A

1
Açikögretimde Mobil ÖgrenmeAçikögretim e-Ögrenme
hizmetlerinden mobil bilisim aygitlariyla
yararlanma olanaklarinin degerlendirilmesi

• Yrd. Doç. Dr. M. Emin Mutlu
• H. Umut Yenigün
• Nazan Uslu

Anadolu Üniversitesi Açikögretim Fakültesi
Bilgisayar Destekli Egitim Birimi 16 Kasim 2005
2
Mobil Ögrenme

• Son yillarda Mobil Bilisim alaninda önemli
  gelismeler kaydedildi. Mobil Bilisim ile
  e-Ögrenme alanlarinin birlikte degerlendirilmesi
  sonucunda Mobil Ögrenme alani dogmus oldu.

3
Baslica Mobil Bilisim Aygitlari

• Dizüstü bilgisayarlari
• Tablet bilgisayarlari
• Telefonlu cep bilgisayarlari
• Cep bilgisayarlari
• Tasinabilir medya oynaticilari
• MP3 çalarlar
• Akilli telefonlar

4
Dizüstü Bilgisayarlar

• Microsoft Windows ve Mac OS
• En düsük 20 GB bellek
• Ortalama 2 saat pil ömrü
• Genellikle wireless, bluetooth ve kizilötesi
  iletisim bulunmaktadir.
• Fiyatlari 950 YTL ile 5000 YTL arasinda
  degismektedir.

5
Tablet Bilgisayarlari

• Microsoft Windows Tablet PC Edition
• 30 GB bellek
• Toplam pil süresi 3 saat
• Wireless ve bluetooth iletisim
• Fiyatlari 2500 YTL ile 5000 YTL arasinda
  degismektedir.

6
Telefonlu Cep Bilgisayari

• Microsoft Windows Mobile Edition
• 64 MB bellek, bellek kartlariyla 2 GBye kadar ek
  bellek
• GPRS, wireless, bluetooth ve kizilötesi
• 6-7 saate kadar sürekli çalisma
• Fiyatlari 800 YTL ile 1700 YTL arasinda
  degismektedir.

7
Cep Bilgisayarlari

• Microsoft Windows Mobile Edition
• 64 MB bellek, bellek kartlari ile 2 GBa kadar ek
  bellek
• Bluetooth, kizilötesi, harici kart ile wireless
• 6-7 saate kadar sürekli çalisma
• Fiyatlari 520 YTL ile 1200 YTL arasinda
  degismektedir.

8
Tasinabilir Medya Oynaticilari

• Microsoft Windows Media Center Edition, Mac iPod
• 40 GBa kadar bellek
• 160 saat video ya da TV kaydi
• 10.000 müzik dosyasi
• 22 saate kadar devamli sesli çalisma süresi ya da
  7 saate kadar devamli video oynatma süresi
• WMV, WMA, AVI, MPEG-2, MP3, MPEG-4, JPG
  formatlarini oynatma
• Fiyatlari 340 YTL ile 1000 YTL arasinda
  degismektedir.

9
Tasinabilir Mp3 Çalar

• 40 GBa kadar bellek
• 10.000 müzik dosyasi
• 128kbps MP3'de 24 saatlik ya da 48kbps MP3'de 32
  saatlik pil ömrü
• MP3, WMA, WAV formatlarini oynatma
• Fiyat araligi 60 milyon ile 550 YTL arasinda
  degismektedir.

10
Akilli Telefonlar

• Microsoft Windows Mobile Edition/Symbian OS
• 16 MB bellek, bellek kartlariyla 2 GB ek bellek,
• Bekleme süresi 90 saat, GPRS kullaniminda 2 saat
• MP3, WMA, WMV, JPG formatlarini oynatma
• WAP, GPRS
• Fiyatlari 400 YTL ile 1200 YTL arasinda
  degismektedir.

11
Mobil Bilisim Alanindaki Ilgili Teknolojiler

• Bilgi Saklama ve Tasima Teknolojileri
• Aktarim Teknolojileri
• Çevrimiçi Iletisim Teknolojileri
• Iletisim Tekonolojileri X Aktarim Teknolojileri

12
Bilgi Saklama ve Tasima Teknolojileri

• Tasinabilir bellekler
• Bellek Kartlari
• Secure Digital Kartlar (SD Card)
• Compact Flash Kartlar (CF Card)
• Multimedia Kartlar (Nokia)
• Memory Stick Kartlar (Sony)
• USB Flash Disk Sürücüleri
• Tasinabilir Hard Diskler

13
Aktarim Teknolojileri

• USB ve FireWire kapilari
• Kart Yuvalari (CF Card, SD Card,) ve Kart
  Dönüstürücüleri (Kart okuyuculari)
• Dizüstü bilgisayarlarda PC Card (PCMCIA) yuvalari

14
Çevrimiçi Iletisim Teknolojileri

• GPRS
• Akilli cep telefonlarinda ve GPRSli cep
  bilgisayarlarinda var. Diger aygitlar için GPRS
  modemler kullanilabilir.
• Wi-Fi
• Çogu aygitta var. Ayrica Wi-Fi kartlari
  kullanilabilir.
• Bluetooth
• Çogu aygitta var. Ayrica Bluetooth Hub
  kullanilabilir.
• Örnek kullanimlar Cep bilgisayari Bluetooth
  Cep Telefonu
• Kizilötesi
• Çogu aygitta var. Ayrica kizilötesi kartlari
  kullanilabilir.
• Örnek kullanimlar Cep bilgisayari
  IrDA(infrared data association) Cep Telefonu

15
Iletisim Aygitlarinin Degisik Aktarim Biçimleri

• GPRS Modemler
• USB
• CF Card
• PCMCIA
• Wi-Fi Kartlari
• USB
• CF Card
• PCMCIA
• Bluetooth Hub
• USB
• CF Card
• PCMCIA
• Kizilötesi Kartlari
• USB
• CF Card
• PCMCIA

• Bir iletisim olanagi bir aygitta bulunmuyorsa, bu
  aygita degisik aktarim biçimleriyle mobil
  iletisim yetenegi kazandirilabilir.

16
Diger Mobil Aygitlar

• Video Oynaticilari (WMV)
• Araba Stereolari (WMA)
• Digital Media alicilari (WMA, WMV)
• Oyun Konsollari (WMA ve WMV)

17
Video Oynaticilari

• WMV dosyalarinin oynatilmasini saglarlar
• Digital Fotograf Makinalari
• SD Card
• Digital Video Kameralar
• SD Card
• DVD
• Tasinabilir DVD Oynaticilari
• DVD

18
Araba Stereolari

• CD-ROM ya da Hard Diskteki WMA dosyalarini
  otomobilde dinleme olanagi saglar

19
Digital Media Alicilari

• Bilgisayardaki WMA ve WMV dosyalarina uzaktan
  eriserek, TVde oynamasini saglar.

20
Oyun Konsollari

• CDdeki WMA ve WMV dosyalarinin TVde oynamasini
  saglar.

21
Açikögretim e-Ögrenme Portali
Masaüstü bilgisayarlarda kablolu internet erisimi
bulundugu durumda Açikögretim e-Ögrenme
Portalinda asagidaki hizmetler sunulmaktadir.
Çevrimdisi Çevrimiçi
-

-
-
-

• e-Kitap
• e-Televizyon
• e-Alistirma
• e-Sinav
• e-Danismanlik
• e-SesliKitap

22
E-Ögrenme Içerigine Ait Dosya Büyüklükleri

• Bir derste ortalama 20 ünite bulundugu ve yilda
  10 ders alindigi durumda gerçeklesen dosya
  büyüklükleri

E-Ögrenme Hizmeti Bir Ünite Bir Ders Bir Ögretim Yili
E-Kitap 300 KB 6 MB 61 MB
E-Televizyon 20 MB 345 MB 3,36 GB
E- Alistirma 585 KB 216 MB 2 GB
E-Sinav - - -
E-Danismanlik - - -
E-SesliKitap 30 MB 614 MB 3 GB
23
E-Ögrenme Hizmetlerinden Yararlanma Dizüstü
Bilgisayarlari

• Çevrimiçi
• Wi-Fi
• Kablosuz baglanti ile isyeri ya da halka açik
  ortamlarda Açikögretim e-Ögrenme hizmetlerinin
  tümünden sorunsuzca yararlanilabilir.
• GPRS, Bluetooth Cep Telefonu, IrDA Cep
  Telefonu
• Baglanti hizi düsük olacagindan dolayi sadece
  e-Sinav ve e-Danismanlik hizmetleri etkin olarak
  kullanilabilir.
• Çevrimdisi
• e-Televizyon ve e-SesliKitap dosyalari önceden
  bilgisayara indirilerek, herhangi bir ortamda
  seyredilebilir/dinlenebilir. e-Kitap ve
  e-Alistirma dosyalarinin indirilmesine izin
  verilmemektedir.

Sagladigi ek olanaklar Hiz ve kapasite
24
E-Ögrenme Hizmetlerinden Yararlanma Tablet
Bilgisayarlari

• Çevrimiçi
• Wi-Fi
• Kablosuz baglanti ile isyeri ya da halka açik
  ortamlarda Açikögretim e-Ögrenme hizmetlerinden
  sorunsuzca yararlanilabilir.
• GPRS, Bluetooth Cep Telefonu, IrDA Cep
  Telefonu
• Baglanti hizi düsük olacagindan dolayi sadece
  e-Sinav ve e-Danismanlik hizmetleri etkin olarak
  kullanilabilir.
• Çevrimdisi
• e-Televizyon ve e-SesliKitap dosyalari
  bilgisayara indirilerek, herhangi bir ortamda
  seyredilebilir/dinlenebilir. e-Kitap ve
  e-Alistirma dosyalarinin indirilmesine izin
  verilmemektedir.

Sagladigi ek olanaklar Ögrencilerin ders
çalisirken kalemle not alabilirler.
25
E-Ögrenme Hizmetlerinden Yararlanma Telefonlu
Cep Bilgisayari

• Çevrimiçi (GPRS, Wi-Fi)
• Cep bilgisayarlarinin içindeki Internet Explorer
  tarayicisi Açikögretim e-Ögrenme Portalinin
  program yapisina uyumlu olmadigi için erisim
  saglanamamaktadir.
• Çevrimdisi
• e-Televizyon ve e-SesliKitap dosyalari
  bilgisayara indirilerek, herhangi bir ortamda
  seyredilebilir/dinlenebilir. e-Kitap ve
  e-Alistirma dosyalarinin indirilmesine izin
  verilmemektedir.

Sagladigi ek olanaklar Ajanda özellikleri
yardimiyla ders çalisma planlamasi yapilabilir.
Çok amaçli aygit oldugundan dolayi baska bir
aygit tasimaya gerek kalmaz.
Aygita yüklendiginde Flash dosyalarinin
oynatilmasina olanak tanimaktadir.
26
E-Ögrenme Hizmetlerinden Yararlanma Cep
Bilgisayarlari

• Çevrimiçi (Wi-Fi, GPRS, Bluetooth Cep Telefonu,
  IrDA Cep Telefonu)
• Cep bilgisayarlarinin içindeki Internet Explorer
  tarayicisi Açikögretim e-Ögrenme Portalinin
  program yapisina uyumlu olmadigi için erisim
  saglanamamaktadir.
• Çevrimdisi
• e-Televizyon ve e-SesliKitap dosyalari
  bilgisayara indirilerek, herhangi bir ortamda
  seyredilebilir/dinlenebilir. e-Kitap ve
  e-Alistirma dosyalarinin indirilmesine izin
  verilmemektedir.

Sagladigi ek olanaklar Ögrenciler ajanda
özellikleri yardimiyla ders çalisma planlamasi
yapilabilirler.
Aygita yüklendiginde Flash dosyalarinin
oynatilmasina olanak tanimaktadir.
27
E-Ögrenme Hizmetlerinden Yararlanma Tasinabilir
Medya Oynaticilari

• Çevrimiçi
• Tasinabilir Medya Oynaticilari çevrimiçi erisim
  olanagina sahip degil.
• Çevrimdisi
• e-Televizyon ve e-SesliKitap dosyalari aygita
  aktarilarak, herhangi bir ortamda
  seyredilebilir/dinlenebilir. e-Kitap ve
  e-Alistirma dosyalari oynatilamamaktadir.

Sagladigi ek olanaklar Giderek artan kapasite
olanagi.
28
E-Ögrenme Hizmetlerinden Yararlanma Tasinabilir
Mp3 Çalar

• Çevrimiçi
• MP3 Çalarlar çevrimiçi erisim olanagina sahip
  degil.
• Çevrimdisi
• e-SesliKitap dosyalari aygita aktarilarak,
  herhangi bir ortamda seyredilebilir/dinlenebilir.
  e-Televizyon, e-Kitap ve e-Alistirma dosyalari
  oynatilamamaktadir.

Sagladigi ek olanaklar Fiyat, hafiflik
29
E-Ögrenme Hizmetlerinden Yararlanma Akilli
Telefonlar

• Çevrimiçi (GPRS)
• Cep bilgisayarlarinin içindeki Internet Explorer
  tarayicisi Açikögretim e-Ögrenme Portalinin
  program yapisina uyumlu olmadigi için erisim
  saglanamamaktadir.
• Çevrimdisi
• e-Televizyon ve e-SesliKitap dosyalari aygita
  aktarilarak, herhangi bir ortamda
  seyredilebilir/dinlenebilir. e-Kitap ve
  e-Alistirma dosyalarinin indirilmesine izin
  verilmemektedir.

Sagladigi ek olanaklar/özellikler Çok amaçli
aygit oldugundan dolayi baska bir aygit tasimaya
gerek kalmaz.
Aygita yüklendiginde Flash dosyalarinin
oynatilmasina olanak tanimaktadir.
30
ÖzetÇevrimdisi Kullanim
  e-kitap e-televizyon e-alistirma e-sinav e-danismanlik e-sesli kitap
Dizüstü Bilgisayar - - - -
Tablet PC - - - -
Cep Bilgisayari (6340) - - - -
Cep Bilgisayari (h2210) - - - -
PMC -  - - -
Mp3 Çalar - - - - -
Akilli Telefon - - - -
31
ÖzetÇevrimiçi Kullanim
  e-kitap e-televizyon e-alistirma e-sinav e-danismanlik e-sesli kitap
Dizüstü Bilgisayar  
Tablet PC
Cep Bilgisayari (6340) -  -  -  -  -   -
Cep Bilgisayari (h2210) - - - - - -
PMC - - - - - -
Mp3 Çalar - - - - - -
Akilli Telefon - - - - - -
Wi-Fi ile yüksek performans, GPRS, Bluetooth ve
Kizilötesi ile düsük performans.
32
Sonuçlar

• Tüketici pazarina sürülen mobil aygitlarin
  islevleri çesitlendikçe ve kapasiteleri arttikça
  uzaktan egitimde kullanim olanaklari da
  artmaktadir.
• Açikögretim e-Ögrenme Portalinda sunulan
  hizmetlerin mobil aygitlarla çevrimiçi ve
  çevrimdisi kullanimi için su anda sinirli olanak
  saglanmaktadir.
• Mobil bilisim aygitlarinin yayginlasmasi ve
  ucuzlamasi nedeniyle özellikle 2. üniversite
  ögrencilerinin Mobil Ögrenme hizmetlerine yönelik
  taleplerinde artis beklenmektedir.

33
Öneriler

• Mobil Ögrenme Yönergesi
• Açikögretim ögrencilerinin mobil aygitlarla su
  anda yayinlanan e-ögrenme içeriginden daha etkin
  yararlanabilmeleri için bir kilavuzun
  hazirlanmasi ve PDF ve Flash Paper formatinda
  Açikögretim e-Ögrenme Portalinda yayinlanmasiyla
  ögrenciler mobil ögrenme konusunda
  yönlendirilebilecektir.

34
Öneriler

• Açikögretim Mobil Ögrenme Portali Tasarimi
• Açikögretim e-Ögrenme Portalinin mobil aygitlarla
  daha verimli kullanilmasi amaciyla Açikögretimde
  Mobil Ögrenme Hizmetlerinin Tasarimi Projesinin
  uygulamaya konulmasi gerekmektedir.

35
Öneriler
Bu projeyle çevrimiçi kullanimda asagida mavi
renkli hücrelerle belirtilen ek olanaklar
saglanabilir, ayrica aygitlara uygun
stylesheetler tasarlanarak kullanim etkinligi
arttirilabilir.
  e-kitap e-televizyon e-alistirma e-sinav e-danismanlik e-sesli kitap
Dizüstü Bilgisayar  
Tablet PC
Cep Bilgisayari (6340) -  -  -  -  -   -
Cep Bilgisayari (h2210) - - - - - -
PMC - - - - - -
Mp3 Çalar - - - - - -
Akilli Telefon - - - - - -