Verplichte practica natuurwetenschappen

1
Verplichte practica natuurwetenschappen
Materie, energie en leven

1. Microscopisch onderzoek van cellen
2. Galvanische cellen bouwen van verschillende
   cellen met verschillende metaalkoppels, meten van
   de bronspanning
3. Wet van Ohm

2
Verplichte practica natuurwetenschappen
Gezondheid en voeding

1. Voorbeeld Concentratie van azijnzuur bepalen in
   tafelazijn

3
Practica natuurwetenschappen
Twee vrij te kiezen practica
Totaal zes practica voor de derde graad!
4
Geluid heeft een medium nodig
Verbind twee blikken dozen met een touw. Het
touw wordt stijf gespannen tussen de twee blikken
dozen.
Je hebt een primitieve telefoon gebouwd. Het
touw is het medium.
5
Geen geluid zonder medium
Plaats een wekker onder een stolp en zuig de
lucht weg met een vacuümpomp.
de wekker loopt af maar er is geen geluid.
6
Grenzen van het zichtbare licht
7
Golflengte van rood licht l 700 nm
Vergelijk de draaisnelheid van de vleugeltjes als
de radiometer van Crookes belicht wordt met
resp. rood licht en UV-licht
Rood licht doet het molentje draaien.
8
Golflengte van blauw licht l 500 nm

• Verduister het lokaal.
• Belicht een lichtgevoelige plaat met resp.
• rood licht
• en
• blauw licht
• Doof de lichtbron.

De plaat licht op na belichting.
9
Optische witmakers
Benodigdheden een zwarte trui, een
UV-lamp Werkwijze Belicht een gewassen zwarte
trui met UV-licht.
Waarneming Op de trui zie je kleine
fluorescerende stippen.
10
Werking van sunblock onderzoeken
http//www.thuisexperimenteren.nl/science/sunblock
/zonnebrandcreme.htm

• Experiment Experimenteel zonneproducten
  vergelijken
• Benodigdheden
• Een strook papier, een fluorescerende stift,
  zonneproducten (total block, beschermingsfactor
  3), aftersun, glycerine
• Werkwijze
• Trek met de stift twee dikke strepen op het
  papier.
• Breng op één van de strepen verschillende
  zonneproducten aan.
• Verduister het lokaal en maak een foto.
• Bekijk het resultaat op de foto.

11
Wat stel je vast?Het fluorescerend effect treedt
niet op bij zonneproducten met een zekere
beschermingsfactor
12
Fluorescentie van tonic

• Benodigdheden
• Tonic, keukenzout, UV-lamp
• Werkwijze
• Bekijk de kleur van de tonic
• Verduister het lokaal en richt een UV-lamp op de
  tonic.
• Wat neem je waar i.v.m. de kleur?

Waarneming Onder UV licht en in het donker
verschijnt er een blauwe fluorescerende kleur.
13
Zijn alle zuren even sterk?
Benodigdheden Azijnzuuropl. (1 M), HCl-opl. (1
M), bakpoeder, twee flesjes of erlenmeyers,

• Werkwijze
• Doe eenzelfde hoeveelheid bakpoeder in elke
  ballon.
• Meet eenzelfde hoeveelheid HCl-oplossing en
  CH3COOH-oplossing, telkens 1mol/liter af en giet
  in de flesjes of erlenmeyers.
• Bevestig de ballonnen aan de erlenmeyers.
• Laat gelijktijdig de inhoud van de ballonnen in
  de erlenmeyers terechtkomen.
• Neem waar dat de ballon zich het snelst vult in
  de opstelling met het sterke zuur.

HCl
14
Het azijnzuurgehalte in tafelazijn in acht
stappen bepalen
Stap 1
Doe met behulp van een meetspuitje 1 ml azijn in
een erlenmeyer en voeg 10 ml water toe.
15
Het azijnzuurgehalte bepalen
Stap 2
Voeg een paar druppels fenolftaleïne-indicator
toe.
16
Het azijnzuurgehalte bepalen
Stap 3
Neem een zuiver meetspuitje. Vul het met
NaOH-oplossing 0,10 mol/l en lees het beginvolume
af. ............... ml.
17
Het azijnzuurgehalte bepalen
Stap 5
Kwispel de erlenmeyer om alles goed te mengen.
18
Het azijnzuurgehalte bepalen
Stap 6
Als de oplossing nog geen kleur heeft, herhaal
dan 4 en 5 totdat er wel een fuchsia kleur
zichtbaar wordt.
19
Het azijnzuurgehalte bepalen
Stap 7
Stop de toevoeging van NaOH-oplossing als er een
blijvende fuchsia kleur ontstaat.
20
Het azijnzuurgehalte bepalen
Stap 8
Lees het eindvolume in de injectiespuit af.
............ ml. Het toegevoegde volume
NaOH-oplossing is dus ................. ml.
21
Bepaling van het gehalte calciumcarbonaat in
maagtabletten
22
Experiment Clinistix
Benodigdheden Clinistix , 0,02 M
glucose-opl., 0,02 M sucrose-opl., 0,02 M
lactose-opl., 0,5 M HCl-opl., 0,5 M
NaOH-opl.,gedeïoniseerd water (70 C)

• Werkwijze
• Steek een teststrookje in volgende oplossingen
• een glucoseoplossing (0,02 mol/l)
• een sucroseoplossing (0,02 mol/l)
• een lactoseoplossing (0,02 mol/l)
• een zuuroplossing (HCl 0,5 mol/l gedurende 2
  minuten) en daarna in een glucoseoplossing
• een base-oplossing (NaOH 0,5 mol/l gedurende 2
  minuten) en daarna in een glucoseoplossing
• gedurende 2 minuten in gedeïoniseerd water op een
  temperatuur van 70C en daarna in een
  glucoseoplossing

23
Experiment Clinistix (vervolg)
Waarneming en verklaring De Clinistix reageert
alleen met glucose. Zuren en basen vernietigen
het enzym op de teststrook. Ook hoge temperaturen
zijn nefast voor de werking van het enzym.
24
Experiment Hoe werkt Maalox?

• Benodigdheden
• Een horlogeglas, HCl-opl 0,01 M, indicatorpapier
• Werkwijze
• Doe een weinig HCl-opl in het horlogeglas.
• Meet de pH van de HCl-opl. met een stukje
  indicatorpapier.
• Voeg een beetje vloeibare Maalox toe, roer.
• Meet de pH opnieuw.

Waarneming en verklaring De pH moet stijgen.
Door toevoegen van Maalox wordt de oplossing
minder zuur.
25
Experiment Hoe werkt zuurstofwater?

• Benodigdheden
• Een erlenmeyer (100 ml), 20 ml waterstofperoxide
  3 , een spatel, mangaandioxide, een gloeiende
  houtspaander
• Werkwijze
• Doe de waterstofperoxide in de erlenmeyer.
• Voeg met de spatel een beetje mangaandioxide toe.
• Breng een gloeiende houtspaander in de
  erlenmeyer.

Waarneming en verklaring Na het inbrengen van
het mangaandioxide begint het reactiemengsel te
bruisen (exotherm). De gloeiende houtspaander zal
ontvlammen. Dit duidt op het vrijkomen van
zuurstofgas.
26
mm en het verval van atomen
Opdracht Simuleer het verval van atomen met
behulp van mms en stel dit verval grafisch voor
op millimeterpapier.

• Benodigdheden mm snoepjes (50 per groepje
  leerlingen), een afsluitbare plastic zak,
  grafiekpapier
• Werkwijze
• Doe 50 mm snoepjes in de plastic zak, sluit de
  zak en schud zachtjes (10 s)
• Giet de snoepjes uit en tel de snoepjes met de
  mm kant naar boven. Dit zijn de vervallen
  atomen. Vul het aantal in de tabel in.
• Doe de snoepjes met de mm kant naar beneden
  terug in de plastic zak. Herhaal 1. en 2.
• Vul de tabel verder aan.
• Zet de gegevens in een grafiek.