Slayt 1

1

Sunuindir.blogspot.com
ÜÇ KITAYA HÜKMEDEN GÜÇ
OSMANLI DEVLETI
2

OSMANLI SULTANLARI
3
OSMANOGULLARI EGEMENLIK SAHASI
4
KURULUS DÖNEMI 1299-1453
Osmanli Devleti'nin Genel Özellikleri
5
Osmanli Devleti'nin Genel Özellikleri

• Osmanli tarihi, Anadolu Türkiye tarihinin 4.
  dönemini olusturur.
• Türk devletleri içinde en uzun süre yasayan ve en
  genis sinirlara ulasanidir.
• Türk Devletleri içinde merkezi otoritesi en güçlü
  olanidir.
• Kültür ve uygarlik alaninda en çok ilerleyen Türk
  Devleti'dir.
• Mutlak egemenlik haklarini hükümdar kullanir.
  Ancak, I. Ahmet dönemine kadar veraset yasasi
  belirgin degildir.
• Seriat hukuku ile yönetildiginden Teokratik,
  mutlak egemenlik haklarini hükümdar
  kullandigindan Monarsik devlet yapisi görülür.
• Fetih temeline dayandigindan askeri, etnik yapi
  çesitli oldugundan çok uluslu bri
  imparatorluktur.
• Fetih politikasi, dinsel (cihat) ve ekonomik
  (ganimet) amaçli olmustur.

6
(No Transcript)
7
Osmanlilarin Kökeni

• 1243 Kösedag Savasi'ndan sonra Anadolu'da Mogol
  hakimiyeti basladi.
• Bu tarihten önce Kayi Boyu, Anadolu Selçuklu
  Sultani I. Alaaddin Keykubat zamaninda Anadolu'ya
  gelmisti.
• Kayi Boyu Anadolu'ya ilk geldiginde basinda
  Ertugrul Gazi bulunmaktaydi.
• Anadolu Selçuklu Sultani tarafindan Kayi Boyu'na
  Sögüt ve Domaniç kislak olarak verildi.

8
(No Transcript)
9
Kurulus Sirasinda Anadolu ve Çevresi

• Kayi boyu Sögüte geldiginde Anadolu'da Beylikler
  dönemi baslamisti.
• Anadolu Selçuklu Devleti henüz yikilmamis fakat
  Ilhanli Devleti'nin egemenligi altina girmisti.
• IV. Haçli seferi sirasinda Istanbul'dan kaçan
  Rumlar Karadeniz Bölgesi'nde Trabzon Rum
  Devleti'ni kurmustu.
• Bati Anadolu ve Marmara Bölgesi Bizans
  hakimiyetindeydi.
• Mogol istilasi nedeniyle Anadolu'ya Türkmen akini
  baslamisti.
• Türkmen göçleri sonunda Anadolu'daki Hristiyan
  nüfus azaldi, Hristiyanlar sehirlere yerlesti.
• Ege, Marmara ve Dogu Karadeniz'de Rumlar, Kayseri
  ve Sivas'ta Mogollar, Çukurova ve Dogu Anadolu'da
  Ermeniler yasamaktaydi.
• Anadolu'nun Kuzey Dogu'sunda Altinordu Devleti
  hüküm sürmekteydi.
• Dogu Anadolu ve Iran Bölgesi'nde Ilhanlilar
  bulunmaktaydi.
• Trakya Bölgesi ve Marmara'nin güneyi ile Bati
  Anadolu'da Bizans egemendi.
• Yakin Dogu'da en önemli siyasi güç Memlük Devleti
  idi.
• Balkanlar'da derebeylik rejimi ile yönetilen,
  Sirp Kralligi, Bulgar Kralligi, Arnavut Beyligi,
  Macar Kralligi, Eflak ve Bogdan Beylikleri, Mora
  Despotlugu, Bosna ve Hersek Beylikleri, Erdel
  Beyligi bulunmaktaydi.

10
(No Transcript)
11
Osmanli Devleti'nin Büyüme Nedenleri

• Islam dini ve Islam dininin öngördügü cihat
  inanci.
• Türkmen desteginin alinmasi ve beyliklerle iyi
  geçinilmesi.
• Anadolu'ya gelen Türkmenlerin fethedilen yerlere
  yerlestirilmesi yani düzenli iskan politikasi
• Balkanlardaki düzensiz siyasi birlik ve
  Bizans'taki taht kavgalari.
• Yetenekli ve deneyimli yöneticilerin is basina
  geçmesi.
• Merkezi otoritenin güçlü olmasi.
• Fethedilen bölgelerde halka karsi adil
  davranilmasi ve dinsel hosgörünün olmasi.

12
(No Transcript)
13
OSMAN BEY
OSMAN BEY
14
Osman Bey Dönemi (1299-1326)

• Ertugrul Gazi'nin 1281 yilinda ölümü üzerine
  boyun basina Osman Bey geçti.
• 1299 tarihinde Osmanli Beyligi'nin bagimsizligini
  ilan etti. Bu tarih Osmanli Devleti'nin kurulus
  tarihi olarak kabul edilir.
• Osman Bey, Yenisehir, Karacahisar, Yarhisar,
  Bilecik, Mudurnu ve Inegöl'ü aldi.
• Osman Bey'e en büyük destegi Anadolu ahileri ve
  Türk beyleri sagladi.
• Bölgede bulunan Bizans tekfurlarina karsi büyük
  basarilar kazandi.
• 1308 tarihinde Koyunhisari'nda Bizans ile ilk
  savas yapildi ve basari saglandi.
• UYARI 1308'de Anadolu Selçuklulari'nin yikilisi
  üzerine Osman Bey Ilhanlilar'a bagliligini
  bildirdi. Bu dönemde ilk defa para basildi.
• 1281 yilinda Karacahisar'i ele geçirdi.
• 1320 tarihinden itibaren ordunun basina Orhan Bey
  geçti.
• Orhan Bey 1326'da Bursa'yi kusatti.
• Sehir ele geçirildigi gün Osman Bey öldü.

15
KURULUS YILLARI BEYLIKLER DÖNEMI
16
Orhan Bey Dönemi (1326-1362)

• Orhan Bey 1324 tarihinde Osmanli Beyligi'nin
  basina geçti.
• Bursa sehir alinarak baskent yapildi.
• 1329'da Iznik üzerine yürüdü ve Bizans ile
  yapilan Maltepe Savasi'nda Iznik ele geçirildi.
• Kocaeli Yarimadasi'nin fethi tamamlandi.
• 1342'de Ulubat ve Mihaliç Kaleleri alinarak
  Karesiogullari ile komsu olundu.
• Ilk Osmanli donanmasi bu dönemde kuruldu.
• Ilk defa 1353 tarhinde Rumeli'ye geçildi.
• Marmara'nin kuzey ve bati kesimlerinin fethi
  tamamlandi.
• Gelibolu'nun tamami, Malkara ve Kesan ele
  geçirildi.
• Ilk defa divan teskilati kuruldu. Ilk vezir de bu
  dönemde atandi.
• Ilk Kaptan-i Derya (Karamürsel Pasa) bu dönemde
  atandi.

17
ORHAN BEY
ORHAN BEY
18
(No Transcript)
19
ORHAN BEY DÖNEMI
20
I.MURAT
I.MURAT
21
I. Murat Dönemi (1362-1389)

• I. Murat kardeslerini öldürerek tahta geçen ilk
  Osmanli padisahidir.
• 1362 yilinda Sazlidere Savasi ile Bizans
  ordularini yenerek Edirne'yi fethetti.
• Gümülcine ve Filibe alinarak Bizans'in
  Balkanlarla olan baglantisini kesildi.
• Bu durum Balkan uluslarinin Osmanli'ya karsi
  birlesik haçli ordusu olusturmalarina sebep oldu.
• UYARI 1364 yilinda olusturulan bu Haçli ordusu
  tarihte Osmanli Devleti'ne karsi olusturulan ilk
  Haçli ordusudur.
• 1364 tarihinde Sirp Sindigi savasi ile Haçli
  ordusu bozguna ugratildi.
• Bu savas ile Balkanlar'da Macar etkisi kirildi.
• 1371'de Sirplarla Çirmen Savasi yapildi ve
  Sirplar bozguna ugratildi.
• 1389 tarihinde ikinci bir Haçli ordusu Osmanli
  Devleti'ne saldirdi.
• 1389 tarihinde Kosova Savasi ile Haçli ordulari
  ikinci kez yenildi.
• Anadolu'da Germiyanogullari'ndan Kütahya, Simav
  ve Tavsanli çeyiz olarak alindi.
• Ankara ele geçirildi.
• Çandarli Halil'in teklifi ile Yeniçeri Ocagi'nin
  temeli atildi. Ilk defa devsirme sistemi
  uygulanmaya baslandi.
• Timar sistemi olusturuldu.
• Rumeli Beylerbeyligi kurularak, merkeze bagli
  eyalet sistemi olusturuldu.

22
I.MURAT DÖNEMI
23
I. Bayezit (Yildirim) Dönemi (1389-1402)

• Beyliklerler mücadele ederek Anadolu'nun siyasi
  birligini sagladi.
• Istanbul iki kez kusatildi fakat basari
  saglanamadi.
• Ilk kusatmada Bizans Avrupa'dan yardim istedi ve
  Haçli ordusu harekete geçti.
• 1396 Nigbolu Savasi ile Haçli ordusu bozguna
  ugratildi.
• UYARI Bu savas sonunda Misir'da bulunan Abbasi
  Halifesi I. Mütevekkil, Yildirim Bayezit'e
  gönderdigi mektupta ona "Sultan-i Iklim Rum" diye
  hitap etmistir.
• Bu savasla Bulgaristan ele geçirildi, Eflak ve
  Bosna Osmanli Himayesine girdi.
• Ikinci Istanbul kusatmasi sirasinda Bogaz'in
  Anadolu yakasina Güzelcehisar da denilen Anadolu
  Hisari insa edildi.
• Bu kusatma Timur'un Anadolu topraklarina girdigi
  haberi üzerine kaldirildi.

24
I.BAYEZIT
I.BAYEZIT
25
I. Bayezit (Yildirim) Dönemi (1389-1402)

• Ankara Savasi'nin
  Nedenleri
• 1. Timur'un cihan hakimi olma amaciyla büyük bir
  imparatorluk kurmak istemesi
• 2. Timur'un, Çin'e yapacagi seferde Bati'da güçlü
  bir devlet birakmak istememesi.
• 3. Ahmet Celayir ve Kara Yusuf'un Osmanli
  Devleti'ne siginmasi
• 4. Türkmen Beylerinin Timur'a siginmasi ve
  Beylerin Timur'u kiskirtmasi.
• Ankara Savasi
  (1402)
• Timur, 1402 yilinda Anadolu'ya girerek, Sivas'i
  aldi.
• Yildirim Bayezit ve Timur Çubuk Ovasi'nda
  karsilasti.
• 1402 yilinda meydana gelen Ankara Savasi'nda
  Osmanli ordusu yenildi ve Yildirim Bayezit esir
  düstü.
• Ankara Savasi'nin
  Sonuçlari
• 1. Yildirm Bayezit Timur'a esir düstü ve esaret
  altinda öldü.
• 2. Anadolu'da Türk birligi bozuldu ve beylikler
  yeniden kuruldu.
• 3. Bati'ya olan Türk ilerleyisi yavasladi ve
  Istanbul'un fethi gecikti.
• 4. Bizans Imparatorlugu geçici bir süre de olsa
  kendini toparlama firsati buldu.
• 5. Fetret Dönemi basladi.

26
Yildirim Bayezit döneminde devletin sekli
27
Fetret Devri (1402-1413)

• I. Bayezit'in ogullarindan Süleyman Rumeli'de,
  Musa Bursa'da, Isa Balikesir'de ve Mehmet de
  Amasya'da hükümdarligini ilan etti.
• Kardesler arasinda taht kavgasi basladi ve
  Anadolu'nun siyasi birligi sarsildi.
• Mehmet Çelebi 1413'te kardeslerini ortadan
  kaldirarak Osmanli tahtina geçti.
• Osmanli Devleti, 11 yil süren Fetret Devri'nde,
  saglam devlet örgütü ve yerlesmis sosyal kurumlar
  sayesinde yikilmaktan kurtuldu.
• UYARI Fetret Devri'nde Musa Çelebi Istanbul'u
  kusatti.

28
Ankara savasindan sonra Anadolunun sekli
29
I.MEHMET
I.MEHMET
30
I. Mehmet (Çelebi) Dönemi (1413-1421)

• Anadolu'da siyasi birligi yeniden sagladi.
• Aydinoglu Beyligi'nden Izmir'i aldi.
• Karamanoglu Beyligi'nden Aksehir ve Beysehir'i
  geri aldi.
• Candaroglu Beyligi'ni de ortadan kadirdi.
• Eflak Beyi'ni yenerek bu beyligi hakimiyeti
  altina aldi.
• UYARI Fetret Devri'nde Osmanli Devleti'nin
  Balkanlar'da toprak kaybetmemesinin nedeni
  Balkanlar'da izledigi hosgörü politikasidir.
• Batinilik mezhebini yaymaya çalisan Seyh
  Bedrettin Mahmut'un müritlerinden Börklüce
  Mustafa ve Torlak Kemal ile birlikte isyan etti.
  Fakat isyan bastirildi.
• 1420'de Mustafa Çelebi isyan etti.

31
Çelebi Mehmet döneminde devletin sekli
32
2.MURAT HAN
2.MURAT HAN
33
II. Murat Dönemi (1421-1444/1446-1451)

• Bizans'in destekledigi Mustafa Çelebi
  hükümdarligini ilan etti fakat 1422 yilinda
  yakalanarak öldürüldü.
• Istanbul'u kusatti fakat kardesi Çelebi
  Mustafa'nin isyani sonucu, kusatma yarim
  birakildi.
• Mentesogullari, Candarogullari, Aydinogullari ve
  Taceddinogullari Beyliklerine son verdi.
• Germiyanoglu Yakup Bey, oglu olmadigi için
  topraklarini Osmanli Devleti'ne vasiyet etti.

34
II. Murat Dönemi

• Osmanli-Venedik Savasi (1425-1430)
• Ankara Savasi'ni firsat bilen Bizanslilar,
  Eflaklar, Arnavutlar ve Sirplar, Osmanli aleyhine
  harekete geçmisti.
• Osmanli Devleti'nin Adriyatik ve Ege'nin Bati
  kiyilarina sarkmasi, Venediklilerin isine
  gelmiyordu.
• Osmanli Devleti de Balkanlar'da daha güvenli
  ilerleyebilmek için Venediklilerin elinden
  Selanik'i geri almak istiyordu.
• 1425-1430 yillari arasinda meydan gelen savasta
  Osmanli Devleti Selanik, Yanya ve Serez'i ele
  geçirdi.
• Orta ve Güney Arnavutluk'ta Osmanli egemenligi
  saglanmis oldu.
• 1444 yilinda Osmanli ordusu Haçlilara karsi
  yenilgiler aldi.
• Osmanli Devleti, 1444 yilinda kendi lehine
  olmayan Edirne Segedin Antlasmasi'ni imzaladi.

35
II. Murat Dönemi

• II. Kosova Savasi (1448)
• 1444 Varna yenilgisinden sonra yeni bir haçli
  ordusu olusturuldu.
• Jan Hunyad önderligindeki Haçli ordusu Mora
  seferine çikmis bulunan II. Murat'in ordusuna
  saldirdi.
• 1448 tarihinde meydana gelen Kosova Savasi'nda
  Haçli Ordusu bozguna ugratildi.
• Balkanlardaki Osmanli hakimiyeti kesin olarak
  saglanmis oldu.
• Bu tarihten itibaren, Avrupalilar, Osmanli
  Devleti'ne karsi bir daha Haçli ordusu olusturma
  cesareti bulamadi.
• Bu tarihten sonra Avrupalilar sürekli savunmada
  kalmis, Osmanli saldiran taraf olmustu.
• UYARI Bu savas Miryakefalon ve Büyük Taarruzla
  benzerlik gösterir.

36
II.MURAT DÖNEMI
37
Osmanli Beyligi küçük bir uç beyligi olmasina
ragmen, önünde ilerleyebilecegi fetih, gaza ve
cihat yapabilecegi bir Bizans ve Balkanlarin
bulunmasi nedeniyle, kisa sürede bir büyük devlet
haline gelebilmistir. Yalnizca bu bilgilere göre,
Osmanli beyliginin büyümesini saglayan etkenler
arasinda asagidakilerden hangisi gösterilemez? A)
Din unsuru B) Cografi konum C) Fetih
politikasi D) Sinirda bulunmasi E) Merkeziyetçi
yönetim
38
I. Mehmet (Çelebi) - Kardesler arasindaki
saltanat mücadelesine son verdi. - Bizansla
savasti. -Saruhanogullarina son verip, Aydin ve
Menteseogullari ni Osmanliya bagladi. - Düzmece
Mustafa ve Seyh Bedrettin isyanlarini
bastirdi. Yukaridaki bilgilere bagli olarak 1.
Mehmet (Çelebi) zamaninda asagida verilenlerden
hangisi hakkinda bir çalisma yapilmamistir? A)
Dönemin güçlü devletleriyle mücadele etme. B)
Siyasi birligi saglama C) Iç karisikliklari
önleme D) Anadolu Türk birligini saglama E)
Ticareti canlandirma
39
Osmanli Devleti bir yandan Bizansla mücadele
ederken diger yandan halkin ihtiyaçlarinin
karsilandigi kervansaray, han, kilise gibi
eserlerin korunmasina özen göstermistir. Yukaridak
i bilgiye göre Osmanli Devletinin amaçlari
arasinda asagidakilerden hangisi gösterilemez? A)
Toplumdaki inanç farkliliklarini ortadan
kaldirmak B) Kültürel ve ekonomik yapiyi
güçlendirmek C) Sosyal adaleti saglamak D) Siyasi
gücünü artirmak E) Sinirlarini genisletmek.
40
Osmanli Devletinin Kurulus döneminde ilk
eyaletlerin kurulmasi Yükselme döneminde
sayilarinin artmasi asagidakilerden hangisinin
bir sonucudur? A) Osmanlinin Bizansa yakin
kurulmasinin B) Önemli ticaret yollarinin ele
geçirilmesinin C) Doguda basarili savaslarin
yapilmasinin D) Türk nüfusunun artmasinin E)
Devletin sinirlarinin genislemesinin
41
Osmanli Devletinin Kurulus ve Yükselme
döneminde taht kavgalarina karisan bazi
sehzadelerin baska devletlere siginmasi
nedeniyle, bu devletlere vergi ödemek durumunda
kaldigi görülmüstür. Bu devletlerden daha güçlü
olmasina ragmen Osmanli Devletinin vergi
ödemesinin en önemli nedeni asagidakilerden
hangisidir? A) Bati ülkelerinin tepkisinden
çekinilmesi. B) Ülkede iç karisikliklarin
yasanmasini önleme düsüncesi C) Ticari
iliskilerin devaminin istenmesi D) Savasin göze
alinamamasi E) Haçli ittifakinin önlenmek
istenmesi
42
Osmanli Devletinin Ankara Savasinda yenilmesi
üzerine I. Siyasi varliklarina önceden son
verilmis olan bazi Anadolu Türk beylikleri
yeniden kurulmus. II. Osmanli topraklari
sehzadeler arasinda paylastirilmis. III. Bizans
ve Balkanlar bir süre için de olsa
rahatlamistir. Bu gelismelerden hangileri Osmanli
siyasi birliginin bozuldugunun kesin kaniti
olarak gösterilebilir? A) Yalniz 1 B)
Yalniz II C) Yalniz III
D) I ve II
E) II ve III
43
Yildirim Beyazid döneminde Anadoluda I.
Aydinoglu Isa Beyin teslim olmasi II. 1390da
Menteseogullari ve Saruhanogullarina son
verilmesi III. 1391de önce Hamitogullari sonra
Karamanogullarinin Osmanliya baglanmasi gibi
gelismelerin amaci asagidakilerden hangisine
yönelik oldugu söylenebilir? A) Siyasi birlik
saglamaya B) Kültür birligini olusturmaya C)
Fetihlerle Islamiyeti yaymaya D) Dil birligini
saglamaya E) Anadoluyu Türklestirmeye
44
Osmanli Devletinin Ilk dönemlerinde, Anadolu
Beylikleriyle dostluk iliskileri kuruldugu
görülür. Ancak Yildirim Beyazit Anadolu
Beyliklerine son vererek Anadolu Türk birligini
büyük ölçüde saglamistir. Bu durum Osmanli
Devleti ile ilgili asagidakilerden hangisinin
göstergesi olamaz? A) Dis politikasinda
degisiklik oldugunun B) Egemenlik alanlarinin
genislediginin C) Merkezi otoritenin
zayifladiginin D) Ülke nüfusunun arttiginin E)
Yönetimde yeni yöntemlerin ortaya çiktiginin
45
Fatih Sultan Mehmet zamaninda - Pontus Rum
Imparatorlugunun elinden Trabzon -
Cenevizlilerin elinden Amasra -Isfendiyarogullarin
in elinden Sinop alinmistir. Fatihin bu
gelismelerle ulasmak istedikleri arasinda
asagidakilerden hangisi gösterilemez? A)
Anadoluda siyasi birlik saglamak B) Veraset
sistemini degistirmek C) Karadenizde etkili
olmak D) Anadolu limanlarini ele geçirmek E)
Anadolunun tamamen Türklesmesini saglamak
46
Osmanli Sultani II. Mehmet (Fatih) Istanbulu
alinca Ortadokslarin dini lideri olan Fener Rum
Patrikinin Moskovaya gidecegi duyumunu aldi.
Bunun üzerine hediyeler ve güvencelerle Patriki
Istanbulda kalmaya ikna etti ve Fener Rum
Patriginin korunmasini da üzerine aldi. Bu
duruma bakilarak II. Mehmetin nasil bir
uygulamadan yana oldugu söylenebilir? A) Yeni bir
devlet düzenini kurma B) Dini kurallara daha çok
önem verme C) Hiristiyan vatandaslarla
müslümanlari kültür yönünden birlestirme D)
Ortadokslari himayesine alarak Avrupa Hristiyan
birligini bölme E) Devsirme sistemini yerlestirme
47
1533 yilinda Avusturya ile yapilan antlasmada
baris süresi Avusturyanin arzusuna
birakilmistir, Bu durum asagidaki yargilardan
hangisinin bir göstergesidir? A) Osmanli
Devletinin antlasma sartlarina uymayacaginin B)
Osmanli Devletinin siyasi açidan Avusturyadan
üstün oldugunun C) Avusturyanin yapilari her
antlasmayi kisa sürede bozdugunun D) Kanuninin
kisa bir süre sonra Avusturya seferine çikmayi
düsündügünün E) Osmanlinin uzun süreli bir baris
istemediginin
48
Sokullu Mehmet Pasa döneminde görülen
asagidaki gelismelerden hangisi, ileriki
dönemlerde Osmanli devletinin ekonomik durumu
üzerinde olumsuz gelismelere zemin
hazirlamistir? A) Sakiz Adasinin alinmasi B)
Ingiltere ile kapitülasyon antlasmasi
yapilmasi C) Kibris Adasinin alinmasi D) Fasin
Osmanli egemenligini kabul etmesi E) Süveys Kanal
projesinin düsünülmesi
49
Fatih Sultan Mehmet Döneminde, I. Istanbulun
fethedilmesi II. Balkanlara egemen olunmasi III.
Kirim Hanliginin Osmanli Devletine
baglanmasi IV. Karamanogullari Beyliginin Osmanli
topraklarina katilmasi gelismelerinden hangileri
Ipek yolu ticaretini kontrol altina alma amacina
yöneliktir? A) I ve II B) I ve III
C) II ve III
D) II ve III E) III ve IV
50
Osmanli Devletinin XV. ve XVI. yüzyillarda
Dogu ticaret yollarinin ele geçirilmesine önem
vermesinin amaci asagidakilerden hangisidir? A)
Denizlerde hakimiyet kurmak B) Devletin
gelirlerini artirmak C) Karada ve denizlerde
nüfuz alanlari olusturmak D) Islam dünyasinin
lideri olmak E) Dis iliskileri gelistirmek
51
1533te Osmanli Devleti ile Avusturya arasinda
yapilan Ibrahim Pasa Antlasmasinda -Avusturya
krali, Osmanli sadrazamina denk sayilacak -
Osmanli padisahi, Avusturya kralina yazdigi
mektuplarda küçügüm diye hitap
edecektir. maddelerinin bulunmasi iki devlet
arasinda asagidaki savas türlerinden hangisinin
bulunduguna bir örnektir? A) Sinirli savas B)
Genel savas C) Ekonomik savas D) Psikolojik
savas E) Teknolojik savas
52
Osmanli Devletindeki uygulamalardan bazilari
sunlardir I. Egemenlik hakkinin hanedanin kiz
çocuklarina taninmamasi II. Tahta geçme hakkinin
Osmanli hanedanindan erkek çocuklara ait
olmasi III. Sehzadelerin sancaklara vali olarak
gönderilmesi IV.Egemenlik hakkinin Osmanli
hanedani içerisinde en büyük ve akli selim olana
verilmesi Bu uygulamalarin hangilerinde
padisahlarin deneyim kazanarak tahta çikmalarini
saglama amaci vardir? A) Yalniz I B)
Yalniz II C) Yalniz III
D) I ve IV
E) II ve III
53
- Osmanli Devletinde kadilar görev bölgelerinde
yargi, hem de idari islere bakmislardir. Kadilarin
I. Fiyatlari denetlemek II. Belediye islerini
yürütmek III. Sefer sirasinda ordunun malzeme
ihtiyacini karsilamak IV. Halk arasindaki
davalara bakmak gibi görevlerinden hangileri adli
niteliklidir? A) Yalniz II B)
Yalniz IV C) II ve III
D) II ve IV
E) I, II ve III
54
Osmanli Devletinde ekonominin temeli tarimsal
üretime dayali idi. Bu nedenle tarimsal üretimin
sürekliligi ve artisi çok önemli
idi. Asagidakilerden hangisi, Osmanli Devletinin
üretimin azalmasini önlemek amaciyla yaptigi
uygulamalardan biridir? A) Çiftbozan vergisi
almak B) Iltizam uygulamasini yayginlastirmak C)
Ayanlar ile mücadele etmek D) Avariz vergisini
sürekli hale getirmek E) Lonca örgütleri kurmak
55
Timarli sipahiler mülkiyeti devlete, isletme
hakki timar sahiplerine ait olan topraklardan
elde edilen gelir karsiligi beslenen
askerlerdir. Buna göre I. Askerlik ve ekonominin
birbirine bagli oldugu II. Ordunun devlet
yönetimine karistigi III. Özel mülkiyet fikrinin
yayginlastigi yargilarindan hangilerine
ulasilabilir? A) Yalniz I B) Yalniz
II C) I ve II
D) I ve III
E) II ve III
56
Bugünkü Bakanlar Kurulu ile ayni görevi üstlenen
Osmanli Divani ile ilgili olarak verilen I.
Devlet islerini yürütmesi II. Atanmis
görevlilerden olusmasi III. Önemli konularda
toplanmasi IV. Kararlarda son sözün padisaha ait
olmasi V. Padisahin baskanliginda
toplanmasi gibi özelliklerinden hangileri,
Divanin kesin karar alma organi olmadiginin
tartismasiz kanitidir? A) Yalniz IV
B) I ve II C) II ve
III D) III ve IV
E) IV ve V
57
Osmanli Devleti Dirlik Sisteminde - Toprak
mülkiyetini devlet tekeline almistir. - Isletme
hakkini belli vergiler karsiliginda halka
birakmistir. - Topragi bos birakanlardan isletme
hakkini aldigi gibi, cezai vergiler de
uygulamistir. - Bu topraklarin vergi gelirlerini,
bulunduklari bölgelerdeki memur ya da timarli
sipahilere maas karsiligi olarak tahsis
etmistir. Sadece bu bilgiler dikkate alindiginda,
Dirlik Sisteminin asagidakilerden hangisine
yönelik bir amaç tasidigi söylenemez? A) Üretimin
sürekliligine B) Devlet - halk iliskilerinin
düzenlenmesine C) Devlet denetiminin
saglanmasina D) Egitim kurumlarinin giderlerinin
karsilanmasina E) Tarim ekonomisinin
gelistirilmesine
58
I. Kisiler arasindaki anlasmazliklari Islam
hukukuna göre çözmek II. Miras, ticaret ve nikah
isleriyle ugrasmak III. Merkezden gelen emirleri
kaza halkina, halkin isteklerini ise merkeze
iletmek IV. Vergilerin düzenli ve adaletli bir
sekilde toplanmasini saglamak Osmanli Devletinde
kadilarin yukaridaki görevlerinden hangileri
onlarin dini temellere dayali yetkilerinin
disinda merkezi siyasi otoriteninde yetkilisi
olarak görev yaptiklarini gösterir? A) I ve II
B) II ve III
C) III ve IV
D) II ve IV E)
I ve III
59
Osmanli Devletinde mutlak ve devredilmez haklara
sahip padisahin, Osmanli hanedanina mensup olmasi
asagidakilerden hangisinin ortaya çikmasinda
dogrudan etkili olmustur? A) Egemenligin bir
aileye ait olmasinda B) Taht kavgalarinin sona
ermesinde C) Devlette söz sahibi gruplarin
olusmasinda D) Hukuk düzeninin bozulmasinda E)
Mesrutiyet rejimine geçilmesinde
60
Osmanli Devletinde davalar mahkemelerde
görüsülür ve hakim olarak kadilar görev
yaparlardi. Gayr-i müslimlerin davalarina ise
cemaat mahkemelerinde bakilir ve kendi
dinlerinin hukuk kurallarina göre kararlar
alinirdi. Bu bilgiler dogrultusunda I.
Osmanli müslüman olmayan halka hukuk alaninda
hosgörülü davranmistir. II. Osmanli ülkesinde
sadece seri hukuk uygulanmistir III. Osmanli
Devletinde hukuk birligi bulunmamaktadir IV.
Kadilar gayrimüslim halkin davalarina bakmak
istememistir. yargilarindan hangisine
ulasilabilir? A) I ve II B)
I ve III C) II ve
III D) II ve
IV E) III ve IV
61
Osmanli Devletinde Fatih Sultan
Mehmetten itibaren, ülkenin padisahin mutlak
egemenliginde oldugu anlayisi yerlesmis fakat
padisahin ölümünden sonra yerine hangi sehzadenin
geçecegi belli bir kurala baglanmamistir. Bu
durumun zaman zaman asagidakilerden hangisine
neden oldugu söylenebilir? A) Halk
ayaklanmalarina B) Sadrazam degisikliklerine C)
Komsu devletlerin saldirilarina D) Hanedan
üyeleri arasinda taht kavgalarina E) Devsirme
sisteminin uygulanmasina
62
Azinliklara kültür, egitim ve inanç
özgürlügü taniyan Osmanli Devleti, azinliklara
okul açma izni de vermistir. Ayrica birçok Avrupa
devleti de Osmanli ülkesinde çesitli yerlerde
okullar açmislardir. Buna göre Avrupa
devletleriyle ilgili asagidaki yargilardan
hangisine ulasilamaz? A) Kültürlerini yaymak
için etki alanlari, olusturmuslardir. B) Laik
egitim anlayisini Osmanli Devletine
tasimislardir. C) Osmanli Devletinde siyasi
etkinliklerini arttirmislardir. D) Osmanlinin
içislerine karismislardir. E) Kendi nüfuz
alanlarini genisletmislerdir.
63
Osmanli Devletinde fethedilen topraklarin
Nisanci tarafindan tapu - kadastro defterlerine
kaydedilmesi öncelikle asagidakilerden hangisini
gerçeklestirmeye yöneliktir? A) Topragin denetim
ve kontrolünün saglanmasini B) Müslüman - Türk
nüfusun iskan edilmesini C) Sinirlarin
genisletilmesini D) Azinliklarin devlete
bagliliklarinin artirilmasini E) Dirlik
sisteminin uygulanmasini
64
Osmanli Hazinesinin I. Ösür II. Haraç ve
Cizye III. Maden, tuzla, orman ve gümrük
gelirleri IV. Savaslarda elde edilen ganimetlerin
1 / 5i gibi gelirlerinden hangileri yalniz Seri
hukuka bagli olarak toplandigi söylenemez? A)
Yalniz I B) Yalniz II
C) Yalniz III
D) II ve IV E) II, III ve
IV
65
Osmanli Devletinde mülkiyeti devlete,
kullanim hakki halka ve vergi gelirleri hizmet
karsiligi yüksek devlet memurlari ve askerlere
verilen topraklara Dirlik Arazi denirdi. Dirlik
sahipleri elde ettikleri gelirlerle Cebelü adi
verilen atli asker beslerdi. Bu bilgilere göre
asagidakilerden hangisi, dirlik sisteminin
amaçlari arasinda gösterilemez? A) Derebeylik
(feodalite) rejiminin dogmasini önleme B) Hazine
giderlerini azaltma C) Savasa hazir bir ordu
olusturma D) Önemli görevleri hazineden para
harcamadan yerine getirme E) Köylüyü toprak
sahibi yapma
66
Osmanli Devleti, fethettigi yerlerdeki
toplumlarin gelenek ve göreneklerine karismamis,
dinlerini yasamalarina, dillerini konusmalarina
izin vermistir. Osmanli Devletinde müslüman
olmayan azinliklarin gelenek ve dini inanislarina
karisilmamis olmasi en çok asagidaki hangi amaçla
dogrudan ilgili olabilir? A) Avrupada
olusabilecek haçli ittifakini engellemek B)
Gayr-i müslim halkin devlete olan bagliliklarini
arttirmak C) Geleneksel uygulamalara son
vermek D) Islamiyeti yaymak E) Azinliklardan
orduda faydalanmak
67
Balkan toplumlarinin ulusçuluk ile
temellendirdikleri mücadeleleri Osmanli
Imparatorlugunun parçalanmasina neden olmustur.
I. Dünya Savasindan sonra Anadoluyu isgal eden
güçlere karsi basariyla gerçeklestirilen Türk
Kurtulus Savasinin temel kaynagi da ulusal
bilinçtir. Buna göre ulusal bilinç,
asagidakilerden hangisinin gerçeklesmesinde temel
neden olmustur? A) Merkezi yönetimin B)
Bagimsizlik hareketlerinin C) Sömürgecilik
yarisinin D) Demokratik yönetimlerin E) Toplumsal
güvencin
68
Atatürk, Biz kimsenin düsmani degiliz yalniz
insanligin düsmani olanlarin düsmaniyiz
demistir. Atatürkün bu sözleri asagidakilerden
hangisinin degerini ortaya koymaktadir? A)
Laikligin öneminin B) Demokratik sistemin C)
Bagimsiz devlet olmanin D) Ekonomik iliskilerde
bulunmanin E) Uluslararasi barisi korumanin
69
Demokratik bir devlette görülen I. Seçmen
yasinin düsürülmesi ve milletvekili sayisinin
artmasi II. Kadinlara seçme ve seçilme hakkinin
taninmasi III. Milli ekonomi kurularak yerli mali
kullanimina önem verilmesi gibi uygulamalardan
hangisi veya hangileri, halkin yönetime
katilimini artirir? A) Yalniz I
B) Yalniz II
C) Yalniz III
D) I ve II E) II
ve III
70
Ulusal egemenlik demokrasinin vazgeçilmez temel
ögelerinden biridir. Asagidakilerden hangisi bu
ilkeye uygun bir uygulama olabilir? A) Yasama -
yürütme ve yarginin tek elde toplanmasi B) Tek
partili sistemin benimsenmesi C) Meclis
yetkilerinin hükümet yetkilerinden daha az
olmasi D) Kadinlara oy hakki verilmemesi E)
Yetiskin her bireyin oyunu serbestçe kullanmasi
71
Halkin Özgür ve iradesini kullanarak kendi
gelecegini kendisinin belirlemesi ve seçtigi
temsilciler araciligiyla yönetime hakim
olmasidir. Yukaridaki tanim asagidakilerden
hangisinin dogrudan açiklayicisi olamaz? A) Milli
iradenin
B) Milli Egemenligin C) Ulusal Bagimsizligin
D) Demokrasinin
E) Cumhuriyetçiligin
72
XIX. yüzyilin sonlarina dogru, Osmanli
ekonomisinin çökmesinin ve tamamen disa bagimli
duruma gelmesinin en önemli nedeni,
asagidakilerden hangisidir? A) Bagli beyliklerin
devletten kopmasi B) Siyasal alanda batililasma
çalismalarinin artmasi C) Halkin daha çok tarimla
geçinmesi D) Önemli ticaret yollarinin degismis
olmasi E) Kapitülasyonlarin genisletilmesi ve dis
borçlarin artmasi
73
II. Mesrutiyet Döneminde, I. Padisahin meclisi
kapatma yetkisi kisitlanmistir. II. Meclisteki
milletvekili sayisi artirilmistir. III. Hükümet,
Mebuslar Meclisine karsi sorumlu hale
getirilmistir. bunlardan hangileri, demokratik
bir yönetim olusturuldugunu göstermektedir? A)
Yalniz I B) Yalniz II C)
Yalniz III D) I
ve II E) I, II ve III
74
OSMANLI DEVLETI
Yükselme Dönemi
Yükselme Dönemi
75
(No Transcript)
76
FATIH SULTAN MEHMET HAN

• Istanbul'un Fethi (1453)
• Istanbul'un Fethinin Nedenleri
• 1. Osmanli toprak bütünlügünün saglanmak
  istenmesi
• 2. Bizans'in Balkanlar'da bulunan Osmanli
  topraklarina asker sevkinin engellenmek istenmesi
• 3. Bizans'in Osmanli taht kavgalarini
  desteklemesi
• 4. Hz. Muhammed'in fethi tesvik edici hadisi
• 5. Istanbul'un dünya ticaret yollari üzerinde
  bulunan önemli bir kent olmasi

77
FATIH SULTAN MEHMET HAN

• Fetih Hazirliklari
• Hristiyan aleminin Bizans'a yardim etmesini
  engellemek için bazi Avrupa ülkeleri ile
  antlasmalar yapildi.
• Anadolu Hisari'nin karsisina Rumeli Hisari
  yapildi.
• UYARI Bu hisarin yapilma nedeni Balkanlar'dan
  karadeniz yolu ile yapilabilecek yardimlari
  kesmek ve Bogazlari kontrol altinda tutmaktir.
• 400 parçalik bir donanma meydana getirildi.
• Muslihiddin, Saruca Sekban ve Macar Urban'a büyük
  kusatma toplari döktürüldü.

78
FATIH SULTAN MEHMET HAN

• Istanbul'un Fethi (1453)
• Bizans Imparatorlugu Istanbul sehri ile civardaki
  birkaç kasabaya hakim bir durumdaydi.
• Bizan elindeki donanmayi Haliç'e çekerek,
  Haliç'in agzini zincirle kapatti. Istanbul, hem
  karadan hem de denizden çok saglam surlarla
  çevrilmisti.
• 6 Nisan 1453 sabahi kusatma basladi.
• 21-22 Nisan gecesi 72 parça donanma karadan
  Haliç'e indirildi.
• 29 Mayis 1453 sabahi Istanbul'a girildi.

79
FATIH SULTAN MEHMET HAN

• Istanbul'un Fethinin Türk Tarihi Açisindan
  Önemi
• 1. Istanbul Osmanli Devleti'nin baskenti yapildi.
• 2. Fetih ile Osmanli Devleti için için
  Imparatorluk dönemi basladi.
• 3. Osmanli Devleti'nin toprak bütünlügü saglandi.
• 4. Dünya ticaret yollarinin önemli noktasi
  Osmanlilarin eline geçti.
• UYARI Bu durum Akdeniz ve Karadeniz ticaretinde
  etkili olan Venedik ve Ceneviz'e zarar verdi.
• 5. Istanbul'da bulunan Ortodoks Kililsesi'nin
  koruyuculugu Osmanlilarin eline geçti.
• UYARI Böylece Osmanli Ortodokslarin lideri
  konumuna gelmistir. Bu kilisenin denetim altina
  alinmasi, Hristiyan birligini parçalama amaci
  tasimaktadir.

80
FATIH SULTAN MEHMET HAN

• Istanbul'un Fethinin Dünya Tarihi Açisindan
  Önemi
• 1. Istanbul'un fethi ile Orta Çag kapandi, Yeni
  Çag basladi.
• 2. Dogu Roma imparatorlugu sona erdi.
• 3. Savas toplarinin üstünlügü anlasildi, sur ve
  kalelerin önemi azaldi.
• 4. Feodalizmin yikilis süreci hizlanmis oldu.
• 5. Istanbul'un Türkler'in eline geçmesi üzerine
  Avrupalilar yeni ticaret yollari aramaya basladi.
• UYARI Bu durum Cografi Kesifler'in zorlayici
  nedenini olusturdu.

81
FATIH SULTAN MEHMET HAN

• Anadolu'daki Fetihler
• Ilk önce 1459'da Cenevizliler'den Amasra alindi.
• 1460 yilinda Candarogullari Beyligi'ne son
  verildi.
• 1461'de Trabzon Rum Imparatorlugu ortadan
  kaldirildi.
• UYARI Böylece Büyük Selçuklularin baslattigi
  Anadolu'yu Türklestirme politikasi tamamlandi.
• 1466'da Karamanogullari Beyligi'nden Konya ve
  Karaman alindi.

82
FATIH SULTAN MEHMET HAN

• Otlukbeli Savasi (1473)
• Osmanlilar ile Akkoyunlu Devleti arasinda
  Anadolu'da egemenlik kurma mücadelesi
  bulunmaktaydi.
• Akkoyunlu hükümdari Uzun Hasan Karakoyunlu
  Devleti'ni yikarak, Sivas'a kadar gelmisti.
• Candarogullari ve Karamanoglu beyleri de Uzun
  Hasan'a siginmisti.
• 1473 tarihinde yapilan Otlukbeli Savasi ile
  Akkoyunlu Devleti yenildi.
• UYARI Bu savas Akkoyunlu Devleti'ni zayiflatmis
  ve onun Sah Ismail tarafindan yikilmasina neden
  olmustur.

83
FATIH SULTAN MEHMET HAN

• Batidaki Fetihler
• 1454 - 1459 arasinda Sirbistan'a üç sefer
  düzenlendi, Sirbistan ele geçirildi.
• 1460'ta Mora despotlari ortadan kaldirildi.
• 1462 yilinda Eflak, 1476 yilinda da Bogdan
  Beyligi alindi.
• 1463 yilinda Bosna, 1465'te de Hersek Osmanli
  Devleti'ne baglandi.
• UYARI Bu fetih hareketi ile Balkanlar'da siyasi
  birlik saglanmistir.

84
FATIH SULTAN MEHMET HAN

• Denizlerdeki Fetihler
• Ege'de 1456 yilinda Tasoz, Bozcaada, Semadrek, ve
  Limni,
• 1462 yilinda Midilli,
• 1470 yilinda da Egriboz adalari alindi.
• 1475 yilinda Kefe, Azak ve Menküp kaleleri
  alinarak Kirim Osmanli topraklarina katilip
  Osmanli'ya bagli Hanlik haline getirildi.

85
FATIH SULTAN MEHMET HAN

• Kirim'in Alinmasi'nin Sonuçlari
• 1. Gedik Ahmet Pasa tarafindan Kirim alindi ve
  Osmanlilara bagli hanlik haline getirildi.
• 2. Ipek Yolu'nun kontrolü tamamen Osmanlilarin
  eline geçti.
• 3. Karadeniz bir Osmanli gölü haline geldi.
• 4. Cenevizlilerin Karadeniz'deki etkinligine son
  verildi.
• 5. Rusya'ya karsi tampon bölge yaratildi ve
  Rusya'nin Karadeniz'e inisi bir süre engellendi.
• 6. Kirim'in bagli hanlik olmasiyla Osmanlilara
  savaslarda asker ve ekonomik kaynak saglandi.

86
FATIH SULTAN MEHMET HAN

• Osmanli-Venedik Savaslari
  (1463-1479)
• Nedeni
• Osmanli Devleti'nin Istanbul, Ege Adalari ,
  Amasra, Kirim, Mora Yarimadasi ve Yunan
  Adalari'ni elegeçirmesi ile Venedik ve
  Cenevizlilerin ticari darbe yemesi.
• Sonuçlari
• Venediklilerin denizde, Osmanlilar'in ise karada
  üstün olmasi nedeniyle taraflar birbirine
  üstünlük saglayamadi. Venediklilerin baris
  istemesi sonucu 1479'da Venedik Antlasmasi
  imzalandi.
• UYARI Fatih'in Venediklilere kapitülasyon
  vermekle ulasmak istedigi amaçlar sunlardir
  Birincisi ticareti canlandirmak ikincisi ise
  Avrupa Hristiyan birligini parçalamaktir.

87
FATIH SULTAN MEHMET HAN(1444-1446/1451-1481)

• Otranto Kusatmasi (1480)
• 1. Büyük bir imparatorluk kurmak isteyen
  Fatih'in, Bati Roma topraklarina sahip olmak
  istemesi.
• 2. Avrupa'ya yapacagi seferlerde önemli bir üs
  kazanmak istemesi
• 3. Roma'ya ulasarak Katolik kilisesini denetleyip
  Avrupa Hristiyan Birligi'ni parçalamak istemesi.
• Sonuçlari
• 1. 1480'de Otranto sehri ve kalesi, Napoli
  Kralligi'ndan alindi.
• 2. Fatih'in ölümünden sonra Otranto Napoli
  Kralligi tarafindan ele geçirildi.

88
Fatih Kanunnamesi

• Sinirlarin genislemesi ve ihtiyaçlarin artmasi
  üzerine düzenlenmisti.
• Iki bölümden olusur
• Birinci Bölüm Sehzadelerin hükümdar olmasi ile
  ilgilidir. Burada kardes katli yasallasmis ve
  sehzadelerin sancaklara gönderilmesi zorunlu
  tutulmustu.
• Ikinci Bölüm Devlet memurlarinin görev ve
  sorumluluklariyla ilgilidir. Ayrica bagli beylik
  sistemi uygulamaya geçirilmistir. Sadrazamlar
  Divan toplantilarina baskanlik etmeye baslamistir.

89

• ZEVCELERI 1- Gülbahar Hâtûn II. Bâyezid ile
  Gevher Sultânin annesi. 2- Gülsah Hâtun Karaman
  Ogullarindan Ibrahim Begin kizidir. 3- Sitti
  Mükrime Hâtun Dülkadiroglu Süleyman Beyin
  kizidir. 4- Çiçek Hâtun Türkmen Beyi kizidir. 5-
  Helene Hâtun Mora Despotu Demetrusun kizidir.
  6- Anna Hâtûn Trabzon Imparatorunun kizidir
  evlilikleri kisa sürmüstür. 7- Alexias Hâtun
  Bizans Prenseslerindendir. ÇOCUKLARI 1- Sehzâde
  Sultân Mustafa Hân. 2- Gevher Sultân. 3- Sehzâde
  Cem Hân. 4- Sehzâde Bâyezid Hân. 5- Ismi
  bilinmeyen iki kizi.

90
II. Bayezit Dönemi(1481-1512)

• Cem
  Sultan Olayi
• Fatih'in ölümü üzerine Amasya sancaginda bulunan
  Bayezit devsirmelerin destegiyle tahta geçti.
• KOnya sancaginda bulunan ve Türkmenlerin
  destekledigi Sehzade Cem bunun üzerine taht
  mücadelesine basladi.
• Memluklerin'de destekledigi Cem Sultan, Bursa'yi
  aldi ve adina para bastirip hutbe okuttu.
• 1481'de Yenisehir Ovasi'nda yenilen Cem, Konya'ya
  kaçti.
• II. Bayezit'in gönderdigi kuvvetlere yenilen Cem
  Sultan, önce Misir'da Memlüklülere, ardindan da
  Rodos sövalyelerine sigindi.
• Yillarca Avrupa'da dolastirilan Cem Sultan, 1495
  yilinda Napoli'de öldü.
• UYARI Cem Sultan'in Avrupalilara siginmasi
  Osmanlilarin bu iç sorununu uluslararasi bir
  sorun haline getirdi. II. Bayezit Cem'i ellerinde
  tuttuklari için Papaliga -1495'te Cem Sultan'in
  ölümüne kadar- vergi ödedi. Bu dönemde
  Ispanyollarin saldirisina ugrayan Beni Ahmer
  Devleti'ne destek gönderilemedi.

91
II. Bayezit Dönemi

• Osmanli-Memluk
  Iliskileri
• Osmanli-Memluk iliskileri II. Bayezit Dönemi'nde
  tamamen gerginlesti.
• UYARI Memluk sorunu ileride kesin bir sekilde
  Yavuz Sultan Selim tarafindan çözümlenecektir.
• Fatih Dönemi'nde Memlüklüler, Osmanli Devleti'nin
  Hicaz su yollari teklifini reddetmis ve
  Dulkadirogullari Beyleri arasinda çikan iç
  çekismelere karismisti.
• Memlükler, Cem Sultan'i ve Karamanoglu Beyi'ni de
  himaye etmisti.
• II. Bayezit 1485'te Memlükler üzerine sefere
  çikti.
• Bu savaslar genel olarak Osmanlilarin aleyhine
  sonuçlandi.
• Ramazanogullari Beyligi alindi.

92
II. Bayezit Dönemi

• Osmanli-Venedik Iliskileri
• 1499'da Venediklilerin elinden Inebahti, Modon ve
  Koron alindi.
• Navarin Limani Osmanlilarin eline geçti.
• Karadeniz kiyilarinda Kili ve Dinyester
  Irmagi'nin agzinda bulunan Akkerman kaleleri
  alindi.

93
II. Bayezit Dönemi

• Osmanli-Iran Iliskileri
• 1501'de Akkoyunlu Devleti topraklari üzerinde
  Safavi Devleti kuruldu.
• Safavi hükümdari Sah Ismail, Anadolu ve
  çevresinde Sii birçok taraftar topladi.
• Dogu Anadolu'da Sahkulu Baba Tekeli tarafindan
  Sii kökenli bir ayaklanma çikarildi ve
  bastirildi.
• II. Bayezit'in izledigi gevsek politika ve devlet
  islerinden iyice elini çekmesi, Sehzade Selim'i
  kizdirdi.
• Selim, 1512'de Osmanli tahtina geçti.

94
I. Selim (Yavuz) Dönemi(1512-1520)

• Çaldiran
  Savasi (1514)
• Dogu Anadolu'ya sahip olmak isteyen Sah Ismail
  bölgedeki Sii Türkmen asiretlerini Osmanli'ya
  karsi ayaklandiriyordu.
• Yavuz Iran seferi öncesi Dulkadiroglu
  Alaüddevle'den yardim istedi fakat istegi
  reddedildi.
• 1514'te Osmanli ordulari Iran ordularini Çaldiran
  Savasi'nda yendi.
• UYARI Yavuz Sultan Selim Trabzon sancaginda
  valilik yaparken Sah Ismail'le savasmis ve Sah
  Ismail'in savas taktigini ögrenmistir. Bu savas
  sirasinda Osmanlilar hareketli toplari
  kullanmislardir. Bu durum, teknolojik ilerlemenin
  savaslarin sonucunu nasil etkiledigini
  göstermektedir.
• Bu savas Osmanli Devleti'ne Dogu Anadolu'yu
  kazandirdi.
• Sah Ismail kaçtigi için Safavi Devleti
  yikilamadi.
• Tebrize kadar olan bütün topraklar Osmanli
  Devleti'nin eline geçti.
• Sii sorunu geçici olarak çözümlendi ve Dogu
  Anadolu güvenlik altina alindi.
• Safavi hazinesi Osmanli hazinesine aktarildi.

95
I. Selim (Yavuz) Dönemi

• Turnadag Savasi (1515)
• Yavuz'un Çaldiran Savasi öncesi
  Dulkadirogullarindan istedigi yardim
  reddedilmisti.
• Yavuz, Çaldiran zaferinden sonra 1515 yilinda
  Dulkadirogullari'ni yendi ve bu beylik yikildi.
• Turnadag Savasi sonunda Maras, Mardin, Elbistan
  ve Diyarbakir Osmanli topraklarina katildi.
• Anadolu'da siyasal birlik tamamlanmis oldu.

96
I. Selim (Yavuz) Dönemi

• Misir
  Seferi
• Yavuz'un Iran seferi sirasinda Sah Ismail ile
  Memlüklüler Osmanli'ya karsi baglasma yapmisti.
• Yavuz, 1516 yilinda Misir üzerine sefere çikti.
  1516 yilinda Mercidabik Savasi ile Memluk ordusu
  bozguna ugratildi.
• Mercidabik zaferi ile Osmanli Devleti, Suriye ve
  Filistin'i ele geçirdi.
• Yavuz Sultan Selim, 1517 yilinda tekrar Misir
  seferine devam etti.
• Ridaniye Savasi ve Memlük
  Devleti'nin Yikilisi
• Kansu Gavri'nin yerine geçen Tomanbay Osmanlilari
  Misir'dan atmak istiyordu.
• 1517 yilinda yapilan Ridaniye Savasi ile Misir
  Ordusu bir kez daha yenildi.
• Ridaniye Savasi sonunda Memlük Devleti yikildi ve
  Misir Osmanli hakimiyeti altina alindi.

97
I. Selim (Yavuz) Dönemi

• Misir
  Fethi'nin Sonuçlari
• 1. Memlük Devleti yikildi.
• 2. Suriye, Filistin ve Misir Osmanli topraklarina
  katildi.
• 3. Dogu Akdeniz Osmanli hakimiyetine girdi.
• 4. Kutsal Topraklar (Mekke ve Medine) Osmanli
  hakimiyetine girdi.
• 5. Kutsal emanetler ve Mekke ile Medine'nin
  anahtarlari Yavuz'a yollandi.
• 6. Halifelik makami Osmanlilara geçti.
• UYARI Halifelik böylece Kureys
  kabilesinden çikarak Osmanli soyuna geçti. Ayrica
  Osmanli'nin teokratik yapisi tamamlandi.
• 7. Memlük hazinesi, Istanbul'a getirildi.
• 8. Kibris adasini ellerinde bulunduran
  Venedikliler, Osmanli'ya vergi ödemek zorunda
  kaldi.
• 9. Baharat yolu Osmanlilarin eline geçti.
• UYARI Bu durum Osmanlilar için büyük bir
  ekonomik kazançtir. Ancak Portekizliler Ümit
  Burnu'ndan Hindistan'a ulastigi için Osmanlilar
  buradan kazanç saglayamadi.

98
I. Selim (Yavuz)

• I. Selim (Yavuz) Dönemin Genel Özelligi
• Türk ve Islam alemini tek bir çati altinda
  toplamaya çalisti.
• Sadece dogu ülkelerine seferler düzenlendi.
• Bunun nedeni Yavuz'un Türk-Islam devletlerini
  tek çati altinda birlestirmek istemesi ve devlet
  bütünlügünü sarsacak tehlikeyi Dogu'da görmesiydi.

99
I. Süleyman (Kanuni) Dönemi(1520-1566)

• Iç ayaklanmalar
• Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde güçlü devlet
  otoritesi sayesinde saltanat kavgalari olmamis,
  ancak bir takim iç isyanlar çikmisti.
• Ilk isyani 1520 yilinda Sam valisi Camberd Gazali
  çikarmisti.
• 1524 yilinda sadrazam olamadigi için ikinci vezir
  Ahmet Pasa isyan etti.
• Bu sirada Yozgat civarinda, vergi yüzünden Baba
  Zennun isimli bir saki isyan etti.
• 1527 yilinda da, Siiligi yayma iddiasiyla
  Kalenderoglu isyan etti.

100
I. Süleyman (Kanuni)

• Batiya Yapilan Seferler
• Bati'da en zor rakip Kutsal Roma Cermen
  Imparatorlugu idi.
• Sarlken Avusturya ve Macaristan'i da yanina
  çekti.
• Fransa bu ittifaka karsi cephe aldi.
• Kanuni, Sarlken'e karsi Fransa krali I.
  Fransuva'yi destekledi.
• Fransizlara kapitülasyonlar verildi.

101
I. Süleyman (Kanuni)

• Belgrat'in Fethi (1522) ve Mohaç Meydan
  Savasi (1526)
• Macaristan'in Balkan milletlerini Osmanli'ya
  karsi kiskirtmasi ile 1521'de Macaristan'a sefer
  düzenlendi.
• 1521'de Osmanli ordusu Belgrat sehrini ele
  geçirdi.
• Kanuni, 1526 yilinda Macaristan'a bir sefer daha
  düzenledi.
• 29 Agustos 1526'da Mohaç Meydan Savasi ile Macar
  Ordusu bozguna ugratildi.
• Osmanli Ordusu Macaristan'in baskenti Budin'i
  (Budapeste) ele geçirdi.
• Macaristan topraklari Osmanli Devleti'ne katildi.
• UYARI Bu durum Macaristan topraklari üzerinde
  emelleri olan Avusturya'yi rahatsiz etmis,
  böylece Osmanli Avusturya savaslari baslamistir.

102
I. Süleyman (Kanuni)

• I. Viyana Kusatmasi (1529)
• Osmanli Devleti 1522'de Macaristan'i fethetmisti.
• Sarlken ve Avusturya Arsidük'ü Ferdinand,
  Macaristan'dan Türkleri atmak istiyordu.
• 1529 yilinda Ferdinand Macaristan'a saldirdi,
  Macar krali Yanos'da Kanuni'den yardim istedi.
• Osmanli ordusu 1529 yilinda tekrar Macaristan
  seferine çikti.
• Avusturya topraklarina giren Osmanli ordusu
  baskent Viyana'yi kusatti fakat kis nedeniyle
  kusatma kaldirildi.

103
I. Süleyman (Kanuni)

• Almanya Seferi (1533)
• Avusturya Arsidük'ü Ferdinand, Istanbul'a elçi
  göndererek kendisinin Macaristan krali olarak
  taninmasini istedi.
• Istegi reddedildi ve Ferdinand Budin'i isgal
  etti.
• Kanuni, yeniden Macaristan seferine çikti ve
  Almanya içlerine kadar ilerledi.
• Karsisina çikan kimse olmayinca Istanbul'a döndü.
• Avusturya ile Osmanli Devleti arasinda Istanbul
  Antlasmasi imzalandi.

104
I. Süleyman (Kanuni)

• 1533 (ISTANBUL) ANTLASMASI
• Avusturya ile imzalanan ilk antlasma olan
  Istanbul Antlasmasina göre Ferdinand
• Kanuninin üstünlügü kabul etti.Protokolde
  Osmanli sadrazamina denk sayildi.Böylece
  Avusturya Osmanli Devletinin üstünlügünü kabul
  etmis oldu.
• Yanosun Macaristan kralligini tanidi.
• Osmanlilara yilda otuz bin duka altin vergi
  vermeyi kabul etti.

105
I. Süleyman (Kanuni)

• Macaristan Seferi
• 1533 Istanbul Antlasmasi'na ragmen 1540'ta Macar
  krali Yanos'un ölmesi üzerine Kral Ferdinand,
  Avusturya Macaristan topraklarinda hak iddia
  ederek tekrar Budin'i isgal etti. Kanuni 1541
  yilinda Macaristan topraklarina yeniden girdi.
  Avusturyalilari Macaristan'dan atti.
• Macaristan'in Osmanlilar tarafindan alinan
  bölgesi Budin Eyaleti adiyal Osmanli topraklarina
  katildi.
• UYARI I. Süleyman, Macaristan'i ele geçirdigi
  zaman iç islerinde serbest dis islerinde
  Osmanli'ya bagli duruma getirmisti. Fakat bu
  durumda Macaristan üzerinde tam bir egemenlik
  saglanamamis, Avusturya vakit kaybetmeden
  Macaristan topraklarini isgal etmisti. Bunun
  üzerine I. Süleyman Macaristan'i Budin ve
  Temesvar eyaleti bir de Erdel Beyligi olarak üçe
  ayirdi. Böylece Macaristan dogrudan merkeze
  baglandi.
• Kanuni, 1566'da Avusturya üzerine tekrar bir
  sefer düzenledi ve Zigetvar Kalesi'ni aldi.
• UYARI Zigetvar seferi Kanuni'nin son seferidir.
  Bu savas esnasinda ölmüstür. Askerlerin morali
  bozulmasin diye ölümü bir süre gizlenmistir.

106
I. Süleyman (Kanuni)

• Fransa'ya Kapitülasyonlarin Verilmesinin
  Siyasal Nedenleri
• Kanuni'nin, Avrupa'da Sarlken'e karsi giristigi
  mücadelede, Fransa'yi yanina çekmek istemesi.
• Kanuni'nin Avrupa Hristiyan birligini parçalamak
  istemesi.
• Avrupa'da bir baglasik elde etmek istegi.
• Fransa ile 1535 tarihinde bir antlasma imzalandi.
• Antlasma iki hükümdarin sagligi süresince geçerli
  olacak
• UYARIBUNDAKI AMAÇ KANUNI KENDISINDEN SONRAKI
  PADISAHLARI ETKILEMEMEK ISTEMISTIR.

107
I. Süleyman (Kanuni)

• Iran Seferleri (1533-1555) ve Amasya
  Antlasmasi
• Nedenleri
• 1. Kanuni'nin daha çok Bati'ya sefer yapip,
  Dogu'yu ihmal etmesi.
• 2. Iran'in Siilik propagandasina devam etmesi.
• 3. Iran'in Bagdat, Basra ve Basra Körfezi
  civarinda yasayan Sunni halka baski yapmasi ve
  halkin Kanuni'den yardim istemesi.
• Kanuni, 1533-1553 tarihleri arasinda Iran üzerine
  topam üç sefer düzenledi.
• Bu seferlerde basari saglanamadi. Çünkü
  seferlerde Iran sahi Osmanli Padisahinin
  karsisina çikmadi.
• 1555 yilinda Iran ile Amasya Antlasmasi
  imzalandi.
• Amasya Antlasmasi (1555)
• Bu antlasma ile Erivan, Tebriz, Bagdat ve Dogu
  Anadolu Osmanlilara birakilmisti. Amasya
  Antlasmasi Iran ile Osmanli arasinda imzalanan
  ilk resmi antlasma oldu.

108
I. Süleyman (Kanuni)

• 
  Deniz Seferleri
• Rodos'un Fethi (1522)
• Rodos Adasi'nda St. Jean Sövalyeleri hüküm
  sürmekteydi.
• Rodos adasi, Papaligin Dogu Akdenizdeki ileri
  karakolu görevini yapmakta idi.
• Sövalyeler Müslüman ticaret gemilerine
  saldirmakta ve Hristiyan korsan gemilerine
  yataklik yapmaktaydi.
• Rodos Adasi, 1522 yilinda fethedildi.
• Cezayir'in Alinmasi(1533)
• Kanuni, Sarlken'i Akdeniz'de zor duruma düsürmek
  için Cezayir Beyi Barbaros'u Istanbul'a davet
  etti.
• Barbaros, Kaptan-i Derya olarak Osmanli
  donanmasinin basina getirildi.
• Barbaros Hayrettin Pasa Cezayir'i Osmanli
  Devleti'ne hediye etti ve Cezayir savassiz
  Osmanli himayesine geçmis oldu.
• Barbaros Cezayir'e beylerbeyi olarak atandi.

109
I. Süleyman (Kanuni)

• Preveze Deniz Savasi
• Avrupalilar Osmanli'nin Akdeniz'deki üstünlügüne
  son vermek amaciyla Papa'nin önderliginde Haçli
  donanmasi hazirladilar.
• Haçli donanmasi Andre Dorya komutasinda, Osmanli
  donanmasi ise Barboros Hayrettin Pasa
  komutasindaydi.
• 27 Eylül 1538 tarihinde meydana gelen Preveze
  Deniz Savasi'nda Barbaros Haçli donanmasini
  bozguna ugratti.
• Bu savasla Akdeniz egemenligi tamamiyle
  Osmanlilarin eline geçti.

110
I. Süleyman (Kanuni)

• Hint Seferleri
• Portekizliler Ümit Burnu yolunu kesfederek Hint
  Okyanusu'na ulasip, bu bölgeyi ele geçirerek hem
  Hindistan'i ekonomik açidan kullanmak, hem de
  Hristiyanligi yaymak istemisti.
• Portekizliler ayni zamanda Müslüman ticaret
  gemilerine ve hacca giden Müslüman gemilerine
  zarar vermeye baslamisti.
• Hindistan'daki Gücerat Müslümanlari Kanuni'den
  yardim istemisti.
• Osmanlilar 1538-1553 yillari arasinda Hindistan'a
  dört sefer düzenledi.
• Osmanlilar Hindistan'a yaptiklari bu seferlerde
  basari gösteremediler. Bunun nedenleri
• 1. Osmanlilarin bu seferlerde siyasi veya
  ekonomik amaç tasimamalari.
• 2. Dönemin devlet adamlarinin Hindistan'in
  ekonomik önemini kavrayamamasi.
• 3. Iç denizlere göre yapilmis Osmanli
  gemilerinin, Okyanus'ta Portekiz Donanmasi ile
  basedememesiydi.

111
II.SELIM VE III.MURAT Sokullu Mehmet Pasa
Dönemi(1566-1575)

• Sokullu Mehmet Pasa Kanuni, II. Selim ve III.
  Murat dönemlerinde sadrazamlik yapti.
• Bu dönemde 1566'da Sakiz Adasi Cenevizliler'den
  alindi.
• Yemen'in egemenligi saglandi.
• 1571 yilinda Venediklilerden Kibris Adasi alindi.
• UYARI Sokullu bu fethin arkasindan kendisini
  ziyarete gelen bir Venedik elçisine su sözleri
  söylemisti
• "Ziyaretinizin sebebini anliyorum, Inabahti
  yenilgisinin üzerimizdeki etkisini anlamaya
  çalisiyorsunuz. Fakat unutmayin ki, biz sizden
  Kibris'i almakla kolunuzu kestik. Halbuki siz
  donanmamizi yakmakla bizim sakalimizi tras etmis
  oldunuz. Kesilen kol yerine gelmez. Lakin tras
  edilen sakal eskisinden daha gür çikar.
• 1571'de Inebahti Savasi'nda Haçli donanmasina
  yenildi.
• Tunus Osmanli topraklarina katildi.
• Lehistan 1575'te Osmanli himayesine girdi.
• 1577'de Fas Portekizlilerden alindi.

112
Sokullu Mehmet Pasa

• Sokullu Mehmet Pasa'nin Projeleri
• Sokullu sadrazamligi süresince Dogu Avrupa
  Türkleri ile Kafkasya bölgesini Osmanli
  Devleti'ne baglamak istedi.
• Don ve Volga Irmaklarini bir kanalla
  birlestirerek, Karadeniz'den Hazar'a geçmeyi
  planladi.
• 1579 yilinda Süveys Kanali'ni açmayi düsündü,
  böylece, Hindistan ve Endonezyadaki Müslümanlara
  yardim etmeyi planladi.
• Sokullu 1579 yilinda hançerlenerek öldürüldü,
  projeleri de uygulamaya konulamadan yarim kaldi.