilde met Westbindung vereniging
  bereiken
• Voor het blok gezet door SU via onderhandelingen
  tussen BRD en DDR eenheid bereiken met als
  resultaat vermoedelijk neutraal Duitsland.
• Meende dat Bonn in no-win situatie zat tegenover
  Westerse concessie krijgt westen wat het al had
  toegang Berlijn
• Eenwording zonder Westbindung leidt tot
  onverdedigbaar Duitsland dat Westen en Oosten
  tegen elkaar uitspeelt

14
VK en VS willen onderhandelen

• Macmillan wil geen nucleaire oorlog riskeren over
  de vraag wie transitostempel mag zetten (DDR of
  SU)
• Eisenhower VS wil geen grondoorlog Europa, wil
  wil Berlijn niet verdedigen met kernwapens
• Publieke opinie geruststellen
• Eisenhower Chroesjtsjov is onze beste hoop dus
  onderhandelen net als VK

15
De Gaulle kiest Duitse zijde

• Meer vrees voor herleving Duits nationalisme dan
  voor dreigementen SU
• Duitsland moest dus aan Westen worden gebonden
  voorkomen van Duits-SU samenwerking
• Betekent afscheid Richelieupolitiek van Duitsland
  verdeeld houden
• Chroetsjovs ultimatum is gevolg van inferieur
  politiek systeem, aandacht afleiden van
  binnenlandse problemen
• Als toegeven aan druk, gaat SU alleen maar verder

16
Verwijdering VS-Adenauer

• Dulles confederatie twee Duitse staten
• Eenwording van DTSL is niet verantwoordelijkheid
  van de Geallieerden maar van de Duitsers zelf
• Tegen de essentie van Adenauers politiek niet
  erkenning DDR
• Adenauer wil eenwording via Westen en door vrije
  verkiezingen
• Kissinger Ironie is dat VS/VK standpunt Duits
  nationalisme zou versterken

17
Vanaf 1961 (Kennedy)

• Algemeen Kennedy bereid om over Berlijn te
  praten
• Juni 1961 Chroesjtsjov opnieuw ultimatum (6
  maanden)
• 13 augustus 1961 begin bouw Berlijnse muur, VS
  reageert niet
• Kennedys plan voor Internationale
  toegangsautoriteit 7 mei 1962 - gt Crisis in
  Atlantische Alliantie
• Westen gered door Cuba missile crisis - gt
  Chroesjtsjov moet rakketten weghalen en ook
  Berlijnpolitiek beëindigen
• Succes van de muur maakt apart vredesverdrag met
  Berlijn onnodig volgens SU

18
Daarna

• Periode van ontspanning, muv Midden Oosten eind
  1973
• SU gaat bevrijdingsbewegingen steunen in Angola,
  Ethiopië, Afghanistan, Nicaragua
• 1971 Berlijn verdrag, erkenning DDR in ruil voor
  toegangsregeling en viermogendhedenstatus

19
(No Transcript)
20
(No Transcript)
21
VS en Azië

• Instabiele situatie (nieuwe staten, gevoelig ovor
  communisme)
• China 1949
• Koreaoorlog
• Indonesië
• Japan
• Noord-Vietnam
• (Akkoord van München)
• Formulering van dominotheorie

22
Kissinger en Vietnam

• Uit idealistische motieven en vrees communisme
  hebben VS zich sterk gemaakt voor gebied waar zij
  geen strategische belangen hadden
• Sprake van geopolitieke overextentie
• Dreiging communisme voor wereld overdreven
• Noord-Vietnam is geen vazal van China en SU
• Beter om buffer te maken in Maleisië en Thailand

23
Conflict Indo-China

• Franse kolonie
• Japanse bezetting
• Vietminh en Ho Chi Minh
• Frans-Vietnamese oorlog
• Akkoorden Genève 1954
• Zuid-Vietnam in opbouw

24
Conflict Indo-China

• Problemen
• Vietcong/Ho Chi Minhroute
• Guerrillaoorlog
• Installeren democratie
• Steun aan ondemocratisch regime/Diem
• Uiteindelijk coup op 1-11-1963 Gevolg VS nog
  meer betrokken

25
(No Transcript)
26
(No Transcript)
27
Johnson

• Onzeker op gebied buitenlandse politiek
• Als opvolger Kennedy niet in positie
  terugtrekking alsnog te overwegen
• Adviseurs
• Publieke opinie aanvankelijk achter hem

28
Johnson

• Patstelling in voordeel Noord-Vietnam
• Langste adem
• Kritiek vanuit Amerikaanse publieke opinie
• - gt NV blokkeert onderhandelingen
• Am. milit. strategie deugt niet
• Search and destroy
• geleidelijke escalatie uit vrees interventie
  China

29
Kernprobleem VS in Vietnam

• universele toepassing van Am. waarden leidt tot
  ondermijning van die waarden Amerikaanse
  zelfhaat
• Algemene principes Richelieus proportionaliteit
  tussen middel-doel uit oog
• VS gaan democratie bevorderen zonder oog voor
  lokale omstandigheden en geopolitiek
• Verkeerde Les van Munchen geen appeasement

30
Volgend college

• Vietnam deel II
• Détente
• Val communisme