De koolstof cyclus

1
De koolstof cyclus
1
2
De koolstof cyclus

• Koolstof volgt een natuurlijke cyclus. Een cyclus
  die gedurende miljoenen jaren in een dynamische
  balans heeft verkeerd en die vele fluctuaties
  heeft gekend.
• Er bestaat een evenwicht tussen de zeeën, het
  land en de atmosfeer. Koolstof zit opgesloten in
  de zeeën in plankton en ander zeeleven, en in
  opgeloste vorm in het water zelf. Koolstof zit
  ook opgeslagen in plantaardig leven op Aarde
  (actieve koolstof cyclus), en in fossiele
  voorraden (inactieve koolstof cyclus) van olie,
  aardgas en kolen.
• De ontwrichting van de koolsofcyclus zit hem in
  het feit dat wij de opgesloten inactieve koolstof
  uit fossiele brandstoffen vrijmaken en die in de
  atmosfeer brengen. De opslagcapaciteit van het
  land en de zee kan deze extra hoeveelheid
  koolstof niet aan.

3
Wat is klimaatverandering?
2
4
Definitie klimaatverandering De term
klimaatverandering" wordt soms gebruikt om
allerhande grilligheden in het klimaat aan te
duiden. Maar omdat het Aardse klimaat nooit
statisch van aard is, wordt de term op correctere
manier gebruikt om een significante verandering
aan te duiden van het ene klimaattype naar een
ander.
Wat is de oorzaak? Stijging van door mensen
veroorzaakte CO2-concentraties in de atmosfeer.
Is het een theorie? Ja
Waarom? Omdat het probeert twee oorzaken en
gevolgen vast te stellen. Ten eerste dat CO2 de
oorzaak is van het versterkende broeikaseffect,
en ten tweede dat mensen dit veroorzaken door het
verbranden van fossiele brandstoffen.
5
Is het bewezen?
3
6

• Zijn beide oorzaken en gevolgen bewezen?
• Warmt de Aarde op, en zijn mensen de oorzaak?
• Hoofdpunt
• Ja, voor zover een wetenschappelijke theorie
  bewezen kan worden. Het is bevestigd door de
  International Panel for Climate Change (IPCC).
  Dit is een wereldwijde groep wetenschappers die
  al het beschikbare wetenschappelijk onderzoek op
  dit terrein heeft bestudeerd.
• Detail
• Het 4e IPCC rapport werd in 2007 gepubliceerd en
  stelt dat
• De opwarming van het klimaatsysteem is
  onmiskenbaar.
• Het meeste van de bestudeerde toename in
  mondiale gemiddelde temperatuur sinds het midden
  van de 20ste eeuw is zeer waarschijnlijk
  (zekerheidspercentage gt90) veroorzaakt door de
  geobserveerde toename in door mensen in de
  atmosfeer gebrachte concentraties aan
  broeikasgas.
• Dit is wetenschapstaal voor Ja!
• Dit VN-onderzoek, waaraan de Nobelprijs voor de
  Vrede 2007 is toegekend, was het meest grondige
  peer reviewed klimaatonderzoek dat ooit gedaan
  is, en een van de meest grondige studies van om
  het even welk wetenschappelijk vraagstuk ooit. De
  conclusie ervan is dat er geen debat meer nodig
  is. De enige vraag is hoe snel we kunnen handelen
  om de CO2 in de atmosfeer te verminderen.
• De foto toont heden en verleden op hetzelfde
  jaargetijde van een grote ijsvlakte in
  Argentinië.

7
Wat zijn de belangrijkste problemen als
klimaatverandering op hol slaat?
4
8
Wat zijn de belangrijkste problemen als
klimaatverandering op hol slaat?

• Hoofdpunten
• Zwaar eens-in-de-honderd-jaar-weer komt
  regelmatig voor
• Stijgende zeespiegel leidt tot toenemend verlies
  van land en klimaatvluchtelingen
• Uitsterven van plant- en diersoorten
• Aanvullend
• Toename in droogte/verwoestijning. De foto toont
  de gevolgen voor de Australische Murray River van
  een extreme meerjarige droogte. De regering moest
  het besluit nemen om al het nog beschikbare water
  naar de steden te leiden, ten nadele van boeren
  die er anders hun akkers mee zouden bevloeien.
  Dit leidde tot een afname van 35 van de
  Australische tarwe-oogst in 2007. Australië staat
  normaal te boek als een van de graanschuren van
  de wereld.
• Toename van watersnood, zoals in de afgelopen
  jaren in Groot-Brittannië, Tsjechië en Duitsland
• Verzuring van de oceanen
• Dier- en plantensoorten verdwijnen doordat
  klimaatgrenzen met 2 km per jaar verschuiven.
  Veel soorten kunnen dit tempo niet bijhouden en
  raken los van hun natuurlijke leefomgeving,
  hetgeen de snelheid van hun verdwijnen nog eens
  versterkt. De prognose is dat 50 of meer van
  alle soorten op Aarde zal uitsterven. De
  vitaliteit van diezelfde mondiale
  levensgemeenchap is echter de basisvoorwaarde
  voor het overleven van de mens.

9
CO2 niveau in de afgelopen 60.000 jaar
5
387 ppm in 2008

• Ron Oxburgh

10
De natuurlijke koolstofcyclus en door mensen
veroorzaakte effecten

• Hoofdpunten
• De grafiek laat de ontwikkeling van
  CO2-concentratie in de atmosfeer zien in de
  laatste 60.000 jaar. De gegevens zijn verkregen
  door bestudering van ijsboringen in Antarctica en
  Groenland. Zoals je ziet zijn CO2-concentraties
  op en neer gegaan. Om te voorkomen dat het
  mondiale klimaat meer dan 2 graden Celcius
  opwarmt, moeten we de CO2-concentraties beneden
  de 450 ppm (parts per million) zien te houden.
  Boven de 2 graden is de kans zeer groot dat
  klimaatverandering als gevolg van een soort
  domino-effect compleet op hol slaat.
• Op dit moment zitten we op 387 ppm zonder andere
  broeikasgassen als methaan mee te tellen. Dat is
  het hoogste niveau ooit in de afgelopen 650.000
  jaar.
• Aanvullend
• De laatste grote IJstijd eindigde 20.000 jaar
  geleden en zorgde voor een toename in CO2
  (blauw). Als je nog eens 100.000 jaar verder
  terug gaat in de tijd zie je een vergelijkbare
  stijging en daling. Maar wat ca 10.000 jaar
  geleden gebeurt (in rood) is nieuw de grafiek
  toont hier het gevolg van de opkomst van de
  landbouw en daarmee samenhangend de toename in
  het aantal mensen, en vervolgens het groene deel,
  dat de start van de industriële tijdperk aanduidt
  en het gebruik van fossiele brandstoffen. Het
  oranje deel betreft de 20ste en 21ste eeuw.

11
De noodzaak van snelle actie
6
12

• De noodzaak van snelle actie
• Als de gemiddelde mondiale temperatuur een
  bepaald niveau bereikt, ontstaan er
  domino-effecten (zgn. positieve feedback loops)
  die zelf een verdere versterking van de uitstoot
  van broeikasgassen veroorzaken
  klimaatverandering kan zo op hol slaan.
• Er is wetenschappelijke consensus dat een
  mondiale temperatuurstijging van 2 graden C in
  dit kader het maximaal toelaatbare is.
• CO2-uitstoot die al heeft plaatsgevonden, werkt
  vertraagd door in de atmosfeer. Door dit
  na-ijl-effect is de temperatuurstijging van
  vandaag feitelijk te wijten aan de CO2-uitstoot
  uit de jaren 70 van de vorige eeuw. Zelfs als we
  nu de CO2-uitstoot radicaal zouden verminderen,
  zitten we straks al gevaarlijk dicht bij de 2
  graden C grens.
• Wat zijn positieve feedback loops?
• Een soort domino-effect, bijvoorbeeld
• als de permafrost van de toendras ontdooit, komt
  er zoveel methaan vrij (30 x zo sterk als CO2),
  dat dat op zichzelf weer nieuwe klimaateffecten
  veroorzaakt, zoals het versneld smelten van
  ijskappen op de polen en Groenland. Als dat
  massaal gebeurt, zal de zeespiegel vervolgens 12
  meter stijgen.

13
Reacties op Peak Oil Klimaatverandering
7

• concentratie op PEAK OIL
• Alles verbranden!
• Naar olie boren mag overal
• Ruim baan voor biobrandstoffen
• Olie winnen uit teerzand en andere
  niet-conventionele bronnen
• Protectionisme
• Oorlog

• concentratie op KLIMAAT-VERANDERING
• Climate- engineering
• CO2-opslag in de bodem
• Internationale emissiehandel
• Aanpassings-maatregelen (Nedeland leeft met het
  water)
• Kernenergie

• PO KV
• Opnieuw doordenken van ons totale sociale en
  economische systeem
• Lokalisering
• Minder Energie Plan
• Lokale veerkracht

14
Reacties op Peak Oil en Klimaatverandering

• Als je je enkel concentreert op PO, dan ga je op
  zoek naar vervanging van olie teerzanden,
  verafgelegen olievelden op de Noord- en Zuidpool,
  biobrandstoffen (ongeacht de gevolgen voor o.a.
  voedselvoorziening) en het omzetten van kolen in
  vloeibare brandstof.
• Als we onze olieverslaving niet beteugelen,
  zullen er onvermijdelijk ofwel klimaatrampen
  plaatsvinden als gevolg van CO2-uitstoot door de
  vervangende brandstoffen, ofwel breken er
  oorlogen uit om de laatste beschikbare bronnen.
• Als je je enkel concentreert op
  Klimaatverandering, dan ga je op zoek naar
  technische oplossingen om Klimaatverandering te
  vermijden of uit te stellen inclusief
  grootschalig ingrijpen in natuurlijke
  klimaatsystemen en sterk investeren in
  kernenergie.
• Als PO en KV in samenhang aangepakt worden,
  ontdek je dat het gehele systeem opnieuw moet
  worden doordacht. Dan ontstaat het enige
  werkelijk duurzame toekomstmodel, dat een
  energie-slanke, lokaal gerichte en veerkrachtige
  samenleving oplevert.