G

1
GÖRME FIZYOLOJISI
2
iris
3
(No Transcript)
4
RETINA
KAN
5
Pupiller Kaslar
6
(No Transcript)
7
Isigin Kirilmasi (refraksiyon)

• Isik isinlarinin açili bir geçis yüzeyinde
  bükülmesi kirilma (refraksiyon) olarak bilinir.
• Kirilma derecesi
• (1)  iki saydam ortamin kirma indekslerinin orani
  
• (2)  geçis yüzeyi ile giren dalga cephesi
  arasindaki açinin derecesine bagli olarak
  degisir.
• Isik, havada 300.000 km/s hizla ilerler.
• Saydam bir cismin kirma indeksi havadaki hizi /
  cismin içindeki hizi
• Havanin kirma indeksi 1,00'dir.

8
Kirilma Ilkelerinin Merceklere Uygulanmasi

• Disbükey (konveks) mercekler isik isinlarini
  odaklarlar. Buna isinlarin yakinsanmasi
  (konverjansi) adi verilir. Hipermetropi ted.
• Içbükey (konkav) mercekler isik isinlarini
  uzaklastirirlar yani iraksarlar (diverjans)
  Miyopi ted.
• Konkav silindirik mercekler isik isinlarini bir
  düzlemde iraksarlar.
• Konveks silindirik mercekler isik isinlarini bir
  düzlemde yakinsarlar.

9
Mercegin Kirma Gücünün Ölçümü

• Bir mercek isik isinlarini ne kadar fazla
  kiriyorsa, kirma gücü de o ölçüde büyüktür. Kirma
  gücü diyoptri birimiyle ölçülür.
•  
• "1 Diyoptri (D) 1 / metre olarak odak uzakligi"
  dir.

10
Gözün Kirici Ortamlari

•  
• Hava (1) ve korneanin ön yüzü (1.38) arasindaki
  geçis yüzeyi
• Korneanin arka yüzü ve humör aköz (1.33)
  arasindaki geçis yüzeyi
• Humör aköz ile göz merceginin (1.40) ön yüzü
  arasindaki geçis yüzeyi
• Mercegin arka yüzü ile korpus vitreum (1.34)
  arasindaki geçis yüzeyi 

11
Gözün Kirma Kuvveti

• Kornea Gözün kirma kuvvetinin üçte ikisine
  sahiptir (40 D)
• Lens 12 D lik bir kirma kuvveti vardir.
• Basit göz modelinde kornea ve lensin kirma
  yüzeyleri tek bir yüzeye indirgenir.
• Toplam 59 D olarak kabul edilir.

12
(No Transcript)
13
Akomodasyon (Uyum)

• 6 m' den daha yakinda olan nesnelerin net
  görülebilmesi için lens ile retina arasindaki
  uzakligin arttirilmasiyla veya lensin egrilik
  veya kirma gücünün arttirilmasidir.
• Akomodasyon üç bileseni olan bir refleksle
  olusur
• A. lensin egriliginin arttirilmasi,
• B. pupilla konstriksiyonu,
• C. konvergens.

14
(No Transcript)
15
Akomodasyon Parasempatik Sinirlerle Denetlenir

• Parasempatik sinirlerin uyarilmasi ? silyer kasin
  kasilmasina ? lens baglarinin gevsemesiyle ?
  lensin kirma gücünün artmasina yol açar.
• Akomodasyon uzakligi Akomodasyon kuvveti
• Emetrop bir gözün dinlenme halinde görebildigi
  en uzak nokta ile akomodasyon yardimiyla
  görebildigi en yakin nokta arasindaki farktir.
• Uzak nokta Gözün net görebildigi en uzak
  noktaya (sonsuzda),
• Yakin nokta Gözün net görebildigi en yakin
  noktaya (7 cm) da denir. 

16

• Presbiyopi Akomodasyon kuvvetinin yas
  ilerledikçe azalmasidir. Lensin proteinlerinin
  denatürasyonu sonucu esnekligini kaybetmesidir.
• Miyosis M. constrictor iridisin lifleri
  kasilinca, göz bebegi her yönden daralir. (Yakina
  bakarken uyum artar.)
• Midriasis Pupillanin genislemesi M. dilatator
  iridisin kasilmasi ile saglanir. (Uzaga bakarken
  uyum azalir.)
• Akomodasyon reaksiyonu pupillanin uzakliga
  uyarak çapinin degismesidir.

17
Isik (pupilla) Refleksi

• Reseptör alan ? Retina
• Afferent yol ? N.opticus lifleri (II. Sinir)
  Corpus geniculatum
  lateraleden geçer
• Refleks merkezi ? Üst tegmentum bölgesi
• Efferent yol ? Colliculus superiorun üst
  bölgesinde bulunan N.oculamotoriusun
  Edinger-westphal çekirdegine gelir

18

• Bu çekirdekten baslayan yeni lifler
  N.oculomotorius yoluyla ganglion ciliareye gelir
• Buradaki sinapslardan Nn.ciliares brevesin
  liflerine atlar ve bunlar yoluyla M.constriktör
  iridise ulasir
• Bu liflerin kasilmasi ile pupilla daralir

19
RETINA

• Distan içe dogru
• 1 Pigment tabakasi,
• 2. Koni ve basillerin pigment içine uzayan
  tabakasi,
• 3.   Dis sinirlayici zar,
• 4.  Koni ve basillerin hücre gövdelerini içeren
  dis nükleer tabaka,
• 5.     Dis pleksiform tabaka,
• 6.     Iç nükleer tabaka,
• 7.     Iç pleksiform tabaka,
• 8.     Ganglion tabakasi,
• 9.     Optik sinir lifleri tabakasi,
• Iç sinirlayici zar.

20
(No Transcript)
21
(No Transcript)
22
Fovea

• Retinanin merkezinde 1 milimetrekarelik alandir
  ve keskin, ayrintili görme yetenegine sahiptir.
• Fovea merkezindeki 0.3 mm çapindaki bölüm
  tümüyle konilerden olusmustur.

23
GÖRME FONKSIYONU

• Fotopik Görme Gündüz konilerle yapilan görme
• Skotopik Görme Karanlikta basillerle olan görme
• Hem konilerde hem da basillerde isiga hassas,
  isikta solan pigmentler varir. Bunlarin solma
  derecesi oraninda retinada degisiklik olur.
• Basillerde bulunan görme pigmenti Rodopsin ,
• Konilerde bulunan görme pigmenti Iyodopsin
• Kendisine gelen isigin siddetine göre bu
  pigmentler parçalanir.

24
(No Transcript)
25
(No Transcript)
26
Fotoreseptörler (Basil ve Koni)

• Basillerdeki rodopsin 505 nm dalga boyunda
  isiga maksimum duyarlik gösterirler.
• Konilerdeki iyodopsin 440, 535, 565 nm dalga
  boylarindaki isiga yanit vererek renk görmeye
  yarayan 3 ayri renk pigmenti bulunur.

27
Fotoreseptörler

• Dis segment Basillerde ince ve uzun, konilerde
  konik bir yapiya sahiptir.
• Iç segment, sitoplazma ve sitoplazmik organelleri
  içerir. Özellikle mitokondri miktari fazladir ve
  fotoreseptör islevi için enerji saglamada
  önemlidirler.
• Sinaptik gövde, koni yada basilin sonraki sinir
  hücreleri olan, horizontal ve bipolar hücreler
  ile baglanti saglayan bölümdür.

28
Dis Segment

• Fotosensitif pigmentler opsin adli bir protein
  ile A1 vitamininin aldehidi olan retinal' den
  yapilmistir.
• Rodopsin ve renk pigmentleri disklerin zarina
  transmembran proteinler seklinde katilirlar.
  Yalnizca pigmentler dis segmentin tüm kütlesinin
  yüzde 40'ini olustururlar.

29
(No Transcript)
30
(No Transcript)
31
RODOPSIN SIKLUSU
32
Görme reseptörlerinde reseptör potansiyeli

• Rodopsin parçalanmasi ? metarodopsin 2
• ?
• inaktif transdusin (G protein) ? aktif
  transdusin
• ?
• fosfodiesterazi uyarir
  ?
• cGMP parçalanir
• ?
• Hiperpolarizasyon? Dis segment sodyum kanali
  kapanir

33
(No Transcript)
34
Görme reseptörlerinde reseptör potansiyeli

• Karanlikta basil yada koninin membrani sodyum ve
  potasyuma esit derecede geçirgendir.
• (40) mVluk istrahat potansiyeline neden olur.
• Maksimum isik siddetinde membran potansiyeli
• (70)-(80) mVa yaklasir.
• Basillerde hiperpolarizasyon 0.3 snde tepe
  degerine ulasir ve 1 snden daha uzun sürer.
  Konilerde bu degisiklikler dört kat daha hizli
  olur. Böylece basillere düsmüs olan görüntü 1
  snden daha uzun görüntü görme hissine yol
  açmaktadir.

35
Aydinliga uyum

• Eger bir kisi uzun süre parlak isikta durduysa,
  basil ve konilerdeki fotokimyasal maddeler
  rodopsin kinaz ile retinal ve opsinlere geri
  dönüsmüs olacaktir. Retinalin çogu da A
  vitaminine dönüsecektir. Buna bagli gözün isiga
  duyarliligi azalir.
• Koniler basillerden daha hizli bir uyum saglar.
  Fakat birkaç dakika sonra uyuma son verirler.

36
Karanliga uyum

• Kisi uzun süre karanlikta kalirsa, basil ve
  konilerdeki retinal ve opsinler yeniden isiga
  duyarli pigmentlere dönüsür. A vitamini de
  retinale dönüstürülür. Buna karanliga uyum denir.
• Basiller yavas uyum saglarlar, fakat
  hassasiyetleri gittikçe artarak, dk hatta
  saatlerce uyum saglarlar .
• Karanliga ilk gelince retina duyarliligi
  düsüktür. Bir dakikada hassasiyet 10 kez artar.
  20 dk sonra 6000, 40 dk sonra ise duyarlilik
  25000 kez artmistir.

37
Renkli Görme

• Insandaki konilerin 3 tipinin spektral
  duyarliliklari, ilgili konilerde bulunan 3 tip
  pigmentin isik sogurma egrileri ile aynidir.
• 580 nm dalga boyundaki portakal rengi
  monokromatik isik, optimum dalga boyundaki tepe
  uyariminin si olarak, 99 (kirmizi koni)42
  (yesil koni)0 (mavi koni) olur. Sinir sistemi bu
  oran dizisini portakal rengi duyusu olarak
  algilar.
• Beyaza karsilik gelen isigin dalga boyu yoktur.
  Beyaz spektrumdaki tüm dalga boylarinin
  bilesimidir.

38
(No Transcript)
39
(No Transcript)
40
Renk Körlügü

• Trikromat
• Normal renk görme
• Protanomali ? Kirmiziyi az görür
• Deuteranomali ? Yesili az görür
• Dikromat (Kirmizi-yesil Renk körlügü,Daltonizm)
• Protanopi ? Kirmiziyi görmez
• Deutoranopi ? Yesili görmez
• Tritanopi ? Maviyi görmez,nadir
• Monokromat ? Tam renk körlügü,siyah-beyaz

41
Kirmizi-yesil renk körlügü

• Erkeklerde ortaya çikan, kadinlarin tasiyici
  oldugu genetik bir hastaliktir. Renk körlügü
  anneden ogula geçer. Bu anneler toplumda 8
  oranindadir.
• Kirmizi konileri olmayan kisi ? protanop
• Yesil konileri olmayan kisi ? döteranop
• Gözde renge duyarli konilerin tek bir grubu eksik
  oldugunda, kisi bazi renkleri ayirt edemez.
• 525-675 nm arasinda yesil, sari, portakal,
  kirmizi renkler kirmizi ve yesil koniler
  tarafindan ayirt edilir. Bu iki koniden biri
  eksik olursa, yukarida sayilan 4 renk ayrilamaz.

42
Retinanin Sinirsel Islevi

• 1. Fotoreseptörlerin kendileri basil ve
  koniler
• 2. Horizontal hücreler, dis pleksiform
  tabakadaki sinyalleri fotoreseptörden ? bipolar
  hücrelere lateral inhibitör ileti
• 3. Bipolar hücreler Sinyalleri basil, koni,
  horizantal hücrelerden ? amakrin ve ganglion
  hücreleri
• 4. Amakrin hücreler Bipolar hücreden ?
  ganglion hücresine
• 5. Ganglion hücreleri, çikis sinyallerini
  retinadan optik sinir araciligiyla beyne
  iletirler.

43

• Hizli koni sisteminde 3 nöron (koni, bipolar ve
  ganglion hücreler) vardir.Retinanin foveal
  bölümünde yer alir.
• Saf basil görmesi 4 nöron (basil, bipolar hücre,
  amakrin ve ganglion hücreler) vardir.
• Periferik retina (Basil ve konileri içerir) da
  gerçeklesir.

44
Retinal nöronlar tarafindan salinan
nörotransmitterler

• ?Basil ve konilerden ? bipolar hücrelere ?
  glutamat araciligiyla ileti saglanir.
• ?Horizontal hücreler kimyasaldan çok elektriksel
  ileti vardir.
• ?Amakrin hücreler GABA, glisin, dopamin,
  asetilkolin (Ach), indolamin
• ?Bipolar, horizontal, interpleksiform hücreler
  nörotransmitterleri kesin degildir.
• ? Ganglion hücreleri görme sinyallerini her
  zaman aksiyon potansiyeli ile ileten tek retinal
  sinir hücresidir.

45
Ganglion hücreleri

• Retinada 100 milyon basil, 3 milyon koni
  bulunurken, ganglion hücre sayisi 1.6 milyondur.
  Yani, her bir optik sinir lifine ortalama 60
  basil, 2 koni baglanir.
• Merkezi retinada, foveaya yaklastikça her bir
  optik life baglanan koni ve basil sayisi azalir.
  Bu nedenle merkezi retinada görme keskinligi
  artar. En merkezde sadece 35000 adet ince koni
  vardir. Basil yoktur. Buradan çikan optik sinir
  sayisi koni sayisina hemen hemen esittir. Görme
  keskinligi burada en fazladir.

46

• Periferik retina zayif isiga çok daha duyarlidir.
  Nedeni, basillerin isiga konilerden 30-300 kez
  daha duyarli olmasindan ve 200 kadar basilin ayni
  optik sinire baglanarak periferik ganglion
  hücrelerini daha siddetli uyarmalarindandir.
•  

47
Retinal ganglion hücrelerinin tipleri

• W hücreleri Bas ve göz hareketleri ile ilgili
  impulslari ileterek, dogrultusal hareketleri
  saptama.
• Karanlikta kaba basil görmemizin büyük bölümünden
  sorumludurlar.
• X hücreleriGörsel resmin kendi esas olarak X
  hücrelerince iletilir.
• Tüm renkli görmeden sorumlu tutulmaktadir.
• Bunlarin merkezi uyarilinca impuls olusur ve
  uyarma devaminca impuls olur, perifer
  aydinlaninca impuls dogmaz.

48
Retinal ganglion hücrelerinin tipleri

• Y hücreleri
• Görsel resimdeki hizli hareketlere yada isik
  siddetindeki hizli degisimlere yanit verirler.
• Merkez ve periferi uyarilinca ayni reaksiyonlar
  görülür.

49
Her ganglion hücresinin bir reseptif alani vardir

• ? Ganglion hücresi reseptör alaninin merkezini
  bipolar hücreler ile ganglion hücresine baglanan
  tüm fotoreseptörler, olustururlar.
• ?Ganglion hücresi reseptör alaninin periferini
  Bipolar hücreler, horizontal hücrelerle baglanan
  fotoreseptörler olustururlar.
• ?Ganglion hücresinin aktivitesi, reseptif alanin
  uyarilan bölgesine göre degisir.
• ?Reseptif alanlarinin bu organizasyonuna
  on-merkez, off-çevre, yada off-merkez, on-çevre
  organizasyonu da denir.

50
(No Transcript)
51
Ganglion hücreleri kontrasli sinira yanit verir

• Bir isik tüm retinaya uygulaninca tüm
  fotoreseptörler esit uyarilir. Fotoreseptörlerden
  depolarize edici bipolar hücreler yolu ile
  uyarici sinyaller iletilir. Fakat ganglion
  hücrelerinin kontrasta duyarli alanlari
  etkilenmez.

52

• Yanyana 3 fotoreseptörden ortadaki uyarilirsa,
  sinyal bipolar hücreler ile iletilir. Yandaki
  karanlikta kalan fotoreseptörden biri horizontal
  hücrenin inhibe olmasina yol açar. Horizontal
  hücrenin bipolar hücre üzerindeki inhibisyonu
  kalkar. Bipolar hücrenin daha fazla uyarilmasina
  yol açar. Böylece görsel kontrastin oldugu
  yerlerde direkt ve lateral yollardaki sinyaller
  birbirini kuvvetlendirir. Yani gözdeki lateral
  inhibisyon mekanizmasi kontrast saptamayi
  güçlendirmeye yarar.

53
(No Transcript)
54
Görmenin Merkezi Fizyolojisi

• Primer görme korteksi Oksipital lobun kalkarin
  bölgesi
• Diger görmeden sorumlu bölgeler
• Optik traktusdan
• Hipotalamusun suprakiazmatik nükleusuna gidenler
  ? sirkadien ritmin kontrolünde,
• Pretektal çekirdeklere gidenler ?
• gözün odaklanmasi için refleks hareketleri
• pupillanin isik refleksinin olusumu

55
Görmenin Merkezi Fizyolojisi

• Superior kollikulusa gidenler ? iki gözün hizli
  dogrusal hareketlerini kontrol ederler.
• Talamus ventral lateral genikulat nükleuslari ve
  beyni çevreleyen bazal bölgelere gidenler?
  vücudun bazi davranissal islevlerini kontrolde
  yardim ederler.

56
Dorsal Lateral Genikulat Nükleus

• 6 nükleer tabakadan olusur.
• 1, 4, 6. tabakalar sinyalleri karsi gözün nazal
  retinasindan alirlar.
• 2,3,5.tabakalar sinyalleri ipsilateral retinanin
  temporal bölgesinden alirlar

57
Magnosellüler tabaka Parvosellüler tabaka
1 ve 2. tabakalari içerir. Input sinyalleri büyük tip Y retinal ganglion hücrelerinden alir. Yalniz siyah-beyaz tasirlar. Birebir ileti zayiftir. 3 ve 4. tabakalari içerir. Input sinyallerini X tipi retinal ganglion hücrelerinden alir. Renk iletirler. Hassas birebir uzaysal bilgi tasirlar.
58
Primer Görme Korteksi (Brodmannin 17.
Kortikal Alani Striat Korteks V1)

• Kalkarin fissür alaninda
• Her bir oksipital korteksin medial bölümünde
  oksipital kortekse dogru uzanir.
• Gözlerden gelen direk görme sinyallerinin
  sonudur.
• Retinanin üst bölümü yukarida, alt bölümü de
  asagida temsil edilir.

59
(No Transcript)
60
(No Transcript)
61
Sekonder Görme Alanlari (V2 Brodmannin 18.
Alani, V3, V4)

•  
• Primer görme korteksinin lateral, anterior,
  superior ve inferiorunda uzanirlar.
• Sekonder sinyaller, görme anlamlarinin analizi
  için buraya gönderilirler.

62
(No Transcript)
63
Primer görme korteksi

• 6 tabakaya sahiptir. Genikula-kalkarin lifler 4.
  tabakada sonlanir.

64
Primer Korteksde Ayri Gözlerden Gelen Sinyallerin
Etkilesimi

• Iki ayri gözden gelen sinyaller, 4. tabakaki
  horizontal seritlerde sonlanirlar.
• Bir gözden gelen sinyaller, ikinci gözün
  sinyalleri ile degisimli olarak seritlere girer.
  Korteks, iki görsel resmin ilgili alanlarinin
  birbirine uygun olup olmadigini irdeleyip, iki
  retinanin birbirine karsilikli gelen noktalarinin
  uygunlugunu karsilastirir.
• Bu bilgi, gözlerin hareketlerini kontrol etmek
  üzere kullanilarak birbiriyle birlestirilir.

65
Sekonder Görme Alanlarinda Analizler

• Cisimlerin 3 boyutlu durusu, kaba sekli ve
  hareketinin analizi
• Görsel detay
• Rengin analizi

66
Görme Alanlari Perimetre

• Görme alani, belli bir anda bir göz tarafindan
  görülen görüs alanidir.
• Nazal tarafda görülen alan nazal görme alani,
  lateral tarafda görülen temporal görme alanidir.
  Görme alani tesbiti perimetre ile yapilir.
• Merkezi görme noktasinin 15 derece lateralinde
  optik diskin bulundugu kör nokta bulunur.
• Skotom, görme alaninda, optik disk disinda
  bulunan diger kör noktalardir.

67
Optik Yoldaki Lezyonlarin Görme Alanlarinda
Etkileri

• Optik sinirin tamaminin tahribi ? körlüge yol
  açar.

68
Optik Yoldaki Lezyonlarin Görme Alanlarinda
Etkileri

• Optik kiazmanin hasari ? uyarilarin 2 retinanin
  nazal yarilarindan karsi taraf optik traktusuna
  geçisi engellenir. Bu nedenle retinanin nazal
  yarilari kördür. Görme alaninda temporal alaninin
  kör olmasi demektir (bitemporal hemianopsi).
  Genelde hipofiz tümörleri sonucudur. 

69
Optik Yoldaki Lezyonlarin Görme Alanlarinda
Etkileri

• Optik traktusun kesintiye ugramasi ? her bir
  retinanin lezyonla ayni tarafta olan ilgili
  yarilarini denerve eder.Her iki göz basin karsi
  tarafindaki cisimleri göremez. Bu duruma homonim
  hemianopsi denir.

70
(No Transcript)
71
Optik Yoldaki Lezyonlarin Görme Alanlarinda
Etkileri

• Tek tarafli optik radyasyon yada görme korteksi
  hasarida ? homonim hemianopsiye neden olur.

72
Optik Yoldaki Lezyonlarin Görme Alanlarinda
Etkileri

• Görme korteksi hasari, posterior serbral arter
  trombozudur ve foveal görme alaninin temsil
  edildigi kisim hariç oksipital korteksde siklikla
  infaktüse yol açtigi için merkezi görme korunmus
  olur.

73
Gözlerin Fiksasyon Hareketleri

• Posterior göz alanlari gözün bir noktaya
  kilitlenmesini saglar.
• Bu görsel fiksasyondan kurtulmak için frontal
  alandan gelen istemli uyarilarin olmasi
  gereklidir.

74
(No Transcript)
75
(No Transcript)
76
(No Transcript)
77
(No Transcript)
78
(No Transcript)
79
(No Transcript)
80
(No Transcript)
81
(No Transcript)
82
(No Transcript)
83
(No Transcript)
84
(No Transcript)
85
(No Transcript)
86
(No Transcript)
87
(No Transcript)