Title: Program Rozwoju Obszar
1Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007
2013Os Leader
Krzysztof Kwatera Renata Bukowska
LM Consulting, Krzysztof Kwatera
2Zródlo finansowania PROW
Krajowy Plan Strategiczny dla obszarów wiejskich
Strategia Rozwoju Rybo³ówstwa
Narodowa Strategia Spójnoœci 2007-2013 (NSS)
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
PO Kapita³ ludzki
16 Regionalnych PO
PO Pomoc techniczna
PO Zrównowaony rozwój sektora rybo³ówstwa i
nadbrzenych obszarów rybackich
PO Innowacyjna gospodarka
PO Rozwój Polski Wschodniej
PO Infrastruktura i œrodowisko
PO Europejskiej Wspó³pracy Terytorialnej
- Program Rozwoju Obszarów Wiejskich finansowany
jest ze srodków Europejskiego Funduszu Rolnego
na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFFROW)
3Osie PROW
- Os 1 Poprawa konkurencyjnosci sektora rolnego i
lesnego - Os 2 Poprawa srodowiska naturalnego i obszarów
wiejskich - Os 3 Jakosc zycia na obszarach wiejskich i
róznicowanie gospodarki wiejskiej - Os 4 Leader.
4Os 1 Poprawa konkurencyjnosci sektora rolnego i
lesnego
- Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w
rolnictwie i lesnictwie - Ulatwianie startu mlodym rolnikom
- Renty strukturalne
- Modernizacja gospodarstw rolnych
- Zwiekszanie wartosci dodanej podstawowej
produkcji rolnej i lesnej - Poprawianie i rozwijanie infrastruktury zwiazanej
z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i lesnictwa - Uczestnictwo rolników w systemach jakosci
zywnosci - Dzialania informacyjne i promocyjne
- Grupy producentów rolnych
- Korzystanie z uslug doradczych przez rolników
oraz posiadaczy lasów
5Os 2 Poprawa srodowiska naturalnego i obszarów
wiejskich
- Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i
innych obszarach o niekorzystnych warunkach
gospodarowania (ONW) - Platnosci dla obszarów Natura 2000 oraz
zwiazanych z wdrazaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej
(2000/60/WE) - Program rolnosrodowiskowy (Platnosci
rolnosrodowiskowe) - Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie
gruntów innych niz rolne - Odtwarzanie potencjalu produkcji lesnej
zniszczonego przez katastrofy i wprowadzanie
instrumentów zapobiegawczych
6Os 3 Jakosc zycia na obszarach wiejskich i
róznicowanie gospodarki wiejskiej
- Róznicowanie w kierunku dzialalnosci nierolniczej
- Podstawowe uslugi dla gospodarki i ludnosci
wiejskiej - Odnowa i rozwój wsi
- Tworzenie i rozwój mikroprzedsiebiorstw
7Cel osi 4 - Leader
- Celem osi czwartej jest przede wszystkim
budowanie kapitalu spolecznego poprzez
aktywizacje mieszkanców oraz przyczynianie sie do
powstawania nowych miejsc pracy na obszarach
wiejskich, a takze polepszenie zarzadzania
lokalnymi zasobami i ich waloryzacja, w skutek
posredniego wlaczenia lokalnych grup dzialania w
system zarzadzania danym obszarem. - Pomocne w osiagnieciu celów osi beda równiez
projekty wspólpracy.
8Os Leader, a pozostale osie
- Pierwsze trzy osie obejmuja wertykalnie
dzialania - Leader - jest osia horyzontalna - mozna przez
nia realizowac takze dzialania z co najmniej
jednej z pozostalych trzech osi - W Polsce podobnie, jak w wielu innych krajach,
poprzez podejscie Leader bedzie sie realizowac
wybrane dzialania osi 3
9Dzialania w osi 4 - Leader
- Wdrazanie lokalnych strategii rozwoju
- Wdrazanie projektów wspólpracy
- Funkcjonowanie lokalnej grupy dzialania,
nabywanie umiejetnosci i aktywizacja
104.1 Wdrazanie lokalnych strategii rozwoju
- Projekty z zakresu trzech dzialan osi 3
- Róznicowanie w kierunku dzialalnosci nierolniczej
- Odnowa i rozwój wsi
- Tworzenie i rozwój mikroprzedsiebiorstw
- Male projekty - niekwalifikujace sie do
wsparcia w ramach dzialan osi 3 PROW 2007-2013
przyczyniajace sie do osiagniecia celów osi 3,
tj. poprawy jakosci zycia i/lub wiekszego
zróznicowania dzialalnosci gospodarczej na
obszarze dzialania LGD - Na kazde z czterech zródel finansowania min. 10
budzetu na dzialanie 4.1
11Dzialania z osi 3 przez LGD
- Róznicowanie w kierunku dzialalnosci nierolniczej
dla rolników i ich rodzin do 100 tys. zl max.
50 kosztów projektu - Odnowa i rozwój wsi dla gmin, organizacji
pozarzadowych i zwiazków wyznaniowych do 500
tys. zl max. 75 kosztów projektu - Tworzenie i rozwój mikroprzedsiebiorstw dla
mikroprzedsiebiorstw (do 10 prac. obrót lt2 mln
Euro) do 300 tys. zl w zaleznosci od ilosci
nowych miejsc pracy max. 50 kosztów projektu
12Male projekty
- Wysokosc dofinansowania do 25 tys. zl, lecz nie
wiecej jak 100 tys. zl w ciagu calego okresu
finansowania - Beneficjenci - osoby fizyczne, organizacje
pozarzadowe, osoby prawne i jednostki
organizacyjne zwiazków wyznaniowych i kosciolów,
posiadajace siedzibe na obszarze dzialania LGD
lub dzialajace na obszarze LGD - Wklad wlasny min. 30, w tym 10 pracy wlasnej
13Zakres dzialan dla rolników i przedsiebiorców (1)
- uslugi dla gospodarstw rolnych lub lesnictwa
- uslugi dla ludnosci
- sprzedaz hurtowa i detaliczna
- rzemioslo lub rekodzielnictwo
- roboty i uslugi budowlane oraz instalacyjne
- uslugi turystyczne oraz zwiazane ze sportem,
rekreacja i wypoczynkiem - uslugi transportowe
- uslugi komunalne
14Zakres dzialan dla rolników i przedsiebiorców (2)
- przetwórstwo produktów rolnych lub jadalnych
produktów lesnych - magazynowanie lub przechowywanie towarów
- wytwarzanie produktów energetycznych z biomasy
- rachunkowosc, doradztwo lub uslugi informatyczne.
15Zakres dzialan z Odnowy Wsi (1)
- budowa, przebudowa, remont lub wyposazenie
obiektów - pelniacych funkcje publiczne, spoleczno-kulturalne
, rekreacyjne i sportowe, - sluzacych promocji obszarów wiejskich, w tym
propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa
historycznego, tradycji, sztuki oraz kultury, - ksztaltowanie obszaru przestrzeni publicznej
- budowa, remont lub przebudowa infrastruktury
zwiazanej z rozwojem funkcji turystycznych,
sportowych lub spoleczno-kulturalnych
16Zakres dzialan z Odnowy Wsi (2)
- zakup obiektów charakterystycznych dla tradycji
budownictwa w danym regionie, w tym budynków
bedacych zabytkami, z przeznaczeniem na cele
publiczne - odnawianie, eksponowanie lub konserwacja
lokalnych pomników historycznych, budynków
bedacych zabytkami lub miejsc pamieci - kultywowanie tradycji spolecznosci lokalnej oraz
tradycyjnych zawodów.
17Male projekty (1)
- podnoszenie swiadomosci mieszkanców wsi, w tym
poprzez organizacje szkolen i innych
przedsiewziec o charakterze edukacyjnym i
warsztatowym dla ludnosci z obszaru objetego LSR
- podniesienia jakosci zycia ludnosci na obszarze
dzialania LGD, w tym poprzez - udostepnianie na potrzeby spolecznosci wiejskiej
urzadzen i sprzetu komputerowego, w tym urzadzen
i sprzetu umozliwiajacego dostep do Internetu - organizacje imprez kulturalnych, rekreacyjnych,
sportowych na obszarze objetym dzialalnoscia LGD
- rozwój aktywnosci spolecznosci lokalnej, w tym
poprzez - promocje lokalnej twórczosci ludowej, kulturalnej
i artystycznej z wykorzystaniem lokalnego
dziedzictwa kulturowego, historycznego oraz
przyrodniczego - kultywowanie miejscowych tradycji, obrzedów i
zwyczajów - kultywowanie tradycyjnych zawodów i rzemiosla
18Male projekty (2)
- rozwój agroturystyki i turystyki na obszarach
wiejskich, w tym poprzez - utworzenie lub zmodernizowanie bazy informacji
turystycznej oraz stron WWW, przygotowanie i
wydanie folderów i innych publikacji
informacyjnych dla obszaru objetego Lokalna
Strategia Rozwoju - budowe/odbudowe malej infrastruktury
turystycznej, w szczególnosci punktów
widokowych, miejsc wypoczynkowych i biwakowych,
tras narciarstwa biegowego i zjazdowego, tras
rowerowych, sciezek spacerowych, dydaktycznych - zachowanie lub odtworzenie, zabezpieczenie i
oznakowanie cennego dziedzictwa przyrodniczego i
krajobrazowego ze szczególnym wskazaniem na
obszary chronione w tym obszary objete siecia
Natura 2000
19Male projekty (3)
- zachowanie dziedzictwa kulturowego i
historycznego, w tym poprzez - prowadzenie badan, gromadzenie danych, odbudowa
lub renowacja, zabezpieczanie, uporzadkowanie i
oznakowanie niewielkich obiektów kulturowych i
historycznych waznych lub charakterystycznych dla
danej miejscowosci - odnawianie, uporzadkowanie i oznakowanie
prywatnych budynków i obiektów charakterystycznych
dla budownictwa i krajobrazu danego regionu - remont swietlic wiejskich i zakup ich
wyposazenia - rozwój lokalnej aktywnosci gospodarczej poprzez
inicjowanie powstawania, rozwoju, przetwarzania,
wprowadzenia na rynek oraz podnoszenia jakosci
produktów i uslug bazujacych na lokalnych
zasobach, w tym naturalnych surowcach lub
produktach rolnych i lesnych, oraz tradycyjnych
sektorach gospodarki.
204.2. Wdrazanie projektów wspólpracy
- Projekty z partnerami z innych LGD krajowe i
miedzynarodowe - Przynajmniej jeden sposród partnerów bioracych
udzial w projekcie wspólpracy musi byc Lokalna
Grupa Dzialania wybrana w ramach realizacji
zalozen osi 4 PROW 2007-2013 i tylko koszty
zwiazane z uczestnictwem tego partnera w
projekcie sa kosztem kwalifikowalnym i moga byc
pokryte ze srodków osi Leader - Beneficjent LGD, 100 finansowania
21Funkcjonowanie lokalnej grupy dzialania,
nabywanie umiejetnosci i aktywizacja
- Zakres pomocy
- badania nad obszarem objetym LSR
- informowanie o obszarze dzialania LGD oraz o
LSR - szkolenie kadr bioracych udzial we wdrazaniu LSR
- wydarzenia o charakterze promocyjnym zwiazane z
obszarem dzialania LGD - szkolenie lokalnych liderów
- animowanie spolecznosci lokalnych
- Beneficjent LGD 100 dofinansowania
- Koszty biezace LGD max. do 15 wartosci
wszystkich dzialan przeprowadzonych przez LGD w
okresie realizacji LSR.
22Opis systemu wdrozenia Osi 4
- Instytucja Zarzadzajaca Ministerstwo Rolnictwa i
Rozwoju Wsi - Wybór i nadzór nad LGD Samorzad Województwa (SW)
- Wybór projektów (operacji) LGD
- Agencja P³atnicza ARiMR
23Wybór Lokalnej Grupy Dzialania (LGD)
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa- Agencja Platnicza
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi -
instytucja zarzadzajaca
informacja o wyborze LGD
Samorz¹d Wojewódzki - podmiot wdrazajacy
weryfikacja wniosku oraz ocena LSR,lista
rankingowa
LGD Lokalna Grupa Dzia³ania LSR Lokalna
StrategiaRozwoju
wnioski o wybór LGDwraz z zalacznikami m.in.. LSR
umowa o warunkachi sposoby realizacji LSR
Lokalna Grupa Dzialania
24Kryteria dostepu dla LGD (1)
- Partnerstwo trójsektorowe skladajace sie z
sektora publicznego, prywatnego i pozarzadowego. - Na poziomie decyzyjnym partnerstwa przynajmniej
50 stanowia partnerzy ekonomiczni i spoleczni,
jak równie inni przedstawiciele spoleczeñstwa
obywatelskiego, w szczególnosci przedsiebiorcy,
rolnicy, kobiety wiejskie, mlodzi ludzie oraz ich
stowarzyszenia. -
25Kryteria dostepu dla LGD (2)
- 3. LGD przygotowuje Lokalna Strategie Rozwoju.
- 4. Obszar objety strategia LGD jest spójny i
obejmuje gminy wiejskie lub miejsko-wiejskie z
wylaczeniem miast powyzej 20 tys. mieszkanców.
Dla spójnosci obszaru objetego Strategia
dopuszcza sie wlaczenie gmin miejskich do 5 tys.
mieszkanców - 5. Musi przystapic Gmina (uchwala Rady Gminy)
26Kryteria dostepu dla LGD (3)
- 6. Obszar, na którym realizowana jest Strategia,
liczy co najmniej 10 tys. i nie wiecej niz 150
tys. mieszkanców. - 7. Dopuszcza sie mozliwosc dzialania wy³acznie
jednej LGD na danym obszarze. - 8. LGD musi posiadac potencjal administracyjny do
zarzadzania srodkami publicznymi i zapewnienia
zadowalajacego funkcjonowania partnerstwa.
27Kryteria dostepu dla LGD (4)
- 9. Nowo utworzona LGD musi posiadaæ osobowoœæ
prawna i przybrac forme stowarzyszenia zgodnie z
zapisami ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o
wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udzialem
srodków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz
Rozwoju Obszarów Wiejskich. - 10. Dotychczasowe LGD, które zakwalifikowaly sie
do inicjatyw Leader II lub Leader moga ubiegac
sie o pomoc w nowym okresie programowania nie
zmieniajac formy prawnej, pod warunkiem
spelnienia kryteriów dostepu i wyboru okreslonych
w PROW 2007-2013 oraz warunków zawartych w
ustawie z dnia 7 marca 2007, o wspieraniu rozwoju
obszarów wiejskich z udzialem srodków
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju
Obszarów Wiejskich.
28Kryteria wyboru/oceny LGD
- Na kryteria ogólne oceny LGD sk³ada sie
- Ocena potencjalu organizacyjno-administracyjnego
LGD - Ocena Lokalnej Strategii Rozwoju przygotowanej
przez LGD. - Ocenia min. dwóch pracowników SW
- LGD musi otrzymaæ 60 pkt. za ocene potencjalu i
50 pkt. za LSR - Decyduje Zarzad SW na podstawie listy rankingowej.
29Ocena potencja³u organizacyjno- administracyjnego
- Struktura LGD (liczba partnerów i ich
reprezentatywnosc dla poszczególnych sektorów
oraz znaczenie w srodowisku lokalnym) - Zasady i procedury funkcjonowania LGD
(przejrzystosc, demokratycznosc, jawnosc), w tym
jasne kryteria wyboru zadañ - projektów
(przedkladanych przez lokalnych beneficjentów) do
finansowania. - Potencjal administracyjny LGD
- Dotychczasowa dzialalnosc LGD
- Dotychczasowa dzialalnosc partnerów, w tym takze
dzialalnosc szkoleniowo doradcza, na rzecz
innych organizacji i instytucji publicznych
30Ocena Strategii przygotowanej przez LGD
- Zgodnosc strategii LGD z wymogami IZ.
- Zwiazek i spójnosc kierunków rozwoju z
uwarunkowaniami. - Zintegrowany charakter
- Szeroki udzial partnerów i mieszkanców procesie
przygotowywania i wdrazania. - Procedura wyboru projektów.
- Innowacyjny charakter rozwiazan i dzialan.
- Ocena budzetu.
- Procedury monitoringu i aktualizacji.
31Wybór projektów przez LGD
- LGD na podstawie umowy na realizacje
- lokalnej strategii
- rozpowszechnia zalozenia zatwierdzonej LSR
- upowszechnia informacje o warunkach i zasadach
udzielania pomocy na realizacje projektów
przedkladanych przez wnioskodawców, kryteriach
wyboru projektów oraz sposobie naboru wniosków o
pomoc - oglasza i prowadzi nabór wniosków o pomoc z
obszaru dzialania LGD.
32Finansowanie projektów w ramach osi 3 PROW
2007-2013
informacja o zawarciu umowy
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa- Agencja P³atnicza
Samorz¹d Wojewódzki - podmiot wdraaj¹cy
wnioski o pomoc wybrane do finansowania
wnioski o pomoc wybrane do finansowania
w zaleznosci od dzialan
Organ decyzyjny LGD
wybór wniosków do finansowania w ramach LSR
LGD Lokalna Grupa Dzia³ania LSR Lokalna
StrategiaRozwoju
LGD
weryfikacja wniosku oraz ocena zgodnoœci ze
LSR,sprawdzenie dostêpnoœci œrodków
umowa o dofinansowanie projektu
umowa o dofinansowanie projektu
wniosek o pomoc
Wnioskodawca w ramach dzia³añ osi 3
33Finansowanie ma³ych projektów w ramach realizacji
LSR
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa- Agencja P³atnicza
informacja o zawarciu umowy
Samorz¹d Wojewódzki- podmiot wdraaj¹cy
wnioski o pomoc wybrane do finansowania
Organ decyzyjny LGD
wybór wniosków do finansowania w ramach LSR,
LGD Lokalna Grupa Dzia³ania LSR Lokalna
StrategiaRozwoju
LGD
weryfikacja wniosku oraz ocena zgodnoœci z
kryteriami dostêpu i wyboru sprawdzenie
dostêpnoœci œrodków
umowa o dofinansowanie projektu
wniosek o pomoc
Wnioskodawca w ramach tzw. ma³ych projektów
Ma³e projekty - projekty przyczyniaj¹ce siê do
poprawy jakoœci ycia lub zrónicowania
dzia³alnoœci gospodarczej na obszarze dzia³ania
LGD, które nie kwalifikuj¹ siê do wsparcia w
ramach dzia³añ osi 3 - Jakoœæ ycia na obszarach
wiejskich i rónicowanie gospodarki wiejskiej
34Weryfikacje
- Po kazdym roku realizacji przez LGD Lokalnej
Strategii Rozwoju, SW dokonuje weryfikacji (na
podstawie zlozonych wniosków o platnosc i
zgodnosci zrealizowanych dzialan z przedlozonym
i zaakceptowanym Rocznym Planem Finansowym - RPF)
realizacji przez LGD Lokalnej Strategii Rozwoju - Po 3 latach wdrazania SW dokona weryfikacji
wydatkowania srodków przez LGD i ich zgodnosci z
Lokalna Strategia Rozwoju
35Wysokosc budzetu
- Wg ilosci mieszkanców 148 zl /mieszk., z czego
- 116 zl na dzialanie 4.1 Wdrazanie lokalnych
strategii rozwoju , - 3zl na dzialanie Wdrazanie projektów wspólpracy
- 29 zl na dzialanie 4.3 Funkcjonowanie lokalnej
grupy dzialania - Max. 15 z wydatków na biezace dzialanie ,
szkolenie i animacje
36Dziekuje za uwage
- Krzysztof Kwatera
- Renata Bukowska
- LM Consulting Krzysztof Kwatera
- Tel. 0 601 97 82 87
- e-mail kwatera_at_onet.pl