Evren

1
Evren Örneklem
2
Evren

• Evren Arastirma sonuçlarinin genellenmek
  istendigi elemanlar bütünüdür.
• Arastirma, sonuçlarinin genellenebilirligini
  arttikça deger kazanir. Bilim, genellenebilirligi
  olan bilgiler bütünüdür. O halde, evreni genis
  tutmak gerekir. Ancak, evren büyüdükçe
  soyutlasir ona ulasmak güçlesir.

3
Çalisma Evreni

• Evren, belli degiskenlere göre sinirlandirilabilir
  . Bu sekilde sinirlandirilan evrene Çalisma
  evreni denir.
• Çalisma evreni, ulasilabilen evrendir.
  Arastirmacinin ya dogrudan gözleyerek ya da ondan
  seçilmis bir örnek küme üzerinde yapilan
  gözlemlerden yararlanarak hakkinda görüs
  bildirebilecegi evrendir. Sonuçlar, ancak bu
  sinirli evrene genellenebilir.

4
Çalisma Evreni

• Örnek Bir arastirmada evren, genel olarak
  insanlar oldugu halde, baska arastirmalarda
  belli yastaki, belli cinsiyetteki, belli
  yerlesim merkezlerindeki insanlar olabilir.
• Çalisma evreni daha çok küçük gruplar üzerinde
  yürütülen deneysel çalismalarda kullanilir.
  Burada ayrica bir örneklem alinma yoluna gidilmez.

5
Örneklem

• Örneklem evrenin tamaminin incelenmesinin mümkün
  olmadigi durumlarda, evrenin özelliklerini
  tasiyan ve evreni en iyi temsil eden gruba
  verilen addir. Buradan alinan sonuçlar, ilgili
  evrene genellenir.

6
Örneklem türleri

• Eleman Örnekleme
• Oransiz eleman örnekleme
• Oranli eleman örnekleme
• Küme Örnekleme
• Oransiz küme örnekleme
• Oranli küme örnekleme

7
Oransiz eleman örnekleme

• Evrendeki tüm elemanlarin esit seçilme sansina
  sahip olduklari örnekleme türüdür. Basit
  tesadüfi örnekleme, yansiz örnekleme de denir.
• Kamuoyu yoklamasi için yüz bin nüfuslu bir
  kentten (evren) rastgele bin kisinin seçilmesi ve
  sadece onlarin görüslerine basvurulmasi Oransiz
  eleman örneklemedir.

8
Eleman Örnekleme
Oransiz
9
Oranli eleman örnekleme

• Yüzbin nüfuslu kent Kamuoyu yoklama sonuçlarini
  etkileyebilecek özellikler açisindan alt
  evrenlere ayrilir. Bu alt evrenlerdeki eleman
  sayisina bagli olarak belli oranlarda eleman
  seçimi yapilir. Gerek duyulursa alt evrenlerinde
  de içinde baska alt evrenler olusturulabilir.

10
Oranli eleman örnekleme

• Örnegimizde yüzbin nüfuslu kent sosyo-ekonomik
  gelisim düzeylerine göre üç alt evrenlere
  ayrilir. Seçecegimiz bin kisinin alt evrenlere
  dagilimi su selkilde bulunabilir
• 10u
• Üst sosyo-ekonomik düzey10.000 100
• Orta sosyo-ekonomik düzey30.000 300
• Alt sosyo-ekonomik düzey60.000 600

11
Eleman Örnekleme
Oranli
12
Oransiz Küme Örnekleme

• Evren çogu zaman içinde çesitli elemanlari olan,
  benzer amaçli kümelerden olusur. Evrendeki bütün
  kümelerin esit seçilme sansina sahip olduklari
  örneklemedir.

13

• Malatya ilindeki ilkögretim ögrencilerinin
  internet kullanim aliskanliklarini belirlemek
  amaciyla bir arastirma planlansin. Burada her
  ilkögretim okulu bir küme kabul edilir. Ildeki
  tüm ilkögretim okullari listesinden rastgele
  yeterli sayida (Minimum 10) okul örnekleme
  alinir. Veriler, bu okullardaki ögrencilerden
  toplanir. Sonuçlar Ildeki tüm ilkögretim
  okullarina genellenir.

14
Küme Örnekleme

• -
• X

X - XX
X - -X
X - - -

• -
• X --

X -
X X XX
X - - -
X - -X

• -

Oransiz
15
Oranli Küme Örnekleme

• Internet kullaniminin sosyo-ekonomik düzeylerle
  ilgili oldugu düsünülürse seçim yapilmadan önce
  bu açidan okullar alt evrenlere ayrilir ve alt
  evrenlerden belli oranda okul yine rastgele
  örneklem grubu olarak seçilir.

16
Küme Örnekleme
X - XX
X X XX
X - -X
X - - -

• -

X - - -

• -
• X --

• -
• X

X - -X
X -
Oranli