Title: SINH H?C 12 B
1SINH H?C 12BÀI 9CÁC PHUONG PHÁP CH?N L?C
Giáo viên Nguy?n Th? Li?u
2Ki?m tra bài cu
- Tính tr?ng co th? ph? thu?c vào nh?ng y?u t? nào?
- Th? nào là gi?ng?
Câu h?i chu?n b? bài m?i
- Th? nào là ch?n l?c gi?ng?
- Vai trò c?a ch?n l?c gi?ng?
- Trình bày phuong pháp ch?n l?c hàng lo?t (cách
ti?n hành, ph?m vi ?ng d?ng, uu nhu?c di?m, ý
nghia). - Trình bày phuong pháp ch?n l?c cá th? (cách ti?n
hành, ph?m vi ?ng d?ng, uu nhu?c di?m, ý nghia). - So sánh hai phuong pháp ch?n l?c trên.
- Vì sao cây t? th? ph?n ch? c?n ch?n l?c m?t l?n
là có k?t qu?? - Vì sao cây giao ph?n ph?i ch?n l?c nhi?u l?n m?i
có k?t qu??
3SINH H?C 12BÀI 9CÁC PHUONG PHÁP CH?N L?C
Giáo viên Nguy?n Th? Li?u
4I. Khái ni?m v? ch?n l?c gi?ng
a. Ví d? Ch?n gi?ng lúa, gi?ng ngô b. Khái
ni?m Ch?n l?c gi?ng là quá trình ch?n l?c do
con ngu?i ti?n hành trên cây tr?ng, v?t nuôi g?m
hai m?t song song v?a tích lu? nh?ng bi?n d? có
l?i, v?a dào th?i nh?ng bi?n d? không có l?i cho
con ngu?i, t?o gi?ng cây tr?ng, v?t nuôi.
5II. Các phuong pháp ch?n l?c
1. H? s? di truy?n
H? s? di truy?n là t? l? gi?a bi?n d? ki?u gen và
bi?n d? ki?u hình tính b?ng ph?n tram () ho?c
b?ng s? th?p phân t? 0 d?n 1.
Ví d?
- H? s? di truy?n c?a s?n lu?ng tr?ng c?a gà Logo
là 9 22. - H? s? di truy?n kh?i lu?ng tr?ng c?a gà Logo là
39 93. - (Nghia là Tính tr?ng s?n lu?ng tr?ng ph? thu?c
nhi?u vào môi tru?ng nuôi du?ng tính tr?ng kh?i
lu?ng tr?ng ph? thu?c ít vào môi tru?ng nuôi
du?ng, ph? thu?c nhi?u vào ki?u gen.)
6 2. Các phuong pháp ch?n l?c
a. Phuong pháp ch?n l?c hàng lo?t
Ru?ng ch?n gi?ng tr?ng v?t li?u kh?i d?u
Nam th? 1Ch?n cây t?t
Tr?n l?n h?t cây t?t
Nam th? 2so sánh
Gi?ngkh?i d?u
Gi?ng ch?n h?n h?p
Gi?ngd?i ch?ng
So d? phuong pháp ch?n l?c hàng lo?t 1 l?n
7b. Phuong pháp ch?n l?c cá th?
Nam th? 1Ch?n cây t?t
Gi?ng kh?i d?u
Nam th? 2So sánh các dòng
1
2
3
4
5
6
7
1,2,3,4,5 Gi?ng ch?n t?ng cây6 Gi?ng kh?i
d?u7. Gi?ng d?i ch?ng
So d? phuong pháp ch?n l?c cá th? 1 l?n
8II. Các phuong pháp ch?n l?c co b?n
Ch?n l?c hàng lo?t Ch?n l?c cá th?
a) Cách ti?n hành D?a vào ki?u hình ch?n nhóm cá th? phù h?p thu ho?ch c?, qu?, h?t, tr?n l?n. V? sau, nam sau gieo chung. So sánh v?i gi?ng kh?i d?u, gi?ng d?i ch?ng. Ch?n m?t s? ít cá th? t?t nh?t thu ho?ch h?t, c?, qu? riêng c?a t?ng cây. V? sau, nam sau gieo riêng thành t?ng hàng (dòng). So sánh v?i gi?ng kh?i d?u, gi?ng d?i ch?ng. Lo?i b? dòng x?u, gi? l?i dòng t?t.
a) Cách ti?n hành Ð?ng v?t ch?n cá th? có nh?ng d?c di?m t?t d? nhân gi?ng. Ð?ng v?t con cháu nh?ng cá th? t?t nhân gi?ng riêng thành dòng.
a) Cách ti?n hành Có th? ch?n l?c m?t l?n ho?c nhi?u l?n. Có th? ch?n l?c m?t l?n ho?c nhi?u l?n.
b) Ph?m vi ?ng d?ng Cây vô tính, t? th? ph?n ch?n l?c m?t l?n. Cây vô tính, t? th? ph?n ch?n l?c m?t l?n.
b) Ph?m vi ?ng d?ng Cây giao ph?n, d?ng v?t ch?n l?c nhi?u l?n. Cây giao ph?n ch?n l?c nhi?u l?n, d?ng v?t ki?m tra ki?u gen qua d?i sau.
b) Ph?m vi ?ng d?ng Ch? ti?n hành v?i nh?ng tính tr?ng có h? s? di truy?n cao. Ti?n hành v?i nh?ng tính tr?ng có h? s? di truy?n th?p.
9II. Các phuong pháp ch?n l?c co b?n
Ch?n l?c h?n h?p (ch?n l?c hàng lo?t) Ch?n l?c cá th? (ch?n l?c t?ng cây)
c) Uu, nhu?c di?m Uu di?m D? làm, nhanh có k?t qu?, ít t?n kém, có th? áp d?ng d?i trà. Uu di?m Ki?m tra d?y d? tính di truy?n c?a t?ng cá th?, k?t h?p ki?m tra ki?u hình, ki?u gen tích lu? và c?ng c? các bi?n d? t?t nên có hi?u qu? cao. Có k?t qu? v?i c? nh?ng tính tr?ng có h? s? di truy?n th?p.
c) Uu, nhu?c di?m Nhu?c di?m Không xác d?nh du?c tính bi?n d? c?a t?ng cá th?, không ki?m tra ki?u gen nên không c?ng c? và tích lu? du?c bi?n d? t?t. Ch? có k?t qu? v?i nh?ng tính tr?ng có h? s? di truy?n cao. Nhu?c di?m ph?c t?p, th?i gian dài, t?n kém, khó th?c hi?n.
d) Ý nghia Duy trì ch?t lu?ng và nang su?t c?a gi?ng khi dua vào s?n xu?t d?i trà. T?o gi?ng m?i t? v?t li?u kh?i d?u.
d) Ý nghia Ph?c tráng nh?ng gi?ng dã khu v?c hoá. T?o gi?ng t? gi?ng h?n t?p là nguyên li?u cho phuong pháp ch?n l?c hàng lo?t ho?c s?n xu?t d?i trà.
K?t lu?n k?t h?p ch?n l?c ? lai t?o ? ch?n l?c ? gây d?t bi?n ? ch?n l?c ? lai t?o ?ch?n l?c t?o gi?ng m?i tho? mãn kinh t? và th? hi?u con ngu?i. K?t lu?n k?t h?p ch?n l?c ? lai t?o ? ch?n l?c ? gây d?t bi?n ? ch?n l?c ? lai t?o ?ch?n l?c t?o gi?ng m?i tho? mãn kinh t? và th? hi?u con ngu?i. K?t lu?n k?t h?p ch?n l?c ? lai t?o ? ch?n l?c ? gây d?t bi?n ? ch?n l?c ? lai t?o ?ch?n l?c t?o gi?ng m?i tho? mãn kinh t? và th? hi?u con ngu?i.
10II. Các phuong pháp ch?n l?c co b?n
Ch?n l?c hàng lo?t Ch?n l?c cá th?
c) Uu, nhu?c di?m D? làm, nhanh có k?t qu?, ít t?n kém, có th? áp d?ng d?i trà. Ph?c t?p, th?i gian dài, t?n kém, khó th?c hi?n.
c) Uu, nhu?c di?m Không xác d?nh du?c tính bi?n d? c?a t?ng cá th?, không ki?m tra ki?u gen nên không c?ng c? và tích lu? du?c bi?n d? t?t. Ki?m tra d?y d? tính di truy?n c?a t?ng cá th?, k?t h?p ki?m tra ki?u hình, ki?u gen tích lu? và c?ng c? các bi?n d? t?t nên có hi?u qu? cao.
c) Uu, nhu?c di?m Ch? có k?t qu? v?i nh?ng tính tr?ng có h? s? di truy?n cao. Có k?t qu? v?i c? nh?ng tính tr?ng có h? s? di truy?n th?p.
d) Ý nghia Duy trì ch?t lu?ng và nang su?t c?a gi?ng khi dua vào s?n xu?t d?i trà. T?o gi?ng m?i t? v?t li?u kh?i d?u.
d) Ý nghia Ph?c tráng nh?ng gi?ng dã khu v?c hoá. T?o gi?ng t? gi?ng h?n t?p là nguyên li?u cho phuong pháp ch?n l?c hàng lo?t ho?c s?n xu?t d?i trà.
K?t lu?n k?t h?p ch?n l?c ? lai t?o ? ch?n l?c ? gây d?t bi?n ? ch?n l?c ? lai t?o ?ch?n l?c t?o gi?ng m?i tho? mãn kinh t? và th? hi?u con ngu?i. K?t lu?n k?t h?p ch?n l?c ? lai t?o ? ch?n l?c ? gây d?t bi?n ? ch?n l?c ? lai t?o ?ch?n l?c t?o gi?ng m?i tho? mãn kinh t? và th? hi?u con ngu?i. K?t lu?n k?t h?p ch?n l?c ? lai t?o ? ch?n l?c ? gây d?t bi?n ? ch?n l?c ? lai t?o ?ch?n l?c t?o gi?ng m?i tho? mãn kinh t? và th? hi?u con ngu?i.
11Ch?n l?c hàng lo?t nhi?u l?n
Ru?ng ch?n gi?ng cây tr?ng v?t li?u kh?i d?u
Nam th? 1Ch?n cây t?t
Tr?n l?n h?t cây t?t
Nam th? 2
Nam th? 3
Gi?ngkh?i d?u
Gi?ng ch?n h?n h?p
Gi?ngd?i ch?ng
12Phuong pháp ch?n l?c cá th? nhi?u l?n
Nam th? 1Ch?n cây t?t
Gi?ng kh?i d?u
1
2
3
4
5
Nam th? 2
6
7
Nam th? 3
Gi?ngd?i ch?ng
Gi?ngkh?i d?u
Gi?ng ch?n t?ng cây
13Trò choi doán ch?
- Ngu?i nghiên c?u phuong pháp gây d?t bi?n gen t?o
gi?ng cây tr?ng m?i ? Vi?t Nam là ai? H? tên ông
có 8 ch? cái. - Ngu?i nghiên c?u t?o gi?ng cây tr?ng da b?i th? ?
Vi?t Nam là ai? H? tên ông có 12 ch? cái. - Phuong pháp t?o gi?ng nào g?m 12 ch? cái?
- Phuong pháp ch?n l?c gi?ng nào g?m 15 ch? cái?
- Phuong pháp ch?n l?c gi?ng nào g?m 12 ch? cái?
P
h
a
n
P
h
?
i
o
n
g
Ð
ì
n
h
C
?
a
L
u
?
n
L
?
c
G
i
?
n
g
C
h
?
n
L
?
c
H
à
n
g
L
C
h
o
?
t
?
n
L
?
c
C
á
T
h
?
C
h
Nh?ng ngu?i tr? l?i dúng xin nán l?i nh?n quà
c?a Trung tâm nghiên c?u gi?ng cây tr?ng CHU VAN
AN
14Trò choi doán ch?
- Ngu?i nghiên c?u phuong pháp gây d?t bi?n gen t?o
gi?ng cây tr?ng m?i ? Vi?t Nam là ai? H? tên ông
có 8 ch? cái. - Ðáp án Phan Ph?i
- Ngu?i nghiên c?u t?o gi?ng cây tr?ng da b?i th? ?
Vi?t Nam là ai? H? tên ông có 12 ch? cái. - Ðáp án Luong Ðình C?a
- Phuong pháp t?o gi?ng nào g?m 20 ch? cái?
- Ðáp án Ch?n l?c gi?ng cây tr?ng
- Phuong pháp ch?n l?c gi?ng cây tr?ng nào g?m 13
ch? cái? - Ðáp án Ch?n l?c h?n h?p
- Phuong pháp ch?n l?c gi?ng cây tr?ng nào g?m 12
ch? cái? - Ðáp án Ch?n l?c cá th?
Nh?ng ngu?i tr? l?i dúng xin nán l?i nh?n quà
c?a Trung tâm nghiên c?u gi?ng cây tr?ng CHU VAN
AN
15Ch?n l?c h?n h?p nhi?u l?n
Ru?ng ch?n gi?ng tr?ng v?t li?u kh?i d?u
Nam th? 1Ch?n cây t?t
Tr?n l?n h?t cây t?t
Nam th? 2
Nam th? 3
Gi?ngkh?i d?u
Gi?ng ch?n h?n h?p
Gi?ngd?i ch?ng
16Ch?n l?c h?n h?p nhi?u l?n
Ru?ng ch?n gi?ng tr?ng v?t li?u kh?i d?u
Nam th? 1Ch?n cây t?t
Tr?n l?n h?t cây t?t
Nam th? 2
Nam th? 3
Gi?ngkh?i d?u
Gi?ng ch?n h?n h?p
Gi?ngd?i ch?ng
17Phuong pháp ch?n l?c cá th? nhi?u l?n
Nam th? 1Ch?n cây t?t
Gi?ng kh?i d?u
1
2
3
4
5
Nam th? 2
6
7
Nam th? 3
Gi?ngd?i ch?ng
Gi?ngkh?i d?u
Gi?ng ch?n t?ng cây