???????? ??????? ??????????? - PowerPoint PPT Presentation

1 / 46
About This Presentation
Title:

???????? ??????? ???????????

Description:

[K.A.Matveev, L.I.Glazman, and H.U.Baranger, Coulomb blockade of tunneling through a double quantum dot, PRB (1996)] ... – PowerPoint PPT presentation

Number of Views:29
Avg rating:3.0/5.0
Slides: 47
Provided by: vita91
Category:
Tags: quantum

less

Transcript and Presenter's Notes

Title: ???????? ??????? ???????????


1
???????? ???????????? ???????????????????
????????????? ???????????? ?????????????
?.?.???????? (??? ?? ???)
  • ??????? ???????? ????? ????????????????? ?????? ?
    ??????????? ????????????? ? ??????????? ???????
  • ? ??????? ??????? ???????? ??????? ?????????????
    ?????????, ?????? ?? ??????????? ??????,
    ?????????????????? ????????? ? ??????? ??????.
  • ?????????????? ???????? ??????? (????????????
    ????????? ???????) ? ?????? ?????????? ??????????
    ???????, ??????????????? ??????? ???? ???????????
    ?? ????????.
  • ?????????? ????????? ????????????
    ????????????????? ?????????? ?????????, ?????
    ???????????? ????????? ??????? ? ????????
    ??????????? ????????
  • ??????? ??????????? ? ?????? ?????????????? ?
    ???????? ????????- ?.?.???????? ? ?.?.????????? ?
    ??????????? ?????????- ???????? ?????????????????
    ? ?????????? ?? Cavendish Laboratory (UK) ?
    ??????? ??????????? ?? ??? ?? ??? -????????,
    ??????-????????, ???????? ? ???? ?? ????, -?????
    ????????? ????????? ???????????? ?????????
    ??????????? ??? ??????? ? GHMFL (France)

2
  • ??????????? ????????? ?????????? ? ???????????
    ??????? ? ??????? ??????? 5-?? ????????
    ?????????
  • ?1-p-i-n ???? ?? ????????????? GaAs/AlAs,
    ??????????? ? ???????????? ?????????? ????????
    GaAs,
  • ?2-????????????? ??????????? ?????? ? ?????????
    ???????? ?????? ????????????? ????????,
  • ?3-?????????????? ??????????????? ?????????
    ?????,
  • ?4-???????? (????) ????? ????????? ????????,
  • ?5-????????????????? ????????? ??????????????,
    ??????? ?????? ???????, ?????? ????? ? ????????
    ???????? ?????????????
  • ????????????? ? ?????????? ???????? (?2,4,5) ?
    ??????????? (?3), ???????? ????? ? ??????????
    (?1,2), ????????? ????????? ???????? (?2-5)
  • ???????? ????????
  • ????????? ????????? ???????? ????? ???? ????????
    ?? ?????????? ????????????? ?????? ?????
  • ??????????? ????? ????????
  • ????????????? ????????? ????????, ??????
    ????????? ?
  • ?????? ??????????? ??????? ? ??????? ????????????
    ??????????.
  • ?????? ?????? ???????????????,
  • ?????????????? ? ?????? ??????-????? ? ???????
    ????????????? ??????????
  • ??????? ?????????? ???????????? ? ?????????????
  • ????????????? ???????? ???????????
    ??????????????-?????????? (????? ?2)
    ????????????? ?? ?????? Ga(Al)As ????????
    ??????????? ???, ??????????????, ?????????????
    ????????? ? ????????.
  • ????? ?? ???? ???????? (?????????????????,
    ??????????, ?????????????), ???????? ???????
    ???????????? ? ????????? ?????????? ????????????,
    ?????????? ??????? ???????????? ???????? ?
    ????????????.

3
?????????????? ???????????? GaAs/AlAs, ??????????
??????????? ?????? GaAs p-i-n ?????????
?????????? ?.?., ??????? ?.?., ??????? ?.?.,
???????? ?.?., ???????? ?.?., ??????? ?.?.,
???????? ?.?. ????????? ???????? ?
???????????????? ????????????? AlAs/GaAs ?
????????????? ???? // ??? (1999)
??????????????? ??????????? ????? ??
GaAs10/AlAs4 (?????????? ?.?. ? ??., ???, 1997 )
3 ML
V
9-12 ML
?????????? ?????? ??
????? ????????? ???????? ? p-i-n ????? ? ??
Ec
??gtEg
V
???????? ?????????? ????????????? ?????????
??????????? ????? ??????? ?????????? ????????????
in situ ??? ??????????? ??
P
Ev
i
n
4
??????? ???????? ?????????????? ?? GaAs/AlAs,
?????????? ??????????? ?????? GaAs ? p-i-n ?????
?????????? ?.?., ??????? ?.?., ??????? ?.?.,
???????? ?.?., ???????? ?.?., ??????? ?.?.,
???????? ?.?. // ??? (1999)
????????? ??????-??????????? ??????? ????????,
????????? ?????????? ?????????? ????? ????????
?????-?????? ? ???????? ???? ???????????? ?
?????? ?????????? ?? ??????????? ??????????.
Agullo-Rueda F., Mendez E. E., Hong J. M.Quantum
coherence in semiconductor superlattices. Phys.
Rev. B 1989. Vol. 40. P.1357.
??????? 1
????? ?????????? ????????? ????? ????????
?????-?????? ????????? ???? ? ???? ????????????
h?n EnE0neFa, FU/(LSLb)-????????????? ????
??????? 2
5
????????? ????????? ???????? ? p-i-n ????? ? ??
GaAs/AlAs

????????? ?????? ???????? ?????????? ??????????
?????????? ????? ? ?? ? ?????? ??????????
??????? 1
h?n EnE0neFa, FU/(LS Lb)
h?1.96 eV
h?1.78 eV
h?1.73 eV
h?1.71 eV
h?1.59 eV
1.55
????????? ??????????? ????? ??? h?gt1.50
??-??????????? ????????? ?????? ????
1.52
1.51
1.5
??????? 2
?????????? ?.?., ??????? ?.?., ??????? ?.?.,
???????? ?.?., ???????? ?.?., ??????? ?.?.,
???????? ?.?. ????????? ???????? ?
???????????????? ????????????? AlAs/GaAs ?
????????????? ???? // ??? (1999)
h?1.49 eV
6
????????????? ????????? ?????????? ? p-i-n ?????
? ?? ? ????????? ? ?????????????
?????? ??????????? ???????????? ?? ? ??????
????????? (?'/m(x))'(E-U(x)iV(x))? 0,
m(x), U(x)-iV(x)-???????-?????????
m(x,E-U)-???? ???????? ????? ?? ?????????????? ?
???????????????? ??????? ???????, iV(x,E-U)-????
?????????????, ?????????????? ????????????,
?????????? ???????.
??????-??????? ??? h?Eg_GaAs d,
?????-??????????? ??????????? ?????????? ??
p-GaAs ????? ?? (T1-R) ??? E3.5 ???. Voltage
????????? ?????????? ?????????? ?? ?? ??? a,b,c
??????????? ?????? ?? GaAs ? ?? 11.8, 10.4,
9.8 ML. ?????? ???????? AlAs 3 ML. d- ????e? ???
???????????? ????????????? ???. ?????? 1- 4
???? ???????????? ??????????? ????? ??????
?????? ?? ??, ??????? ? ??????. IR-???????
???????????? ????????.
?????????? ?.?. ? ??., ??? (1997)
??????????? ?????? ? ?????????? E0
7
???????? ??????? ????????? ????????? ??????????
????? ??????? ?? p-GaAs ?? ???????????? (??????)
???????????? ????????????? ????????? ???????????
??? ?????????? ? ???????? 3.5 ??? ? p-GaAs,
???????? ?? ?? ? ??????????? ??????? ????????? ??
11.8 ????????? ? ???????? 3 ????????. ??????
???????????? ??? 4 ??. ?????? ?????? ????????
?????? ??????????? ?? ??. ???????? ????? 1,2,4 ?
10 ???????? ?????????? ? ???????? ? 4,3,2 ? 1-??
??? ??. ????? 7 ???????? ??????? ???????????
???????????????? ?????? ???????????? ??? ?
???????????. ????????? ?????? 3-11 ????????????
?????? ????????? ???? ????????? ?? p ? ???? ?????
???????????. ???????????? ???????? ?? ??????
????????? ??????? ?? 3 ? 1-?? ????????? ?
???????? ?????-??????.
?????????? ?.?., ??????? ?.?., ???????? ?.?.,
T??????? ?.?., ??????? ?.?., ???????? ?.?.
lt??????????? ????????-????????? ??????? ?
??????????? ?? ??????? p-GaAs ?? c????????????
AlAs/GaAsgt ?????? ? ???? (1999)
8
?????
  • ?????????? ? ??????? ?????? ???? ???????? ? p-i-n
    ?????? ?? ????????????? GaAs/AlAs, ??????????
    ????????????? ?????? GaAs, ??????????? ?????????
    ?????????? ?????????????? ????? ??????? ??
    p-GaAs ???? ???????? ???????? ???????????, ???
    ??????? ??????? ??? ???? ???????????? ? p-GaAs
    ????????? ? ??????? ???????? ?????? ?????????? ??
    ????????????, ? ????? ? ??????? ???????????? ???
    ?????? ???? ????? ??. ??????????? ?????????????
    ?????????? ?????? ? ??????????? ???? ???????
    ???????? ? ??????? ???? ????????.

9
??????????????? ???????????. ??????????????
?????? ??????????? ??????? (??)
  • ??????????? ??????, ?????????? ?? ??????
    ????????? ???? (?????????? ? ?????????
    ??????????, ?????????? ??????????) ???????????
    ??????????. ??????? ????? ????????????? R ?
    ??????? ?, ??????? ???????????? ???????? ???????.
  • ????? ?? ???????? ???????? -???????????? ????????
    q -q0 -ne. ??????????????? ????? q0 const
    ?????? ? ???????? ? ???????????, ???? ? ?????
    ??????????? ?????????. ?????? ????? ??????? (-ne)
    ?????????? ?? e ??? ?????? ???????
    ?????????????? (n-?????????? ????? ?????????? ??
    ???????).
  • ??????? ?????????? ????????? ?????????? ???????
    RRQ26 ??? (RC/hC/e2). ????? ?????????
    ?????????????? ??????? ??????????? ? ????????????
    ?????????. ???????? ??????? ????? ?????
    ????????? ??????? ??????????? ????? ???????
    ?????????????.
  • ??????? ?????????? ???? ??????????? ????????????
    ?????????? (master equation) ??? ???????????
    pn(t) ????, ??? ? ?????? t ?? ??????? ??????? n
    ?????????? dpn/dt pn1? ?n1 pn-1?n-1 - pn
    (? ?n ?n)0
  • ?? ???????? ?????????? ?????????? pn1/ pn ?n
    /? ?n1 ?? ?????????? S pn1
  • ?? ??????????? ?n ?1 (n) ?2 (n) ?g (n)
  • ??????? ??????? ????? ???? ????????
    ??????????????
  • ?i (q,V) (e2Ri)-1?Ei/1-exp(-?Ei/kT) ?Ei
    - ???????-?????????? ??????? ???????, ????????? ?
    ????? ????? ??????????????-???????? ?????????
    ??????? ????????????? E(q,V)Q12 /2C1 Q22 /2C2
    Qg2 /2Cg ? ?????? ????????? ??????? ??
    ?????????????? ??????????????????? ??????????.
    ????????, ????????? ??????? ??? ??????????????
    ????????? ????? ??????? 1 ?? ?????? (n?n1, q?
    q-e)
  • ?E1 A1 E(q,V)-E(q-e,V) A1
    VQ1(q-e)-(Q1(q)e)
  • ??? ? ???? I -e S pn(?1 (n) ? ?1 (n) ), ???
    ????? ?????? Ig -e S pn (?g (n) ? ?g (n) ).
  • ??????, ?????????? ???????? ? ????????????? 1-e
    ???????????? ???????? ???????? ???????
    ???????????. Altmeyer S., Spangenberg B., Kurz H.
    A New Concept for the Design and Realization of
    Metal Based Single Electron Devices Step Edge
    Cut-off, Appl.Phys.Lett. 1995. Vol.67. P. 569.

A
???. ????? 1e-???????????
??????? ?????? 1e-???????????, ????? ???????
?????????? (I0) ????? ??????? q0n1/2
10
????????????? ??????????????? ??????????,
????????????? ???????? ????????????? ????????????
?? ????????
???? ?.?., ?????? ?.?., ???????? ?.?, ?????
?.?.// ???.1999 ??????? ?.?., ???????? ?.?.,
?????? ?.?., ????????? ?.?., ??????????? ?.?.,
?????? ?.?., ????? ?.?.// ?????????? 2001

??????? 3. ??????? ??????????? ??????????.
C1C220 ?? Cg 0.016 ?? D140 ??
??????
?????????? ?????????, ??????
???????????
??????????????? (??? ??????)
??. ??? ?????????? ? ???????
????? ??????????? ??????? ? ??????????? ??????????
??????? 1. ??????????? ? ???????????
????????????? ?? ?????? ??????????? ???????
C1C22810-18 ? Cg1.2 10-19 ?
?????? ??????? ???????????? ??????? ?? ???????
??? ????? DCS /4ee0 200 ??
11
????????????? ??????????????? ??????????
?????????????? ??????? ??????, ?????? ??????????
???????
??????? ?????????? ? ??????????? ???????
??????? ?????? ?Vg ???????? ???????????? ???????
????? ???????? ? ????????
????????? ? ?????????? ??? ????????? ?????????
R1,2 R01,2 /1(V-V01,2/?V1,2)3,
R01 5 ???, V013 ??, ?V1,23.5 ?? R02 9 ???,
V02-2 ??
??????????? ????????? ??? ??????? ????????

R1,2 R01,2 /1(?E1,2/?E01,2), ?E1,2??????? ?
??????? ??? ?????????????? (?E1,20 ??????
?E1,2lt0), ?E01,2 2.3 ???, R01 5 ???, R02
3.3???, ?1?211 ??
12
???????? ?????????????? ????????????????
??????????? ?????? ?? ????????? ???????
?????????? ??? ?????????
??????????? ??? T4.2 K ??????????? ?????
??????? ????????? (Vg, Vs d), ?? ???????
?????????? ????????
??????? 2
??????? ????????? ??????????? c ?????? T ??????
??? q00 ? e/2 ????????? ? ???????? ? ???????
Ece2/2CS3.65 ???, ?? ?????? ??-?? ??????????
R1,2
R (T) ???? ????????? ???????
??????????? ?????????
(????????????? ????? ?? ???????? ???????
????????? ??-?? ???????????? ??? ?????? ????????,
?? ?????? ? e/CS 7.3 ??).

DCS /4ee0 140 ?? ?????? ??????? ????????????
???????
13
?????
  • ????????????? ??????????????, ???????? ???????
    ???????? ??????? ???????? ????????? ?????????
    ???????? ?? ????????, ???????? ???????????????. ?
    ??? ????????? ????????? ????????? ???????????
    ????????????? ??????????? ???????? ?? ??????????
    3 ??, ? ??????? ??????? ?????????? ???????
    ????????? ??????????? ?????????? ? ??????????
    ??????????? ?? ???? ? ?????? ??????????.
    ????????? ?????? ??????? ??????? ???? 20-28 ??.
    ??????????? ??????????? ??????????? ??????
    ??????????? (40 K) ??????????? ? ?????????
    ???????? ???? ??? ????? ??????????? ?????????????
    ?????????? ???????? ?? ???????????.

14
??????????????? ????????? ?????
??????????????? ??????????. ????? ?
??????????????? ??? (µ2.5106 ??2/Vc) ???????????
???????????? ????????????? ???????? SG ? ?????
?????????? ????????? F1,F2,F3, ???????? ??? SG
? 30 ?? ??????? ????????? (?????????? PMMA)
C.-T.Liang, M.Y.Simmons, C.G.Smith, D.A.Ritchie,
G.-H. Kim, M.Pepper. PRL,1998, Vol 81. P.3507.
???????? ??????- ??? ?????? ????????? ??????????
? ????????????? ?????????? ?? ????
??????? ???????????? ??????????? ? ???
Ggt2e2/h ?
Cavendish lab .
?????????????? ??????? ???????
???????? 3D ?????????????? ? 2D ????????????
?????????? ????????, ??? ? ????? ????????? ?????,
? ??????? ?? ??????, ????????? ????????????
?????????? ?.?. ????? ??????????????
(?.?.???????? ? ??., ??????????????-99,
?.?.??????? ? ??., , Physica E, 2000)
?????? ??????? ??????????? ???????????
15
????????? ??????? 2D ? quasi-1D ?????????
????? ?????? 3D ?????????????? ? 2D
???????????? ??????????
??????? ????????????? ????????, ???????????
????????? ?????
D.G.Baksheyev, O.A.Tkachenko, V.A. Tkachenko.
The Role of Intersubband Mixing in
Single-Electron Charging of Open Quantum Dot.
Physica E (2000).
Quasi-1D QD
2D QD
?????? ? ??????????? ???????????? ???????????
????? ?????
???????? ????????????? ?????-???? ? 1D ????????
????????? ???? ?????????? 1D ??????
?????????? ? ?????????? ??????? 2D ?????????? ???
VF20
???????????? ???????? ??????? ?? x
1D ??????? ??????????? U(x)
16
????????? ??????? ?????? ??????????, ???????
???????????? ??????????? ? ?????????
??????????????? ????????? ????? (???????? 3D
?????????????? ? 2D ???????????? ??????????)
O.A.Tkachenko, D.G.Baksheyev, V.A.Tkachenko,
C.-T.Liang, M.Y.Simmons, C.G.Smith, D.A.Ritchie,
Gil-Ho Kim, M.Pepper, J. Phys. Condens. Matt.
2001
????????????? ??????????? ????????? ???????????
???????????? ???????
F3
17
????????? ? ????????? ??????? ??????? ?????
??????????? ??????????????? ????????? ?????,
??????????? 1e-?????
O.A.Tkachenko, D.G.Baksheyev, V.A.Tkachenko,
C.-T.Liang, M.Y.Simmons, C.G.Smith, D.A.Ritchie,
Gil-Ho Kim, M.Pepper, JPCM. 2001
?????????? ? ?????????? ??????? 2D ?????????? ???
?????? VF2
?
??????????? ?? ?????????? ?? ???????????
????????? ???????
???????? ????????????? ?????-????
18
?????? ???????? ?????????? ? ?????? ??????????? ?
?????? ??????? ???????? ??????????????? ?????
O.A.Tkachenko, D.G.Baksheyev, V.A.Tkachenko,
C.-T.Liang, M.Y.Simmons, C.G.Smith, D.A.Ritchie,
Gil-Ho Kim, M.Pepper, JPCM. 2001
19
??????????? ??????????? quasi-1D ????? ??
?????????? ????
O.A.Tkachenko, D.G.Baksheyev, V.A.Tkachenko,
C.-T.Liang et al., JPCM. 2001
N
??? c????????. ????????? ?????????????
????????????? 2D ????????? ????? ?
???????????????? ????????? ????. N.B.Zhitenev et
al. Periodic and Aperiodic Bunching in the
Addition Spectra of Quantum Dots PRL, 1997, v79.
2308
gate voltage
20
???????????? ?????? 1e ?????????? ???????????
??????????? ?????? ?? ? ??????? ????????? ???
??????????????? ?????
O.A.Tkachenko et al.,Coulomb charging effect in
an open quantum dot device. JPCM. (2001)
???????? ?.?. ? ??., ??????????? ??????????
??????????????? ??????????? ???????????????
????????? ?????. ?????? ? ????, 2001.
???????? ?????? CB ?????????? ??????? ?????
?????????? ??? G 2e2/h, ?? ?????????????????
???????? ??????????? ?????? ??????????????
????????? ?? ???? ???????? ??????.
?????????????? ????????? ????????
??????????? ??????, ??????? ???????? ????????
???? ??? G (2N1)e2/h, N0,1,2,.. ?????? ?????
?? ? ?????? ???? ????????????????? ??????????
??????????????, ? 1e-?????????? ?????????? ?????
?????????? ??????????????? ???????????
(????????? ???????? ??????????? ? ?????????
?????-????)
2D ????????? Quasi1D-QD U(x,y)V(x)(½)m(?y)2,
V(x?0)(½)m(?x)2 , ??????? Ei(x) V(x)(½i )h?
??????????? TCB Vb(ne CgVgq
0)/(C1C2Cg) ?????????? ???????????
??????-??????????, q0(?Ei) (2e/
h?)??Ei/(1-exp(-?Ei/kT))??????????????? ?????
??????? ??? ?????????? ???????? ??????, ?Ei
(Vb,Vg) e Vb /2 h?0((Vg Vg 0)/dVg i) /
((Vg Vg 0) /?Vg 1) ????? ??????? ????????????
????????????? EF , ?Vg ??????? ??? ?????
????????, dVg ?????? ??????? ???????? ?????
?????????. M?????????? ??????? ?????????
G(2e2/h)?Pn ?STi(E,U n)F(E-EF)dE , Ti
T0(E-ih?,Un)
????? ????????? ?????
??? ?????????? ???????? q0 N Vb e2/ h? ?
????????? ??????? E?e2/2(C1C2Cg N e2/
h?). ??????????? ??????????? (EC/kB)
??????????????? ???????? ??????? ???????? ??????
Ne2/?O ? ??????? ???????? ?????

21
????????????? 1e- ??????????
O.A.Tkachenko et al.,Coulomb charging effect in
an open quantum dot device. JPCM. (2001)
???????? ?.?. ? ??., ??????????? ??????????
??????????????? ??????????? ???????????????
????????? ?????. ?????? ? ????, 2001.
????????? ?????????? Vb
Cavendish Laboratory
????? ??????? ?????????????? ?????????
22
?????
  • ????????????? ??????????? ?????????? ? ???????
    ???????? ??????????? (Ggt2e2/h) ????????? ?????
    ?????? ???? ??????????? ?? ??????????????????
    ??????????? ?????????? 1D ?????? ? ??????????????
    ????????? ?????????????? ????????? ???? ????? ??
    ?????? ????? ? ??????????? ???????? ?????? ?
    ?????????? ??????????????. ??????????????
    ????????? ???????? ??????????? ??????, ??????????
    ??????? ???????? ????? ? ??????????? ???????????
    ?????????? ????? ? ????? ??????????? ???????????
    ?????????????? ?????????? ?????????? ???????????.
    ?????????? ?????? ???????? ??? ??????? ?????????
    ????? ???? ????? ??????? ?????????? ?????????????
    ?????-????, ?.?. ?????????? ? ???? ??????
    ???????? ???????????? ??????????????? ?
    ????????????????? ????????????.

23
??????????? ???????? ??????????? ????????? ?????
? ???????? ????? ????????? ????????
?. ?. ????????, ?. ?. ????????, ?. ?. ???????,
?. ?. ????, ?. ?. ??????. ??????????????????
?????????, ?????????????? ?????? ? ????????? ????
? ????????? ?????????????? ?????????????? ??
?????? ?????????????? AlGaAs/GaAs. ?????? ? ????
(2000). ISP (Novosibirsk), GHMFL(Grenoble)
???????????????
??????? ?????????
??????????? ????????? ? ????????? 2DEG (UeffEF)
????? ?????? ?????
??????? ????????? ? ???
??????????? ?????????
????????? ????
ISP, GHMFL
??????
????????? ????? ? ???????? ??????????? ????????
???????????
24
????? ????????? ??????????? ????????? ?????
Y
??????? ????????? ?????, ?????????? ?? ???,
???? ?? ?????? ????? ???????? ???????, ? ?
???????? ????? ????????? ???????? ?????????.
??????? ??????? ????????? ????? S gtpR2 min
(Rmin-??????????? ?????? ??????? ???????).
Rmin
  • ? ???????????? ??????????? ????????? ?????
    ??????? ???????? ? ??????? S ltltpR2 min.
  • ??? ???? ????? ??????? ????? C, ??????? ?????????
    ??????? e2/2C ? ??????? ?????????? ?????
    ???????????????? ????????? ??????????? ??????????
    ???????? ??????????? ??????? ??? ????? ???????
    ???????????.
  • ???????????? ?????? ? ??????????? ????? ????????
    ?????? ? ???????? ???????? Rmin ?????? ???????
    ??????????? ???????? ????????? ? ?????????
    ????????? ??????? ????????????????? ??????????.

25
???????? ??????????? ????? ??????????? ?????????
?????
??????????????? ? ??? ????? ???????????
?????????? ? ????????????????? ?????????
????????????? ??????????? ?????????
  • Z.D. Kvon, O. Estibals, A.Y. Plotnikov, J.-C.
    Portal, A.I. Toropov, J.L. Gauffier. Physica E
    (2002)
  • ?.?.????????, ?.?.????, O.?.????????,
    ?.?.???????, O. ????????, ?.?.???????, ?????? ?
    ???? (2002).
  • ?.?.????????, ?.?.????????, ?.?.????,
    ?.?.???????, ?.?.?????, ?.?.??????, ?????? ? ????
    (2004).
  • ???????????? ?????? ????????? ?????
  • ???????? ??????????? ? ?????????,
  • ????? ???????, ?????????????,
  • ??? ?????? ???? ?????????? ???????? ?????????.

26
????????? ????? ??????????? ????????? ? ?????
?????????? ? ??????????? ????????? ????? ???
?????? Vg.
?????? 3D ?????????????? ????????????? ???????
????? ????????????? ???????? ??? Vg -0.1 V
???????? ????? (?????????????? ?????)
???????? ????? (?????????? ?????)
25e
8e
(a, c) ???????? ? (b, d)
???????? ??????????? ????????? ?????. (c)
????????? ??????? ?????????? ?????????????
???????? ? ??????-???????????? ?????. (d)
????????????? ??????????? ????? ? ?????
???????????.
15e
2e
27
??????????? ????? ??? ??????????????? ??????????
????????????????? ?????? ? ?????? ?????????
???????
  • ?. ?. ????????, ?. ?. ????, ?. ?. ????????,
    ?.?.???????, ?.????????, ?.?.??????, ???????????
    ??????? ? ??????????? ????? ????????? ?????,
    ?????? ? ???? (2002).

?????
-120 mV
?????????? ??????????? ???????
?
28
????????? ???/?????? ??? ??????????? ??????????
??????????? ??????????? ????? ? ?????? ?? ??????
??
??????? ?????? ?????? ?? ??????? ??????????
????????, ??? ???????????. ? ????? ?????????
???/?????? 8 ??? ??????? ??????????.
?????? ?????????? ? ?? ?????????????
???? ??????????? ??????? ??? ??????? ?????????
??? ????????-?????????? ???????????. ? ?????
????????? ???/?????? ??????? (10 ? ????????
?????? (?S 75 ??) ? 2-3, ???? ???? ?? ?????????
?????? (?S 208 ??)
???????? ????????????? ?????? ?? ????????? lt 26
???, ?? ??????????? ??????????? ? ?????? ???????
????? ??????????????? (????????????? ? 3 ????)
29
???????? ??????????? ????? ??? ?????????????????
?????????? ?????? ??????????? ? ???????? ???????
?.?.????????, ?.?.????????, ?.?.????,
?.?.???????, ?.?.?????, ?.?.??????, lt???????????
????????? ?????????? ? ????? ????????? ?????gt,
?????? ? ???? (2004).

??? ??? ???????? ???????
!
????????????????? ???????????? ???????????
?????????? ??????????, ?.?. ??? ????? ?????????
???????? ?????????? 5 ??????????? ?? ?????
????????????? ??????? ?????.
30
???????? ??????????? ????? c????????
???????????? ? ???????? ?????? ????????????
????????? ?? Vg ? EF
?.?.????????, ?.?.????????, ?.?.????,
?.?.???????, ?.?.?????, ?.?.??????,lt???????????
????????? ?????????? ? ????? ????????? ?????gt,
?????? ? ???? (2004).
?????????? ?????????? ?? ?????? ????? ? ????
????????. ?????? ????????? ?????????? ?????
?????? ?????????? ??????? ?????????? ???????????
?? Vg,T,B ??????? ?????????, ?Q ??????.
31

????????????????? ????????? ????????? ??? ????
??????????? ????????? ????? ?????? ????????????
?????????????
?.?.????, ?.?.????????, ?.?.?????????,
?.?.????????, ?.????, .?.??????, lt? ???????????
??????????????? ?????????????? ?????????gt, ??????
? ???? (2004).
???????????????? ????????????? ?????????

??????? ?????????.
???????? Ns
(1)-(4) ???????? ? ?????????
(3)
(4)
V1 3
3-???????????? ????????????? R1 2 1 3V1 3/I1 2,
R1 2 4 2V2 4/I1 2, 4-????????????
c???????????? R1 2 3 4
V3 4
V2 4

(2)
(1)


I1 2



V1 2V1 3V3 4V2 4
32
????????????????? ????????? ????????? ???????
?????????????
3-???????????? ????????????? R1 2 1 3V1 3/I1 2,
R1 2 4 2V4 2/I1 2 4-????????????
c???????????? R1 2 3 4
?????????? ??????????? ????? ?????????


-
??????? ?????????? ????
??????????-??????? ? ?????????? ?????????????
?????????? Vk l ??? ????????? ??????????
?????????? ? ????????? ?????????? ????
-
-

33
?????
  • ? ????????????????? ??????????? ????? ????????
    ????????? ???????? ?????????? ???????????
    ????????? ?????. ?? ??????? ??????? ??????, ???
    ???????????? ??????????? ???????? ????????
    ?????? ??????????? ???????. ??????????? ?? ????
    ?????? ????????????? ?????????, ???????? ?????
    ????????, ????????? ???????? ????????? ????? ?
    ??????????? ???????????. ??? ????????????? ?????
    ???? h/e2 ??? ?????????? ????????
    ??????????????? ????????????. ??? ?????????????
    ??????? h/2e2 ?????????? ????????????? ???????
    ?????????? ????????????????? ???????, ?.?.
    ?????????? ????????????????? ????????????.
    ??????????? ???????????? ?????????????
    ???????????? ? ????????? ???????????????
    ?????????????? ????????? ?????????, ???????
    ?????? ???? ???????? (????????).

34
????????? ?????????????? ????????? ?
?????????????? ?????????? ???????????
???????????????. ?????? ??????????? ?
??????????????? ? ??????????????? ??? (µ4105
??2/Vc) ??????????? ??????????? ? ??????????
?????? ??????????. ????? ????????? ????????
????????????? ??????
x
3
1
4
2
0
L
6
5
???? ?.?., ?????? ?.?., ???????? ?.?, ?????
?.?.// ???.1999
X0
XL
???????????? ?????? ????????? ?????????? ?????
??????? ? ???????????? ????????-????, ?.?. ?
??????????? ???????????? ????? ???????????????
?????? 1D ??????
?1 ?2
?3 ?4
?'12?'2
2?'3?'4
exp(ikx)
A exp(ikx)

?Vg
t exp(ikx)
r exp(-ikx)
B exp(-ikx)
?????? ???????? ??????? ? ??????? ????? 1D
?????? ? ?????????? 1D ??????????.
???????? ????????????
Tt2 1(9/16)sin2kFL-1
?????????? ????? 1 ? 0.64 ? ???????? kFLp . ??
1D ????????????????? ????????? ????????? (?N/L2
?kFL/p) ?????? ???????? ????????? ?????
?????????? ? ????? ?? 2 ? ? ?????? ?? 4, ?.?.
?????????? ?????? ?????? 1D ??????
35
??????????? ?????? ????????????? ???. ???????
??????????????? ???????? ?? ????????? ???????????
???????
??????-??????? ??????????? ??????????????
????????????? 3D ?????????????? ? ??????
????????? ??????? ????????
??????????? ? ??? ???? ????????, ?????????????
????????? ??????? ?????????? ?? ??????????????? ?
??? ?? ?????? ???????.
????????? ??????? ????????? h ? ???????????
????????? N ?????? ?????? ? ?????? (b ) ???
???????? ? ??????? ? ?????? (a).
d
?.?.????????, ?.?.????, ?.?. ??????, ?.?.???????,
?.?.???????, ?.?.????????, ?.?.???????,
?.?.?????, ?????? ? ????, (2004).
36
?????????? ??????? ????????-???? (AB) ???
??????? ???????????? ?????? ???????????, ??????
(a)-?????????? ???????-???????????? ?????????????
??? ???????????? ???????????? ?????? (??????? 2)
? ??? ?????? ????????? ?????? ?????? (??????? 1).
(b)-??????????? ????-???????????? ?????????????
??? ??????? 1. ??? EF-3.4 ??? ?????? ?????????,
??? EFgt-1 ??? ????? ??????. ???????????? R,
??????? ? ????????? ?????????? AB.
?B0.15T
?B0.12T
state1 ?.?.????????, ?.?.????, ?.?. ??????,
?.?.???????, ?.?.???????, ?.?.????????,
?.?.???????, ?.?.?????, ?????? ? ????,
(2004). state2 Olshanetsky E.B., Tkachenko
V.A., Tkachenko O.A., Kvon Z.D., Renard V.,
Scheglov D.V., Latyshev A.V., Portal J.C.
Workbook of 16th International Conf. on High
Magnetic Fields in Semiconductor Physics
(Tallahassee, USA, 2004).
????????? ?B ?? 25 ?????? ????????????
37

??????? ??????????? ??????? ?????????? ????????
????????? ?? ?????? ?????????? ??
??????? ????????? h ?? ?????? ??? ???????????
????????? Ns ??????
????????????
?R2?Bh/e

180 nm
?B0.12T
Rold110 nm

?B0.15T
Rnew95 nm
150 nm
???? ??????????? ??????? ???. ?? ?? 25
V.A.Tkachenko, D.V.Sheglov, Z.D.Kvon,
E.B.Olshanetsky, A.V.Latyshev, A.I. Toropov,
O.A.Tkachenko, J.-C.Portal, A.L.Aseev. 14th Int.
Symp. Nanostructures Physics and Technology, St.
Petersburg, 2006.
?????????? ?????? ??????????????
38

??????? ????????????? ?????? ? ????????
?????????? ?????????? ?? ?????????? ?? ?????? ?
????????? ? ?????????????
V.A.Tkachenko, D.V.Sheglov, Z.D.Kvon,
E.B.Olshanetsky, A.V.Latyshev, A.I. Toropov,
O.A.Tkachenko, J.-C.Portal, A.L.Aseev. 14th Int.
Symp. Nanostructures Physics and Technology, St.
Petersburg, 2006.

???????????
  1. ????????? ?????????? ?? ? ????????????? ??????
    ??????? ?? ??????? ???????? ?????!
  2. ????????????? ?????? ??????????? ?????????
    ?????????? ??, ?? ?? ?????? ??????. ?? ??????
    ??????????? ?? 25, ??????? ??????? ?????????

?B0.15T, Rnew95 nm
?????? ??? T0 K
?B0.2T, R85 nm


????. U(x,y)
???. U(x,y)
(b)
?????? ??? T0 K
???? ??????????????? ?????????? ????????
??????????????? ?????????? (??????????) ??????
?????????? ??
39

????? ?????? ???????? ????????????? ?????????
??????????? ??????? ? ?????? ???????????? ?
?????????? ??????????
?.?.????????, ?.?.?????, ?.?.???????,
O.?.????????, ?.?.??????, ?.,?.???????,
?.?.?????????, ?.?.?????, ?.?.??????, ????
(2003).
(a) ??????? ????????? ?? ?????? ???
(b,c) ??????????? ? ???
??????????? ???????, ?????????????
??????????? ??????????? ? ????????????????
?????????? ??????????????? GaAs/AlGaAs ?
?????? (3 ??) ?????????.
????????????? ?????????? ? ???
?????? 3D ?????????????? ?? ?????? ??? ? ??? ???
?????????? ???????? ? ? ???????? ?????????
????????? ???????? ? ???? ???????????.
????????????? ?? ???????????? ?????? ??????? ???
?????? ????????.
40
????????????????? ?????? ??? ????? ?????
???????? ?????????????ISP (Novosibirsk),
GHMFL(Grenoble)
?.?.????????, ?.?.?????, ?.?.???????,
O.?.????????, ?.?.??????, ?.,?.???????,
?.?.?????????, ?.?.?????, ?.?.??????,
??????????????? ??????? ??????????? ?????????
????? ?????????? ??????????????, ???? (2003).
Sample 1
pR2?Bh/e
R130 nm

Sample 2
????????????????? ????????????? ???????????
??????? (??) ? ??????? ????????-???? (??)
?????????? ? ???????? 6 ?? ? 3 ??,
????????? ??????????? 2 ?? ? ????????????? T ???
41
?????? ??????? ? ?????????? ???????????
??????????????????? ??????????? ??????????
??????????????
1. ? ??????? 6 mV.
?? 3D ??????????????
?? ????????????
2. ? ??????????? ???????????. ? ?????????? ??????
?????? ??????????????? ??????? ???????????
????????? ?????
?? ?????? ??
?? ? ????????????
??????????. ??? ?????????? ???????? EC
???????????????
?? ??????? ???????????? ??????????? ?????????
????? ????????????????? ??????????? ?????????
????? ???? ?Ed1-3 ???
3. ? ????????? ???????????. ?? ??????
K.A.Matveev, L.I.Glazman, and H.U.Baranger,
Coulomb blockade of tunneling through a double
quantum dot, PRB (1996) ??????? ???????????
??????????? ?????. ???????? ???????????
??? Cext ??????? ??????? ??????? ?????,
Cdd ??????????? ???????.
42
????????????? ??????????????? ???????
??????????? ????????? ????? ?????? ??????????
??????????????
????????????? ????? ??????????
??????????? ??????? ?????-????? ?????????
??????????????
1
2

E?????? ?????????? ????????? Ci ??????? ??
??????? ?????????????? ? ?????? ??? Cw.
????????????? ??????????? ?????????? ?????????
Ri ????????? ???????????.
??????? ????? ????? ? ????? ???????????? ??????
??? ???? ??????????? ??? ?????? ???????????.
10 ???????? ?1g ? C2g ???? ?????? ?????????
??????????? ?????????? ? ??????? ?? 6 ?? ? 3 ??
???????. ??? 4.2K ???????? ???? 6 ?? ??????????.
?????? ????? ??????? ?????????? ????????? ??????
??? ???? ????????, ??????? ?????? ???????????
?????? ??????, ?? ??????? ??????? ???????????
????????? ?????.
43
?????? ??? ?????? ??????????? ?????? ? ?????
????????? ??????????????
????????????? ????? ??????????
?????? ???????? ???? ??????
??? ?????? ???????????? ?? ?????????? ?
??????????? ?????? ????? ????????? ???? ????????
? ????????

?????? ??????? ?????-?????
44
?????
  • ?????? ????????? ?????????? ???????????,
    ???????????? ? ????? ?????????????? ??????,
    ???????? ??????????? ?????????? ?????????
    ??????????????? ????????? ?? ??????? ???????????
    ???????? ?? ??????. ???????????? ??????????
    ?????? ?????? ???? ????? ?????????
    ?????????????? ?????????? ??????????? ??
    ????????? ? ??????? 2e2/h ??? ??????
    ????????????? ???????????? ??????????.
    ????????????? ???????? ? ?????? (3 ??) ?????????
    ????????? ???????? ????? ????????? ?????????????
    ???????? ????????????? ? ?????????-??????
    ???????? (10 ??) ? ????? ???????????? ??????????
    ???????. ? ????? ??????? ?????????? ????????-
    ???????e???? ????????? ?????????? ??????????? ?
    ??????????????? ????????? ??????????? ???????????
    ?????????? ??????????, ???????? ??????? ????????
    ??????????? ?????????????? ??????????? ?????????
    ????? ? ?? ? ???????? ????????????? ???????????
    ? ????? ??????????.

45
??????????
  • ??????? ? ????????? ????????? ??????????
    ??????????? ?????? ? ??????? ? ?????????? ?
    ???????? 5-?? ???????? ?????????
  • 1-????????? ????????? ?????? ????? ??????? ?
    p-i-n ????????? ?? ?????????????,
  • 2-??????????? ?????????? ??? ??????? ???????
    ??????????? ? ??????????????? ?????????????
    ???????????, ????????? ?????????? ??? ???????
    ??????????? ? ????????? ?????-???? ?
    ??????????????? ????????? ?????,
  • 3,4-??????? ????????????? ? ???????? ?????????
    ????????,
  • 5-????????? ????????? ? ???????? ?????? ??????,
    ?????? ????????????? ?????????? ? ?????
    ?????????????? ??????, ??????????? ??????????????
    ????? ????? ? ????? ?????? ???????? ?????????????
  • ?? ????? ???????? ???????????? ??????? ????????
    ??????????? ??????????????? ??????????,
    ????????????????? ?????? ??????, ?????????????
    ????????? ???????? ? ?????? ??????????? ???????.

46
?????????????? ?????? ????????????? (???????????
?????????? ?.?.???????? (1,2,4,5) ? ?.?.????????
(2,3))
  • 1) ?????? ??????????? ???????????? ??????????????
    ? 1D ???????? ??????? ? ?????? ?????????
    (?'/m(x))'(E-U(x)iV(x))? 0, m(x),
    U(x)-iV(x)-???????-?????????
  • m(x,E-U)-???? ???????? ????? ?? ??????????????
    ? ???????????????? ??????? ???????,
  • iV(x,E-U)-???? ?????????????, ??????????????
    ????????????, ?????????? ???????.
  • 2) ????????????????? ??????? 3D ?????????
    ???????? ? ??????????? ??????-????? ? 2D
    ????????????????? ?????????? ????????? ???
    ??????????.
  • ???????? ?????? ????? ?? ???????????, ?
    ??????? ????????? ? ?? ?????????? DX ??????? ?
    ????? ??????????? ??? ??????? ?????????? ?
    ??????????.
  • ???????? ?????? ?????????????? ????????? ?
    ????????????? ?????????
  • ??? ??????? ????????????? ????????.
  • ???? ??????????, ?????????????? ?????????
    ?????????? ? ????????? ?????????????? ????????.
  • 3) ????????????? ???????????????? ????????????
    ?????????? ? ???????? ???????? ????????????? ?
    ?????? ?????? ??????????? ???????, ? ??? ?????,
    ??????? ?????-????? ? ?????? ??????????
    ??????????? ????????.
  • ????????????? ???????? ????????? ?? ???????
    ?????? ??????????????.
  • ?????????????????? ???? ??????????????
    ????????????? ???????? ?? ?????????
  • ??????? ???????????? ?????? ??.
  • 4) ?????? ???????????? ??????????? ???????????
    ???? ? ???????????? ?????? ? ?????????????????
    ????????????? 2D ??????????? ?????????
  • ? ?????? ?????? S-?????? ????????? ? ??????
    ???? ???????????? ???????????? ?????????
    (S.Datta,1988)
  • ??? ??????????? ??????? ????? ? ??????
    ??????????? ????????????????? ?????????? ????
    (T.Ando,1991).
  • ?????? ????????????????? ??????????? ??
    ??????? ?????????
  • ? ?????? ?????????? ?? ????????????? ?????.
  • 5) ?????? 2D ???????? ??????? ???????????????
    ????????? ? ?????? ? ?????????????????
    ????????????? ?????????????
Write a Comment
User Comments (0)
About PowerShow.com