Kelime Anlami

1
(No Transcript)
2
Kelime Anlami

• Gerçek anlam
• MECAZ ANLAM

3
Gerçek Anlam

• Bir kelimenin herkes tarafindan da bilinen
  sözlükteki ilk anlamina gerçek anlam denir.

• Çocuk arabalarin arasina sikismis.
• Annesine hasretle sarildi.
• Kavanoz elinden kayip kirildi.
• Salatanin biberi çok aciydi.

4
Soru

• Sikintimizi unutmak, donuk yasantimiza biraz
  renk, biraz
• I II
• isik katmak için, tek çaremiz kitaplara
  sarilmaktir.
• IV III
• Yukaridaki cümlede alti çizili olarak verilen
  sözcüklerden hangisi gerçek anlamiyla
  kullanilmistir?
• A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
• (2001-LGS)

Cevap C
5
Mecaz Anlam

• Kelimenin gerçek anlamindan uzaklasarak kazandigi
  yeni anlama mecaz anlam denir.

• Ortalik yine savas kokuyor
• Hiçbir seyi dert etmeyen genis biriydi.
• Sorulan sorulara cevap veremeyince sikisti.

6
Soru

• Çevre kelimesi, asagidaki cümlelerin hangisinde
  mecaz anlamiyla kullanilmistir?
• Bu çevrede ev kiralari çok yüksek.
• Güzel motifler islenmis çevreleri sergilemisler
• Çevre kirliligi, dünyanin en önemli
  sorunlarindandi
• Yillarca ayni yerde kalmasina ragmen çevre
  edinememis.
• (1995-FL)

Cevap D
7
(No Transcript)
8
Terim Anlami

• Bir sanat, meslek, bilim daliyla veya herhangi
  bir konuyla ilgili kavramlari karsilayan
  kaliplasmis sözcüklerdir.

• Kafiye ? Edebiyat
• Ofsayt ? Futbol
• Plato ? Cografya
• Dünya ? Astronomi
• Peyzaj ? Resim
• Solfej ? Müzik

9
Dikkat

• Bir sözcügün terim anlam olup olmadigini anlamak
  için cümledeki anlamina bakmak gerekir.
• Seni görünce dünyalar benim oldu cümlesinde
  dünya sözcügü terim anlaminda kullanilmamistir
• Dünya güzel bir gezegendir cümlesinde
  ise terim anlaminda kullanilmistir.

10
Soru

• Asagidaki cümlelerin hangisinde terim anlamli bir
  sözcük vardir?
• Enflasyon bu ülkenin kaderi olamaz
• Arkadasin olaya farkli bir açidan bakti
• Saglik için bol bol meyve tüketin.
• Kaçinci dairede oturuyorsunuz?

Cevap A
11
Soru 2

• . Asagidaki cümlelerde alti çizili kelimelerden
  hangisi "terim" degildir?
• A) Yazinin önemli bir bölümünü onun portresine
  ayirmisti.
• B) Yeni çikan kitabimla ilgili elestirileri
  okudum.
• C) Olaylari hikaye etme, üstün bir yetenek
  isidir.
• D) Edebiyat sanati insanlardaki ruh inceligini
  ortaya çikarir.

12
9. Somut-Soyut Anlam

• Bes duyu organimizla algilayabildigimiz sözcükler
  somut, bes duyu organiyla algilayamadigimiz fakat
  varligini akil yoluyla kabul ettigimiz kelimelere
  ise soyut kelimeler denir.

• Somut sözcükler
• Çiçek, ses, kitap, ates, yildirim, yogurt...
• Soyut sözcükler Akil, öfke, rüya, sevinç, korku,
  hasret...

13
Soru

• Asagidaki cümlelerin hangisinde renkli kelimesi
  soyut bir kavrami nitelemektedir?
• Gezide renkli simalarla karsilastik.
• Toplantida çok renkli düsünceler öne sürdük.
• Gökyüzünü havai fiseklerin renkli isiklari
  doldurdu.
• Tablosunu renkli çizgilerle bezemis
• (1992-EML)

Cevap B
14
1. Es Anlamli Sözcükler

• Anlamlari birbiriyle ayni ya da yakin yazilislari
  ise farkli olan sözcüklere es anlamli sözcükler
  denir.

• Beyaz ? Ak
• Sahis ? Kisi
• Gövde ? Vücut
• Karsit ? Zit
• Doga ? Tabiat
• Kalp ? Yürek

15
Dikkat

• Kaliplasmis bazi söz gruplarinda es anlamli
  sözcükler digerinin yerine kullanilamazlar.
  Bazilarinda ise anlam degisir.
• Dogru Yanlis
• Tanri misafiri ? Allah misafiri
• Beyaz perde ? Ak perde
• Kara gün ? Siyah Gün

16
Dikkat

• Es anlamli sözcükler aranirken cümledeki anlamina
  dikkat edilmelidir.
• Beyaz bir elbise aldim cümlesinde beyaz
  sözcügünün es anlamlisi ak
• hayatimda beyaz bir sayfa açtim cümlesinde ise
  beyaz sözcügünün es anlamlisi temizdir.

17
Soru

• Asagidaki sözcüklerin hangisinin es anlamlisi
  yoktur?
• Yasli B) Saglik
• Tat D) Isik

Cevap D
18
Soru 3

• 1. Çocuklar bizim gelecegimizdir.
• 2. Hepimizin gelecekten farkli beklentisi vardir.
• 3. Annem ve babam aksam size gelecek.
• 4. Gelecek yil tatilde köye gidecegiz.
• 7. Yukaridaki cümlelerin hangilerinde "gelecek"
  sözcügü ayni anlamda kullanilmistir?
• A) 3 ve 4 B) 1 ve 4
• C) 2 ve 3 D) 1 ve 2

19
2. Zit Anlamli Sözcükler

• Anlamca birbirinin karsiti olan sözcüklere zit
  anlamli sözcükler denir.

• Iyi ? Kötü
• Cimri ? Cömert
• Alt ? Üst
• Almak ? Vermek
• Az ? Çok
• Gece ? Gündüz

20
Dikkat

• Zit anlamlilik ve olumsuzluk farkli seylerdir
  karistirilmamalidir.
• Kelime Zit Anlamlisi Olumsuzu
• Gelmek Gitmek Gelmemek

21
Dikkat

• Zit anlamli sözcükler bulunurken cümledeki
  anlamina dikkat edilmelidir.
• Çantalarim çok agir cümlesindeki agir
  kelimesinin zit anlamlisi hafif
• Çocuk agir davraniyor cümlesindeki agir
  kelimesinin zit anlamlisi ise hizli dir.

22
Soru

• Bu inceliginiz beni son derecede
  duygulandirdi.cümlesindeki incelik kelimesinin
  zit anlamlisi hangisidir?
• Sayginlik B) Duygusallik
• Bencillik D) Kabalik
• (1992-EML)

Cevap D
23
3. Es Sesli Sözcükler

• Yazilis ve okunus bakimindan ayni, anlamca farkli
  olan sözcüklere es sesli sözcükler denir.

• Yaz, bag, ben, gül, dil, el, bel, çay, asma, kaz,
  kara, ocak, ak, al, yar, ögüt, kiz...

24
Dikkat

• Bir sözcügün gerçek, mecaz, deyim vb. anlamlari
  kendi içlerinde sesteslik olusturmaz. Sesteslik
  farkli sözcüklerdeki yazim ortakligidir.
• Bag sözcügünün hem üzüm yetisen yer anlamina,
  hem de bir seyleri birbirine eklemek için
  kullanilan araç anlamina gelir. Ancak bag
  sözcügü
• Bu ögretmen bizi derse bagladi cümlesinde mecaz
  anlamli kullanilmistir. Buradaki bag sözcügü
  diger bag sözcükleriyle es sesli degildir.

25
Soru

• Asagidaki kelimelerden hangisinin es seslisi
  yoktur?
• Ari B) Bag
• El D) Bal
• (1995-DPY)

Cevap D
26
Soru 2

• "Bayramda beyaz bir elbise giymisti." cümlesinde
  geçen "beyaz" sözcügünün zit anlamlisi
  asagidaki cümlelerin hangisinde kullanilmistir?
• A) Kaptan, karaya yaklastiklarini söyledi.
• B) Ege'de karasularimiz genisletilmelidir.
• C) Çocugun yanaklari al, gözleri kara idi.
• D) Dost kara günde belli olur.

27
4. Sözcük Iliskileri

• Sözcükler arasinda anlam iliskilerini bulmaktir.

• Makinist-Tren
• Ögrenci-Ögretmen
• Duvar-Usta
• Baskan-Sinif

28
Soru

• Örgü ile çorap sözcükleri arasindaki ilginin
  benzeri, asagidakilerin hangisinde vardir?
• Yumak- Dantel B) Igne-Oya
• Dikis-Kumas D) Dokuma-Hali
• (2001-Ö.O)

Cevap D
29
Soru

• Pilot ile uçak arasindaki iliski
  asagidakilerden hangisinde vardir?
• Duvar-Usta B) Ögrenci-Ögretmen
• Kaptan-Gemi D) Baskan-Sinif

Cevap C
30
Soru

• Asagidaki sözcük çiftlerinden hangisinde
  "kalem-kagit" arasindakine benzer bir iliski
  vardir?
• A) Firça-boya B) Tebesir-tahta
• C) Sayfa-defter D) Sözcük-cümle

31
Soru

• Asagida verilen sözcüklerle üçlü bir grup
  olusturuldugunda hangisi grubun disinda kalir?
• Yarisma B) Çekisme
• Yönetme D) Karsilasma

Cevap C
32
C) Deyimler

• Iki ya da daha fazla sözcükten olusan az veya çok
  mecaz anlamda kullanilan kaliplasmis
  sözcüklerdir. Anlatima canlilik katmak için
  kullanilirlar.

• Kulak kesilmek
• Kili kirk yarmak
• Kazan kaldirmak
• Etekleri zil çalmak
• Eski çamlar bardak doldu.
• Ati alan Üsküdari geçti.

33
Özellikleri

• Kural özelligi göstermezler
• Nasihat vermezler
• Genellikle cümle halinde bulunmazlar.
• Genellikle mecaz anlam tasirlar
• Kaliplasmis sözlerdir.

34
Soru

• Asagidakilerden hangisi Büyüklerimin
  konusmalarini can kulagiyla dinledim
  cümlesindeki deyimin anlamina uygundur?
• Konusmalari duymazliktan gelmek
• Belli etmeden dinlemek
• Büyük bir dikkatle dinlemek
• Söze karismadan dinlemek
• (1995-ML)

Cevap C
35
soru

• 1. Içi kan aglamak
• 2. Içine dert olmak
• 3. Içine dogmak
• 4. Içi ezilmek
• 5. Içi sizlamak
• 16. Yukaridaki deyimlerin hangilerinde
  "üzüntü" söz konusudur?
• A) 2-3-4
  B) 1-2-5
• C) 1-4-5
  D) 1-2-3

36
Soru

• Asagidaki cümlelerin hangisinde "yansima" bir
  sözcük kullanilmistir?
• A) Horozlarin ötüsünden sabah oldugunu anladik.
• B) Hayvanat bahçesindeki aslanin kükremesi
  korkunçtu.
• C) Yarisa hazirlanan atlar kisniyordu.
• D) Yemyesil çimenlerdeki minik kuzular
  melesiyordu.

37
Zaman ayirdiginiz için tesekkür ederim

• Kaynak
• Yeni Renk Yayinlari
• Anafen Yayinlari

38
(No Transcript)
39
(No Transcript)
40
(No Transcript)