Dopinganalyse en topsport: effecten en neveneffecten

1
Dopinganalyse en topsporteffecten en
neveneffecten
2
DoCoLab korte voorstelling

• Enige in Benelux
• Ca. 10de grootste internationaal (aantal
  routinestalen) wereldwijd 2006 198 143 1,96
  pos
• DoCoLab 2007 6850 4,57 pos
• 2de grootste aantal wet. publicaties/jaar 2006-20
  07 24 A1 6 onderzoekers

3
De lijst concentraties (1)

• Verboden middelen en methodes OOC
• Anaboliserende substanties (1 10 ng/ml)
• Hormonen en gerelateerde
• b-agonisten (2 100 ng/ml)
• Hormoon antagonisten en modulators (50 ng/ml)
• Diuretica en andere maskeermiddelen (2-250 ng/ml)
• M1 Verbetering van het zuurstoftransport
• M2 Chemische en fysische manipulatie
• M3 Genetische doping

4
De lijst (2)

• Verboden middelen en methodes IC
• Alles OOC
• Stimulantia (500 ng/ml)
• Narcotica (10-200 ng/ml)
• Cannabinoiden
• Glucocorticosteroiden (30 ng/ml)
• Verboden middelen in specifieke sporten IC
• Alcohol
• Beta-blokkers (500 ng/ml)

5
S1. Anaboliserende Substanties
6
Anaboliserende Substanties

• Exogene anabole steroïden
• Endogene anabole steroïden
• Andere anaboliserende substanties
• Voorbeelden
• stanozolol, boldenone, trenbolone,
  methyltestosteron, THG, etc.
• Testosterone, DHEA, androstenedione,
  norandrosterone
• Clenbuterol, zilpaterol, zeranol
• Doel
• eiwitopbouwend spiermassa/kracht
• Competitiedrift, aggresiviteit,
  recuperatievermogen

7
Anaboliserende Substanties

• Exogene anabole steroïden
• Endogene anabole steroïden
• Andere anaboliserende substanties
• Voorbeelden
• stanozolol, boldenone, trenbolone,
  methyltestosteron, THG, etc.
• Testosterone, DHEA, androstenedione,
  norandrosterone
• Clenbuterol, zilpaterol, zeranol
• Doel
• eiwitopbouwend spiermassa/kracht
• Competitiedrift, aggresiviteit,
  recuperatievermogen

8
Anaboliserende Substanties neveneffecten
L lever H bloedprop (Ø24 cm)
9
S2. Hormonen
10
S2. Hormonen

• Erythropoietine (EPO)
• Aanmaak RBC
• Bloeddikte, bloedkonters, hartaanval, beroerte
• Groeihormoon (HGH) en insuline-groeifactoren
  (IGF)
• Opbouw spiermassa (combinatie AAS)
• Hart-en vaatziekten, abnormale beendergroei,
  spier- en gewrichtspijnen, Creutzfeldt-Jakob

11
S2. Hormonen

• Gonadotrofines (LH en hCG)
• Stijging aanmaak testosteron
• ? hyperstimulatie eierstokken en cystes
• ? allergie, misselijkheid, gynaecomastia
• Insuline
• Inductie van aanmaak GH
• Hypoglycemie, hypothermie, infarct
• Corticotropines (ACTH)
• Stijging endogene corticos, euforie
• Waterretentie, hyperglycemie, bloeddruk verhoging

12
S3. b2-Agonisten
13
S3. b2-Agonisten

• Voorbeelden
• Clenbuterol
• Salbutamol, salmeterol, terbutaline, formoterol
• TTN
• Doel
• Stimulerende werking ademhaling en CNS
• Spieropbouwend in hogere dosisen
• Neveneffecten
• Verhoging hartslag, spierrelaxatie, tremor

14
S4. Hormoon antagonisten en modulators
15
S4. Hormoon antagonisten en modulators

• Voorbeelden
• Tamoxifen, examestaan, cyclofenil, finasteride
• Doel
• Aromatase-inhibitie
• Neveneffecten
• Afhankelijk van gebruikte type
• Gebruikt in chemotherapie

16
S5. Diuretica en maskeermiddelen
17
S5. Diuretica en maskeermiddelen

• Voorbeelden
• Furosemide, bumetanide, triamterene
• Probenecid, epitestosterone, finasteride, HES
• Doel
• Verhoging volume urine daling concentratie
• Gewichtsverlies
• Accentuering spieren
• Maskeren blokkeren excretie T/E
• Neveneffecten
• Uitdroging, hartritmestoornissen, spierkrampen

18
S6. Stimulantia
Tom Simpson, 1967
19
S6. Stimulantia

• Voorbeelden
• Amfetamine, cocaïne, efedrines, XTC, modafinil
• Doel
• euforie
• Onderdrukking vermoeidheid
• Verhogen alertheid en aggressiviteit
• Neveneffecten
• Slaapstoornissen, hartkloppingen, nervositeit,
  daling eetlust

20
S7 S8. Narcotica en Cannabinoïden
21
S7 S8. Narcotica en Cannabinoïden

• Voorbeelden
• Morfine, heroïne, cannabis
• Doel
• pijnstiller
• gevaaronderdrukkend
• Neveneffecten
• Verslavend, ademhalingsonderdrukking, psychische
  gevolgen

22
S9. Glucocorticosteroïden
23
S9. Glucocorticosteroïden

• Voorbeelden
• Dexamethasone, fluticasone, triamcinolone
• Doel
• ontstekingsremmend
• euforie
• Neveneffecten
• Slapeloosheid, vertraagde wondgenezing,
  suikerziekte, beenderontkalking

24
P1 P2. Alcohol en Beta-blokkers
25
P1 P2. Alcohol en Beta-blokkers

• Voorbeelden
• Propranolol, acebutolol, atenolol
• ethanol
• Doel
• Kalmerende invloed op motoriek
• Neveneffecten
• Vermoeidheid, ademhalingsproblemen, inwerking op
  hartmotoriek

26
M1-M3. Verboden methodes
27
M1-M3. Verboden methodes

• Verbetering van zuurstoftransport
• Homologe/autologe bloedtransfusies
• HBOCs, RSR-13, PFCs
• Manipulaties
• Chemisch (e.g. proteases) en fysisch (e.g.
  peer)
• Genetische doping
• Expresie van genen (EPO, GHG, IGF-1, myostatin)
• op hartmotoriek

28
Myostatin deficientie/receptor blockage
29
Technieken Nu

• - GC-MSn
• Immunologische testen (hCG, hGH)
• LC-MSn
• Gelelectroforese/immunoblotting/chemiluminescenti
  e
• GC/C/IRMS
• Flowcytometrie

30
Enkele specifieke technieken

• Homologe bloedtransfusie
• Bloedtoediening ABO-systeem, rh(D)
• Bijkomende antigenen (C c E e K1 (Kell)
  K2(Cellano) Fya , Fyb , Jka, JKb, S en s) via
  flow cytometrie (concentratie)

100 negatief
100 positief
mengpopulatie 1 pos
31
Dankwoord

• Alle collegas van DoCoLab
• Het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media
  Dienst Medisch Verantwoord Sporten van de Vlaamse
  Gemeenschap