Hoofdstuk 4: Klassen defini

About This Presentation

Title:

Hoofdstuk 4: Klassen defini

Description:

Hoofdstuk 4: Klassen defini ren – PowerPoint PPT presentation

Number of Views:112

Avg rating:3.0/5.0

Slides: 74

Provided by: OlgaD150

Category:

more less

Transcript and Presenter's Notes

Title: Hoofdstuk 4: Klassen defini

1
Hoofdstuk 4 Klassen definiëren
2
Klasse

Herinner
Gelijksoortige objecten met hetzelfde gedrag en
gelijksoortige attributen worden gedefinieerd
door een klasse
Toestand attributen of instantie variabelen
Gedrag methoden
Prototype van een methode
Naam methode, beschrijving van de argumenten en
beschrijving van de return waarde
Argumenten worden ook wel parameters genoemd

3
Klasse definitie

class klasse-naam
instantie variabelen constructor definities
methode definities

Gebruik Lacher x
Voorbeeld Class Lacher ...
4
Methode definitie

public return-waarde methode-naam (
parameter-definities)
body van de methode

Voorbeeld public void lachen ( )
System.out.println( haha)
System.out.println( haha)
5
Methode aanroep

Veronderstel een referentie variabele x die
verwijst naar een object van de klasse Lacher

... Lacher x ... x.lachen()
6
Methode - uitvoering
public void lachen ( ) System.out.println(
haha) System.out.println( haha)

Instructies in de body van de methode worden één
voor één uitgevoerd

7
Constructor definitie

Zoals methode
Geen return-type
Naam is steeds naam van de klasse
Herinner constructor maakt bij aanroep een
nieuwe instantie van de klasse

8
Constructor definitie - voorbeeld

Voorbeeld
class Lacher
public Lacher ( )
// deze constructor maakt alleen een nieuwe
instantie
// van de klasse Lachter, verder doet die niets

Gebruik Lacher x
x new Lacher()
9
Voorbeeld Lacher

class Lacher
public Lacher ( )
public void lachen ( )
System.out.println( haha)
System.out.println( haha)

Gebruik Lacher x x new Lacher() x.lachen()

10
Voorbeeld Lacher - meerdere instanties

class Lacher
public Lacher ( )
public void lachen ( )
System.out.println( haha)
System.out.println( haha)

Gebruik Lacher x , y x new Lacher() y new
Lacher() x.lachen() y.lachen()
11
Methode met argumenten

We willen het geluid van de lacher kunnen
veranderen.
Via een argument bij de methode lachen
x.lachen ( hihi)
x.lachen (hoho)
Methode definitie
public void lachen (String geluid )

12
Methode definitie - met parameters
Voorbeeld public void lachen (String geluid )
System.out.println( geluid )
System.out.println( geluid )
13
Parameters

Een parameter is zoals een variabele, maar
bestaat maar zolang de methode uitgevoerd wordt
De waarde bij aanvang wordt gegeven bij de
aanroep van de methode

14
Parameters - werking

public void lachen (String geluid )
System.out.println( geluid )
System.out.println( geluid )
Werking bij activatie
x.lachen(hihi)

15
Parameters - werking (2)

public void lachen (String geluid )
System.out.println( geluid )
System.out.println( geluid )
Werking bij activatie
x.lachen(hihi)
x.lachen(hoho)

16
Parameters - werking

public void lachen (String geluid )
System.out.println( geluid )
System.out.println( geluid )
Werking bij activatie
x.lachen(hihi)
x.lachen(hoho)

17
Klasse definitie met overloading

class Lacher
public Lacher ( )
public void lachen ()
System.out.println( haha)
public void lachen (String geluid )
System.out.println( geluid )

Gebruik Lacher x x new Lacher
x.lachen() x.lachen(hihi)
18
Klasse definitie met instantie variabelen

Instantie variabelen dienen om toestand van een
object te beschrijven
Zijn variabelen
Zijn toegankelijk vanuit al de methoden
gedefinieerd in de klasse
Zijn enkel toegankelijk voor die methoden
private type identifier

19
Voorbeeld instantie variabelen

Voorbeeld Lacher klasse die toelaat om het
default lachgeluid bij het maken van een object
vast te leggen.

class Lacher private String defaultGeluid
public Lacher (String geluid ) public
void lachen () public void lachen (String
geluid)
Gebruik Lacher x
x new Lacher( hihi)
20
Gebruik van instantie variabelen
class Lacher private String defaultGeluid
public Lacher (String default )
defaultGeluid default public void
lachen () System.out.println( defaultGeluid)
public void lachen (String geluid)
System.out.println( geluid)
Gebruik Lacher x
x new Lacher(hihi)
x .lachen()
x .lachen(haha)
21
Meerdere instanties en instantie variabelen
class Lacher private String defaultGeluid
public Lacher (String default )
defaultGeluid default public void
lachen () System.out.println( defaultGeluid)
public void lachen (String geluid)
System.out.println( geluid)
Gebruik Lacher x, y x new Lacher(hihi)
y new Lacher(hoho)
x .lachen() y .lachen()
22
Conventie voor instantie variabelen

De instantie variabelen worden meestal als
laatste deel in de klasse definitie gegeven.

class Lacher public Lacher (String default )
defaultGeluid default public void
lachen () System.out.println( defaultGeluid)
public void lachen (String geluid)
System.out.println( geluid) private
String defaultGeluid
23
Variabelen voor methoden

We wijzigen de klasse en houden in de instantie
variabele enkel de klank bij, bv. ha of hi.
Bij de methode lachen wordt het lachgeluid dan
samengesteld door concatenatie.

class Lacher
private String defaultKlank
public Lacher (String klank )
defaultKlank klank
public void lachen ()
String geluid
geluid defaultKlank.concat(defaultKlank)
System.out.println( geluid)

24
Lokale variabelen - werking

public void lachen ()
String geluid
geluid defaultKlank.concat(defaultKlank)
System.out.println( geluid)
Werking bij activatie
Lacher x
x new Lacher(hi)
x.lachen()

25
Meerdere methoden met variabelen

class Lacher
Private String defaultKlank
public Lacher (String klank )
defaultKlank klank
public void lachen ()
String defaultGeluid
defaultGeluid defaultKlank.concat(defaultKlank)
System.out.println( defaultGeluid)
public void lachen (String klank)
String geluid
geluid klank.concat(klank)
System.out.println( geluid)

26
Een klasse gebruiken

Stap 1 maak bestand klasse-naam.java met klasse
definitie
Stap 2Compileer dit bestand -gt resultaat
bestand klasse-naam.class
Stap 3klasse kan nu gebruikt worden

27
Voorbeeld - definitie klasse

Lacher.java bestand
import java.io. //nodig omdat we een
PrintStream object gebruiken
class Lacher
private String defaultKlank
public Lacher (String klank )
defaultKlank klank
public void lachen ()
String geluid
geluid defaultKlank.concat(defaultKlank)
System.out.println( geluid)
public void lachen (String klank)
String geluid
geluid klank.concat(klank)
System.out.println( geluid)

28
Voorbeeld - gebruik klasse

import java.io.
class ProgrammaLachen
public static void main(String arg)
System.out.println(Lekker lachen)
Lacher x, y
x new Lacher(yuk)
y new Lacher(harr)
x.lachen()
x.lachen(hee)
y.lachen()

29
Klassen ontwerpen

Methode
1. Bepaal het gewenste gedrag
methoden
2. Bepaal de interface van de methoden
Prototype van de methoden
3. Schrijf een voorbeeld programma die de klasse
gebruikt
Check
4. Maak het skelet van de klasse
5. Schrijf de code voor de methoden (implementeer)

30
Voorbeeld - klasse ontwerp

Ontwerp klasse voor het behandelen van
tijdstippen class Tijdstip

31
Tijdstip vb - Bepaal het gedrag

We willen het volgende gedrag
Een tijdstip een waarde (uren, min en sec) kunnen
geven
Het uur van een tijdstip kunnen opvragen
De minuten van een tijdstip kunnen opvragen
De seconden van een tijdstip kunnen opvragen
Het uur van een tijdstip kunnen wijzigen
De minuten van een tijdstip kunnen wijzigen
De seconden van een tijdstip kunnen wijzigen
Het tijdstip kunnen afdrukken op het scherm

32
Tijdstip vb - Bepaal de interface

Class name Tijdstip
Constructor Tijdstip()
Vb Tijdstip t1 new Tijdstip()
public Tijdstip()
Tijdstip een waarde geven Vb t1.zet(23, 40,
15)
public void zet( int u, int m, int s)
Het uur van een tijdstip kunnen opvragen Vb
int u1
u1 t1.geefUur()
public int geefUur( )

33
Tijdstip vb - Bepaal de interface (vervolg)

De minuten van een tijdstip kunnen opvragen
Vb int m1
m1 t1.geefMin()
public int geefMin( )
De sec van een tijdstip kunnen opvragen Vb
int s1
s1 t1.geefSec()
public int geefSec( )
Het uur van een tijdstip kunnen wijzigen Vb
t1.wijzigUur(11)
public void wijzigUur( int u)

34
Tijdstip vb - Bepaal de interface (vervolg)

De minuten van een tijdstip kunnen wijzigen
Vb t1.wijzigMin(44)
public void wijzigMin( int m)
De seconden van een tijdstip kunnen wijzigen
Vb t1.wijzigSec(20)
public void wijzigSec( int s)
Het tijdstip kunnen afdrukken op het scherm
Vb t1.drukaf()
public void drukaf( )

35
Tijdstip vb - Een vb-programma

import java.io.
class ProbeerTijdstip
public static void main(String arg) throws
IOException
Tijdstip t1 new Tijdstip ()
Tijdstip t2 new Tijdstip()
t1.zet(10, 15, 30)
int u, m, s
u t1.geefUur ()
m t1.geefMin()
s t1.geefSec()
t2.zet(u 1, m, s)
t1.wijzigMin(30)
t1.drukaf()
t2.drukaf()

36
Tijdstip vb - Klasse skelet

class Tijdstip
instantie variabelen indien nodig
public Tijdstip()
statements
// geef waarde
public void zet(int u, int m, int s)
statements
// geef uur
public int geefUur( )
statements

37
Tijdstip vb - Klasse skelet (vervolg)

// geef min
public int geefMin( )
statements
// geef sec
public int geefSec( )
statements
// wijzig uur
public void wijzigUur(int u)
statements
// wijzig min
public void wijzigMin(int m)
statements

38
Tijdstip vb - Klasse skelet (vervolg)

// wijzig sec
public void wijzigSec(int s)
statements
// druk af op het scherm
public void drukaf ( )
statements

39
Tijdstip vb - Implementatie

Welke instantie variabelen nodig?
Bijhouden uur, minuten, seconden
3 integer variabelen uur, min en sec
int uur, min, sec
De constructor Tijdstip()
public Tijdstip()

40
Tijdstip vb - Implementatie (2)

Begin bij eender welke methode
Meestal de gemakkelijkste
Bv. zet
public void zet(int u, int m, int s)
uur u
min m
sec s

41
Tijdstip vb - Implementatie (3)

De methodes geefUur, geefMin en geefSec
public int geefUur()
return uur

public int geefMin() return min
public int geefSec() return sec

42
Tijdstip vb - Implementatie (4)

De methodes wijzigUur, wijzigMin en wijzigSec
public void wijzigUur(int u)
uur u
public void wijzigMin(int m)
min m
public void wijzigSec(int s)
sec s

43
Tijdstip vb - Implementatie (5)

De methode drukaf
public void drukaf()
String tijdstipAlsString // in het
formaat uummss
tijdstipAlsString uur min sec
System.out.println( tijdstipAlsString)
of nog korter
public void drukaf()
System.out.println(uur min sec
)

44
Declaratie volgorde

De volgorde van variabelen en methoden binnen een
klasse is niet van belang.
Java Conventie
Constructors
Methoden
Instantie variabelen

45
Return statement

Uitvoering van een methode stopt indien
1. return-statement wordt uitgevoerd
2. Einde ( ) van methode bereikt wordt bij
void-methode
Void-methode kan ook return hebben
return

public void drukaf() System.out.println(uur
min sec ) return
public void drukafVerkeerd() String st uur
min sec return
System.out.println (st)
46
Return waarde

Methoden kunnen slechts één waarde terug geven
return uur, min, sec kan niet
Oplossing zie later

47
public versus private

privateverhindert dat de methode of variabele
buiten de klasse kan worden gebruikt
publiclaat gebruik van de methode of variabele
buiten de klasse toe
In t algemeen
Methoden uit de interface zijn public
Hulp-methoden zijn private
Instantie variabelen zijn private

48
Toegankelijkheid en zichtbaarheid

Lokale variabelen zijn niet toegankelijk buiten
de methode
Ze zijn ook niet zichtbaar buiten de methode
public void methode1()
String s test1
...
public void methode2 ()
String s test2

49
De levensduur van een object

Het leven van een object begint bij de creatie
van het object
door de new operator
Een object blijft leven zolang er ten minste
één referentie variabele naar verwijst.
Java vernietigt automatische alle objecten
waarnaar niet meer gerefereerd wordt

50
Voorbeeld
51
Levensduur van variabelen (1)

Instantie variabelen worden samen met het object
gecreëerd
De levensduur is dus gelijk aan de levensduur van
het object

Instantie variabelen
52
Levenduur van variabelen (2)

Parameters en lokale variabelen van een methode
worden gecreëerd wanneer de methode aangeroepen
wordt
Ze worden vernietigd als de uitvoering van de
methode stopt

Public void m(String s1, String s2) String
hulp ...
53
this

Een bericht wordt naar een object gestuurd.
Om binnen een methode naar dit object te
refereren gebruiken we this
this.doeIets

this ook te gebruiken om een onderscheid te
maken tussen instantie variabele en lokale
variabele met dezelfde naam
class
public void methode1
String s
s
private String s

- s voor lokale s - this.s voor instantie
variabele s
54
Voorbeeld 2 - klasse ontwerp

Ontwerp een klasse voor het behandelen van namen
Name

55
Klasse Name - Bepaal het gedrag

We willen het volgende gedrag
Geef de initialen van de naam (als string)
Voeg een titel (Mr, Mrs, ) toe of vervang die
Geef de naam in familienaam-voornaam formaat (als
string)
Geef de naam in titel-voornaam-familienaam
formaat (als string)

56
Name vb - Bepaal de interface

Class name Name
Constructor vb Name ik new Name(Olga, De
Troyer)
public Name(String first, String last)
Geef initialen vb String inits
ik.getInitials()
public String getInitials()
Geef familienaam, voornaam vb String s
ik.getLastFirst()
public String getLastFirst()
Geef titel, voornaam, familienaam vb String s
ik.getFirstLast()
public String getFirstLast()
Voeg titel toe vb String s ik.setTitle(Prof.
Dr.)
public void setTitle(String newTitle)

57
Name vb - Een vb-programma

Schrijf een programma met 3 strings (voornaam,
achternaam, titel) hiervan een naam maakt deze
3 strings op een lijn schrijft gevolgd door de
naam in familienaam-voornaam formaat de
initialen de naam in voornaam- familienaam
formaat telkens op een nieuwe lijn
import java.io.
class IllustrateName
public static void main(String arg) throws
IOException
Name n
String first, last, title
first Vera
last Janssens
title Dr

58
Name vb - Een vb-programma (2)

//maak de naam
n new Name(first, last)
n.setTitle(title)
//schrijf de 3 strings op een lijn
System.out.print(first)
System.out.print(last)
System.out.println(title)
//schrijf familienaam voornaam
System.out.println(n.getLastFirst())
//schrijf initialen
System.out.println(n.getInitials())
//schrijf voornaam familienaam
System.out.println(n.getFirstLast())

59
Name vb - Klasse skelet

class Name
instantie variabelen indien nodig
public Name( String first, String last )
statements
//geef initialen
public String getInitials( )
statements
// geef voornaam, familienaaam
public String getFirstLast( )
statements
// geef familienaam, voornaaam
public String getLastFirst( )
statements
// voeg titel toe
public void setTitle( String newTitle)

60
Name vb - Implementatie

Hoe de naam bijhouden?
Instantie variabel(en)
1 of 3 ?
private String firstName
private String lastName
private String title
Hoe waarde geven?
Via constructor
public Name( String first, String last)
firstName first
lastName last
title ?

61
Name vb - Implementatie (2)

public void setTitle( String newtitle)
title newtitle
public String getLastFirst ( )
return lastName.concat(, ).concat(firstName)
public String getFirstLast ( )
return title.concat( ). concat(firstName).
concat( ).concat(lastName)
public String getInitials ( )
String s
s firstName.substring(0,1)
s s.concat(.)
s s.concat( lastName.substring(0,1))
s s.concat(.)
return s

62
Name vb - voorbeeld programma

Maak 2 Name-objecten met voornaam Olga,
familienaam De Troyer, resp. Dirk, De
Troyer en schrijf ze uit in het
familienaam-voornaam formaat telkens op een
nieuwe lijn.
import java.io.
class program4
public static void main(String arg ) throw
IOException
Name n1 , n2
n1 new Name(Olga, De Troyer)
n2 new Name(Dirk, De Troyer)
System.out.println(n1.getLastFirst())
System.out.println(n2.getLastFirst())
Twee Name-objecten elk met hun eigen instantie
variabelen ( hun toestand)

63
Klasse methoden

Nieuwe instantie van een klasse maken
Geen object-ontvanger !
Bericht kan niet naar een object gestuurd worden
Bericht wordt naar de klasse gestuurd
Klasse methode

64
Klasse methoden (2)

Worden gedefinieerd zoals andere methoden maar
met het sleutelwoord static voor het return-type
Ook wel statische methoden genoemd
public static int klasseMethode ()

65
Programmas en Klasse methoden ...

import java.io.
class Programma1
public static void main (String arg)
System.out.println(Dit is mijn eerste Java
programma)
System.out.println(maar niet mijn laatste.)
Een programma is een klasse
Zo een klasse heeft een main-methode
De main-methode is een klasse methode
Er bestaan immers geen objecten bij aanvang van
een programma

66
Klasse variabelen

Een klasse attribuut of klasse variabele is een
attribuut gemeenschappelijk aan alle instanties
van een klasse.
Dus eigenlijk een attribuut van de klasse
Worden aangeduid door het sleutelwoord static

67
Klasse variabelen - voorbeeld

Voorbeeld - Name klasse
Veronderstel een maximale lengte voor de namen
class Name
public Name( String first, String last )
...
public String getInitials( )
...
public String getFirstLast( )
public String getLastFirst( )
...
public void setTitle( String newTitle)
...
private String firstName
private String LastName
private String title
static maxNameLength 50

68
Klasse variablen - voorbeeld (2)

public boolean testLength( String s )
if (s.length() lt maxNameLength return true
else return false

69
Klasse methode- voorbeeld

Name klasse met maximale lengte voor de namen.
Klasse methode om deze lengte op te vragen
class Name
static maxNameLength 50
...
public static int getMaxLength( )
return maxNameLength
Aanroep
i Name.getMaxLength()

70
Packages

Klassen kan men groeperen in packages
Voorbeeld io-package
Packages kunnen andere packages bevatten
Hierarchie van packages

71
Package gebruiken

Via import statement
import package-naam
import java.io.
class Programma1
public static void main (String arg)
System.out.println(Dit is mijn eerste Java
programma)
System.out.println(maar niet mijn laatste.)