D.W. de Knijff, psychiater

1
D.W. de Knijff, psychiater
2
Depressie
depressie
DW de Knijff psychiater St-Anna ZH

• DWW de Knijff
• Psychiater
• St-Anna Ziekenhuis

3
Depressie

1. Wanneer spreken we van een depressie?
2. Hoe vaak komt het voor?
3. Hoe ontstaat het?
4. Welke soorten?
5. Behandeling
6. Hoe ermee omgaan?
7. Hoe kunnen we het voorkomen?

4

• Lichaam?Geest
• Biologie?Psychologie
• DepressieBiologiePsychologie

5
Wanneer depressie?

• 2 Kernsymptomen gedurende weken
• Continu somber
• Niet meer kunnen genieten, geen plezier

6
(No Transcript)
7
Bijkomende symptomen

• Eetlust vermindering
• Slapeloosheid
• Concentratiestoornis
• Geheugenproblemen
• Continu piekeren, besluiteloosheid
• Schuld, schaamte, waardeloosheid
• Wanen
• Zelfmoordgedachten

8
(No Transcript)
9
2. Hoe vaak komt het voor?

• Nr 4 ziekte in de westerse wereld (nr 1 hart en
  vaatziekten)
• 15 van de mensen in NL maken gedurende hun
  leven een depressie door (Nemesis)
• vrouwman21
• Lichte depressie, lt3 mnd, 50 geneest spontaan
• Ernstige depressie 75 geneest uiteindelijk na
  therapie

10
3. Hoe ontstaat een depressie?

• Erfelijke factoren (1e gr familie 2 x kans)
• Opvoedkundige stijl
• Life events (sexueel misbruik)
• Persoonlijkheidsfactoren
• Ernstige lichamelijke ziekten

11
(No Transcript)
12
3. Persoonlijkheidsfactoren

• Negatief zelfgevoel, afhankelijkheid van externe
  bevestiging of waardering
• Streng geweten, grote discrepantie tussen idealen
  en werkelijkheid
• Neuroticisme,
• emotionele instabiliteit, interpersoonlijke
  sensitiviteit, lage drempel voor negatieve
  emoties
• Persoonlijkheidsstoornissen (vermijdend)

13
4. Welke soorten depressie?

• Unipolaire/ bipolaire depressie
• Psychotische depressie
• Vitale depressie
• Atypische depressie
• Seizoensgebonden
• Postnatale depressie

14
5. Behandeling

• Biologische behandeling
• Psychologische behandeling

15
(No Transcript)
16
Wanneer biologische behandeling?

• Bij ernstige depressies
• Psychotische depressies
• Patient funktioneert niet meer
• Ernstige suicidaliteit
• Bipolaire depressie

17
5. Biologische behandeling

• Werking op neurotransmitters
• Serotonine verhoging in de hersenen
• Norepinefrine verhoging
• Dopamine verhoging

18
5. Biologische behandelingsvormen

• Moderne antidepressiva (SSRINSRI)
• Oude antidepressiva (TCA)
• Lithium TCA
• Niet geregistreerde MAO-remmers
• ECT
• Experimenteel TMS, Nervus vagus stim
• Lichttherapie bij SAD
• Running therapie

19
(No Transcript)
20
(No Transcript)
21
(No Transcript)
22
(No Transcript)
23
(No Transcript)
24
Werken antidepressiva wel?

• Niet bij lichte depressies
• Wel bij ernstige depressies

25
5. Psychologische behandelingsvormen

• Ondersteunende gesprekstherapie
• Cognitieve gedragstherapie
• Interpersoonlijke psychotherapie
• Psychodynamische psychotherapie

26
Pycho-educatie (voor patiënt)

• Cursus In de put uit de put.
• Doel
• Vergroten van kennis over depressie
• Informatie over medicijnen (40 therapieontrouw)
• Informatie over herstel, voorkomen van terugval
  of chroniciteit

27
Advies aan de patient

• Depressie is geen zwakheid maar een goed
  behandelbare aandoening
• Structuur, aktief blijven (nooit op bed liggen
  overdag)
• Ga niet binnen zitten en beweeg regelmatig
  (running, fitness)
• Neem geen belangrijke beslissingen
• Medicatie zelfde tijdstip, niet overslaan nooit
  zomaar stoppen, bespreek bijwerkingen

28
6. Depressie en omgeving

• Machteloosheid, verdriet, boosheid
• Verstoring van relatie
• Verwijtend naar patiënt
• Overbezorgd

29
Advies aan familieleden

• Stimuleer patient om hulp te zoeken
• Ga mee naar arts
• Toon begrip en geduld
• Probeer niet verwijtend te zijn
• Af en toe waardering of compliment
• Blijf contact zoeken en communiceren
• Probeer schaamte te overwinnen

30
Advies aan familieleden II

• Stimuleer patiënt tot activiteiten
• Jonge kinderen veel uitleg geven
• Bij herstel vaak nieuwe inzichten
• In dit stadium goed blijven praten

31

• 7. Hoe depressie voorkomen? I
• negatief denken aanpakken
• kwetsbaarheid verminderen grenzen stellen,
  conflicten aangaan, zelfbeeld verbeteren

32
Voorkomen depressie II

• sociaal isolement verminderen
• overbelasting tegengaan (eigen grenzen
  accepteren)
• antidepressiva continueren
• stemmingsstabilisator bij bipolaire depressie (AD
  helpen niet!)
• Mindfulness (aandachtsgerichte therapie)

33
(No Transcript)
34
De PAAZ van het St. Anna
ZiekenhuisRosanne Huijbregts, teamleider
35
inhoud

• Kengetallen
• Welke hulpvragers
• dagprogramma
• individuele begeleiding
• Behandelplannen
• Polikliniek en consultatieve psychiatrie
• toekomstige ontwikkelingen

36
kengetallen

• 22 bedden 20 patiëntenkamers
• 4 dtb-stoelen 2 huis- / eetkamers
• 1 teamleider
• 20 verpleegkundigen
• 2 activiteitenbegeleiders
• 1 creatief therapeut
• 1 spv
• 5 secretaresses
• 3 psychiaters
• 1 psycholoog
• 1 pastor
• 1 maatschappelijk werker

37
welke hulpvragers naar de Paaz

• combinatie psychiatrische en somatische
  problematiek
• delieren
• suïcidepogingen
• verwardheid bij suikerziekte
• schizofrenie / operatie
• et cetera

38
welke hulpvragers naar de Paaz

• voldoende resultaat binnen drie maanden
• recidiverende depressies, manieën
• psychose
• ernstige psychosociale problemen
• time out langdurige problematiek
• detox bij alcohol
• et cetera

39
welke hulpvragers naar de Paaz

• 3) eerste kennismaking met opname in de
  psychiatrie

40
welke hulpvragers naar de Paaz

• (relatieve) contra indicaties
• ernstige gedragsproblemen
• noodzaak langdurige superspecialistische
  behandeling
• verblijfsfunctie
• familie van personeel
• leeftijd onder 18 jaar

41
dagprogramma

• activiteitenbegeleiding
• sport
• ontspanningsoefeningen
• kookvaardigheden
• creatieve therapie
• huiskameractiviteiten
• groepsgesprek
• sociale basisvaardigheden
• wandelen
• week- / weekendevaluatie

42
individuele begeleiding

• twee verpleegkundigen
• spilfunctie
• vraagbaak
• meebepalen beleid
• afspraken verlof

43
behandelplannen

• bij opname
• tijdens opname

44
polikliniek

• poli St. Anna buurtwinkel
• GGzE /
• GGz Oost Brabant supermarkt
• door samenwerking in één gebouw veel meer
  mogelijk

45
consultatie psychiatrie

• Psychiaters
• Consultatief psychiatrisch verpleegkundige

46
toekomstige ontwikkelingen

• patiënt zelf aanwezig bij behandelplanbespreking
• somatische unit op de Paaz
• ECT in eigen ziekenhuis
• dbcs
• intensievere samenwerking GGzE
• supermarkt met buurtwinkelkarakter

47
samenvattend

• zeer brede problematiek
• Paaz scharnierfunctie
• samengaan in één gebouw meer dan de som der delen
• Volop in ontwikkeling

48
pauze
49
discussie, vragen

• forum
• Rosanne Huijbregts, teamleider
• Dirk de Knijff, psychiater