Ontheffing: Juridische

1
OntheffingJuridische Procedurele aspecten
2
Juridische aspecten Ontheffen of niet ontheffen?

• Europese Richtlijn
• MER/VR-decreet (B.S. 13/02/2003)
• Uitvoeringsbesluit (B.S 17/02/2005)

3
Europese Richtlijn

• 1985/ 1997

4
Europese Richtlijn

• Milieueffectenbeoordeling
• Verplichting overheid/ initiatiefnemers
• Om rekening te houden met

• Bescherming gezondheid
• Beter milieu ? kwaliteit van bestaan
• Instandhouding diversiteit van soorten
• Reproductievermogen ecosysteem

ONTHEFFING
5
Ontheffing definitie en implicatie

• Vrijstelling krijgen van verplichting zich aan
  een in principe algemeen-geldend (ge)/(ver)bod te
  houden
• M.e.r. rapportage-gebod
• Vrijstelling ? Ontheffing
• politieke keuze technisch-inhoudelijke keuze
• v/d administratie

6
Europese Richtlijn

• Bijlage I
• Projecten van bepaalde categorieën
• qua aard en omvang waarschijnlijk aanzienlijke
  effecten
• Bijlage II
• Projecten van bepaalde categorieën
• qua aard en omvang niet in alle gevallen
  aanzienlijke effecten

7
Europese Richtlijn

• Bijlage I
• Beoordeling verplicht
• in MER

• Bijlage II
• Beoordeling geval per geval
• d.m.v. drempelwaarden en/of criteria al dan niet
  in MER

8
MER/VR-decreet B.S. 13/02/2003

• Toepassingsgebied
• Milieubeoordelingsplicht

9
Toepassingsgebied

• Projecten vergunningsplichtige activiteit
• Stedenbouwkundige vergunning
• Milieu-vergunning
• Hervergunning
• Verandering

10
Milieubeoordelingsplicht

• Al dan niet project-MER opstellen
• Criteria
• Kenmerken v/h project
• Kwetsbaarheid milieu
• Kenmerken potentiële effecten
• Bijlage II

11
Milieubeoordelingsplicht

• Al dan niet plan-MER opstellen
• als kader voor latere vergunningen
• Bijlage I-project plan-MER
• Bijlage II-project milieubeoordeling
• aanzienlijke effecten
• ja nee
• plan-MER geen plan-MER

12
Milieubeoordelingsplicht

• ONTHEFFING PLAN-mer
• indien geen aanzienlijke effecten omwille van
• Klein gebied op lokaal niveau of kleine wijziging
  aan plan
• Uitwerking, herziening of voortzetting van plan
  eerder plan-MER goedgekeurd
• Geen nieuwe bijkomende gegevens over aanzienlijke
  effecten

13
Uitvoeringsbesluit

• B.S. 17/02/2005
• Van kracht 27/02/2005
• voor project-MER

14
Uitvoeringsbesluit

• MER- plicht ? categorieën van projecten bijlage
  I II
• Bijlage I overname EU-richtlijn
• Bijlage II categorieën met invulling van
  drempels inzake grootte, omvang, lengte,
  capaciteit, inzake ligging in (t.o.v.) BBG

15
Bijlage II

• Selectiecriteria
• Aard en omvang van het project
• Drempelwaarde aanzienlijkheid van mogelijke
  milieu-effecten
• Ligging in / of t.o.v. bijzonder beschermde
  gebieden
• Alle selectiecriteria in overweging nemen, de
  relevante diepgaander behandelen
• Ook als bijlage II-milieubeoordelingsplicht bij
  ontwerp-RUP als onderbouwing / verantwoording
  voor voostel nieuwe bestemming(en) in RUP

16
Procedurele aspecten
17
Procedurele aspecten

• Proces van een ontheffingsaanvraag
• Beoordeling van dossiers geval per geval
• Ontheffen of niet ontheffen

18
Proces van een ontheffingsaanvraag

• Kan enkel gaan over inhoud/samenstelling van het
  in te dienen dossier
• Kan nooit gaan over een formele uitspraak over al
  dan niet ingaan op het verzoek

Informeel overleg met de cel Mer
Formeel indienen van een gemotiveerd verzoek
Beslissing over het al dan niet verlenen van de
ontheffing
19
Administratie ontvangt een gemotiveerd
verzoekschrift tot ontheffing
Administratie bezorgt info aan verdragspartij
(art.4.3.3 5)
Dag 0
Mogelijke grensoverschrijdende effecten ?
Ja
Max. 30 dagen
Administratie bezorgt info aan adiesverlener
Neen
Commentaar verdragspartij toezenden aan de
administratie
Wenst de administratie adviezen ?
Ja
Commentaar adviesverlener toezenden aan
de administratie
Neen
Administratie neemt beslissing
Dag 60
Administratie legt de beslissing bij haar ter
inzage en betekent haar beslissing aan de
initiatiefnemer en de EU-Commissie In voorkomend
geval ook aan Comité voor de Preventie en
Bescherming op het werk en de Milieucoördinator. i
n voorkomend geval ook de ESPOO-verdragspartij
Dag 70
20
Administratie legt de beslissing bij haar ter
inzage en betekent haar beslissing aan de
initiatiefnemer en de EU-Commissie In voorkomend
geval ook aan Comité voor de Preventie en
Bescherming op het werk en de Milieucoördinator. i
n voorkomend geval ook de ESPOO-verdragspartij
Dag 0
Heroverweging ?
Beslissing ontheffing ?
Neen
Neen
Dag 20
Ja
Ja
Heroverweging ?
Ja
Neen
Dag 20
Artikel 4.6.4
Vergunningsproces Beslissing toevoegen bij
aanvraag
Opstellen MER
21
Verzoek tot heroverweging (Artikel 4.6.4)
Beslissing van de administratie over MER-plicht
Dag -20
Administratie ontvangt van IN verzoek tot
heroverweging
Dag 0
Verzoek ontvankelijk volgens art.4.6.4 1 en 2?
Betekening initiatiefnemer van het onvolledig
verzoek
Neen
ja
Leidend ambtenaar van de administratie wijst 3
of 5 leden aan voor de adviescommissie
Dag 20
Adviescommissie wijst een voorzitter aan
Adviescommissie formuleert een advies
Dag 40
Adviescommissie betekent het advies aan de
administratie
Dag 50
22
Verzoek tot heroverweging (Artikel 4.6.4) VERVOLG
Adviescommissie betekent het advies aan de
administratie
Dag 50
Is advies unaniem ?
ja
neen
Advies is bindend
Advies is niet bindend
Administratie neemt een beslissing rekening
houdend met het advies
Administratie neemt een onverwijlde beslissing
op basis van het advies
Dag 70
Administratie betekent de beslissing aan de
initiatiefnemer de aangewezen betrokkenen
Dag 80
23
Ontheffen of niet ontheffen?

• Beoordeling van dossiers geval per geval
• Toetsing aan bijlage II-lijst
• Specificaties in de lijst vergemakkelijken van
  MER-beoordelingsonderzoek
• Flexibiliteit aandacht voor specifieke
  disciplines of beleidsdomeinen
• ontheffing met voorwaarden

24
Ontheffen of niet ontheffen?

• Beoordeling van dossiers geval per geval
• Artikel 2.1 v/d Europese Richtlijn blijft van
  toepassing !

25
Europese RL Artikel 2.1

• . Voor projecten die aanzienlijke effecten
  kunnen hebben gezien hun aard, omvang of ligging
  
• alle maatregelen moeten getroffen worde om het
  door de richtlijn voorgeschreven resultaat te
  bereiken dwingende verplichting van art. 189
  v/h EG-verdrag
• Arresten Europees Hof van Justitie

26
Ontheffen of niet ontheffen?

• Beoordeling van dossiers geval per geval
• Te beoordelen of
• project zelfstandig gerealiseerd wordt
• aan bestaande installaties toegevoegd wordt
• cumulatie met ander projecten ? gt drempel?

27
Ontheffen of niet ontheffen?

• Beoordeling van dossiers geval per geval
• Plan-MER opgemaakt
• Kader voor latere projecten ?
• Detailleringsgraad plan project
• Gewijzigde regelgeving
• Gewijzigde projectkenmerken
• Cumulatie van projecten

28
Ontheffen of niet ontheffen?

• Beoordeling van dossiers geval per geval
• Op basis van vroegere project-MER
• Herhaling voortzetting alternatief ?
• Vb. leiding dieper leggen

29
Ontheffen of niet ontheffen?

• Beoordeling van dossiers geval per geval
• Onderzoek meerwaarde nieuwe MER
• nieuwe of bijkomende aanzienlijke milieu-effecten
• Beoordeling
• kenmerken van project,
• kwetsbaarheid van projectomgeving,
• kenmerken van potentiële effecten

30
Kenmerken van de projecten

• Omvang
• Juist onder drempel
• Saucisson
• samenhang met andere criteria zoals
  kwetsbaarheid milieu en potentiële effecten
• Cumulatie
• Gekende, geplande projecten
• Zie juridische-beleidsmatige randvoorwaarden
• Kwaliteitsnormen lucht-geluid-water-bodem in
  samenhang met gezondheid mens

31
Kenmerken van de projecten

• Gebruik van natuurlijke hulpbronnen
• Grondwater (noodzakelijk?) voor productie
• Afweging aard van winning oppervlaktewinning -
  aanvoer
• Zand, leem, klei vervangmaterialen
• Energie reductie/ hernieuwbaar
• Productie van afvalstoffen aard en hoeveelheid

32
Kenmerken van de projecten

• Verontreiniging en hinder
• Luchtkwaliteitsnorm
• Stand still
• Immissiekwaliteit nu al overschreden
• Fijn stof lokaal/ dag
• NO2 jaar/ Vlaanderen
• Geluid
• Eu-geluidskaarten
• Link met slaapstoornis-gezondheid

33
Kenmerken van de projecten

• Depositie via lucht-water
• Verwaarloosbaar t.o.v. referentietoestand?
• Nood aan evaluatie en monitoring
• Hinder
• Slechts tijdelijk? Week enkele jaren
• Welke ernst en grootte
• Risico op ongevallen
• Onder SEVESO I en II-drempel
• calamiteiten

34
Kwetsbaarheid van milieu rond project

• Bestaand grondgebruik
• Landbouweffectrapportage
• Relatie met referentiesituatie en tijdsschaal
• Regeneratievermogen (on)omkeerbaarheid

35
Kwetsbaarheid van milieu rond project

• Draagkracht milieu bijzonder beschermde gebieden
• Ook bos- en valleigebied
• Agrarisch gebied met ecologisch belang
• Te verifiëren in overleg met AROHM-hoofdbestuur
  archeologische zone/ erfgoedlandschap
• Gebieden met hoge bevolkingsdichtheid

36
Kenmerken van het potentiële effect

• Bereik effect
• Geluidsverstoring
• Probleem van normering
• Stiltezones
• Huidige slechte kwaliteit
• Barrière-effect versnippering
• Grondwaterstroming afpompingskegel
• Emissie-depositie eutrofiëring

37
Kenmerken van het potentiële effect

• Grensoverschrijdend karakter
• Inschatting chauvinistisch?
• Open en bloot?
• Orde van grootte en complexiteit van effect
• Schaalindeling ernst en grootte?
• Verklaring?
• Expert jugdment
• Vanaf welke ernst en grootte
• Aanbevelingen
• vergunningsvoorwaarde

38
Kenmerken van het potentiële effect

• Duur, frequentie en (on)omkeerbaarheid
• Tijdelijk permanent Bemaling lozing
  verdunning
• Regelmatig onvoorspelbaar
• Herstelbaarheid - regeneratievermogen

39
Verzoek tot ontheffing

• Verantwoording en relevante gegevens ter staving
• Lijst v/d relevante criteria
• Milieubeoordeling van project
• leidmotief i/h kader van
• Milieuverantwoordelijkheid
• Proactief beleid en voorzorgsbeginsel

40
Verzoek tot ontheffing

• Opportuniteitsonderzoek
• Al dan niet MER
• Milieubeoordeling als verantwoording bij de
  vergunningsaanvraaag

41
Invulling vergunningsaanvraagVlarem I

• Mini milieueffectbeoordeling
• 1
• 11 de op basis van de best beschikbare
  technieken voorzien maatregelen en / of
  installaties om
• zo weinig mogelijk afval te voorzaken
• minder gevaarlijke stoffen te gebruiken
• de in het proces uitgestoten en gebruikte stoffen
  alsook afval, waar mogelijk, terug te winnen en
  te recycleren
• het verbruik van grondstoffen, met inbegrip van
  water, te beperken en de energie efficiëntie zo
  groot mogelijk te maken

42
Invulling vergunningsaanvraagVlarem I

• e) het algemene effect van de emissies en de
  risicos op het milieu te voorkomen
• of tot een minimum te beperken en dit zowel voor
  geluid, trillingen, stralingen,
• lucht-, bodem- en waterverontreiniging als voor
  het gevaar voor de mens buiten
• de inrichting en het leefmilieu
• f) Ongevallen te voorkomen en de gevolgen daarvan
  voor het milieu te beperken
• g) te voldoen aan de algemene en sectorale
  milieuvoorwaarden die van toepassing
• zijn op de inrichting
• h) te voldoen aan art. 14 en art. 16 4 van het
  decreet van 21/10/1997
• betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk
  milieu

43
Invulling vergunningsaanvraagVlarem I

• Mini milieueffectbeoordeling
• Met in voorkomend geval toevoeging van
• hydro-geologische studie (grondwaterwinning,
  afvalstorten,)
• werkplan en inrichtingsplan nabestemming bij
  ontginningen
• energieplan

44
Ontheffen of niet ontheffen

• Thats the question
• Laat milieu, mens en gezondheid er wel bij varen