Cumhuriyetten G

1
Cumhuriyetten Günümüze Türkiyenin Enerji
Politikilari

• Emrullah Çalimli Burak Songur Can Tezcan Yasar
  Oguzhan Midik Mehmet Tugser Demir Ozan Ayas

2
Cumhuriyetten Günümüze Türkiyenin Enerji
Politikalari

• 1923-1960 Arasi - Emrullah
• 1960-1980 Arasi - Oguzhan ve Tugser
• 1980-2000 Arasi - Burak ve Can
• 2000-2014 Arasi - Ozan

3
1923 1960 ARASI ENERJI POLITIKALARIMIZ

• GIRIS - ÜLKEMIZDEKI ILK ENERJI
  SANTRALLERI
• - ELEKTRIKLE ILGILI
  KURUMLAR
• ATATÜRK DÖNEMI - 1. ASAMA (1923-1933)
• 
  - 2. ASAMA (1933-1938)
  
• INÖNÜ DÖNEMI - 3. ASAMA (1938 -1950)
  
• MENDERES DÖNEMI - 4. ASAMA (1950 - 1960)

4

• Ülkemizde Ilk Elektrik Santralleri
• 1902, Tarsus, su degirmeni, 2 kW
• 1913, Istanbul-Silahtaraga, ilk büyük santral
• 1948, Çatalagzi Termik Santrali. (154 kV iletim
  hatti ile Istanbula enerji destegi yapilmis.
• KURULU GÜÇ
  1923 - 33 MW
  
  Bugün 65,750 MW (65.75 GW)

5
Elektrikle Ile Ilgili Kurumlar

• 1935, Elektrik Isleri Etüt Idaresi(EIEI)
• (1950li yillarda elektrik üretimi devlet ve özel
  sektör birlikte
  üretmektedir.)
• 1970de Belediyeler ve Birlikler disinda
  elektrik üretim, iletim ve dagitimi için Türk
  Elektrik üretim, iletim ve dagitimi için Türk
  Elektrik Kurumu (TEK) kuruldu.
• 1982 Belediye ve Birliklerin ellerindeki tesisler
  TEKe devredildi.
• 1984te enerji üretiminde TEKin tekeli
  kaldirildi.
• 1993te kanunla TEK özellestirme kapsamina alindi.

6
(No Transcript)
7
BIRINCI ASAMA (1923 1933)

• Izmir Iktisat Kongresi (17 Subat - 4 Mart 1923)
• Bu toplantida enerji konusu bir politika
  olusturacak biçimde ele alinmamistir.
• En Önemli ve zengin kömür havzasi olan
  Eregli-Zonguldak Havzasi ile Soma ve diger bütün
  kömür havzalarinin halen içerisinde bulundugu
  acinacak durumunun iyilestirilmesini, bütün milli
  kuruluslarda, yerli fabrikalarda, denizyollarinda
  ve tarim makinalarinda yerli kömür kullaniminin
  saglanmasi.

8

• Eregli-Zonguldak Havzasinin jeolojik yapisinin
  saptanmasi, haritalarinin iyi bir sekilde
  hazirlanmasi, ayrica bölgenin sinirlarinin
  belirlenmesi.
• Kongrede enerji konusunda hâkim olan görüs
  enerji ihtiyacinin zorunlu durumlar disinda yerli
  kaynaklarla özellikle maden kömürü ile
  karsilanmasi seklindedir.
  Antrasit ve kok için ithalâta belli sinirlarda
  izin verilmistir.

9

• IKINCI ASAMA (1933-1938)
• 1. BES YILLIK PLAN (1933-1938)
• Ilk bes yillik kalkinma plani 1932-1933
  yillarinda hazirlanmis
• ve 1934 yilinda yürürlüge girmistir.
• Devletçilik Politikasi uygulanmistir.
• Maden ve Arama Enstitüsü(MTA) kuruldu.(1935)
• Elektrik Etüt Isleri Idaresi kuruldu.(1935)

10

• Etibank kuruldu.(1935) (Elektrik isletmelerini
  kurmak ve isletmek üzere)
• Ilk entegre demir-çelik fabrikasi
  açildi.(KARDEMIR 1937)
• Zonguldak Sömikok Fabrikasi açildi.(1934)
• Bu dönemde kömür üretiminde bulunan yabanci
  sirketler tasfiye edilerek kaynaklar
  millilestirilmis, ayni islem bazi sehirlerdeki
  elektrik santrallari için de uygulanmistir.
• 1926 yilinda bir milyon ton taskömürü
  üretebilmisken bu miktar 1934'te 2 milyona
  1940'da 3 milyon tona yükselmistir.

11

• Yine belirtilen dönemde Maden Tetkik ve Arama
  Enstitüsü'nce petrol aramalarina da baslanilmis
  ancak bir sonuç alinamamistir. Petrol daha
  sonraki yillarda bulunacaktir.
• Çok basarili olan bu planin ardindan hazirlanan
  ikinci bes yillik kalkinma plani, Ikinci Dünya
  Savasinin çikisi nedeni ile uygulanamamistir.

• KARDEMIR DEMIR ÇELIK SAN. VE TIC. A.S.

12
ÜÇÜNCÜ ASAMA (1938 - 1950)

• Bu dönemin ilk yarisi 2.Dünya Savasi yillarina
  rastlamistir.
• Ikinci Bes Yillik Sanayilesme Plâni iyi
  hazirlanmis olmasina ragmen bu döneme
  rastladigi için basari elde edilememistir.
• Ikinci Bes Yillik Sanayilesme Plâninin enerji
  konusunda Eregli Kömür ve Kütahya Linyit
  havzalari için rasyonel isletme esaslari
  önerilmekte, buralarda kurulacak Mintika
  Elektrik Santrallerinin saglayacagi avantajlar
  belirtilmekte ve buna benzer öneriler ve
  projeler yer almaktadir. Fakat birçogu hayata
  geçememistir.
• 1941-1945 yillarinda ülkemizde petrol ürünleri
  çok zor bulunur duruma gelmis, elektrik
  santrallari ve motorlu araçlar bu yüzden zaman
  zaman çalisamamistir.

13

• Özellikle savas sirasinda basta Milli Savunma
  ihtiyaçlari üzere ve memleketin petrol ihtiyacini
  karsilamak için 1941'de Petrol Ofisi kurulmustur.
• Ilk defa 1940 yilinda Raman'da petrol bulunmussa
  da ilk yillardaki sondajlardan tatmin edici
  miktarda petrol çikarilmasi mümkün olmamis,
  ancak 1949 yilina dogru yeni açilan
  kuyulardan yeterince verim saglanmis ve devamli
  üretime geçilebilmistir.

14

• Ayrica Iller Bankasi bünyesinde sehir ve kasaba
  niteligindeki yerlesim yerlerinin enerji
  projelerini hazirlamak ve gerçeklestirmek amaci
  ile bir Enerji Dairesi olusturulmustur.
• Ilk defa Zonguldak'ta bir bölge santrali
  kurulmustur (Çatalagzi Santrali - 1948).
• Bununla Ulusal Enerji Sistemi'nin
  (Enterkonnekte Sistemi) Çatalagzi-Istanbul
  nüvesi olusturulmustur.

15
DÖRDÜNCÜ ASAMA (1950 - 1960)

• Memleketimizde daha önceki dönemlerde baslatilan
  1940'Iarda bir süre aksayan kalkinma çabalari,
  1950 baslarinda gerçeklesen çok partili
  demokratik rejimle birlikte yeniden canlilik
  kazanmistir.
• Liberalizm yanlisi DP 1950de seçimle iktidara
  gelmistir.
• Dönemin ilk yillarinda bir yandan tarimsal
  gelisme saglanirken diger yandan endüstrilesme
  alaninda yogun bir çaba harcanmaya
  baslanilmistir.

16

• Alt yapi girisimleri olarak ulasim ve enerji
  alaninda da büyük projeler hazirlanarak
  uygulanmalarina geçilmistir.
• Enerji ile ilgili projeler hidroelektrik ve
  termik santrallar kurmak ve bunlari, giderek
  gelistirilecek olan Ulusal Enerji Sistemi
  içerisinde birlestirmek seklinde özetlemek
  mümkündür.
• Enerji konusunda mevzuatta da düzeltmeler ve
  degisiklikler yapilmis, bu arada
  yeniden bir takim müesseseler de
  olusturulmustur.

17

• 07 Mart 1954 tarihinde TBMM'de Petrol Yasasi
  kabul edilmis, 29 Mayis 1957'de ise 6326 sayili
  kanunla yeniden düzenlenerek yatirimcilara ve
  yabanci sirketlere daha cazip hale
  getirilmistir.
• Ilk iki maddesi su sekildedir
• MADDE 1- Türkiye'deki petrol kaynaklari Devlet'in
  hüküm ve tasarrufu altindadIr.
• MADDE 2- Bu Kanun'un amaci Türkiye Cumhuriyeti
  petrol kaynaklarinin Milli menfaatlere uygun
  olarak, hizla, sürekli ve etkili bir sekilde
  aranmasini, gelistirilmesini ve
  degerlendirilmesini saglamaktir.

18

• Enerji konusu genellikle belirli ihtiyaçlar göz
  önüne alinarak çözümlenmeye çalisilmis, ancak
  konu sistematik bir biçimde ele alinmamistir.
• Yerli enerji kaynaklarina gereken ölçüde önem
  verilmemis, ülkenin giderek artan bir biçimde
  petrole bagimli duruma gelmesine neden olan
  hatali uygulamalara da geçilmistir.
• Bunlarla beraber 1950-1960 döneminde de enerji
  alaninda yapilan yogun çalismalar sonucu oldukça
  önemli ilerlemeler saglanmistir diyebiliriz.

19

• Türkiyede Petrol Arama Üretimi
• 1890 Ilk sondaj faaliyeti, Iskenderunun Çengen
  yöresinde gerçeklestirildi.
• 1926 792 sayili ilk Petrol Kanunu yürürlüge
• girdi.
• 1940 Batmanda açilan Raman-1 kuyusunda
• Türkiye Cumhuriyetinin ilk petrol kesfi yapildi.
• 1945 Batman Rafinerisi faaliyete geçti.

20

• 1954 73 Yeni Petrol Kanunu, uluslararasi
  alanda Türkiyeye ilgiyi artirdi. Yerli ve
  yabanci sirketlerin yatirim dalgasi sayesinde
  petrol üretimi günde 70.000 varili asti.
• 1974 83 1702 sayili Petrol Reformu Kanununda
  getirilen kisitlamalar yüzünden birçok sirket
  yatirimlarini baska ülkelere kaydirdi.
• Dünyada sadece 1 yilda 20.000den fazla kuyu
  açilirken, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde sadece
  3.326 kuyu açilabildi.

21

• Potansiyel kara alanlarimizin 80i,
• denizlerimizin ise 99unda henüz hiçbir
• arama faaliyeti yürütülmedi.

22
1960-1980 Arasi

• Bu dönemdeki Türkiyenin enerji politikasini
  anlamamiz için Bes Yillik Kalkinma
  Planlari(BYKP)ni incelemek gerekir.
• Devlet Planlama Teskilati Kurulusu
• (30 Eylül 1962, 91 Sayili Kanun ile)
• DPT, 2011 yilinda yetki alani genisletilerek
  Kalkinma Bakanligina dönüstürülmüstür.

23
DPTnin Yürülügü Koydugu Kalkinma Planlari

• 1. Bes Yillik Kalkinma Plani (1963-1967)
• 2. Bes Yillik Kalkinma Plani (1967-1972)
• 3. Bes Yillik Kalkinma Plani (1972-1977)

24
Bes Yillik Kalkinma Plani (1963-1967) Amaçlar

• Yerli enerji kaynaklarini etkin sekilde
  kullanmak,
• Üretim maliyetini minimuma indirmek,
• Enerji fiyatlarinin uygun sekilde belirlenmesi
• Enerji tasarrufunu tesvik etmek

25
1.BYKP Döneminde Enerji Sektörünün Durumu

• Bu dönemin basinda Türkiye nüfusunun 69u
  elektrikten yararlanamamaktaydi.
• Kamu sektörünün enerji sektörüne yaptigi
  yatirimlarin orani 1963te 8,9 iken 1968de
  13,8e çikmistir. Özel sektör yatirimlarinin
  orani ise sabit kalmistir.

26
2.BYKP Döneminde Enerji Sektörünün Durumu

• Bu plan dahilinde ülkenin enerji ihtiyacinin,
  darbogazlar yaratilmayacak sekilde karsilanacagi
  ilkesinden hareket ederek ticari yakit
  tüketiminin arttirilmasi hedeflenmistir.
• Ayrica bu plan dönemi içerisinde enerji talebini
  karsilamak için petrol ürünlerinin daha fazla
  kullanilabilecegi tahmin edilmistir. Yine bu
  dönemde kamu ekonomisi içerisinde önemli bir yer
  tutan KITlerin sermayesinin istiraki ile
  olusturulacak karma tesebbüslerde, sermaye ve
  idare üstünlügünün sinirli sayida özel tesebbüse
  devredilmesi de öngörülmüstür. Kamu sektörünün
  enerji sektörüne yaptigi yatirimlarin orani
  1968de 13,8dir. Bu dönem sonunda yani 1973te
  bu oran 13,1e gerilemistir. Özel sektör
  oranlari ise bu tarihlerde 0,6dan 0,5e
  düsmüstür.

27
3.BYKP Döneminde Enerji Sektörünün Durumu

• Ülkede kullanilan birincil enerji kaynaklarina
  ilaveten dünyanin çesitli ülkelerinde yaygin
  olarak kullanilan, diger birincil enerji türleri
  içinde yer alan dogalgaz, nükleer ve jeotermal
  enerji kaynaklarinin bu dönemde kullanima
  baslanmasi hedeflenmistir.
• Kamu yatirimlarinin sektörel dagiliminda enerji
  sektörünün bu dönemdeki orani 1973te 13,1 iken
  1979da bu oran 22,2ye ulasmistir. Özel kesim
  yatirimlarinin sektörel dagiliminda ise enerji
  sektörünün orani bu tarihlerde sabit kalmistir.
• Genel olarak olanli döneme bakacak olursak bu
  dönemde atilan ilk adim kömür dahil madencilik
  sektörünün hukuki ve idari sorunlarinin çözümü ve
  petrol ihtiyacinin karsilanabilmesi tedbirlerinin
  alinmasidir. Yine bu dönemde Yol, Su ve Elektrik
  Isleri Genel Müdürlügü (YSE) , Türkiye Elektrik
  Kurumu Genel Müdürlügü (TEK) ve Enerji ve Tabi
  Kaynaklar Bakanligi gibi kamu kuruluslari
  kurulmustur.

28

• Planli dönemin en önemli olayi, 1971 askeri
  muhtirasindan sonra 1973ten itibaren
  maden-petrol ve enerji sektörlerinde devletçilik
  ilkesinin benimsenmesidir.
• Bu dönemin basindan itibaren enerji sektörü hizli
  bir gelisme göstermis olmasina ragmen yine de
  elektrik üretimi yetersiz kalmistir.
• Her ne kadar planli dönemde ve bilhassa 1970lere
  dogru özel tesebbüs ve yabanci sirketlerin petrol
  alanindaki çalismalara itirazlar ve kisitlamalar
  getirilmis ve öncelik kamu kesimine verilmis ise
  de özel sirketlerin yurtiçi ham petrol üretimdeki
  payi bu yillarda 60in üzerinde gerçeklesmistir.
• 1960-1980 arasinda taskömürü isletmeciliginde
  degisiklik olmazken, linyit üretiminin büyük
  bölümü devlet tarafindan gerçeklestirilmistir.

29

• 1972 yilina gelindiginde kisi basina elektrik
  enerjisi tüketimi 313 Kwh olmustur.
• Kurulu güç 2,711 MW olurken, üretim toplam
  11,242,000,000 Kwh olmustur. Nüfusun 39'u
  elektrige kavusmustur.
• Kullanilan birincil kaynaklar arasinda akaryakit
  ve hidrolik agirlikli paya sahiptir.
• Petrol ihtiyacinin sadece 20'si yurt içinden,
  diger kismi ithal yolu ile saglanmistir.

30

• Ülkemizde birincil enerji tüketimindeki
  elektrigin payi 1977'de 18 iken 1980 yilinda
  20'yi geçmistir. Elektrik üretimine tahsis
  edilebilecek tüm kömür ve Su kaynaklarindan bu
  yüzyil sonuna kadar yararlanilabilecegi ve 7 9
  nükleer grup tesis edilecegi bu suretle toplam
  enerji tüketiminde elektrigin payinin 1990'da
  30, 2000 yilinda 45'i bulacagi, bu sekilde
  dünya ortalama ölçülerine yaklasilacagi
  öngörülmektedir.

31

• 1974 yilina kadar Türkiye Elektrik Kurumu'nca
  Elektromekanik Sanayi projeleri, bin bir özenle
  hazirlanmis ve harekete geçirilecek hale
  getirilmisti. Fakat bu projeler bir takim siyasi
  itismeler arasinda eriyip kaybolmustur.

32

• Planli kalkinma politikasinin benimsendigi 1960
  sonrasi dönemde enerjiye verilen önem de
  artmistir.Bu dönemde elektrik yatirimlarina
  ayrilan kaynaklarin yükselmesinin yan sira,
  enerji ile ilgili kurumlarin tek elden
  yönetilmesi anlayisi da uygulamaya geçmistir.
  1963te kurulan Enerji ve Tabii Kaynaklar
  Bakanligina (ETKB) DS, MTA, EE, Etibank, TEK,
  TPAO, Petrol Ofisi gibi ilgili kuruluslar
  baglanmistir. TEKin kurulumuna iliskin tasari
  1963 ve 1966da birer kez daha meclise gelmesine
  karsin yasalastirilamamis, 1312 sayili TEK
  Yasasinin çikarilabilmesi 1970te mümkün
  olabilmistir.

33
1980-2000 Arasi

• 1980-2000 arasi Türkiyenin Enerji Politikalari
• 1970- 2002 arasinda enerji tüketiminde, enerji
  tüketiminde, odunun ve hayvan ve bitki
  artiklarinin payi 24 azalirken dogal gazin payi
  ise 0dan 20.6ya artmistir. Tüketilen
  kaynaklar petrol, kömür, dogalgaz, odun,
  hidrolik ve digerleridir. Üretilen kaynaklar
  linyit, odun, hidrolik, petrol ve digerleridir.
  Ithalatin payi 1970de 26 iken 2005te 73
  olmustur. 1989- -2002 döneminde dogalgaz talebi
  yilda 14 artti.
• 1970-2000 yillarinda nufüs 105, kisi basina
  düsen enerji tüketimi 140 artis göstermistir.

34
(No Transcript)
35

• Enerji stratejilerinde Türkiye açisindan analiz
  edilmesi gereken diger bir küresel güç de
  ABDdir. ABD sanayisi açisindan ihtiyaç duydugu
  ve küresel politikalarinin birçogunun temelinde
  yatan enerji konusunda titiz çalismalar
  yürütmektedir. 1990li yillardan beri Amerikanin
  Orta Asya ve Kafkasya cografyasina yönelik
  girisimlerinde Türkiye, Washington için önemli
  bir stratejik ortaktir. ABD bu bölgede enerji
  egemenligine sahip Rusya karsisinda Batili
  istirakleri yüreklendirecek pozisyonlar
  yaratirken Türkiyeyi de bu konuda Amerikan
  yanlisi politikalar izlemeye ikna etmeye
  çalismaktadir. Öte yandan Türkiyenin petrol ve
  dogal gaz ithalatinda önemli bir kaynak olan
  Rusya, Ankara hükümetinin ABD ve Batili ülkeler
  ile birlikteliginden hosnut olmayarak, Rusya
  çikarlarina hizmet eden bir Türkiyenin varligini
  arzulamaktadir. Türkiye ise bu durumda enerji
  stratejisini de göz önünde bulundurarak dis
  politikada iki önemli küresel güç olan ABD ve
  Rusyayi dengeleyecek siyasi bir rota
  arayisindadir. Ayrica, Ankara hükümeti enerji
  temin ettigi arz kaynaklarini çesitlendirmeyi de
  amaç edinmistir.

36
Petrol

• 1970lerdeki petrol krizinin etkisiyle ülkelerde
  enflasyon ve issizlik oranlari artis
  göstermistir. Devletlerin kamu açiklari
  derinlesmis ve ekonomi politikalari gitgide
  islevselligini yitirmeye baslamistir. Bu
  konjonktürde özellestirme fikri dünya piyasalari
  için yeni bir umut olmustur. Türkiyede özellikle
  1980 Darbesinin ardindan kurulan yeni siyasi
  düzende özellestirmeler sik sik gündeme
  gelmistir. Özellestirmelerin sayisi artarken,
  kamu tesebbüslerinin ekonomideki alani gitgide
  daralmaya baslamistir. Bu özellestirme
  politikalarindan TPAO da etkilenmistir.
  Kurulusunu takiben yasanin kendine tanidigi hakla
  enerji sektöründe farkli alanlarda sirketler
  kurarak bir dikey entegrasyona sahip olan
  TPAOnun alt kuruluslari birer birer
  özellestirilmistir.
• 1954 yilinda kurulan TPAO, 1980lerden itibaren
  özellestirme ile faaliyet alanlarini birer birer
  kaybetmektedir. Son gelismeler ile TPAOnun
  Türkiyenin enerji sektöründeki islevleri arama
  ve üretim ile sinirli kalmistir. Tüm dünyada
  enerji konusu özellestirme kapsamindan uzak
  tutulurken, Türkiyede bu hassasiyet
  gözetilmemis, ulusal çikarlar göz ardi
  edilmistir.

37
(No Transcript)
38

• Dogalgaz
• Avrupada gaz tüketiminde Türkiye 7. siradadir ve
  Avrupadaki toplam tüketimin 5i
  gerçeklestirilmektedir. Ulusal dogalgaz sebeke
  uzunlugunun 2006 yili sonunda 10 000 kmye
  ulasmasi halen 26 ile dogalgaz verilirken bu
  sayinin 60in üzerinde sehir merkezine ulasmasi
  beklenmektedir..Çogunlugu Trakyada 30 dogalgaz
  sahasi kesfedildi.Dogalgaz rezervimiz 8 milyar m3
  kadardir.

39
(No Transcript)
40

• Tas Kömürü ve Linyit
• Türkiyenin 1970li yillardan itibaren tas kömürü
  üretimi sürekli düserken linyit üretimi
  artmistir. 1970li yillarda yasanan petrol
  krizlerine bagli olarak elektrik üretimine
  yönelik linyit isletmeleri yatirimlari artmistir.
  Ancak, 1990li yillarda dogalgaz santrallerinin
  artmasiyla linyit üretimi giderek düsmüstür

41
(No Transcript)
42

• Elektrik
• Elektrik Enerjisi Talebi ve Üretimi Türkiyenin
  1970 yilinda 7,3 TWh olan elektrik enerjisi
  tüketimi, özellikle 1980li yillardan itibaren
  hizla artarak 2000 yilinda 98,3 TWha çikmistir.
• Artan elektrik enerjisi talebinin
  karsilanabilmesi için kurulu güç kapasitesinin ve
  elektrik üretiminin de arttigi görülmektedir.
  19702006 döneminde kurulu güç kapasitesi on
  dokuz katina, elektrik enerjisi üretimi ise yirmi
  bir katina çikmistir.
• Türkiyenin elektrik enerjisi kurulu güç
  kapasitesinde hidrolik santrallerin payi
  azalirken, termik özellikle de dogalgaza dayali
  santrallerin payi hizla artmistir. 1990 yilinda
  yüzde 14 olan dogalgaza dayali santrallerin payi,
  2006 yilinda yüzde 25e çikmis, 1990 yilinda
  yüzde 41 olan hidrolik santrallerin payi yüzde
  32ye düsmüstür (TEIAS, 2006).

43
(No Transcript)
44

• Türkiyede enerji için 1980-2000 arasindaki
  üretim-tüketim-ithalat iliskileri
  degerlendirildiginde asagida siralanan özet
  sonuçlara varilmaktadir
• 1) Üretilen kaynaklar arasinda ( itibariyle)
  linyit önde gelirken daha sonra odun, hidrolik,
  petrol ve digerleri gelmektedir. Hidrolik,
  jeotermal ve günes artan egilimler gösterirken,
  taskömürü ve hayvan-bitki artiklari gibi ticari
  olmayan türler azalma göstermektedir.
• 2) Tüketilen kaynaklar arasinda dogalgazin payi
  0dan 29a artarken, odun ve hayvan-bitki
  artiklarinin payi 25 azalmistir. Bir baska
  deyisle tüketimde ticari olmayan kaynaklarin
  yerine dogalgaz ikame edilmis durumdadir.
• 3) Yerli enerji kaynaklari genelde ihmal
  edilmekte, arz ithalattan saglanmakta, enerjide
  ithalatin payi artmaktadir. 2006 yili itibariyle
  Türkiye enerjisinin 73ünü ithal etmektedir.
• 4) 2006 yilinda 25 milyar ABD dolarlik enerji
  ithalati Türkiyenin dis ticaret açiginin yarisi
  kadardir
• 5)Türkiyenin enerji sektöründe dogalgaz önemli
  bir unsur olmustur. 1989-2006 döneminde dogalgaz
  talebi yilda 15 artti

45
2000 - 2014 Arasi Türkiyenin Enerji Politikalari

• Yerli Enerji Kaynaklarina Öncelik Verilmesi
• Disa Bagimliligin Azaltilmasi
• Rekabet Ortami Yaratilmasi
• Yenilenebilir Enerjinin Tesvik Edilmesi
• Nükleer Enerji Santralleri Kurulmasi
• Enerji Verimliliginin Arttirilmasi
• Tasarruf Önlemleri Alinmasi

46
(No Transcript)
47
AB Uyum Sürecinin Enerji Politikalarina Etkileri

• Enerji piyasalarinin rekabete açilmasi
• Piyasayi düzenleme ve denetleme
• 4628 sayili Yasa ile 2001 yilinda EPDK kuruldu.
• Elektrik, dogalgaz, LPG, kömür piyasalarinin
  denetimi ve düzenlemesi görevilerini üstlendi.

48
Türkiyenin Nükleer Enerji Politikalari

• Nükleer Güç Santralleri Kurulmasi
• - Akkuyu Nükleer Güç Santrali Projesi
• - Sinop Nükleer Enerji Santrali Projesi
• Nükleer Enerji Egitimi için santral kuracak
  sirketlerle egitim alaninda isbirligi yapilmasi
• Egitilen gençlerle ileride kurulacak santrallerin
  olabildigince yerli kaynaklarla kurulmasi ve
  isletilmesi

49
Akkuyu Nükleer Güç Santrali Projesi

• Kurulu Gücü 4.800 MW (4 ünite)
• Maliyet 20 Milyar Dolar
• Isletme Süresi 60 Yil
• Kurulum Rosatom
• Proje Hissesi 100 Rosatom Çogunluk hissesi (
  51) her zaman Rusya tarafina ait olacaktir.
  Hisselerin geri kalani ( 49) Türkiyedeki
  yatirimcilara birakilabilecektir (bk.Ek B, IGA
  Madde 5 ve 10).
• Reaktör Tipi 3.Nesil VVER-1200 (AES-2006)

50
Sinop Nükleer Güç Santrali Projesi

• Kurulu Gücü 4.400 MW (4 ünite)
• Maliyet 22 Milyar Dolar
• Firmalar Japon Fransiz Konsorsiyumu -
  Mitsubishi Heavy Industries Ltd. - ITOCHU
  Corporation - GDF Suez - EÜAS
• Istihdam 2000 Kisi
• Santralin ilk ünitesinin 2023, son ünitesi
  2028de hizmete girmesi planlaniyor.
• Reaktör Tipi ATMEA1(MHI ve Areva)

51
Türkiyenin Nükleer Enerji Politikalarindaki
Gelismeler

• Akkuyu NGS için yapilan anlasma ile Rusyaya
  ögrenci gönderildi.
• 3 Mayis 2014de Japonya ile imzalanan anlasmayla
  Türkiyede bir Türk-Japon Teknik Üniversitesi
  kurulacak.
• Ileride kurulacak Nükleer santralleri yetisen
  elemanlarla mümkün oldugu kadar yerli olarak
  kurmasi hedefleniyor.

52
6094 Sayili Yenilenebilir Enerji Kanunu (Ocak
2011)
53
Elektrik Özellestirmeleri
54
ELEKTRIK ENERJISI SEKTÖRÜ REFORMU ve ÖZELLESTIRME
STRATEJI BELGESI (17 Mart 2004)

• Dagitim tamamen özellestirildi.
• Üretim, kismi olarak özellestirildi.
• Iletim özellestirilmedi.

55

56
Türkiyenin 2014 yili itibariyle kurulu gücü 64
GW
57
Bizi dinlediginiz için tesekkür ederiz.