KABANATA 4

1
KABANATA 4

• Si Kabesang Tales

2
Tandang Celo
3

• lolo ni Juli, Tano at Lucia ama ni kabesang
  tales, napipi dahil sa laki ng dalamhating
  dinanas ng kanyang pamilya.

4
Kabesang Tales
5

• Si Telesforo, kilalang Tales ay ang
  pinakamatandang anak ni Tandang Celo.
  Nagpapakahirap sa paghawan ng isang bahagi ng
  kagubatan para magkaroon ng sariling lupa na
  inangkin ng mga kura, nang lumaon ay naging
  tulisan.

6

• Bunga ng pagsisikap sa paggawa, unti-unting
  umunlad ang buhay ni Tales tulad ng dapat asahan
  kasama ng pag-unlad ang pagtingal ng mga tao sa
  kaniyang. Hinirang siyang Cabesa de Baranggay.

7

• Isa sa mga obligasyo nya ang mangulekta ng buwis
  sa kapitolyo ng lalawigan. Pawis at Sakripisyo
  ang naging puhunan niya magampanan lamang nang
  wasto ang trabaho niya.

8

• Plano ni Tales ng magtayo ng isang bahay na gawa
  sa kahoy. Pinapangarap niya itong itinding sa
  Baryo Sagpang sa Tiana kanugnog bayan ng San
  Diego. Pinapangarap din ng masipag na magsasaka
  na mapag-aral ang dalawang anak niya na si Juli
  at Tano.

9
JULI
10

• Dalagang labis na mapagmahal, kaya gumawa ng
  paraan para matubos sa mga tulisan ang amang si
  Kabesang Tales at mailigtas sa bilangguan ang
  kasintahang si Basilio.

11
TANO
12

• Nagsanay sa paghawak ng sandata at sa anim na
  buwan lang ang lumipas at may nagpapatunay na
  nakita raw nila si tano na kinatatakutan ng mga
  paslit na kabataan sa pagiging ganap na guwardiya
  sibil ng militar.

13

• Ng tumaas pa ang renta hanggang hindi na niya
  makaya, kaya siya ay nagprotesta na.

14

• Wala! Walang sinumang dayuhan ang makakakuha ng
  aking lupang sinasaka! Lupa ko ito. Binungkal,
  tinamnan, sinaka, inalagaan, minahal at
  pinagyaman. Tandaan mo dayuhan na wala kang
  dinala rito kahit isang dakot na lupa man lamang.
  Sapagkat wala kang ibinigay, wala ka ring
  karapatang kumuha ng anuman!

15

• Ibibigay lang niya ang lupa sa sinumang handang
  magdilig ng sariling dugo. Buhay ang pinuhunan sa
  lupang sinaka niya. Buhay din ang dapat na ibayad
  sa kaniya.

16

• Ang timbangan ng katarungan ay tumingin sa kaliwa
  at sa kanan. Ang hirap, naniniwala ang marami na
  hukom na kung saan naroroon ang kapangyarihan ay
  naroroon din ang katarungan.

17

• Sinabi sa kanya ng mga tulisan na kung may
  ibinabayad siya sa mga hukom, mayroon din dapat
  siyang ibabayad sa mga tulisan.

18

• Natuliro sina Tandang Selo at Juli dumudulog sila
  sa larawan ng mga santo upang madagdagan ang
  dalawang daang piso.

19

• Ipinagbili ni Juli ang lahat ng kanyang alahas,
  suklay, hikaw, at kuwintas maliban sa isang agnos
  na binigay sa kanya ni Basilio.

20

• Isang matandang babaeng naawa kay Juli ang
  nagpautang na salapi sa dalaga sa kasunduang
  paaalila ito hanggang sa mabayaran ang utang.

21

• Minabuti pa niyang isangla ang sariling katawan
  kaysa ang agnos na bigay ni Basilio sa kanya.

22

• Naguniguni ang dalaga, tulad ng himalang
  pagkatuklas niya ng dalawang daan at limampung
  piso sa ilalim ng larawan ng Birhen.

23

• Si Basilio na nasa ilalim ng tubig, ngunit hindi
  niya maintindihan kung kamukha ito ng kapatid
  niyang si Tano. At mula sa pampang ng ilog, lihim
  siyang minamatyagan ng kanyang bagong
  pinaglilingkurang babae.