H

1
HÜCRESEL ETKI BOYUTUYLA SIGARA

• Dr. Funda Öztuna

2
(No Transcript)
3
KONUSMA PLANI

• Organ Kanser Olusturma Mekanizmalari
• Pulmoner Etkileri
• Hematolojik Etkileri
• Endokrin Etkileri
• Immunite Etkileri
• Diger Sistem Etkileri

4
HÜCRESEL ETKI

• Farmokolojik
• Toksik
• Mutajenik
• Kanserojenik
• Inflamatuar (Oksidan, proteaz, mediatör salinimi)

5
MUTAJENIK - KANSEROJENIK
ETKI MEKANIZMASI
6
Kanserojen Maddenin Tipi Sayi
Polisiklik aromatik hidrokarbonlar 10
Aza-arenes 3
N-nitrosaminler 7
Aromatik aminler 3
Heterosiklik aromatik aminler 8
Aldehidler 2
Çesitli organik maddeler 15
Inorganik bilesikler 7
TOPLAM 55



SS Hecht. Tobacco smoke carcinogens and lung
cancer.


J Natl Cancer Inst 1999 91 (14) 1194-1210.
7
PAH
Nitrozamin
DNA -adduct
8
DNA HASARI
SENSÖRLER
G1
M
S
G2
DNA hasari Hücre döngüsü
Transkripsiyon Apoptosiz
9
NORMAL HÜCRE DÖNGÜSÜ
TÜMÖR SÜPRESE GEN
ONKOGEN
Normal hücre döngüsü
Aktive
Mutasyon
Anormal Hücre Büyümesi
10
Tümör süprese eden gen
11
PAHnin metaboliti olan benzo(a)piren diol epoxid
(BPDE)
157
248
273
P53

Denissenko MF, Pao A, Tang MS, Pfeifer GP.
Preferential formation of benzo?a? pyrene adducts
at lung cancer mutational hotspots in p53.




Science 1996 274
430-432
12

• p53 gen poliformizmi

• Oral
• Laringeal
• Gastrointestinal
• Üretral
• Epitelial
• kanser olusumunda

1.     
1.     

Kuroda Y,et al. P53 codon
72 polymorphisim and urthelial cancaer risk.
Cancer letters 200318977-83. 2.      Golusinski
W, et al. Alteration of p53 gene structure and
function in laryngeal squamous cell cancer Eur
Arch Otorhinolaryngol 1997254 Suppl




1133-137.
13

• Nitrozamin 4- (methylnitrosamino)-1-(3-pridyl)-1-b
  utanone (NNK)
• NNK 4 (methylnitrosamino)-1-(3-pridyl)
  -1-butanol (NNAL)
• NNK/ NNAL

Therriault MJ, Proulx LI, Castonguay A,
Bissonnette EY. Immunomodulatory effects of the
tobacco-specific carcinogen, NNK, on alveolar
macrophages.Clin Exp Immunol 2003132(2)232-238.
14

• PAH ve nitrozamin
  Sitokrom P450 (CYP)
• Özellikle CYP1A1, CYP3A4, CYP3A5, CYP1B1 ve
  CYP2E1
•      Piipari R, Savela K, Nurminen T et all.
  Expression of CYP1A1, CYP1B1 and CYP3A, and
  policyclic aromatic hydrocarbon-DNA adduct
  formation in
• 
  
  bronchoalveolar macrophages of smokers and
  non-smokers. Int J cancer 200086610-616.
• Glutatyon S- transferaz T1 eksikliginin yogun
  sigara içicilerde
• akciger kanseri gelisme riski üç kat
  fazla bulunmustur.

Hou SM, Falt S, Nyberg
F. Glutathione S-transferase T1- null genotype
interacts synergistically with heavy smoking on
lung cancer risk. Environ Mol Mutagen
20013883-86.
15
Tobacco
TOBACCO-CARSINOMA INSITU
16
PULMONER ETKILER
17
1964 YILINDA AMERIKAN CERRAHLAR BIRLIGI SIGARA-
AMFIZEM
18
Santral Hava Yollari

• Silia Kaybi
• Mukus Bez Hiperplazisi
• Goblet Hücre Sayisinda Azalma
• Epitelde Histolojik Degisiklikler

Dye
JA,Adler KB. Effects of cigarette smoke on
epithelial cells of the respiratory tract.thorax
199449(8)825-834

Scherman CB. The
health consequences of cigarette smoking. Med
Clin North Am 199276(2)355-375
Bennet
WD, Chapman WF. Infectiveness of cough for
enhancing mucus clearence in asymtomatic smokers.
Chest, 1992102412-416
19
Periferik Hava Yollari

• Inflamasyon-Atrofi
• Goblet Hücre Metaplazisi
• Skuamoz Epitel Hücre Metaplazisi
• Mukus Tikaçlari
• Düz Kas Hipertofisi
• Peribronsial Fibrosiz
• 
  Samet JM. The relationship of smoking
  to COPD, chronic Obsructive Pulmonary disease
  (ed. Cherniack), WB SaundersCompany,1991249-269.
• 
  Niewoehner DE, Kleinerman J, Rice DB.
  Pathologic changes in the peripheral airways of
  young cigarette smokers. N Eng J Med 1974
  291755-758.

20
Alveola-Kapiller

• Peribronsial Alveol Harabiyeti
• Küçük Arter Sayisinda Azalma
• Bronkoalveolar Lavaj Anormallikleri
• Ig A-Ig G seviyesinde azalma
• Aktive Makrofaj, Nötrofil ve Eozinofil Sayisinda
  Artis
• 
  
  
  Report from an international worsshop held in
  Aspen, Colorado. Respiratory Rewiev 19992-7
• 
  Finkelstein R, Fraser RS, Ghezzo H, Cosio MG.
  Alveolar inflamation and its relation to
  emphysema in smokers. Am Respir Crit Care Med
  19951521666-1672
• Linden M, Rasmussen
  JB, Pitulainen E et al. Airway inflammation in
  smokers with non obstructive and obstructive
  chronic bronchitis. Am Rev Respir Dis
  19931481226-32.

21
CO, N2O ve SO2 gazlari silia üzerinde direkt
toksik etki göstermektedir
22
(No Transcript)
23
(No Transcript)
24
Skuamöz Metaplazi
25
(No Transcript)
26
(No Transcript)
27
(No Transcript)
28
(No Transcript)
29
(No Transcript)
30
(No Transcript)
31
HEMATOLOJIK ETKILER
32

• Periferal lökosit sayisi
• Periferal eozinofil sayisi
• Tromboksan salinimi
• Trombosit agregasyonu
• Trombosit adherensi
• Fibrinojen ve F VII
• Plasma viskositesi
• Blann
  AD, Kirkpatrick U, Devine C, Naser S, McCollum
  CN. The influence of acute smoking on leucocytes,
  plateles and the endotelium. Atherosclerosis
  1998141133-139
• 
  
  
  
  
  
• 
  
  
  McBride PE. The Health
  consequences of smoking. TheMed Clin North
  America 199276333-353
• 
  
  
  
  
  
  
• 
  Davis JW, Shelton L,
  Eigenberg DA,et al. Effectcs of tobacco and
  non-tobacco smoking on endothelium and platelets.
  Clin Pharmocol Ther198537529-533
• 
  

33

• Prostasiklin salinimi
• Trombosit yasam süresi
• Kanama zamani
• Plasminojen, plasminojen aktivatör
  düzeyi
• Davies MJ. Mechanism of trombosis in
  atherosclerosis. In Colman RW, Hirsh J, Marder
  VJ, Salman EW(eds).Hemostasis an thrombosis basic
  principles and
  
  
• 
  
  clinical
  practice.3rd. Philalephia J.B. Lippincott
  Company, 19941224-1237.

34

• Sigara dumanindaki COin hemoglobine olan yüksek
  afinetisinden dolayi,
• oksijen tasinmasinda azalma ve oksijen
  disosiasyon egrisinde sola kayma
• yapar.
• Doku hipoksisine cevaben salinimi artan
  eritropoetin periferik eritrosit
• sayisinda artis ve sekonder polisitemi olusturur.

35
ENDOKRIN ETKILER
36

• VLDL seviyesinde ?
• Growth hormon seviyesinde ?
• Kortizol, glukoz seviyesinde ?
• Gliserol, laktat, pruvat seviyesinde ?
• HDL seviyesinde ?
• Östrojen seviyesinde ?
• 
  Fratti AC, Iniesta F, Ariza CR. Acute effect of
  cigarette smoking on glucose tolerance and other
  cardiovasculer risk factors. Diabetes Care
  199619112-118
• 
  
  
  Mjos
  OD. Lipid effect of smoking . Am Heart J
  1988115272-275.
• 
  
  Janzon L, Berntorpn K, Hanson M, Lindell SE,
  trell E. Glucose tolerance test in middle-aged
  men. Diabetologia 19832486-88

37

• Nikotin damar endotelinde morfolojik
  degisiklikler yapar.
• Damar endotel hücresinde DNA sentezini stimüle
  ettigi ve vasküler proliferasyona yol açtigi
  gösterilmistir.

38
(No Transcript)
39
IMMUN SISTEM ETKILERI
40
Sigaranin,

• Üst ve alt solunum yolu enfeksiyonlari
• Organ kanserleri
• Allerjik hastaliklar
• Aterosklerozun gelisiminde
• Hücresel ve humoral immun sistem üzerinde
  yaptigi
• degisiklikler major rol
  oynamaktadir

41

• CD4 T hücre sayisinda ve cevabinda
• Dogal öldürücü Hücre (NK)
• Alveolar makrofaj fonksiyonlarinda
• Makrofajlarin IL-1 salinimi
• IL-10 salinimi
• IgG ve Ig A seviyesinde
• Langerhans hücre sayisi
• Nötrofil fonksiyonda
• Serum lizozim

Kiliç S.
Sigara ve Immunite. Sigara ve Saglik (Ed
Özyardimci N)Bursa 2002188-193 McCue JM,
link KL, Eaton SS, freed BM. Exposure to
cigarette tar inhibits ribonucleotide reductase
and blocks lymphocyte proliferation. J Immunol
20001656771-6775.
42

• CD8T sayisi
• IL-8 seviyesi
• IL-16
• LTB4 seviyesi
• Nötrofil elastaz
• Nötrofil katepsin seviyesi
• Alveolar makrofaj sayisi

Kiliç S. Sigara ve
Immunite. Sigara ve Saglik (Ed Özyardimci
N)Bursa 2002188-193.
43

• Hücresel immunitenin önemli hücrelerinden biri
  olan alveolar makrofajlarin yapi ve fonksiyonlari
  sigaradan negatif olarak etkilenir.
• Sigara içen kisilerin alveolar makrofajlarinda,
  morfolojik degisikligin bir belirtisi olan
  inklüzyon cisimcikleri gelisir.
• Alveolar makrofajlarin öldürme ve fagositik
  fonksiyonlari sigaradan olumsuz olarak etkiler.

44
Sigara, kronik zeminde mikroorganizmalarin
özellikle solunum epiteline bakteriyel
adherensinde artisina neden olur.
45

• Üst solunum yollarinda bakteriyel adherenste
  artma
• Tükrükte lakto basil ve mantar sayisinda artis
• Gingival mikrosirkülasyonunda bozulma
• Sakki T, et al. Controlled study of the
  association of smoking with lactobasilli, mutans
  streptococci and yeats in saliva. Eur J Oral Sci
  1996104 619-622.
• Hanioka T, et al. Oxygen
  sufficiency in the gingiva of smokers and
  non-smokers with periodontal disease. J
  periodontol 2000711846-1851.

46
DIGER SISTEM ETKILERI

• Hiposalivasyon
• Ösefagus mukozasinda oksidatif stres
• Alt ösefagus basincinda azalma
• Kjellen G, Tibbling L. The
  effect of cigarette smoking on salivation and
  esophageal acid clearence. J lab Clin Med
  1989114431.
• 
  Nak S.
  Sigara ve gastrointestinal sistem.   Sigara ve
  Saglik (Ed Özyardimci N).Bursa 2002216-237.

47

• Böbrekte Endotelin-1 salinimini artirir
• Renal arterlerde oksidatif strese bagli endotel
  hasari yapar
• 
  
• 
  
  Haak T, et al. Elevated endothelin-1 levels
  after cigarette smoking. Metabolism
  199443267-269.

48

• Stratum corneum nemini azaltir
• Günes görmeyen deri bölgelerinde elastin kalin ve
  parçalidir
• Oral mukozada melanin yapimini artirir
• Yara iyilesmesini geciktirir

Frances C,et al. Changes in the elastic tissue of
non-sun exposed skin of cigarette smokers. Br j
dermatol 199112543-47
49

• Oosit sayisini azaltirKotinin follikül
  maturasyonunu bozarTubal mukozada silier
  aktiviteyi bozar
• Knoll M, Talbot P. Cigarette smoke inhibits
  oocyte cumulus complex pickup by the oviduct in
  vitro independent of ciliary beat frequency.
  Reprod Toxicol 19981257-58.

• Spermotozal DNA fragmantasyonu yapar
• Sperm konsatrasyonunu bozar
• 
  Rosevar
  SK, et all. Smoking and decreased fertilization
  rates in vitro. Lancet 19923401195-1196.

50
SONUÇ

• Sigara,
• insanin fizyolojik ve psikolojik
  sagligini
• bozan en önemli madde
  bagimliligidir.

51
TEMENNI

• Sigaraya evetmi! Hayirm!

HAYIR
52
TESEKKÜRLER.....