BULUT BILISIM: T

1
BULUT BILISIM Türkiye Için Firsatlar

• Yakup KORKMAZ
• Arastirmaci
• Bilisim Sistemleri Güvenligi Bölümü
• TÜBITAK UEKAE

2
Gündem

• Bulut nedir?
• Bulut bilisim nedir?
• Hizmet modelleri
• Kurulum modelleri
• Faydalar
• Riskler
• Dünyadaki durum
• Türkiyedeki durum
• Türkiye için firsatlar
• Sonuç

3
Bulut nedir - I

• Ag topolojisinde bulut internet,
• Internet altyapi ve ortaminin detayindan soyutlar

4
Bulut nedir II

• Bulut bilisimde ise bulut
• veri merkezindeki donanim ve yazilim altyapisini
  soyutlar

5
Bulut nedir - III
6
Bulut bilisim nedir - I
7
Bulut bilisim nedir II

• Bulut bilisime gelen süreçte kullanilan
  teknolojiler

8
Bulut bilisim nedir - III

• Google Trends, Googleda yapilan arama ve
  haberlere göre trendi gösterir.
• Super Computer (kirmizi),
• Cloud Computing (mavi)
• Grid Computing (kirmizi),
• Cloud Computing(mavi)

9
Bulut bilisim nedir - IV

• Bulut bilisimin tanimi NIST
• (ABD Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü)
• Bulut bilisim, düsük yönetim çabasi veya servis
  saglayici etkilesimi ile, hizli alinip
  saliverilebilen ayarlanabilir bilisim
  kaynaklarinin paylasilir havuzuna, istendiginde
  ve uygun bir sekilde ag erisimi saglayan bir
  modeldir.

10
Bulut bilisim nedir - V
11
Bulut bilisim nedir - VI

• Temel özellikleri
• Istendiginde self servis
• Genis ag erisimi
• Konumdan bagimsiz kaynak havuzu
• Hizli esneklik
• Ölçülen hizmet

12
Hizmet modelleri - I

• Bir Servis olarak Yazilim (SaaS)
• Bir Servis olarak Platform (PaaS)
• Bir Servis olarak Altyapi (IaaS)

13
Hizmet modelleri - II
14
Kurulum modelleri - I

• Genel bulut (public cloud)
• Özel bulut (private cloud)
• Ortaklik bulutu (community cloud)
• Karma bulut (hybrid cloud)

15
Kurulum modelleri - II
16
Faydalar - I

• Sinirsiz esneklik
• En yüksek duruma göre degil, ortalama duruma göre
  kaynak ayirma
• Yogunluk arttiginda, otomatik olarak kaynak
  ayirma
• 5 - 20 -gt Veri merkezi ortalama kaynak
  kullanimi
• Örnek durum
• Animoto, 3 günde artan talep
• sonucu 50 sunucudan 3500e ulasti.
  

17
Faydalar - II

• Maliyeti düsürme
• Büyük ölçekteki veri merkezi orta büyüklüktekine
  göre maliyeti 5-7 kat arasi düsürebilmektedir.
• Hamilton, J., Internet-Scale Service Ef?ciency
  (LADIS) Workshop , Eylül 2008.
• Genel maliyetin 1/3ünü olusturan elektrik
  maliyetinin ucuz oldugu yerlerde veri merkezi
  isletimi (Bölgeler
  arasi elektrik ücret farki ABDde 6 kat)

Teknoloji Maliyet orta ölçekte veri merkezi (1.000 sunucu) Maliyet büyük-ölçekte veri merkezi (50.000 sunucu) Oran
Ag 95 Mbit/sn/ay 13 Mbit/sn/ay 7.1
Depolama 2.20 Gbyte/ay 0.40 Gbyte/ay 5.7
Yönetim 140 sunucu/yönetici 1000 sunucu/yönetici 7.1
18
Faydalar - III

• Gelistirilmis birlikte çalisma
• Daha iyi güvenilirlik ve güvenlik
• Tasinabilirlik
• Yönetim kolayligi
• Gerektiginde büyük islem gücü
• Daha basit cihazlar

19
Riskler

• Firsat Risk
• Risklerin önem ve derecesi kurumlarin
• Faaliyet alanina,
• Iç yapilarina ve iliskide olduklarina,
• Hizmet saglayici ile kurdugu güven iliskisine,
• Özel sartlarina göre degisir.

20
Riskler 1 - 3

• 1. Hizmet devamliligi ve kullanirliligi
• 2. Veri güvenligi ve gizliligi
• 3. Veri denetlenebilirligi, uyumlulugu ve yasal
  düzenlemeler

21
Risk 3,5

• Bulutun yagmur olarak yagma riski?

22
Riskler 4 - 7

• 4. Hizmet saglayici bagimliligi ve veri
  kilitlenmesi
• 5. Yönetim arayüzü ve uzaktan erisim
• 6. Bant genisligi ve veri transferi
• 7. Yazilim lisanslama

23
Dünyadaki durum I

• Gelecek tahminleri
• 2013 yilina gelindiginde 150 milyar bulut
  bilisim hizmet sektörü büyüklügü (Gartner)
• 2009 yili bulut hizmet büyüklügü 17.4 milyardan
  2013 yilinda 44.2 milyar a ulasilacak (IDC)
• 2012 yilinda, en büyük 1000 sirketin 80i SoY
  kullaniyor olacak (Gartner)
• 2012 yilinda, en büyük 1000 sirketin 30u bulut
  altyapisi kullaniyor olacak (Gartner)

24
Dünyadaki durum - II

• ABD federal bulut bilisim servisleri sitesi
  Apps.gov

25
Dünyadaki durum - III

• ABD Ulusal Güvenlik Ajansi (NSA), istihbarat
  toplama sistemi için bulut bilisime geçiyor.
• Ayrica bulut üzerinde yeni senaryolar ve güvenlik
  tehditleri üzerinde çalisacak.

26
Türkiyedeki durum - I

• Kamu kurumlarinda yapilan güvenlik testlerinden
  seçilen bazi açikliklar
• (Bilgi islem merkezlerindeki sunucular üzerinde)
• Güvenlik Yama ve Servis Paket Eksikligi
• Yetkili/Yönetici Hesaplarinin Yetersiz Korunmasi
  ve Yönetilmesi
• Gereksiz Servislerin Çalismasi
• DOS Saldirilarina Karsi Korunmasiz Olmasi
• Gereksiz Programlarin Bulunmasi

27
Türkiyedeki durum - II
28
Türkiyedeki durum - III

• Bulut bilisime geçis ile (güvenlik
  perspektifinde)
• Tüm kamu kurumlari için merkezi tek bir noktadan
  güvenlik sikilastirmalarinin ve açikliklarin
  takibinin yapilabilmesi
• Özdes sanal sunucular/uygulamalar kullanilmasi
  sebebiyle, güvenlik planlama ve uygulama
  kolayligi
• Güvenlik alaninda uzman personel
  çalistirilabilmesi
• Sistem yöneticisi çok daha fazla sunucu
  yönetebildigi için, daha az ama daha kalifiye
  personel çalistirilabilmesi

29
Türkiye için Firsatlar - I

• Kamu Kurumlarina özel bulut bilisim alt yapisi
  kurulmasi
• Bütün kamu kurumlarinin hizmet aldigi bir bulut
  bilisim altyapisi veya
• Maliye, turizm, hukuk gibi benzer faaliyetler
  alanlarina sahip kurumlarin kendi aralarinda
  kurdugu ve paylasilir bulut altyapisi (federated
  cloud)

30
Türkiye için Firsatlar - II

• Bulut bilisime geçis ile birlikte kurumlarin
• Güvenligi arttirilmis ve uzman personel
  tarafindan izlenebilen bir teknik altyapi,
• Maliyet tasarrufu,
• Kaynaklarin verimli kullanimi,
• Yüksek esneklik ile kaynaklarin ihtiyaci olan
  kuruma, istenilen anda kullandirilabilmesi,
• Her zaman ayni performansta hizmet verebilme,
• imkanlarina kavusturulmasi mümkün olabilir.

31
Sonuç

• Bulut bilisim hizmetleri, dünyada giderek daha
  çok sayida özel ve kamu kurumlari tarafindan
  kullanilmaktadir.
• Ülkemiz kamu kurumlari için bulut bilisime
  geçiste basta arttirilmis güvenlik olmak üzere,
  esneklik, maliyet tasarrufu, performans artisi ve
  kaynaklarin verimli kullanilmasi gibi önemli
  firsatlar ve kazanimlar bulunmaktadir.

32
Sorular

• TESEKKÜRLER
• ykorkmaz_at_uekae.tubitak.gov.tr
• 0312 427 73 66 - 202