Cepheid

1
Cepheid Çiftlerinde Kütle Orani
2
Cepheidler

• Dönemsel parlaklik degisimi...
• Dönem -parlaklik iliskisi Leavitt
  (1912)....Magellan bulutunda...

3
(No Transcript)
4

• Uzaklik belirlemek,
• m-mg-2.5log(L/Lg)
• m-M5logr-5....................r....uzaklik.
• Zonklama mekanizmasi..............................
  ....
• Çift yildiz bilesenlerinde sorun
• Dönem parlaklik bagintisina uyuyor mu?
• Eszamanli (senkronize) dönmenin Cepheid dönemine
  etkisi...

5
(No Transcript)
6
Çift yildiz bileseni olan Cepheidler

• Abt (1983) tayfsal görsel
  hareket......................istatistik.
• Farkli sicakliklardaki Cepheidlerin dönemleriyle
  çift yildiz dönemi arsinda benzerlik var.
• PltE-2 yil ise kütle alan yildizlarinkinden
  farkli...
• Kütle belirleme tayf (M) fotometri
  (i)...
• Trimble (1990) Kütle oranlarinda bir düzen yok
  gibi...

7
Çift yildiz bileseni olan Cepheidler

• IUE.....International Ultraviolet Explorer
• Moröte gözlemler Özellikle sicak anakol
  yildizlariyla çift olan bir Cepheid varsa anakol
  yildizinin tayfi Cepheidler tarafindan genellikle
  1200-2000 Ade bozuluyor.
• Bazi dizgeler
• SU Cyg Üçlü dizge, çok sicak bilesene sahip tek
  çizgili...B8
• V1334 Cyg Üçlü dizge, B7
• DL Cas B9-A0,
• RX Cam A0.
• AT Pup, V465 Mon,
• XX Cen, R Tra 1900Ade Cepheid bileseninin
  katkisi.
• Fig 5 Cepheidler ve bilesenlerinin tayf
  türleri...

8
(No Transcript)
9

• Yörünge Hareketi yapan Cepheidler
• Bir çift yildiz üyesi ise yörünge hareketi
  yapacak...Tablo I

10
Bilesenlerin kütleleri

• Eger bilesen anakolda ise, kütleler
  kütle-tayftürü iliskisi ile bulunabilir.
• Eger cepheid ve bileseni kütlece benzerse bilesen
  ZAMStan öteye evrimlesmis olabilir.Bunu gözardi
  edip anakol almak sistematik bir hataya
  götürebilir. ISITMA FARKI kulanilmalidir.
• Cepheid ve bilesenleri için bulunan kütleler ve
  farkli evrim modelleri. Fig 6a....Becker
  (1981) Fig 6b.....Genova
  grubu Fig 6c.....Padua grubu
• Becker......convective overshooting yok.
• Geneva.....convective overshooting var.

11
(No Transcript)
12

• Evrimin bilesenlere etkisiisitma farklari...
• Isitma farki arttikça, evrimden etkilenmesi daha
  az.
• AX Cir, V1334....küçük isitma farki, bilesen
  evrimlesmis S Mus..................büyük,
  evrimden az etkilenmis.

13
Cepheidlerin kütleleri

• Kütle-isitma bagintisi...................kütle
  belirleme.
• Dikkat bilesen sicak ve parlaksa Cepheidin
  gözlenen rengini etkileyecek, bu etki
  çikarilmali...
• convective overshoot önemli ama bir
  çeliski Gözlemsel veriler Becker modeli
  (overshooting yok) ile uyum gösteriyor.

14
Kütle oranlari

• Tablo 6, Fig 7a...Fig7b (by using Becker ve Padua
  mass-luminosity relation)
• q lt 0.2 yok...IUE tayfinda soguk bilesenler
  algilanamiyor

15

• 7b.solid Becker, dotted Padua...

16
Bazi yörünge ögeleri

• Hiz genligi...Fig 8a. (üçgenlerin çift oldugu
  süpheli)
• Dönem 1yr lt P lt 10yr (logP2,56-3,06 days)

17
Bilesenlerin kütle alt limiti

• Yörünge ögeleri bas yildiza iliskin bilgiler
  kullanilarak.
• ayari-büyük eksen (AB), P (yr)...
• Alt limit için e0,5 alalim......dizgeler onu
  gösteriyor.....
• Buradan f(M1,M2)/M1 için bir alt limit bulunur.
• Kyari-genlik (km/s)
• P days

18

• Kütle orani cinsinden...
• Fig 10...kütle oraniyla degisim.
• YZ Car,Z Lac...digerleri için çok küçük,
  çizilemez.

19
(No Transcript)
20
Esit veya düsük kütleli bilesenler

• Cepheidin bileseni daha düsük kütleli bir
  kirmizi dev olabilir. IUE ile algilanmasi
  zorlasir. Cepheidin çizgileri baskinlasir.
• Bileseni bu tayfla bulunamayanlar düsük kütleli
  bilesen olarak nitelendirilebilir.

21
Siklik

• Trimble(1990)......N(q)?(q)-1
• Evans (1993)........N(q)?(q)-2......Fig 13.
• Gelecek
• Çift yildiz bileseni Cepheidlerle tek
  Cepheidlerin dönem farklari...
• Dönem-parlaklik bagintisinin degisimi...
• convective overshooting etkisi sönümleniyor mu ?

22
(No Transcript)