Hechting%20bij%20kinderen%20met%20een%20autistische%20stoornis%20en%20een%20verstandelijke%20handicap

1
Hechting bij kinderen met een autistische
stoornis en een verstandelijke handicap

• Kind en Adolescent Praktijk

2
inhoudstafel

• Inleiding
• Gehechtheidsrelatie
• Types gehechtheidsrelatie
• Kwaliteit gehechtheidsrelatie
• Onveilig en gedesorganiseerde relaties
• Utrechtse onderzoek
• Resultaten onderzoek
• Onveilige gehechtheid
• Gedesorganiseerde gehechtheid
• besluit

3
inleiding

• Autistische stoornis hechtingrelaties met
  verzorgers, ondanks het feit dat sociale gedrag
  afwijkt van normaal ontwikkelende kinderen
• ? Reageren op vertrek van verzorger, socialer
  gedrag tegenover verzorger en meer nabijheid na
  scheiding
• Hetzelfde geldt voor kinderen met een
  verstandelijke beperking.
• gt Is de kwaliteit van de hechting vergelijkbaar
  met die van normaal begaafde, niet-gestoorde
  kinderen.

4
gehechtheidsrelatie

• affectieve band tussen een kind en een
  verzorger/opvoeder, die langdurig en overal
  aanwezig is.
• Onder normale omstandigheden begint dit al tussen
  6 en 12 maanden. Deze gehechtheidsrelatie kan
  veilig of onveilig zijn (kwaliteit)
• Kort na de geboorte vertonen ze sterke voorkeur
  voor de nabijheid van mensen die ze kennen,
  vooral van 1 figuur de hechtingsfiguur.
• Het hechtingssysteem wordt geactiveerd tijdens
  periodes van stress, dan ontstaat er een behoefte
  aan nabijheid van hechtingsfiguren. Als deze het
  kind knuffelen of optillen kan de angst
  verdwijnen en dan is het hechtingssysteem niet
  meer actief. Andere systemen komen dan actief,
  zoals het exploratiesysteem, sociale
  gedragssysteem,
• Het vermogen te hechten blijft ongeveer tot een
  jaar of 7 actief, dus als ze de 1ste
  hechtingsrelatie niet vormen kan dit later nog
  gebeuren. Door het uitstellen duurt het veel
  langer om zich te hechten. Er bestaat dan een
  kans dat er een hechtingsstoornis ontstaat

5
Types gehechtheidsrelaties

• Type A angstig vermijdend gehecht. Het kind
  heeft geen vertrouwen in de beschikbaarheid van
  de hechtingsfiguur en vermijdt contact. Het
  ervaart geen gevoel van veiligheid en
  geborgenheid.
• Type B veilig gehecht. Het kind heeft vertrouwen
  in de beschikbaarheid van de hechtingsfiguur en
  vindt de nabijheid van de ouder prettig. Het
  ervaart een gevoel van veiligheid en
  geborgenheid.
• Type C angstig ambivalent gehecht. Het kind is
  onzeker over de beschikbaarheid van de
  hechtingsfiguur en is boos en angstig, zelfs in
  de nabijheid van de hechtingsfiguur. Het ervaart
  geen gevoel van veiligheid en geborgenheid.

6
Kwaliteit gehechtingsrelatie

• Autistische kinderen hebben een reactiepatroon
  dat niet past binnen de klassieke A-B-C
  verdeling. Ze hebben gedesorganiseerd
  reactiepatroon van gehechtheid type D
• motivationeel conflict (verzorger is bron van
  angst, maar enige die angst kan reduceren.)
• ? Probleem in Innerlijk Werkmodel

7
Onveilig en gedesorganiseerde relaties

• Kinderen met veilige relatie gt makkelijker
  vriendschappen sluiten en emotioneel stabieler
• Gevolgen onveilige relatie
• Aanpassingsproblemen
• Adequate aanpassing aan niet sensitieve ouder
• Gevolgen gedesorganiseerde gehechtheid
• Emotionele problemen
• gedragsproblemen

8
Utrechtse onderzoek

• de volgende vragen stonden centraal
• Verschillen kinderen met een autistische stoornis
  van andere kinderen in onveilig
  gehechtheidsgedrag en gedesorganiseerd gedrag?
• Zijn de verschillen in de kwaliteit van het
  hechtingsgedrag te verklaren door een specifiek
  effect van de autistische stoornis of
  verstandelijke beperking?
• Zijn de verschillen tussen de groepen in
  hechtingsgedrag voor een deel te verklaren op
  grond van algemene sociale en emotionele
  gedragskenmerken?
• Afgenomen bij ouders.
• Grote verscheidenheid van scheidings- en
  herenigingsituaties beschreven.
• Reactie van het kind werd gevraagd

9
Utrechtse onderzoek

• De volgende groepen kinderen deden mee
• Autistische stoornis en verstandelijke beperking
• Verstandelijke beperking zonder autistische
  stoornis
• Syndroom van Down
• Normaal begaafde kinderen
• Die overdag verbleven in kinderdagverblijf voor
  kinderen met verstandelijke beperking of
  ontwikkelingsstoornis

10
Utrechtse onderzoek

• ? vragenlijsten
• Waargenomen hechting en sociale inhibitie
• Veilig basisgedrag en onveilig gehechtheidsgedrag
• Waargenomen gedesorganiseerd gehechtheidsgedrag
• gedesorganiseerd gehechtheidsgedrag
• - Sociale en emotionele gedragskenmerken
• verschillende aspecten van het sociaal-emotionele
  gedrag

11
Resultaten onderzoek

• Verschillen tussen de groepen in de mate van
  angst, contact vermijden, empathie en sociale
  cognitie

12
Resultaten onderzoek

• Verschillen tussen de groepen in de mate waarin
  zij in een positieve stemming en negatieve
  stemming verkeren en sociaal gedrag vertonen
• Kinderen met verstandelijke beperking grote
  achterstand in sociaal-emotionele ontwikkeling
• Kinderen met syndroom van down sociale
  contacten vermijden, maar hun empathisch vermogen
  / negatieve stemming / sociale gedrag is
  vergelijkbaar met dat van normale begaafde
  kinderen.

13
Onveilige gehechtheid

• Kinderen met verstandelijke beperking meer
  onveilig gehechtheidsgedrag
• verklaring ontwikkelingsachterstand
• Kinderen met autistische stoornis hoge score
  van onveilig gehechtheidsgedrag
• Kinderen met syndroom van Down lage score van
  onveilige gehechtheidsgedrag
• ? ? van kinderen met verstandelijke beperking

14
Onveilige gehechtheid

• Verschillen tussen de groepen op onveilig
  gehechtheidsgedrag, veilig gehechtheidsgedrag en
  gedesorganiseerd gedrag

15
Gedesorganiseerde gehechtheid

• Kinderen met verstandelijke beperking hoge
  score op gedesorganiseerd gehechtheidsgedrag.
• Kinderen met autistische stoornis vertonen
  gedesorganiseerd gehechtheidsgedrag.
• Nieuwe analyse alle dingen die verwijzen naar
  autistiform gedrag zijn weggelaten
• gt Geen ander resultaat
• Kinderen met verstandelijke beperking en
  autistische stoornis gedesorganiseerd
  gehechtheidsgedrag
• ? Geen verklaring door sociale en emotionele
  gedrag

16
besluit

• Kinderen met autistische stoornis /
  verstandelijke beperking vaker onveilig
  gehechtheidsgedrag
• ? Ontwikkelingsachterstand op sociaal en
  emotioneel gebied
• Kinderen met syndroom van down niet vaker
  onveilig gehechtheidsgedrag
• Kinderen met autistische stoornis meest
  gedesorganiseerd gedrag.
• Kinderen met verstandelijke beperking
  gedesorganiseerd gedrag

17
Besluit

• Verklaringen
• Kwaliteit interactie opvoeder kind
• Sensitiviteit ouder
• Neuromotorische beperking (hypertonie en ataxie)
• ? Emotionele stoornissen niet reduceren tot
  hechtingsproblemen.

18
Dank je