IS SAGLIGI VE G

1

• IS SAGLIGI VE GÜVENLIGINE GENEL BAKIS
• GÜVENLIK KÜLTÜRÜ

2

• Sen öldükten sonra da, senden geriye kalan
  seyler daha uzun zaman bu yeryüzünde kalir.
  Geride birakacagin eser sana rahmet okutacak bir
  eser olmali.
• Firdevsi

3
Her yil milyonlarca isçi çalistiklari yerlerdeki
çesitli tehlikeler sonucundaÖLMEKTEYARALANMAKTA
HASTALANMAKTA
4

• Dünyada her yil 1.2 milyon insan is kazalari
  ve meslek hastaliklari sonucu hayatini
  kaybetmektedir.
• 160 milyon çalisan is kazalari ve meslek
  hastaliklari dolayisiyla yaralanmakta ve
  hastalanmaktadir.

5

• Gelismis ülkelerde is kazalari ve
  meslek hastaliklarinin toplam maliyeti bu
  ülkelerin Gayri Safi Milli Hasilalarinin 2.5
  i ile 6' SI arasinda degismektedir.

6

• Avrupa Is sagligi ve Güvenligi Ajansinin
  yayinlarinda Avrupa ülkelerinde is kazalari ve
  meslek hastaliklari sonucu yilda
• 5500 kisinin hayatini kaybettigi
• 75000 kisinin sürekli çalisamaz duruma
  düstügü,
• 149 milyon is günü ve 20 milyar EURO maddi kaybin
  meydana geldigi,
• rapor edilmektedir.

7

• Sosyal Sigortalar Kurumu istatistiklerine
  göre 2002 yilinda
• 72.344 is kazasi
• 601 meslek hastaligi vakasi
• meydana gelmis,
• 878 kisi hayatini kaybetmis,
• 2087 kisi sürekli is göremez
• hale gelmistir.

8
SSK 2003

• Ülkemizde her yil 766.668 kisi is kazasi,
• 440 meslek hastaligi 811 ölüm
• Ülkemizde is kazalari ve meslek hastaliklari
  sonucu kaybedilen is günü 2.111.432 gün

9
Is Kazalari
Meslek Hastaligi
Türkiyede
Dünyada
10

• Is kazalarinin maliyeti
• ABDde 190 milyar dolar / yil
• Almanyada 28 milyar dolar / yil
• Norveç de 40 milyar Kron / yil
• Ingilterede bir yillik ekonomik gelisme / yil
  (1995/1996)
• Avustralyada 15-37 milyar Avustralya
• dolari / yil

11
(No Transcript)
12
Yönetim Orijin Belirti
Temas Zarar
TEHLIKELI DURUM TEHLIKELI HAREKET
5
3
4
1
2
YETERSIZ TEMEL
DIREKT
SORUN ZARAR KONTROL
NEDEN
NEDEN
TEHLIKELI DURUM TEHLIKELI HAREKET
1
3
2
5
4
KAZA ZINCIRI
13

• Isçi Sagligi ve Is Güvenliginin
• asil çalisma alani
• TEHLIKELI DURUM ve
• TEHLIKELI DAVRANISIN
• ortadan kaldirilmasina yönelik olmalidir.

14

• IS KAZALARININ BÜYÜK BIR KISMI, TEHLIKELI
  HAREKETLERDEN KAYNAKLANMAKTADIR.
• 88I TEHLIKELI HAREKETLERDEN,
• 10U TEHLIKELI DURUMLARDAN,
• 2SI KAÇINILMAZ ( SEBEBI BILINMEYEN)
  HAREKETLERDEN KAYNAKLANMAKTADIR.

15

• Kazanin sonucu,
• meydana gelecek zararin büyüklügü,
• önceden kestirilemez.
• Bu tamamen tesadüfe baglidir.
• Her kaza ihtimalinin ciddiye
• alinmasi gereklidir.

16
DEGIL
Agir yaralanma veya ölümle neticelenen her
kazanin temelinde

• Kaza geliyorum demez

• Kazanin gelis sesini duymak ve tedbir almak
  gereklidir.

Kaza geliyorum der!
17
Tehlikeli davranislarin nedenleri

• 1-Sahsi kusurlar (Dikkatsizlik, laubalilik,
  umursamazlik gibi)
• 2-Egitim yetersizligi
• (Bilgi, ustalik, aliskanlik)
• 3-Fiziki yetersizlik (Bünyenin yapilan ise
  uygun olmamasi)
• 4-Uygunsuz mekanik sartlar ve fiziki çevre
• (Makine yerlesimi, ergonomi)

18
Kazalardan korunmak için

• 1-Mühendislik ve revizyon,
• 2-Egitim,
• 3-Ergonomi kurallarindan yararlanma,
• 4-Tesvik tedbirleri uygulama,
• 5-Disiplin tedbirlerini uygulama.
• ÇALISMALARININ YAPILMASI GEREKLIDIR.

19

• Kazalardan korunma yöntemleri ile
• üretim, maliyet, kalite kontrolü metotlari
  benzerlik ve paralellik arz eder.
• önlemek ödemekten daha ucuzdur ve daha
  insancildir

20

• Is güvenligi ile ilgili
• çalismalara, uygulanacak
• kurallara ve alinacak
• tedbirlere,
• ÜST DÜZEY YÖNETICILER de
• katilmali ve sorumluluga
• ortak olmalidir.

21

• Formen ustabasi ve ilk kademe yöneticileri,
• kazalardan korunma çalismalarinda
• en önemli personeldir.
• Bu nedenle bu personele
• özel önem verilmelidir.

22

• Is güvenligi çalismalarina
• birinci derecede
• INSANI DUYGULAR YÖN VERMELIDIR.
• ANCAK
• Is Güvenligi tedbirlerinin1-Üretimin
  artmasi,2-Masraflarin azalmasisonucu
  maliyetlerin düsmesine yardimci oldugu
  UNUTULMAMALIDIR

23
IS GÜVENLIGI ÇALISMALARI
BU PRENSIPLER

• IS GÜVENLIGININ,
• KONUSUNU,
• ÇALISMA ALANINI,
• KONUYA YAKLASIM TARZINI,
• KURALLARINI VE
• ÇÖZÜM YÖNTEMLERINI
• BELIRLEYEN
• TEMEL KABULLERDIR.

24
IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI POLITIKASI
Hiçbir is emniyetsiz yapilacak kadar acil
degildir. Kazalarin 98i önlenebilir.
ISGin temeli, Risk analizi,

prosedür ve talimatlardir.
25
ISYERI

• BIR ISVERENIN MADDI OLAN VE
• OLMAYAN ARAÇLARLA BELIRLI BIR
• TEKNIK AMACI GERÇEKLESTIRMESINE
• YARAYAN VE SÜREKLILIK GÖSTEREN
• ORGANIZE BIR BÜTÜNDÜR.
• (4857 SAYILI IS KANUNU MADDE 1)

26
IS GÜVENLIGI

• Is yerinde isin yürütülmesi ile ilgili olarak
  olusan tehlikelerden, sagliga zarar verecek
  kosullardan korunmak ve daha iyi bir is ortami
  yaratmak için yapilan metodlu BILIMSEL
  çalismalara
• denir.

GÜVENLI IS ORTAMI
27
Is Güvenligi

• Isçi Güvenligi
• Isletme Güvenligi
• Üretim/hizmet Güvenligini
• KAPSAR

28
Is Sagligi?

• Bütün mesleklerde çalisanlarin bedensel, ruhsal
  ve sosyal yönden iyilik hallerinin en üst düzeyde
  tutulmasi, sürdürülmesi ve gelistirilmesi
  çalismalaridir.
• (ILO-WHO 1950)
• Amaç
• Isin çalisana, çalisanin ise uydurulmasi.

29
SAGLIK DÜNYA SAGLIK ÖRGÜTÜ (WHO) Sadece hastalik
ve sakatligin olmamasi degil,


BEDENEN RUHEN ve
SOSYAL yönden tam bir iyilik halidir.
30
IS SAGLIGI GÜVENLIGININ AMACI VE HEDEFI
ISGNIN ÖNCELIKLI HEDEFI Çalisanlari Is
Kazasi ve Meslek Hastaligindan korumaktir !!!

• Çalisanlari korumak
• Çalisanlarin saglik ve güvenligini
• saglamak ve gelistirmek,
• Isletme güvenligini saglamak
• Saglikli ve güvenli bir çalisma ortami
• olusturmak,
• Üretim güvenligini saglamak
• Üretimde güvenligi ve devamliligi
• saglamak,
• Kaliteyi ve Verimliligi artirmaktir.

31
Niçin is güvenligi?

• Küresel ekonomideki degisiklikler her yerde artan
  ekonomik güvensizlik ve esitsizlikle
  sonuçlanmistir. Bu egilim dünyanin pek çok
  yerinde isçi ve isçi topluluklarinin seslerini
  daha az duyurabilmelerine ve çalisma kosullarinin
  bozulmasina neden olmustur.
• ILOnun sosyal ve ekonomik güvenligi artirma
  stratejisi , güvenligin 7 temel boyutuna
  odaklanmaktadir.

Kaynak ILO 2002
32
Temel güvenligin 7 boyutu
Kaynak ILO 2002

• Is piyasasi güvencesi
• Istihdam güvencesi
• Is güvencesi
• Beceri gelistirme güvencesi
• Çalisma güvenligi
• Temsil güvencesi
• Gelir güvencesi

33
Is güvenliginin kapsami
Kaynak ILO 2002

• Isle ilgili hastalik ve sakatliklardan korunma,
• Her türlü ayrimciliga karsi koruma,
• Siddet, taciz, stress, uygun olmayan çalisma
  saatlerine karsi koruma, çalisma saatlerinin,
  gece isinin, çalisma yasinin sinirlandirilmasi,
• Tazminat, emeklilik güvencesi, analik korumasi,
  ise devamsizlik korumasi, uzun süreli bakim,
  tatil, mantikli is planlamasi,
• Devlet yaptirimi, teftis yoluyla koruma,

• Örgütlenme hakki,
• Toplu pazarlik hakki,
• Saglik hizmetine ulasma, egitim, çocuk bakimi
  gibi sosyal destek hakki,
• Güvensiz isi reddetme hakki,
• ISIG kurullari ve diger temsil mekanizmalari
  yoluyla katilim hakki,
• Isle ilgili olasi tehlikeleri bilme hakki,
• isyerindeki yanlis yapilan isleri bildiren
  kisiler için korunma hakki.

34
Güvenligi saglamanin üç ana kurali vardir.

• 1-Güvenligi ve sagligi tehdit eden durumlarin
  ortadan kaldirilmasi, (Önlem alma, proaktif
  yaklasim)
• 2-Güvenligi ve sagligi tehdit eden gelismelerin
  zamaninda tespiti,
• 3-Önlenemeyen durumlarin kötü sonuçlarinin en aza
  indirgenmesi.

35
ÖNLEM ALMA

• Is güvenligi mevzuatinda sözü edilen önlem
  almaya da ayni anlayisla yaklasilmalidir.
• 1-Bu konuda duyarli olmak
• 2-Yapilmakta olan isin tehlike arz edebilen
  noktalarini görebilmek
• 3-Gerekli önlemleri alabilecek bilgi ve deneyime
  sahip olmak
• Yukaridaki gereklerden ilki topluma olan
  borçtur.
• Hiç kimsenin, bilinçli olarak bu borca sirt
  çevirmesi düsünülemez.

36
Kurallarin Uygulanmasi

• Güvenlige iliskin kurallarin uygulamada hayata
  geçirilmesi için kullanilan yöntemler dört ana
  grup altinda toplanabilir.
• 1-Tehlikeli Durumlarin Ortadan Kaldirilmasi,
• 2-Isçilerin Tehlikeye Karsi Korunmasi,
• 3-Isçilerin Egitimi ve Yetistirilmesi,
• 4-Uyari.

37
Is güvenligi kültürü Is güvenliginin öncelikli
oldugu yasam biçimidir.

• Güvenlik bilgiye dayanir,
• Içsellestirilmis ve yasam biçimi haline
  getirilmis bilgi, güvenlik kültürünü olusturur.
• Is güvenligi göz ardi edildiginde,
  is kazasi ve meslek hastaligi olusur !...

38
Kuruluslara düsen görevler

• Is sagligi ve güvenligi standardi olusturma ve
  uygulama
• Is sagligi ve güvenliginin özendirilmesi
• Is kazalarinin azaltilmasi için tesvikler
  saglanmasi
• Is kazalarinin ve meslek hastaliklarinin
  önlenmesi ve nedenlerinin arastirilmasi
• Egitim ve ögretim hizmetlerinin yürütülmesi
• Denetim hizmetlerinin yürütülmesi
• Profesyonel is sagligi ve güvenligi hizmetlerinin
  saglanmasi

39
ILO 2003 Global Strateji Belgesinde Güvenlik
Kültürü

• Ulusal önleyici saglik ve güvenlik kültürü,
  saglikli ve güvenlikli bir çalisma ortamina sahip
  olma hakkina herkesin saygi gösterdigi hak,
  sorumluluk ve ödevlerin önleme prensibine öncelik
  verilerek açikça tanimlandigi bir sistem
  içerisinde hükümet, isveren ve isçilerin
  saglikli ve güvenli bir çalisma ortami
  olusturulmasinda aktif olarak yer aldiklari bir
  anlayistir.

40
ILO 2003 Global Strateji Belgesinde Güvenlik
Kültürü

• Önleyici saglik ve güvenlik kültürünün
  sürdürülmesi, tehlike ve risk kavramlari ile
  tehlike ve risklerin nasil önlenecegi veya nasil
  kontrol altina alinacagiyla ilgili olarak
  toplumsal bilinç ve anlayis düzeyinin
  yükseltilmesi için mevcut bütün vasitalarin
  kullanilmasi ile mümkündür.

41
AB 2002-2006 Strateji Dokümani Güvenlik Kültürü

• Küçük yaslardan itibaren ISG konusunda egitim ve
  duyarliligin artirilmasi saglanmalidir.
• Egitim ve korunma kültürü, çalisma yasaminda
  kalite ve verimliligin saglanmasi ve
  sürdürülmesinde en temel ögedir.
• ABde bütün gençler için, 2010 yilindan önce
  bütün egitim kurumlarinda en az 8 saat ISG
  egitimi saglanmis olmalidir.

42
ÇAY MOLASI
43

• GÜVENLIK BILGIYE DAYANIR.
• IÇE SINDIRILMIS VE YASAM BIÇIMI HALINE GETIRILMIS
  BILGIYE ISE KÜLTÜR DENILIR.

44
Güvenlik kültürü,

• Kurumun saglik ve güvenlik programlarinin
  yeterliligine, tarzina ve uygulamadaki israrina
  karar veren birey ve gruplarin deger, tutum,
  yetkinlik ve davranis biçimlerinin bir ürünüdür.

45
Iyi Güvenlik Kültürünün Kriterleri Reiman ve
Oedewald (2002)

• güvenlik politikalari,
• yönetimin güvenlik için görünür dirayeti,
• demokratik uygulamalari ve yetkinligi,
• güvenlik yönelimli olumlu degerler,
• tutumlar ve baglilik,
• zorunluluk ve sorumluluklarin açik tanimi,
• güvenlik öncelikli islemler,
• güvenlik ve üretim arasindaki denge,
• yetkin çalisanlar ve egitim,
• yüksek motivasyon ve is tatmini,

46

• yönetim ve çalisanlar arasinda karsilikli güven
  ve adil yaklasim,
• kalite, kural ve düzenlemelerin güncellenmesi,
• düzenli ekipman bakimi,
• gerekli olay (örn., atlatilan kaza) ve küçük bile
  olsa kazalarin rapor edilmesi ve etkin yorumu,
• farkli kurumsal seviyelerden ve görevlilerden
  saglikli bilgi akisi,
• uygun tasarim,
• yeterli kaynak ve sürekli iyilestirme,
• gerektiginde otorite ile olan is iliskileri

47
ISG politikalarinda güvenlik kültürü olusturmak
neden önemli?

• Sanayi ve teknolojinin gelismesi ile birlikte
  isyerlerindeki kötü çalisma kosullari is sagligi
  ve güvenligini, buna bagli olarak da toplum
  sagligini tehdit eder hale getirmektedir. Bu
  durumu önlemek için
• Is kazalari ve meslek hastaliklarinin önlenmesi
  ve azaltilmasi için ugrasilmakta,
• egitim ve tibbi kontrole önem verilmekte,
• isyerleri yogun denetim altinda tutulmakta,
• isyerlerinde gerekli önlemlerin alinmasi
  saglanmaktadir.

48
Güvenlik Kültürü olusturmanin temel nedenleri

• 1) Üretim sürecinin karmasik hale gelmesi sonucu
  yeni risklerin dogmasi, teknik bir zorunluluk
  olarak görülmektedir.
• 2) Saglik ve sosyal yönden hirpalanan
  çalisanlarin devamsizlik, is birakma, devir hizi
  artisi gibi nedenlerle ekonomik açidan maliyet
  artisina sebep olmasi,
• 3) Verim ve kar artisi saglamak için üretim
  temposunun arttirilmasi ve olumsuz çevre
  kosullarinin isçi ve kuruluslari tarafindan
  tepkisini çekerek yasal düzenlemeleri zorunlu
  hale getirmesi, nedenleri,
• sosyal bir sorumluluk olarak, güvenlik kültürünün
  olusturulmasini bir gereklilik olarak ortaya
  çikarmaktadir.

49
Sosyal Diyalog,

• Demokratik, siyasi rejimi benimseyen ülkelerde
  sosyal taraf olarak nitelenen, isçi ve isveren
  üst örgütlerinin temsilcilerinin toplumda yer
  alan diger organize çikar grubu temsilcileri ile
  birlikte, temel ekonomik ve sosyal politikalarin
  belirlenmesi ve uygulamalara katilmalaridir.
• Kisaca sosyal taraflarin gönüllülük ilkesi ile
  bir araya geldikleri demokratik bir tartisma ve
  karar alma süreci olarak tanimlanabilir.

50
Amaci

• Sosyal taraflarin farkli ve uyusmayan görüs ve
  tutumlari arasinda uzlasma saglanarak barisçil
  bir endüstri iliskilerini yaratmak ve makro
  düzeyde karsilasilan ekonomik ve sosyal
  sorunlarin gerek belirlenmesi, gerek
  uygulanmasina sosyal taraflarin da katiliminin
  saglanmasidir.

51
Sosyal Diyalogun Araci
Resmi danisma konseyleri
Toplumsal anlasmalar
52
Çalisma Yasaminin Taraflari
Çalisan
Isveren
ÇALISMA YASAMI
Devlet
53
Türkiye'de Çalisma Yasamina Iliskin Yapilanma
54
Devletin

• Daha çok gözlemci, aydinlatici, tesvik edici ve
  arabulucu niteliktedir. Bu konuda en önemli
  etkinligi, gerekli kosul ve standartlari
  mevzuatla düzenlemek ve denetimi saglamak
  olmalidir. (devlet politikasi olarak
  benimsemelidir)

55
Is güvenligi kültürünün gelistirilmesiD E V L E
T

• Kayit-disi istihdamin önlenmesi
• Çocuk isçiliginin yok edilmesi
• Cinsiyet ayrimciliginin yok edilmesi
• Sosyal güvenligin desteklenmesi
• Gelir dagilimi adaletsizliginin azaltilmasi
• Yasanabilir bir asgari ücretin tespiti,
• Isyerinde çalisan isçi sayisina bakilmaksizin,
  her çalisanin ISIG hizmetlerinden yararlanmasinin
  saglanmasi

56
D E V L E T

• Kamu saglik hizmetlerinin düzenlenmesi
• Güvenilir bir kayit sistemi kurulmasi
• Is müfettisi istihdami
• Is kazalarinin Bilimsel analizi
• Isçi Sagligi Enstitülerinin kurulmasi/yayginlastir
  ilmasi
• Yasalarda çalisanlarin korunmasi

57
Isverenler,

• Isle ilgili her konuda isçilerin saglik ve
  güvenligini korumakla yükümlüdür.
• Isletmeler ister hukuki yükümlülük nedeniyle,
  ister insancil nedenlerle, isterse ekonomik
  nedenlerle olsun bu konuda ugras vermekten ve
  harcama yapmaktan kaçinmamalidir.

58
Is güvenligi kültürünün gelistirilmesiI S V E R
E N

• Üretim süreçlerinde Önce verimlilik yerine
  Önce insan yaklasiminin benimsenmesi,
• Teknik gelismelere uyum saglanmasi,
• Risk degerlendirmesi ve risk yönetimi
  yaklasiminin benimsenmesi,
• Isyerinde çalisan isçi sayisina bakilmaksizin,
  her çalisanin ISIG hizmetlerinden yararlanmasinin
  saglanmasi,
• Isyeri saglik ve güvenlik birimlerinin
  desteklenmesi,
• Ilk ve acil yardim hizmetlerinin organizasyonu,

59
Is güvenligi kültürünün gelistirilmesiI S V E R
E N

• Uygun talimatlarin hazirlanmasi,
• Çalisanlarin görüslerinin alinmasi,
• Çalisanlarin bilgilendirilmesi,
• Çalisanlarin egitimi,
• Veri akisinin saglanmasi,
• Is kazalarinin Bilimsel analizi,
• Isçilerin kisisel koruyucu donanimlari uygun
  sekilde kullanmalari için her türlü önlemin
  alinmasi,
• En önemlisi de isçileri inandirmak ve
  özendirmektir.

60
Is güvenligi kültürünün gelistirilmesi
ÇALISANLAR - SENDIKALAR

• Isyeri, is kolu ve üretim süreci ile ilgili bilgi
  sahibi olunmasi,
• Sözlesmelere hükümler konularak, Kanun Tüzük ve
  yönetmeliklerin yaptirimlari izlemelidirler,
• Kurullara aktif olarak katilinmali, üyelerini
  bilgilendirmelidirler,
• Risk degerlendirmesi ve risk yönetimi süreçlerine
  katilinmasi,
• Is kazalarinin Bilimsel analizi,
• Is güvenliginin yasamin önceligi biçimine
  getirilmesine yönelik etkinlikler (Egitim,
  örgütlenme, katilim vb),
• Kisisel koruyucu ekipmanin kuralina uygun biçimde
  kullanilmasi.

61
Is güvenligi kültürünün gelistirilmesiÜNIVERSITE
LER

• ISIG Sosyal politikalara bilimsel katki,
• Güvenilir bir kayit sistemi kurulmasina bilimsel
  altyapi,
• Is kazalarinin Bilimsel analizi,
• Isçi sagligi ve is güvenligi alaninda çalisacak
  insan gücünün temel egitimi,
• Isçi sagligi ve is güvenligi alaninda çalisacak
  insan gücünün mezuniyet sonrasi sürekli egitimine
  katki,
• ISIG ile ilgili arastirmalar, laboratuvarlar,
• ISIG ile ilgili akademik ortam.

62
Is güvenligi kültürünün gelistirilmesi MESLEK
ÖRGÜTLERI

• ISIG Sosyal politikalara katki
• Isçi sagligi ve is güvenligi alaninda çalisacak
  insan gücünün yetistirilmesi ve istihdam edilmesi
  süreçlerine katki
• Isçi sagligi ve is güvenligi alaninda çalisacak
  insan gücünün mezuniyet sonrasi sürekli
  egitiminin organizasyonu
• Is kazalarinin Bilimsel analizine katki

63
Unutmayalim
IYI BIR IS, GÜVENLI ISTIR !...
64
Sonuç olarak

• Sosyal diyaloga kurumsal bir temel olusturan
  gerek ekonomik ve sosyal konsey ile, gerekse
  çalisma meclisinde bir araya gelen sosyal
  taraflar, hükümet temsilcileri ile birlikte ortak
  politikalari tespit ederek bu politikalarin
  uygulanmasi ve denetiminde de ortak görüsler
  üstlenmelidir.
• Sonuç olarak Güvenlik Kültürü ile ISG
  politikalarinin olusturulmasinda basari, sosyal
  diyalog sürecinin etkin ve saglikli isletilmesine
  bagli bulunmaktadir.

65
IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI GENEL GÜDÜRLÜGÜNÜN
TARIHÇESI
Ülkemizde is sagligi ve güvenliginin saglanmasi
görevi, 1945 yilinda kurulan Çalisma Bakanligi
bünyesinde Isçi Sagligi Genel Müdürlügüne
verilmistir.
Denetim hizmetlerinin bir baska
birimde örgütlenmesi nedeniyle Genel Müdürlük,
1983 tarihinde Daire Baskanligina
dönüstürülmüstür.
66

• Isçi Sagligi Daire Baskanligi, 24.07.2003 tarih
  ve 25178 sayili Resmi Gazetede yayimlanarak
  yürürlüge giren 4947 sayili Sosyal Güvenlik
  Kurumu Kurulus Kanununun 12 nci maddesi
  geregince, Is Sagligi ve Güvenligi Genel
  Müdürlügü olarak yapilandirilmistir.

67

• IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
• GENEL MÜDÜRLÜGÜNÜNGÖREVLERI

68
IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI GENEL MÜDÜRLÜGÜNÜN
GÖREVLERI

• Is sagligi ve güvenligi konularinda, mevzuatin
  uygulanmasini saglamak ve mevzuat çalismasi
  yapmak.
• Ulusal politikalar belirlemek, bu politikalar
  çerçevesinde programlar hazirlamak.
• Ulusal ve uluslararasi kurum ve kuruluslarla
  isbirligi ve koordinasyonu saglamak.

69

• Etkin denetim saglamak amaciyla gerekli
  önerilerde bulunmak, sonuçlarini izlemek.
• Standart çalismalari yapmak, normlar hazirlamak
  ve gelistirmek, ölçüm, degerlendirme, teknik
  kontrol, egitim, danismanlik, uzmanlik ve benzeri
  çalismalari yapmak ve bunlari yapan kisi ve
  kuruluslari inceleyerek degerlendirmek ve yetki
  vermek.

70

• Kisisel koruyucularin ve makine koruyucularinin
  imalâtini yapacak kisi ve kuruluslara yetki
  vermek, ithal edilecek kisisel koruyucularin ve
  makine koruyucularinin standartlara uygunlugunu
  ve bu hususlarda usul ve esaslari belirlemek.

71

• Is sagligi ve güvenligi ile is kazalari ve meslek
  hastaliklarinin önlenmesi konularinda inceleme ve
  arastirma çalismalarini planlamak, programlamak
  ve uygulanmasini saglamak.
• Faaliyet konulari ile ilgili yayin ve
  dokümantasyon çalismalari yapmak ve
  istatistikleri düzenlemek.

72

• Meslekî egitim görenler, rehabilite edilenler,
  özel risk gruplari ve kamu hizmetlerinde
  çalisanlar da dahil olmak üzere tüm çalisanlarin
  is kazalari ve meslek hastaliklarina karsi
  korunmalari amaciyla gerekli çalismalari yaparak
  tedbirlerin alinmasini saglamak.

73

• Is Sagligi ve Güvenligi Merkezi ve Is Sagligi ve
  Güvenligi Merkezi Bölge Laboratuvarlarinin
  çalismalarini düzenlemek, yönetmek ve denetlemek.
• Bakanlikça verilecek benzeri görevleri yapmak.

74
Is Sagligi Güvenligi Politikasi
ISG POLITIKALARI
75
AMAÇ
Isle baglantili olan kaza ve yaralanmalari, tehlik
e nedenlerini asgariye indirerek
ÖNLEMEK
76
UlusalIs Sagligi Güvenligi Politikasi

• Sosyal taraflarin katilimi ilegerçeklestirilmelid
  ir.

• Politika, ulusal kalkinma hedefleri ile uyumlu
  olmalidir.

• Bu sürece, hükümetin yani sira isçi ve isveren
  kuruluslari da katki saglamalidir.

77
UlusalIs Sagligi Güvenligi Politikasi

• Kamuoyunu yeterince bilinçlendirmenin ve politik
  destek saglamanin yollarini içermelidir.

• Is sagligi hizmetlerinin örgütlenmesi,
• yayginlasmasi ve sürekliligi için gerekli
  hükümleri içermelidir.

• Ilgili bütün kurumlar arasinda koordinasyon
  saglamalidir.

78
UlusalIs Sagligi Güvenligi Politikasi

• Isyeri bazinda gönüllü uyumunu özendirmelidir.

• Politika düzenli araliklarla gözden
  geçirilmelidir.

79
Politikanin Gözden Geçirilmesinde Amaç

• Sorunlari belirlemek
• Sorunlarla ilgili etkin yöntemler gelistirmek
• Eylem için öncelikleri belirlemek
• Sonuçlari degerlendirmek

80
POLITIKA ARAÇLARI

• Yasalar ve Yönetmelikler
• Yetkili Organ
• Koordinasyon
• Egitim

81
Is Sagligi ve Güvenligi ile Ilgili Kanun, Tüzük
ve Yönetmelikler

• 4857 Sayili Is Kanunu
• 4857 Sayili Is Kanununa göre çikartilan 24
  teknik, 12 sosyal,
• Toplam 36 yönetmelik
  

82
Yeni Çikan Yönetmelikler

1. Gürültü Yönetmeligi
2. Titresim Yönetmeligi
3. Ekranli Araçlarla Çalismalarda Saglik ve Güvenlik
   Önlemleri Hakkinda Yönetmelik
4. Güvenlik ve Saglik Isaretleri Yönetmeligi
5. Kimyasal Maddelerle Çalismalarda Saglik ve
   Güvenlik Önlemleri Hakkinda Yönetmelik
6. Kanserojen ve Mutajen Maddelerle Çalismalarda
   Saglik ve Güvenlik Önlemleri Hakkinda Yönetmelik
7. Patlayici Ortamlarin Tehlikelerinden Çalisanlarin
   Korunmasi Hakkinda Yönetmelik

1. Is Sagligi ve Güvenligi Yönetmeligi
2. Yapi Islerinde Saglik ve Güvenlik Yönetmeligi
3. Asbestle Çalismalarda Saglik ve Güvenlik
   Önlemleri Hakkinda Yönetmelik
4. Yeralti ve Yerüstü Maden Isletmelerinde Saglik ve
   Güvenlik Sartlari Yönetmeligi
5. Sondajla Maden Çikarilan Isletmelerde Saglik ve
   Güvenlik Sartlari Yönetmeligi
6. Isyeri Saglik Birimleri ve Isyeri Hekimlerinin
   Görevleri hakkinda Yönetmelik

83
Yeni Çikan Yönetmelikler

• Is Güvenligi ile Görevli Mühendis ve Teknik
  Elemanlarin Görev Yetki ve Sorumluluklari
  Hakkinda Yönetmelik
• Kisisel Koruyucu Donanim Yönetmeligi
• Isyeri Bina ve Eklentilerinde Alinacak Saglik ve
  Güvenlik Önlemlerine Iliskin Yönetmelik
• Elle Tasima Isleri Yönetmeligi
• Kisisel Koruyucu Donanimlarin Isyerlerinde
  Kullanilmasi Hakkinda Yönetmelik
• Agir ve Tehlikeli Isler Yönetmeligi

1. Is Ekipmanlarinin Kullaniminda Saglik ve Güvenlik
   Sartlari Yönetmeligi
2. Çocuk ve Genç Isçilerin Çalistirilma Usul ve
   Esaslari Hakkinda Yönetmelik
3. Is Sagligi ve Güvenligi Kurullari Hakkinda
   Yönetmelik
4. Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin
   Önlenmesi Hakkinda Yönetmelik
5. Geçici ve Belirli Süreli Islerde Is Sagligi ve
   Güvenligi Hakkinda Yönetmelik
   

84
Yeni ISG Yaklasimi
En Belirgin Özellikler

• Risk Degerlendirmesi
• Çalisanlarin Katilimi
• Uzman Katkisinin Saglanmasi
• Çalisanlarin Bilgilendirilmesi
• Çalisanlarin Egitimi
• Koruma-Önleme-Gelistirme Anlayisi
• Kontrol ve Denetim
• Isçilerin Sorumluluk Almasi
• Kayit ve Istatistik Tutma
• Malzeme ve Ekipmanin Kontrolü
• ISGne Sistematik bir yaklasim getirmistir.

85
Yeni ISG Yaklasimi

• Son dönemde çikartilan yasalar ayrintili
  kosullari irdelemek yerine genel hedefleri
  belirleme yolunu tercih etmektedir.
• Çok sayida tehlike ve riski tek tek en ince
  ayrintisina kadar belirli bir düzene baglamak
  yerine, Is sagligi ve güvenliginden birinci
  derecede sorumlu olanlarin görevlerini
  belirlemektedir.

86
ISG Politika Araçlari
MEVZUAT

• ISG mevzuati herkes için zorunlu asgari
  standartlari belirlemektedir.
• Mevzuat ISG ile ilgili birinci derecede sorumlu
  olanlarin görev ve yetkilerini belirlemektedir.
• Genel yasalar yerine esnek ve kolay
  güncellenebilir uygulama kurallari, gönüllülük
  esasi ile belirlenen standartlara agirlik
  verilmistir.
• Mevzuatin uygulanmasinda ilgili kamu görevlileri
  yaninda çok tarafli katilimla olusturulan
  organlara yetki verilmis kamunun yükü
  azaltilmistir.
• (Kamusal Nitelik Tasiyan Ulusal Standart
  Kuruluslari veya uzmanlasmis Meslek
  Kuruluslarinin belirledikleri Standartlar,
  Talimatlar)

87
Yetkili Organin Rolü ve Yükümlülükleri

• Is sagligi ve güvenligi alanindaki yasal
  düzenlemeleri gözden geçirmek
• Isler arasinda esgüdüm saglamak
• Isverenlere ve çalisanlara bilgi vermek ve
  tavsiyelerde bulunmak
• Politikanin çalisma hayatinda uygulanmasi için
  genel sorumluluk üstlenecek merkezi bir organi
  olusturmak
• Egitimi gelistirip yayginlastirmak

88
Genel Sorumluluk YüklenecekMerkezi Organ

• Ulusal Politika Düzeyinde
• Is Sagligi Güvenligi Konseyi
• Üçlü Danisma Kurulu
• 4857-114 (R.G.
  04.04.2004/2524)
• Isyeri Düzeyinde
• Is Sagligi Güvenligi Kurullari
  4857-80
  (R.G. 07.04.2004/25426)

89
UlusalIs Sagligi Güvenligi Konseyi
8. Bes Yillik Kalkinma Plani ve 155 Sayili ILO
Sözlesmesinde Yer Aldigi Sekilde

• Ulusal ISG Konseyi,
• ihtiyaç, öncelik ve politika gelistirmek
• stratejileri belirlemek,
• ve önerilerde bulunmak üzere
• isçi-isveren sendikalari, ilgili kamu kurumlari,
  üniversiteler, sivil toplum kuruluslari ve diger
  kurum ve kurulus temsilcilerini bir araya
  getirmek üzere yilda en az 1 defa toplanacaktir.

90
Isgücünün Toplam Nüfus Içindeki Dagilimi
Kaynak Uluslar arasi Yönetim Gelistirme Merkezi
(IMD), 2004Not Ülkelerin yanindaki sayilar 60
ülke arasindaki siralamayi göstermektedir.

91
Nitelikli Isgücü Siralamasi
Kaynak Uluslararasi Yönetim Gelistirme Merkezi
(IMD), 2004Not Ülkelerin yanindaki parantez
içindeki rakamlar 60 ülke içinde nitelikli isgücü
sirasini göstermektedir.
92
Egitim Konulari
Çalisanlara verilecek egitim, isyerinin faaliyet
alanina göre asagidaki konulardan seçilir.

1. Isyerinde Güvenli Ortam ve Sistemleri Kurma,
2. Kisisel Koruyucu Alet Kullanimi,
3. Ekranli Ekipmanlarla Çalisma,
4. Uyari Isaretleri,
5. Kimyasal, Fiziksel ve Biyolojik Maddelerle Ortaya
   Çikan Riskler,
6. Temizlik ve Düzen,
7. Yangin Olayi ve Yangindan Korunma,
8. Termal Konfor Sartlari,
9. Ergonomi,
10. Elektrik Tehlikeleri, Riskleri ve Önlemleri,
11. Ilk Yardim ve Kurtarma

1. Genel Is Sagligi ve Güvenligi Konulari
2. Is Kazalari ve Meslek Hastaliklarinin Sebepleri
   ve Isyerindeki Riskler
3. Kaza, Yaralanma ve Hastaliktan Korunma
   Prensipleri ve Korunma Tekniklerinin uygulanmasi,
4. Is Ekipmanlarinin Güvenli Kullanimi,
5. Çalisanlarin Yasal Hak ve Sorumluluklari,
6. Yasal Mevzuat ile Ilgili Konular,

93
Isçilerin Görevleri

• Kendi güvenliklerine ve birlikte çalistigi
  kisilerin güvenliklerine özen göstermek
• Kendilerinin ve digerlerinin saglik ve
  güvenlikleri için verilmis talimatlara, saglik ve
  güvenlik alanindaki islem ve usullere uymak
• Güvenlik araçlarini ve koruyucu donanimi dogru
  biçimde kullanmak (ve bunlari kullanilmaz hale
  getirmemek)
• Bir tehlikenin ortaya çiktigini ve bunu kendi
  baslarina önlemelerinin mümkün olmadigini
  düsündükleri durumlarda hemen kendi amirlerine
  basvurmak
• Is sirasinda ya da isyerinden kaynaklanan bir
  kaza ve yaralanma olmasi durumunda bunu
  bildirmek.

94
Isçilerin Haklari

• Saglik ve güvenliklerini tehdit edici tehlike ve
  durumlari bilme ve bu konuda bilgilendirilme,
• Isveren yada yetkili organ tarafindan bilinen ve
  kendi sagliklari ve güvenlikleri açisindan önem
  tasiyan bilgileri edinme ve,
• Saglik ve güvenlik açisindan kaygi verici
  durumlar görüldügünde isveren ya da yetkili organ
  tarafindan inceleme ve arastirma yapilmasini
  talep etme,
• Toplu olarak saglik ve güvenlik temsilcileri
  seçme.

95
Önleyici ve Koruyucu Önlemler Hiyerarsisi

• Isveren, önleyici ve koruyucu önlemler alirken,
  gündemdeki riski asagidaki önceliklere göre
  degerlendirmelidir
• Riskin ortadan kaldirilmasi
• Riskin kaynaginda kontrol edilmesi
• Güvenli çalisma sistemleriyle riskin asgariye
  indirilmesi
• Risk varligini sürdürdügü sürece kisisel koruyucu
  donanim saglanmasi.

96
ISG Göstergeleri
YÖNETIM Is Sagligi ve Güvenligi konusunu
benimseyip, sahiplendigini asagidaki yollarla
ortaya koyabilir.

• Is Sagligi ve Güvenligi programinin istendigi
  gibi uygulanabilmesi için gerekli mali ve beseri
  kaynaklari tahsis etme,
• Yöneticileri ve çalisanlari is sagligi ve
  güvenligi alanindaki görevlerinde desteklemeye
  yönelik örgütsel yapilari olusturma,
• Is sagligi ve güvenligi yönetiminin istendigi
  gibi islemesini saglamaktan sorumlu üst düzey bir
  yönetim temsilcisini görevlendirme.

97
SAGLIKLI VE GÜVENLI GÜNLER DILEGIYLE...