Managing Succesfull Programmes

1
Managing Succesfull Programmes

• Programma Management

12 januari 2005
2
Programma

• De veranderende omgeving van organisaties
• Relatie tussen projecten en programmas
• Logische verbanden, verschillen
• Standaard wijze van werken
• Methode MSP
• Managing Succesfull Programmes
• Referentiemodel principes
• MSP fasering en producten

3
Inleiding

• Projectmanagement manier van werken
• bouw piramides
• Romeinse wegennet
• Vanaf WO II wetenschappelijk aangepakt
• technieken voor planning en projectbesturing
• KPN kent PROBAAT en TeleTURN
• Vanaf 1980 people site of project management
• - skillmix
• - competenties en beïnvloeding
• Nu concreet en tastbaar veranderresultaat in
  complexe en snel veranderende omgeving

4
Inleiding verandering als context

• Omgevingsinvloeden, verandering heeft veelal
  (forse) gevolgen
• Verandering Impact
• Economie Relatie met belanghebbenden
• Globalisering Cultuur
• Markten Samenwerkingsverbanden
• Verkoopkanalen Logistieke keten
• Politieke initiatieven Organisatiestructuur
• Concurrentiepositie Processen en Systemen
• Techn. ontwikkelingen Informatiebehoeften
• Kwaliteit proces Techniek
• Functies
• Verandering meestal strategisch moeilijk vast te
  leggen

5
Inleiding verandering als context

• Risico
• Verlies grip
• Aansluiting bij visie en strategie
• Wens
• Effectief gebruik competenties en budget
• Duidelijke rollen
• Besturen en beheersen risicos
• Programmamanagement
• vertalen van strategische verandering
• naar meetbare criteria

6
Wat is een programma?

• Ondersteuning strategische verandering
  organisatie
• Samenhangend portfolio project en
  lijnactiviteiten
• Gerealiseerde baten en bijdragen
• Kenmerken
• Aansluiting visie en strategie
• Verankering bestaande organisatie
• Niet strak vastgestelde doorlooptijd

7
Wat is Programma Management?

• Programmamanagement is een gecoördineerd managen
  van een portfolio van projecten die de
  organisatie veranderen om voordelen te behalen
  van strategische belang
• Niet
• Vaste tijdsduur
• Bepaald budget en kwaliteit
• Concreet en tastbaar
• HUIDIGE DOELEN
• Wel
• Strategische verandering
• Wat opleveren
• Wanneer succesvol
• TOEKOMSTIGE DOELEN

8
De omgeving van programmamanagement
Interne of externe business omgeving (politiek,
economisch, sociaal, technologisch)
Beïnvloeden en creëren
Strategie, policies, initiatieven en targets
Definitie, scope and prioriteiten
Programmas
Initiëren, monitoren and samenhang
Projecten en gerelateerde lijnactiviteiten
Opleveren en implementeren
Nieuwe of veranderde business organisatie,
diensten en bekwaamheden
Doelen bereikt en benefits gerealiseerd
9
Programma Management - context
10
Programma Management - verbanden
Programma
mangement
Programma
management
gecoördineerde
gecoördineerde
projecten
projecten
activiteiten
activiteiten
Produkten
, diensten, trainingen, processen,
Produkten
, diensten, trainingen, processen,
methoden, vaardigheden
methoden, vaardigheden
Vision
Vision
Operatioele
Operationele
Statement
Statement
omgeving A
omgeving A
Operatioele
Operationele
omgeving A
Blueprint
omgeving A
Blueprint
performance
performance
indicatoren
indicatoren
Benefits
Benefits
Visie, missie en strategie
Visie, missie en strategie
11
Relatie tussen programma en project (1)
Programma Multi-project Project
Waarom Bereiken van doelen. Sturen op samenhang (doelen, inspanningen, middelen) Sturen op middelen (mensen, middelen, energie, motivatie, support) Bereiken van vooraf overeengekomen resultaten. Sturing op tijd, geld en kwaliteit.
Tijds-horizon Tijdelijk, stoppen wanneer mogelijk en noodzakelijk Oneindig in haar bedoeling Eindig, vooraf overeengekomen
Besluit-vorming Op vooraf overeen-gekomen momenten, gebaseerd op programma plan Vaste momenten (cyclus van de per-manente organisatie is dominant) Per fase overgang, gebaseerd op beslis-documenten
12
Relatie tussen programma en project (2)
Programma mgt Multi-project mgt Project mgt
Bedoeld Realiseren unieke doelen Optimaliseren sa-menhang projecten (middelen, relaties) Realiseren unieke resultaten
Proces Programmeren, initiëren, controleren, aanpassen Plannen, informeren, monitoren Afbakenen, faseren, controleren
Gereed Bereikte doelen Projecten zijn klaar Resultaat is aanwezig
Sturing Tijd, support, samen-hang, bijdrage aan Middelen en relaties Tijd, geld, kwaliteit, informatie, organisatie
13
Relatie tussen programma en project (3)

• Met een programma verander je de organisatie en
  bereik je strategische doelen
• Programma is gecoördineerde organisatie,
  aansturing en implementatie van portfolio van
  projecten en activiteiten die tezamen resultaten
  opleveren en benefits realiseren die van
  strategisch belang zijn
• Met een project haal je de verandering uit de
  organisatie
• Project managementomgeving die is gecreëerd met
  het doel om een of meer business producten op te
  leveren volgens een gespecificeerde business case

14
Waarom een methode?

• standaardisering
• gemeenschappelijke manier van werken en
  begrippenkader
• beheersing
• complexe omgevingen
• (multi)projecten
• coördinatie activiteiten
• verandering lijnorganisatie
• structuur, taal, cultuur en proces

15
Waarom een methode?

• Een methode is een goed instrument in de handen
  van competente mensen
• A fool with a tool remains a fool

16
Managing Successful Programmes

• Best practices, Office Government Commerce (OGC)
• Generieke leidraad strategische veranderingen
• Kenmerken
• Van visie naar precisie
• Sturen op visie, benefits, blue print
• Organisatorische model met gedefinieerde rollen
  en procesmodel met opleveringen
• Praktisch raamwerk, procesmodel
• Business zelf verantwoordelijk op basis van
  benefits
• Verbeteren prestatie en efficiency verandering
• Reduceren kosten verandering

17
MSP proces model
Programme Mandate
Identify a programme
Programme organization
Programme Benefits Review
Programme Brief Vision Statement Blue Print
(outline)
Programme Plan
Defining a programme
Establishing a programme
Closing a programme
Procedures Tools Standards
Log
Delivery BluePrint
Programme Plan
Running a programme in tranches
Delivery
Managing the portfolio
Delivery Benefits
Project documentation
Benefits
Project reports
18
MSP principles

• MSP biedt raamwerk voor beheersing complexiteit
  en risicos
• Doel het verwezenlijken van Vision Statement,
  Blueprint en Benefits

19
MSP producten

• Programme mandate
• Programme brief
• Vision statement
• Benefit profile
• benefit management strategy
• Blueprint
• Business case
• communications plan
• Issue log
• issue resolution strategy

• programme plan
• Project portfolio
• quality management strategy
• resource management strategy
• Risk register
• risk management strategy
• Stake holder map
• stake holder strategy

20
Rollen MSP
Sponsoring Group
Onderschrijven en bekrachtigen van de Business
Case (TOTO)
Overall leiderschap en verantwoordelijk, benoemd
vanuit Sponsoring Group
Senior Responsible Owner
Programme Manager
Dagelijks management, opleveren nieuwe
mogelijkheden
Business Change Manager
Verkrijgen van benefits uit de nieuwe
mogelijkheden
21
Programma organisatie
SponsoringGroup
Senior Responsible Owner
Programme Manager
Business Change Manager
Programme Office
Delivering capability
Embedding change
22
Identify a Program
Programme Mandate
Identify a programme
Programme organization
Programme Benefits Review
Programme Brief Vision Statement Blue Print
(outline)
Programme Plan
Defining a programme
Governing a programme
Closing a programme
Procedures Tools Standards
Log
Delivery Bleu Print
Programme Plan
Running a programme in tranches
Delivery
Managing the portfolio
maanging Benefits
Project documentation
Benefits
Project reports
23
Doel Identify a program

• Structureer en formaliseer ideeën voor programma
• Identificeer wat moet worden bereikt en welke
  benefits dit oplevert voor de organisatie ( gt
  klant)
• bewustwording management team
• rechtvaardiging start (wenselijk en haalbaar)
• koppeling visie, missie strategie aan
  verandering

24
Activiteiten Identify a program

• Onderzoek Programme Mandate
• Verkrijgen Programme Sponsorship
• Aanstellen Senior Responsible Owner
  (programmadirecteur)
• Maak een Programme Brief
• Stel Terms of Reference op
• Neem GO of NO GO-besluit

25
Input Identify a program PROGRAMME MANDATE

• INHOUD
• Resultaat
• Verbeteringen
• Relatie met
• bedrijfsstrategie

• OMSCHRIJVING
• welke nieuwe diensten, producten, doelen worden
• gerealiseerd
• welke veranderingen / verbeteringen in het
• bedrijfsproces zullen worden behaald door
• genoemde resultaten
• hoe sluit een programma aan bij de missie,
• strategie, visie van het bedrijf

26
Output Identify a program PROGRAMME BRIEF

• INHOUD
• Vision
• Statement
• Benefits
• Risks en Issues
• Geschatte kosten, opbrengsten, (en risks)

• OMSCHRIJVING
• Beschrijft einddoel en capabilities
• Beschrijving te bereiken bijdragen
• prioriteit bepalen voor optimaal resultaat
• delen over verschillende organisaties
• Welke zijn nu te identificeren?
• Maak een zo goed mogelijke schatting als
• basis voor Business Case

27
Outline vision statement

• Doel communicatie einddoel programma
• Eenvoudige illustratie van het benodigde
  resultaat one liner
• Veranderingen voor de organisatie door het
  programma
• Beschrijft benefits
• Efficiency, performance, effectiviteit, service,
  potentie, capaciteit
• Beschrijf de rapportage van benefits aan de
  stakeholders
• Planning van de te behalen benefits

28
Voorbeeld Vision Statement

• Bedrijf X wordt de erkende deskundige en
  betrouwbare leverancier van informatie,
  kennisproducten en diensten op het gebied van
  arbeid en inkomen
• Kwaliteit verhogen
• Bijdrage aan creëren beeld van constructieve,
  klantgerichte, deskundige en betrouwbare
  individuele dienstverlener
• Gaat samen met beeld van constructieve, naar zijn
  leden luisterende, deskundige, betrouwbare en zo
  nodig strijdbare collectieve belangenbehartiger
• Aansluiten bij behoeften en verwachtingen van
  leden
• Producten en diensten vanuit de huidige
  organisatie
• Gebruik van deskundigen en diensten uit collega
  organisaties
• Taal van de werknemers uit de sectoren
• Adagium kennis is macht middels kennismanagement
  omvormen tot kennis delen is kracht

29

• Vision without action is Daydreaming
• Action without vision is a Nightmare
• Japanese proverb

30
Defining a Program
Programme Mandate
Identify a programme
Programme organization
Programme Benefits Review
Programme Brief Vision Statement Blue Print
(outline)
Programme Plan
Defining a programme
Governing a programme
Closing a programme
Procedures Tools Standards
Log
Delivery Bleu Print
Programme Plan
Running a programme in tranches
Delivery
Managing the portfolio
managing Benefits
Project documentation
Benefits
Project reports
31
Doel Defining a program

• Realiseren van complete beschrijving
• Vision Statement, Blue Print en Benefits
• Organisatie (rollen) en governance (besturing)
• Veranderingen in de organisatie
• Ontwikkelen van de strategies
• Quality, Stakeholders, Issues, Risks, Benefits,
  Resources, Planning en Control
• Ontwikkelen van de plannen
• Resources, Benefits Realisation, Communications,
  Programme
• Business Case

32
Activiteiten Defining a program

• Stel een team samen
• Ontwikkel Vision Statement, Blueprint en Benefits
  Profile
• Identificeer en analyseer stakeholders
• Ontwerp programma organisatie
• Ontwikkel projectportfolio en tranches, programma
  plan
• Maak communicatieplan en strategie
• Maak benefitsplan en strategie
• Beschrijf quality, risk en issue management
  strategie
• Ontwikkel Business Case

33
Output Defining a Programme Definition

• Doel realiseren van complete beschrijving
  programma
• Blue Print
• Vision Statement
• Programma Business Case
• Benefits Profiles
• Stakeholder map
• Organisatie structuur
• Project portfolio

34
Output Defining a Programme - Governance
arrangements

• Benefit Management Strategie
• Risk en Issue Management Strategie
• Quality Management Strategie
• Stakeholder Management Strategie
• Issue Resolution Strategie
• Resource Management Strategie

35
Output Defining a Programme - Plans

• Benefit Realisation Plan
• Programme plan
• Communication plan

36
Principes benefits mangement

• Benfits Management
• Zorgt ervoor dat de Benefits worden
  geïdentificeerd en gedefinieerd en worden
  verbonden met outcomes
• Zorgt voor commitment en eigenaarschap
• Managed de realisatie van de Benefits
• Fundamenteel voor het programma
• Identificatie door meten van verbetering
• Focus op realisatie, niet opleveren capability
• Continue, gaat door na einde van het programma

37
Blueprint
P
O
T
I

• De Blueprint verfijnt het Vision Statement in
  objectieve termen
• Processen
• Organisatie
• Tools / Technologie
• Informatie

38
Blueprint
39
Benefit Management Strategy
Desired outcomes
Develop Benefits Management Strategy
Plan for benefits realisation
Identify and model benefits
Quantify benefits and optimise the mix
Benefits review
Benefits realisation
Look for additional benefit opportunities
40
Benefit mangement strategy

• Direct financieel
• Omzetverdeling
• synergie
• huisvesting
• hoeveelheid personeel
• Direct niet financieel
• Kwaliteitseisen
• nauwkeurigheid
• serviceniveaus
• responsetijden
• Indirect
• groter Imago
• cultuur
• perceptie dienstverlening
• moreel

Relate to financial objectives
tangible
Relate to non-financial objectives
tangible
41
Benefit Profile

• Afgeleid van vision statement en blueprint
• Volgen oplevering en realisatie benefit
• Bestaat uit
• Beschrijving
• Financiële bijdrage
• Verandering van de business operatie staf
• Afhankelijkheden met projecten / risks / benefits
  / programmas
• Project dat benefit realiseert
• Wanneer gereed
• Wie realisatie verantwoordelijkheid
• Planning
• KPI
• Meetmethode

42
Voorbeeld Benefits

• Strategische doelstelling
• Bedrijf X wordt een betrouwbare leverancier van
  informatie en kennisproducten en diensten in
  relatie met arbeid en inkomen

• Benefit
• Kwaliteitsverbetering bereikbaarheid en
  dienstverlening
• 1 loket
• bereikbaarheid toename x
• afname zoekend telefoonverkeer x
• binnen 24 uur antwoord
• x directe afhandeling vragen
• bereikbaarheid x-x uur, x dagen per week
• klanttevredenheid x
• x aansluiting van producten/diensten
  catalogus bij klantbehoefte

• Benefit
• Individuele dienstverlening tegen integrale
  kostprijs
• exploitatielast van max. x
• exploitatiekosten x
• bezetting y
• aantal contactmomenten a, minuten b,
  medewerkers c, aanwezigheid d, werkplekken e,
  m2 f, kosten per periode g

43
Relatiemodel Benefits
Enablers
End benefits
Fewer phone calls, less mail
Fewer queries
Web-based customer information
Reduced expenditure
Less dependence on staff
More time for other tasks
24x7 availability
Web-based service information
Customer satisfaction
Greater awareness
Less advertising in papers
Better take-up of service
Increased effectiveness
One-stop info collection
Better market image
Web-based transactions
Faster processing
Better quality information
Standardisation of forms
Intermediate benefits
44
Waarom stakeholder management?

• Verbetert samenwerking en commitment
• Voorziet in uitgangspunt voor communicatie
• Verbetert coördinatie en consistentie van
  informatie
• Management van verwachtingen
• Inschatting van cultuur, organisatie en
  omgevingsveranderingen
• Leidt tot beter risk en benefits management
• Geeft een bijdrage aan het maximaliseren van
  benefits
• Kosten communicatie meenemen

45
Stakeholder Management strategy

• Wie zijn de Stakeholders
• Wat zijn hun Belangen en behoeften aan
  informatiebehoefte koppelen ( stakeholder map)
• Communicatie vorm
• Stakeholder, wederzijdse verwachting, informatie
  behoefte, frequentie en communicatiestromen,
  beoogde resultaat, kosten, koppeling aan
  resultaat programma

46
Stakeholders
top management
Operationele staf
competitie
overheid
Leveranciers diensten
Business gebieden
zakenpartners
Stake holder management
klanten
Programma en projectteam
vakbonden
Leveranciers producten
aandeelhouders
audit
Pers en media
47
Stakeholder map
Strategic direction Financial Operational changes Interface with customers Public safety Competitive position
Stake holders ? ? ?
Business partner ? ? ?
Customer ? ? ?
Trade unions ?
Staff ? ?
Regulator bodies
Press and media ? ?
48
Waarom risk management?

• Informatie voor planning
• Voorkomen van ongewenste gebeurtenissen
• Minimaliseren van effecten van een niet gewenste
  gebeurtenis
• Maximaliseren van de kans dat benefits worden
  gehaald
• Reduceren van kosten, die gemoeid zijn met het
  afhandelen van issues

49
Risk identification checklist

• Strategic levels
• Other programmes or Inter programme dependencies
• Other initiatives in the organisation
• Political pressure
• Programme level
• Changing requirements and objectives
• Programme definition
• Management skills
• Inter project dependencies
• Project level
• Third party resources
• Operational level
• Transfer of outputs to operations
• Acceptability within business operations or to
  stakeholdes

50
Risk Management
Define framework for risk management
Identify risk
Embed and renew
Risk ownership and allocation
Assess effectiveness
Evaluation risk
Plan appropriate mitigation actions
Implement actions
51
Waarom Quality management?

• Kwaliteit van leiderschap en managementprocessen,
  inclusief betrouwbare informatie voor besluiten
• Kwaliteit van deliverables (in producttermen)
• Kwaliteit van meet-, controle- en
  beoordelingsactiviteiten
• Het gaat om
• criteria, activiteiten, uitvoerenden en
  toepassing van standaarden
• aansluiting bij kwaliteitsdoelen, lessons learned
  report
• Definieert
• Governance arrangements
• Configuration Managament en change control
• Quality assurance en reviews opleveringen (audits)

52
Programme and Project Business Cases
Strategies, policies and initiatives
Continued alignment?
Defines required outcomes
Programme Business Case
Optimum mix of benefits, risks, costs, timescales
for required outcomes

Continued alignment?
Sets scope and objectives
Project Business Case
Project Business Case
Project Business Case
Project Business Case
Delivery of outputs within time, cost, quality
constraints
Changed or new business operations
Outcomes delivered here
53
Input Programme Planning
Vision statement Clear understanding of target?
Blueprint Ability to achieve
Benefits Linked to projects
Transition Cultural aspects?
Projects Construction towards Benefits?
Progress monitoring Identified milestones?
Programme plan
Resources Capabiliy or skills?
Timetable Dependencies and interfaces?
Stakeholder needs Appropriate Information?
Risk and assumption Responsible for action?
54
Activiteiten Programme Planning

• Definieer project portfolio
• Overzicht projecten en activiteiten, gekoppeld
  aan benefits
• Focus op vroege bijdragen (quick wins)
• Blijf op inter projectniveau
• Definieer tranches
• Groeperen op discipline, locatie, deliverables,
  resource allocatie, belasting
• Maak schema en prioritering mechanismen
• Review project verwachtingen
• Manage resources
• Resources (geld, infrastructuur, informatie,
  partners) dmv planning, koppelen aan strategische
  doelstellingen
• Verdeel de risicos
• Integreer het communicatieplan

55
Governing a Program
Programme Mandate
Identify a programme
Programme organization
Programme Benefits Review
Programme Brief Vision Statement Blue Print
(outline)
Programme Plan
Defining a programme
Governing a programme
Closing a programme
Procedures Tools Standards
Log
Delivery Bleu Print
Programme Plan
Running a programme in tranches
Delivery
Managing the portfolio
managing Benefits
Project documentation
Benefits
Project reports
56
Doel Governing a Programme

• Implementeer Governance
• Functies, verantwoordelijkheden, processen en
  procedures die definiëren HOE het programma is
  opgezet, gemanaged en bestuurd wordt
• Benoem alle personen voor de rollen in de
  programmaorganisatie
• Stel procedures, infrastructuur, support
  mechanismen in werking

57
Output Governing a Programme

• Ingericht Programme Office
• Hulpmiddelen en procedures
• Programmastandaarden, beleid en procedures
• Voortgangsrapportages
• Issue log en riks register
• Beslissingen end of tranche reviews

58
Activiteiten Governing a Programme

• Programma treedt in werking
• inrichten programma organisatie en programme
  office
• fysieke programma omgeving opzetten
• invullen programma rollen
• lanceren vroege projecten
• beschrijven processen en procedures (planning,
  tracking, reporting, accounting, issue en risk,
  configuration, communication)
• beschrijf standaards
• stel procedures in werking
• meten op benefits
• zet communicatie op

59
Managing Portfolio en Benefits a Program
Programme Mandate
Identify a programme
Programme organization
Programme Benefits Review
Programme Brief Vision Statement Blue Print
(outline)
Programme Plan
Defining a programme
Governing a programme
Closing a programme
Procedures Tools Standards
Log
Delivery Bleu Print
Programme Plan
Running a programme in tranches
Delivery
Managing the portfolio
Managing Benefits
Project documentation
Benefits
Project reports
60
Doel managing the portfolio

• Activiteiten voor coördinatie en managen van de
  project opleveringen
• Verkrijgen nieuwe mogelijkheden (uit de
  Blueprint) door oplevering resultaten, bijsturing
  en lessons learned

61
Activiteiten managing the portfolio

• Projecten starten
• Aansluiten projecten bij benefits realisatie,
  programmadoelen
• Monitoren voortgang
• Manage risks en issues
• Sluiten van projecten beleggen van lessons
  learned
• Input Blueprint, Programme Plan, benefit
  profiles, realisation plan, issue logs en risk
  registers van de projecten, project progress
  reports
• Output project briefs, opleveringen, end project
  reports, lessons learned, beslissing na tranche
  over voortgang

62
Doel managing benefits

• Volgen van benefits van identificatie tot
  realisatie
• Meet de benefits
• Performance indicatoren
• Balanced score card
• Plan en manage de transitie van oud naar nieuw
• Volg opleveringen van de projecten en de
  gereedheid van de organisatie fit for purpose

63
Activiteiten managing the benefits

• Zorgdragen voor benefits meting
• Verfijnen benefits profiles
• Monitor benefits
• Transitie management, ondersteun culturele en
  personele veranderingen
• Ondersteun benefit realisatie
• Meten benefits
• Input Benefit Profiles Realisation Plan,
  Benefit Management Strategy, Programme Plan
  Business Case, Bleu Print, Project progress
  reports
• Output improvements in operations and
  achievements of outcomes

64
Benefits Management
Welke verbetering?
Waar zal het gebeuren?
Is het kwan-tificeerbaar?
Toekomstige Benefits?
Wie is verant-woordelijk?
Hoe meten we dit?
Hebben we het bereikt?
Wie meten?
Welke veran-dering is nodig?
Heeft de verandering plaatsgehad?
Wie zullen dit merken?
Hoe en Wanneer kan de verandering worden gedaan?
65
Verantwoordelijkheden Managing Benefits
Senior Responsible Owner Overall verantwoordelijk voor de realisatie van de Benefits. Adviseert en stuurt, onderhoudt de Sponsoring Group, de Stakeholders en hun commitment
Programme Manager Past de portfolio aan om het bereiken van de Benefits te optimaliseren. Voert Risk Mgt Issue Resolution uit
Business Change Manager Verantwoordelijk voor Benefits Management. Levert de projectresultaten af aan de operatie (transitiemanagement). Laat de operatie de Benefits realiseren. Verfijnt de Benefit Profiles
Programme Office Meet en rapporteert de meetresultaten en vergelijkt deze met de Benefit Profiles en Realisation Plan
66
Closing a Program
Programme Mandate
Identify a programme
Programme organization
Programme Benefits Review
Programme Brief Vision Statement Blue Print
(outline)
Programme Plan
Defining a programme
Governing a programme
Closing a programme
Procedures Tools Standards
Log
Delivery Bleu Print
Programme Plan
Running a programme in tranches
Delivery
Managing the portfolio
managing Benefits
Project documentation
Benefits
Project reports
67
Doel closing a programme

• Evaluatie op behalen einddoel Benefits en
  prestatie indicatoren gemeten en gerapporteerd,
  organisatie zet operatie voort
• Focus op einddoel
• Formele erkenning van portfolio en nieuwe
  mogelijkheden als gedefinieerd in de Blueprint
• Reviews gerealiseerde Benefits
• Identificatie noodzaak toekomstige Reviews van
  benefit realisaties

68
Activiteiten Closing a Programme

• bevestig afsluiten
• Business case
• Project beëindigen (feestje)
• Overdracht naar lijnorganisatie
• programme review
• updaten en afronden documentatie
• ontmantel programma en project office organisatie
• informeer stakeholders
• Input alle programme documentatie
• Output bevestiging van programma einde,
  programme review, lessons learned en programme
  assessment