Streptokok ve Pn

1
Streptokok ve Pnömokoklarin mikrobiyolojisi ve
enfeksiyon olusturma mekanizmalari
2

• Streptococcaceae ailesinde,
• Streptococcus cinsi
• Enterococcus cinsi

3

• Aerococcus nadiren endokardit, menenjit veya
  ürinersistem inf. Izole edilir
• Lactococcus nadiren patojen
• Pediococcus GIS in normal florasindadir.
  Nadiren abselerden izole edilir
• Leuconostoc sik olmayarak kan, yara veya
  abselerden izole edilir.
• Gemella nadiren üs solunum sistemi infeksiyonu
  etkeni

4
Streptokoklar

• Yuvarlak, 0.6-1.0 ?m çapinda gram pozitif
  bakterilerdir.
• Zincir yaparak çogalirlar
• Bazilari diplokok seklinde bulunurlar.
• Sporsuz ve hareketsizdirler

5
Streptococcus (Gram boyama)
6
Streptokoklarin Siniflandirilmalari

• Hemolitik özelliklerine göre
• Beta hemolitik Kanli agardaki kolonilerinin
  etrafinda eritrositlerin tam olarak parçalandigi
  zonlar olusur
• Alfa hemolitik Kanli agarda kolonilerinin
  etrafinda yesilimsi bölge olusur.
• Gama hemolitik hemoliz olusturmazlar

7
(No Transcript)
8
Siniflandirilmalari

• Lancefielda göre
• Hücre duvarlarindaki polisakkaritler ve
  lipoteikoik asitlere göre siniflandirma yapilir.
• Streptokoklar A-H ve K-V arasindaki harflerle
  isimlendirilen serogruplara ayirmistir.
• Bu gruplardaki beta hemolitik streptokoklardan
  insanlarda en sik hastalik etkeni olanlar A, B,
  C, D ve G grubunda bulunanlardir.

9

• Jonesa göre
• I. Piyojenik streptokoklar
• II. Oral streptokoklar
• III. Enterokoklar
• IV. Laktik sterptokoklar
• V. Anaerop streptokolar
• VI. Diger streptokoklar

10

• Streptokoklar fakültatif anaeroptur.
• Bazi suslari anaerop kosullarda daha iyi ürer.
• Glukoz fermantasyonu sonunda laktik asit
  üretirler
• Katalaz ve oksidaz negatiftirler.

11

• Optimal üreme sicakligi 37 oCdir.
• Besiyerlerine kan, serum, glukoz gibi maddeler
  eklenerek zenginlestirilmis besiyerlerinde daha
  kolay ürerler.
• At, koyun eritrositleriyle hazirlanan kanli
  besiyerindeki hemoliz sonuçlari daha iyidir.

12
A Grubu Streptokoklar (S.pyogenes)

• Oldukça önemli insan patojenidir.
• Rezervuari insanlarin deri ve mukoza
  membranlaridir.

13
(No Transcript)
14
Virülans faktörleri

• Lipoteikoik asit Bakterinin mukozaya yapismasini
  saglar.
• Kapsül Bazi suslarda hiyalüronik asitten olusan
  bir kapsülü vardir. Fagositoza karsi korunmada
  rol alir. Epitel hücrelerine adezyonda etkili
  olur.

15

• M proteini Iki polipeptitten olusur. Hücre
  zarina baglidir, peptidoglikan tabakasina dogru
  uzar ve bakteri yüzeyinden disari dogru uzanir.
• Antifagositik etkisi vardir.

16
Hemolizinler

• Streptolizin O Oksijene duyarli, antijenik,
  kolesterolle inhibe edilir, lökosit, monosit ve
  kültürü yapilan hücrelere toksiktir.
  Kardiyotoksik etkisinin bulunmasi önemlidir.
• Organizmada anti streptolizin O (ASO)
  antikorlarinin meydana gelmesine neden olur.
• C ve G grubu streptokoklar da bu hemolizini
  olusturabilirler.

17

• Streptolizin S Oksijene dayanikli, antijenik
  özellikte olmayan ve çesitli hücrelere toksik
  etkisi olan hemolizindir.
• Kanli agardaki kolonilerin etrafindaki hemoliz
  zonunun olusumuna neden olurlar.

18
Pirojenik ekzotoksinler (Eritrojenik Toksinler)

• Farkli immünojenik tipleri vardir
• Pirojenik A ve C lizojenik bakteriyofajla
  kodlanir
• B tipi ise kromozomaldir. Tüm A grubu
  streptokoklarda bulunmasina ragmen digerleri
  bulunmayabilir. Insan Ig, fibronektin ve diger
  hücreleri parçalar.

19

• eritrojenik toksinler atesi indükler ve
  süperantijen gibi davranirlar.
• Süperantijenler T lenfositlerini sinif II MHC
  moleküllerine baglanarak uyarabilen ve monosit ve
  lenfositlerden çok fazla miktarda çesitli
  sitokinlerin (TNF-alfa, interlökin 1,2 ve
  interferon gamma) salinmasina neden olan
  antijenlerdir. Kompleman aktivasyonu,
  koaglütinasyon hipotansiyon ve soka neden olur

20
Eritrojenik toksin

• Kizil döküntüsünün olusmasina neden olurlar. Bu
  toksinleri yapan streptokoklarla olusan
  infeksiyonlarda ve bagisik olmayan kisilerde
  kizil döküntüsü ortaya çikar.

21
Deoksiribonükleaz

• DNAyi depolimerize eder.
• A,B,C,D tipleri vardir.
• Irinin koyulugunu olusturan deoksiribonükleoprotei
  nleri parçalayarak ortami akici yapar.
• B ve Dnin RNAaz etkinligi de vardir.

22
Hiyalüronidaz

• Bag dokunun hiyalüronik asitini parçalar.
  Bakterinin yayilmasina yardimci olur.

23
Streptokinazlar

• Fibrin aglarini parçalar. Streptokokkal
  lezyonlarin çevresindeki fibrin bariyerlerinin
  olusumunu önleyerek virulansta rol oynar.
• C ve G streptokoklar da bu maddeyi
  olusturabilirler.

24
(No Transcript)
25
A grubu Beta Hemolitik Streptokoklarin Yaptiklari
Hastaliklar

• Streptokok farinjiti (anjini)
• Kizil
• Deri ve deri alti infeksiyonlari
• Impetigo contagiosa
• Erizipel (yilancik)
• Logusa atesi
• Septisemi
• Post streptokoksik hastaliklar

26
Steptokok anjini

• Nazofarinks, bölgedeki lenfoid doku,
  tonsillalarin enfeksiyonudur. Bogaz agrisi ates,
  mukozalarin kizarikligi ve yerel eksudalar ortaya
  çikar.
• 5-15 yastaki çocuklarda sik olarak görülür.
• Tedavi geciktiginde otitis media, mastoidit,
  sinüzit, menenjit meydana gelebilir.

27
(No Transcript)
28
Kizil

• Streptokok anjini geçirenlerde enfekte olduklari
  bakteri eritrojenik toksin olusturabiliyorsa ve
  toksini yok edecek antikorlar bulunmuyorsa kizil
  denilen hastalik meydana gelir.
• Streptokoksik pirojen ekzotoksin (enterotoksin)
  (Spe) süperantijen özelligindedir ve asiri T
  hücre proliferasyonuna yol açar. Bu toksin ayni
  zamanda nötrofillerden inflamatuvar mediyatör
  saliniminda modülatör görevi görür. Dolayisiyla
  döküntüler hücresel ve humoral faktörler arasi
  etkilesim sonucu ortaya çikmaktadir.
• Genellikle 3-12 yastaki çocuklarda görülür.
• 2-4 günlük kuluçka döneminden sonra bas agrisi,
  bogaz enfeksiyonu, ates, hastaligin ikinci
  gününde gövdede görülen yaygin kizarti seklinde
  döküntüler bulunur.
• Dil baslangiçta beyaz bir pas ile örtülü olup,
  papillalar kabarik ve kirmizidir(beyaz çilek
  dili) Sonra dil kirmizi ve papillalar kabariktir
  (kirmizi çilek dili)

29
(No Transcript)
30
Dick testi

• Kizildaki döküntüyü meydana getiren eritrojenik
  toksine Dick toksini denir.
• Toksin uygun konsantrasyonda ön kolun derisi
  içine 0.1mL verilir. Kontrol olarak inaktive
  edilen sividan enjekte edilir. Test yapilan
  kiside antitoksin yoksa 18-24s sonra 1cmden daha
  büyük çapta kizariklik ve ödem olusur.

31
Schultz-Charlton sönme olayi

• Kizil döküntüsü oldugundan kuskulanilan kizarti
  bölgesinin deri içine 0.1-0.2 mL antitoksik serum
  verilir. Eritem kizilsa enjeksiyon yerinden
  baslayarak daire seklinde soldugu ve renginin
  açildigi görülür.

32

• Impetigo Küçük çocuklarda derinin yüzeyel
  tabakalarinin enfeksiyonu sonucunda gelisir.
  Dislarina seröz sivi sizan yüzeyel büller olusur.
  Bunlarin patlamasiyla seropürülan bir sivi
  akar.Kuruyunca bal rengi kabuklar olusur.
• Eriskinlerde de salginlar seklinde görülebilir.

33
(No Transcript)
34
Erizipel

• Deri bazen mukoza efeksiyonudur.
  Üsüme,titreme,ates,yerel agriyla baslar.
  Enfeksiyon derinin yüzeyel katmanlari, lenf ve
  damarlar içinde çevredeki bütün yönlere yayilir.
  Deride kizariklik ve ödem olusur. Ödemli alan
  içinde veya bazen deri üzerinde olusan büllerden
  streptokoklar saptanabilir. Çogunlukla burun
  üzeri ve her iki yanak olmak üzere yüz bölgesinde
  görülür.
• Septisemi,endokardit ve dger yerlesimler meydana
  gelebilir.

35
(No Transcript)
36
Sellulitis

• Deri, yara veya cerrahi kesi gibi lezyonlarin
  streptokoklarla infekte edilmesi sonucunda
  gelisir. Deri ve deri alti dokularinda, ates,
  üsüme, lenfanjit ve septisemi meydana gelir.

37
Logusa atesi (Püerperal sepsis)

• Dogumdan sonra endometriyumun virülan
  streptokoklarla enfekte edilmesi sonunda olur.
  Endometrit, yüksek ates, septisemi birlikte
  görülür. Ölümle sonuçlanabilir.

38
Invaziv infeksiyonlar

• Bu infeksiyonlar streptokoksik sellülit,
  nekrotizan fasiit (streptokoksik gangren)
  seklinde ve bunlarin sonucunda gelisen
  streptokoksik toksik sok sendromu (TSS) seklinde
  görülür.
• TSS bakteriyemi, multipl organ yetmezlikleri ile
  sok ve eriskin respiratuvar distres sendromu
  (ARDS) ile seyretmekte ve 30 olasilikla ölümle
  sonuçlanmaktadir.

39
Toksik sok sendromuna benzer sendrom

• Deri ve yara infeksiyonlarinda menstrüel tampon
  kullanimiyla iliskili olmaksizin ortaya çikan
  stafilokokkal toksik sok sendromuna benzer klinik
  bir tablodur
• Ates,hipotansiyon, deri döküntüleri, bakteriyemi,
  böbrek yetmezligi bulgulari vardir.
• Mortalite 30 oranindadir.

40
Nekrotizan fascitis
41
B Grubu Streptokoklar (Streptococcus agalactiae)

• Kanli agarda daha büyük koloniler yaparlar.
• Dar bir hemoliz bölgesi bulunur.
• Sodyum hippürtati hidroliz ederler
• CAMP faktörü olustururlar. Hemoliz yapma gücünü
  artirici bir faktördür.
• 6.5 NaCllü ortamda üreyebilirler.

42
(No Transcript)
43
Virülans faktörleri

• Genital ve bagirsak normal florasinda bulunurlar.
• Kapsüler antijenlerine göre 9 tipe ayrilirlar.
• C5a peptidaz üretirler. Nötrofil kemotaksisini
  önlerler
• Beta hemolizin/sitolizin adezin ve invazin olarak
  görev yapar.
• Lipoteikoik asit aderenste etkilidir.
• Yüzey proteinlerinden olan c proteini epitel
  hücrelere baglanmada ve fagositozla öldürülmeyi
  engeller.
• Hiyalüronidaz yayilmada etkilidir
• Ayrica proteaz ve çesitli nükleazlar da
  bulundururlar

44
Hastaliklar

• Yenidoganlarda ve eriskinlerde enfeksiyonlar
  yaparlar.
• Yeni doganlarda erken baslangiçli neonatal enf.
  dogumdan sonraki ilk 20 saat içinde ortaya çikar.
  Septisemi,pnömoni, menenjit görülür. Ölüm orani
  yüksektir.
• Yeni doganlarda geç baslangiçli neonatal enf.
  Dogumdan sonra 7.gün-3.ayda ortaya çikarlar.
  Ostemiyelit,artrit daha çok menenjit seklindedir.

45
Eriskinlerde

• Kadinlarda vajina, rektumda kolonizedir.
• Gastrointestinal sistem organizmanin
  rezervuaridir.
• Vajinal kolonizasyon genellikle asemptomatiktir.
  Fakat vajinit nedeni de olabilir.
• Dogum yapmis kadinlarda endometrit, sezariyan
  yarasi enfeksiyonlari ve bunlara bagli septisemi
• Bagisik yanit eksikligi olan kisilerde
  piyelonefrit, pnömoni, sellülit, septik artrit,
  menenjit ve endokardite neden olabilir.

46
C Grubu Beta Hemolitik Streptokoklar

• Insanlarda enfeksiyonlarina en sik rastlanilani
  S.equisimilisdir.
• Farinjit, epiglotid, pnömoni, ampiyem, menenjit,
  beyin absesi,osteomiyelit, artrit, endokardit ve
  toksik sok benzeri sendromuna neden olabilir.

47
D Grubu Streptokoklar

• S. bovis ve S.equinus
• 45oCde 40 safrali besiyerinde ürerler
• Eskulini hidrolize ederler
• 6.5 NaCllü ortamda üreyemezler.
• Alfa hemolitik veya nonhemolitiktirler.
• Penisiline dirençsizdirler.

48

• Insanlarin ve hayvanlarin bagirsak agiz ve bazen
  deri florasinda bulunabilirler.
• Bakteremi,menenjit, endokardit, pnömoni, artrit,
  beyin abseleri, peritonite neden olabilirler.

49

• G grubu beta-hemolitik streptokoklar Normal
  GIS,vajina,orofarinks ve deri florasinda
  bulunabilir.
• Farenjit,otitis media, sellülit, tromboflebit,
  bakteremi, endokardit, menenjit
• F grubu Streptokoklar Sellülit, derin doku
  abseleri, bakteremi, osteomiyelit, ve endokardite
  neden olabilir.

50
Viridans Streptokoklar

• Alfa hemolitik ve nonhemolitik türleri içerir.
• Üst solunum sistemi ve ürogenital florada
  bulunur.
• Agiz florasinin 30-60ini olustururlar.Dis
  yüzeyi, dis eti araliklari, dis kökü kanali, dil
  ve farinks mukozalarinda bulunurlar.

51

• Pnömokoklardan, optokine dirençli olmalari ve
  safrada erimemeleriyle
• Enterokoklardan, 6.5 NaCllü besiyerlerinde
  üreyememeleriyle ayrilirlar.

52

• Periodontal hastaliklar, subakut bakteriyel
  endokardit, mitralvalv anevrizmasina diger
  bakterilerle birlikte veya yalniz olarak kronik
  akciger enfeksiyonlari, genitoüriner enf,
  kolanjit, peritonit, beyin absesi, diger organ
  abselerine yol açabilirler.

53
Streptokok hastaliklarinn laboratuvar tanisi

• Örnek Lokalize kapali lezyonlarda deri veya
  mukozadan ponksiyon veya bistüri ile açarak
  eküvyonla irin alinir.
• Bogaz ve püerperal enf. Eküvyonla alinir.
• Septisemi, endokarditlerde kan alinarak
  hemokültür yapilir.
• Menenjitlerde BOS alinir.
• Kan kültürü için kan kültürü siselerine 10
  oraninda ekilir.

54

• Irinli örneklerden preparat yapilir. Gram ile
  boyanir.
• Sonuç Gram olumlu kisa veya zincir yapmis
  sreptokoklar ve lökositler görülür.
• Kanli agara ekim yapilir. 35oCde bir gün
  bekletilir.
• Kolonilerin tipi, hemoliz yapip yapmadiklari
  incelenir.

55

• Beta hemolizli kolonilere katalaz testi
  uygulanir. Katalaz negatifse streptokoklar lehine
  sonuç alinmis olur.
• Ayni koloninin basitrasine duyarliligi test
  edilir. Basitrasine duyarliysa A grubu beta
  hemolitik streptokok tanisi konulur.
• Dirençliyse CAMP ve hippurat deneyi yapilir.
• Olumluysa B grubu steptokok,
• Olumsuzsa 40 safrada üreme ve eskuline etkisi
  incelenir.
• Olumluysa D grubu
• olumsuzsa diger streptokok

56
(No Transcript)
57

• Hemoliz yapmayan streptokok kolonisine
• 40 safrali by üreme
• Eskuini hidroliz etme deneyleri yapilir
• Olumsuzsa viridans veya B grubu
• Olumluysa 6.5 NaClde üreme deneyi yapilir.
• Olumsuzsa D grubu,
• olumluysa enterokok denilir.

58
ASO reaksiyonu

• A grubunun serolojik tanisi için serumdaki anti
  streptolizin O antikorlarinin miktari ölçülür.
• ASO titresinin 200 ünitenin üzerine çikmasi
  anlamlidir.

59

• A,B,C,G grubu streptokoklar penisilin ve
  eritromisine karsi duyarlidirlar.
• Son zamanlarda dirençli kökenler bildirilmeye
  baslamistir.
• Alfa hemolitik streptokoklar antibiyotiklere
  karsi çabuk direnç kazanirlar.

60

• A grubu beta hem streptokoklarin yayilma kaynagi
  insandir.
• Alfa hemolitik sreptokoklar, B grubu normal
  florada bulunurlar ve doku içine ve kana
  geçmeleriyle enfeksiyon yaparlar.

61
Enterokoklar

• Daha önce D grubu Streptokoklarin içinde
  siniflandirilmistir.
• Gram pozitif koklardir.
• 10-45oCde üreyebilirler
• 40 safrali ortamda eskulini hidroliz ederler ve
  pyrrolidonyl arylamidaz üretirler.

62

• E.faecalis
• E.faecium infeksiyonlardan en sik izole edilen
  türleridir.
• Gastrointestinal sistem, daha az vajina ve
  erkeklerde üretrada bulunur.
• Üriner sis.inf. Bakteremi, endokardit,
  intraabdominal ve pelvik inf., yara ve yumusak
  doku inf, neonatal sepsis, nadiren menenjite
  neden olur.
• Önemli hastane enfeksiyonu etkenlerindendirler.

63

• Penisillin, bazi kusak sefalosporinlere dirençli
  olmalari ve çoklu dirençli olmalari nedeniyle
  tedavide zorluklara neden olmaktadirlar.

64
Streptococcus pneumoniae

• 0.5-1.2 ?m boyutunda, birbirine bakan yüzeyleri
  düzgün uçlari sivri gram pozitif diplokoklardir.
• Mum alavi yada lanset biçiminde olarak
  tanimlanabilirler.
• Sivi ortamlarda uzun ve düz zincirler yapan
  sekillerine rastlanilabilir.
• Hareketsiz ve sporsuzdurlar
• Organizmadan yeni ayrildiklarinda kapsülleri
  vardir.Zenginlestirilmis besiyerlerindeki
  pasajlarda kapsül olusumu devam edebilir.

65
(No Transcript)
66

• Buyyon, jelozda güç, kan, serum gibi
  zenginlestirilmis besiyerlerinde kolay ürer.
• Fakültatif anaeroptur.
• Optimal 37oCde pH 7.4te ürer.
• 5-10 CO2li ortamlarda daha iyi ürerler.
• Serumlu buyyonda homojen bulaniklik yapar
• Kanli agarda alfa hemolizli koloniler yapar.

67
(No Transcript)
68

• Oksijenli ortamda ürediklerinde olusturduklari
  hidrojen peroksiti peroksidaz ve katalaz enzimlei
  olmadigindan parçalayamadiklari için çabuk
  ölürler.
• Glukozu parçalayarak laktik asit olustururlar.

69
Diger alfa hemolitik streptokoklardan farkli
özellikleri

• Optokine duyarlidirlar. 5 ?g optokinli disk
  etrafinda erime zonu olusur.
• 10 sigir safrali veya 2lik safra tuzlu sivi
  besiyerlerinde erirler.
• Farelere yapilan enjeksiyonlar sonunda 48s içinde
  sepsisle ölüme neden olurlar.
• Organizma disinda daha az dayaniklidir.
  Kültürlerinde çabuk otolize olur.
• Kuruluga, sicakliga dayanamazlar.

70
Virulans faktörleri

• Kapsül opsonizasyona,fagositoza ve hücre içi
  öldürülmeye direnç saglar
• PnömolizinOtolizinle hücre parçalandiginda
  salinir. Konak hücre zarlarinda porlar
  olusturarak lizize neden olur.Fagositik
  hücrelerin bakterisidal aktivitesini önler.
  Siliyer hareketi durdurur. Makrofajlarin sitokin
  uyarimini ve klasik kompleman yolunu uyarir.

71

• Pnömolizin üreten suslar virülandir.
• Otolizin Hücre bölünmesi süresinde hücreleri
  birbirinden ayirir. Pnömolizinin ve alfa
  hemolizinin litik etkisine neden olur.
• Nöraminidaz enzimi
• Hiyalüronidaz
• IgA1 proteaz

72
Hastaliklar

• Pnömokok pnömonisi 24-48 saatlik kuluçka
  döneminden sonra ani olarak yan agrisi,üsüme
  titremelerle 40oCye çikan atesle ortaya çikar.
  Öksürük baslangiçta kuru sik ve agriliyken sonra
  yumusar pas rengine sonra irinli sekle dönüsen
  balgam çikmaya baslar.
• Iyi sagaltilmayan olgularda plörezi,ampiyem,
  endokardit, menenjit, artrit, akciger absesi
  olusur.

73

• Pnömokok menenjiti Pnömoni, orta kulak iltihabi,
  akciger absesi, ampiyem ve sinüzitten sonra
  ikincil olarak ve hematojen yayilim sonucu
  gelisir.
• Özellikle çocuklarda görülen orta kulak yangisi
  bazen mastoid.
• Bronsit,anjin, sinüzit, konjunktivit, keratit,
  ulkus serpens, seyrek olarak akut endokardite
  neden olur.

74
Laboratuvar tanisi

• Örnek Pnömonide balgam kanli, pasli, yapiskan
  görünümdedir. Sonra irinli nitelik kazanir.
• Otit, mastoit, ampiyemde ponksiyonla veya pamuklu
  silgiçle alinan irin incelenir. Yesilimsi
  özelliktedir.
• Menenjitte BOS incelenir. Yesilimsi ve bulanik
  görünümdedir.
• Kan sepsiste incelenir.

75
Mikroskopik inceleme

• Balgam ve irin dogrudan, BOS santrifüjden sonra
  çöküntüden preparat hazirlanir ve gramla boyanir
• Örnek tipe özgül antiserum çini mürekepiyle
  karistirilip yayilark hazirlanan ve metilen
  mavisiyle boyanan preparatlarda kapsül sismesine
  bakilir.

76
Kültür

• Glukozlu veya serumlu buyyon
• Kanli agara ekim yapilir.
• 5-10 CO2li ortamda 35oCde bekletilir.
• Kanli jelozda 24 saatte alfa hemolizli koloniler
  görülür.
• Optokine duyarlilik, safrada erime deneyi,
  yapilir.

77
Optokin deneyi
78

• 40 safrali ortamda üreme ve eskulini hidroliz
  etme deneyinde
• Olumlu sonuç alinirsa 6.5 NaClde üreme deneyi
  yapilir
• Olumluysa enterokok
• Olumsuzsa D grubu
• Optokine duyarliysa S.pneumoniae

79

• Tipe özel bagisik serumlarla aglütinasyon ve
  kapsül sisme reaksiyonlari ile tiplendirme
  yapilabilir.
• Serlojik taninin pratik önemi yoktur.Menenjitte
  bakteri saptanmazsa santrifüje edilen BOSun üst
  sivisi tipe özel serumlarla presipitasyon
  deneyleri yapilir.
• Vücut sivilarinda antijen saptayan ticari kitler
  bulunmaktadir.

80
Kapsül sisme reksiyonu
81

• Pnömokoklarin son yillarda penisilin,
  tetrasiklin, eritromisin ve linkomisne dirençli
  kökenleri saptanmistir.
• Menenjitlerde sefotaksim,seftriakson, dirençli
  kökenler için vankomisin, rifamisin,
  meropenem,imipenem ve kinolonlar kullanilabilir.

82

• Pnömokoklar saglikli kisilerde üst solunum
  mukozalarinda tasinabilir.Virütik enf., fiziksel
  ve kimyasal etkiler sonunda pnömokok
  enfeksiyonlarina neden olur.
• Hastalar bakterileri öksürükle yayarlar.
• Asi pnömokok kapsül antijenlerinden hazirlanarak
  risk altindaki yasli ve akciger kronik
  enfeksiyonlu kisilere uygulanmaktadir. Asi 5 yil
  bagisiklik verebilmektedir.