SIGARA ILE M

1
SIGARA ILE MÜCADELE ve KONTROL
FAALIYETLERIDünyada ve Türkiyede Durum

• Dr. Toker ERGÜDER
• Dünya Saglik Örgütü
• Ulusal Tütün Kontrol Program Sorumlusu (Bloomberg
  Küresel Girisimi)
• 11 Nisan 2008 BURSA

2
DSÖ Sigara Salgini Raporu//www.who.int/tobacco/m
power/mpower_report_full_2008.pdf

•  Sigara Hakkinda Bazi Gerçekler 
• Sigara kullanimi dünyanin
• karsilastigi gelmis geçmis en
• büyük saglik tehdididir.

3
Sigara Kullanimi Dünyanin En Önemli Ölüm Nedenidir
Eger gerekli önlemler alinmazsa sigara
kullanimina bagli ölümler iki katina çikarak bu
yüzyilda 1 milyar kisiye ulasacaktir.
4
Türkiye Genelinde Seçilmis Risk Faktörlerinin
Ortadan Kaldirilmasi Ile Önlenebilecek DALY
Sayilarinin Dagilimi (UHY-ME Çalismasi, 2004,
Türkiye)
DALY Disability Adjusted Life Year (Sakatliga
Uyarlanmis Kayip Yasam Yili Erken ölümler (YLL)
Sakatliga Bagli Kayip Yillar (YLD )
931.909
5
(No Transcript)
6
(No Transcript)
7
TÜRKIYEDE SIGARA KULLANIMI (BIN TON)
Türkiyede yabanci sigara fabrikalarinin
kurulmasi
Yabanci Sigaralarin Ithalati ve Satisi
4207 Sayili Kanunun yürürlüge girmesi
Kaynak Tekel ve TAPDK, 2006 Verileri
8
18 YAS ve ÜZERINDE TÜTÜN KULLANIMI ORANLARI
(TÜRKIYE)

Kaynaklar 1993 Saglik Bakanligi Arastirmasi,
2004 Saglik Bakanligi Ulusal Hastalik Yükü
Çalismasi, 2006 Aile Arastirma Kurumu ve
TÜIK Aile Yapisi Arastirmasi
9
(No Transcript)
10
Dünya Saglik Örgütü yetkililerden sigaradan
alinan vergilerin arttirilmasini, buradan elde
edilen gelirin ise tamamen sigarayla mücadele
için harcanmasini talep eder. 

• MPOWER stratejileri
• Sigara kullanimini ve önleme politikalarini
  izleyin ve ölçün  
• Insanlari sigara dumanindan koruyun
• Sigara birakmak isteyenlere yardim saglayin
• Sigaranin tehlikeleri hakkinda uyari yapin
• Sigara reklamlarini, tanitimlarini,
  sponsorluklarini yasaklayin
• Sigaradan alinan vergileri arttirin  

11
(No Transcript)
12
(No Transcript)
13
8
7,5
6,5
4,5
1,5
5
4
1,5 - 2
3
2,8
14
FIYAT VE VERGILENDIRME
Fiyat degisimi
Gelismekte olan Ülkeler
Gelismis Ülkeler
Tüketim degisimi
15
Tüketim ve vergi geliri ili?kisi, Türkiye,
2006Tüketimdeki azalmanin vergi gelirine etkisi
ne olur?
16
Küresel Cevap
17
Ulusal Tütün Kontrol Programi

• GEREKÇE
• "Tütün Kontrolü Çerçeve Sözlesmesi TKÇS"
  21 Mayis 2003 tarihinde Dünya Saglik Örgütünün
  56. Dünya Saglik Asamblesinde kabul edilmistir.
  
• TKÇS, 28 Nisan 2004 tarihinde
  Saglik Bakanimiz tarafindan imzalanmistir.
• TKÇS, 5261 sayili Kanun ile TBMMde kabul
  edilerek 30 Kasim 2004 tarihli ve 25656 sayili
  Resmi Gazetede yayimlanarak yürürlüge
  girmistir.

18
(No Transcript)
19
12 Aralik 2007 / ANKARA / WHOTUR
20
(No Transcript)
21
(No Transcript)
22
12 Aralik 2007 / ANKARA / WHOTUR
23
(No Transcript)
24
(No Transcript)
25
(No Transcript)
26
(No Transcript)
27
(No Transcript)
28
(No Transcript)
29
(No Transcript)
30
(No Transcript)
31
(No Transcript)
32
(No Transcript)
33
Irlanda kanun öncesi tartismalar

• Havalandirma sistemleri
• Özgürlüklerin ihlali
• Toplumun gelenek ve yasam biçimine aykirilik
• Ekonomik kayiplar
• Konukseverlik sektöründe is gücü kayiplari

34
(No Transcript)
35
19 MAYIS 2008 19 Temmuz 2009 Türkiye Sigara
Dumansiz Olacak
36
100 SIGARASIZ ORTAM, HIÇ BIR YERINDE SIGARA
IÇILMEYEN KAPALI ALANLAR ANLAMINA GELMEKTEDIR.
SIGARA ODALARI IÇEREN MEKANLAR KABUL
EDILMEMEKTEDIR.
KENYA
37
ENDONEZYA
Ülkemizde sigara içenlerin 64,1i, içmeyenlerin
91,1i halka açik yerlerde sigara içilmesinin
yasaklanmasi gerektigini düsünmektedir (KGTA 2003)
38
Sigara Dumaninin Saglik Üzerine Etkileri

• Ortamda bulunan sigara
• dumaninin solunmasiyla
• da vücuda
• 4,000den fazla kimyasal bilesik içeren zehirli
  bir karisim girer
• Üflenen duman en az 69 adet kanserojen madde
  içerir

39
Ortamdaki Duman (OD)
Ortamdaki duman, iç mekanlardaki hava
kirliliginin ana nedenidir
40
Ortamdaki Duman (OD)
Sigara, puro ve pipo BASLICA PM2.5 yayicilaridir
Kaynak Çevre Koruma Ajansi AirNow.gov
41
Partikül Kirliligi Nedir?

• Partikül kirliligi havada asili mikroskobik
  katilardan ve sivi damlaciklarindan olusan bir
  karisimdir.
• Partikül maddesi olarak da bilinir (PM)

• PM asitleri, organik kimyasallari, metalleri,
  toprak/toz partiküllerini, alerjenleri ve çok
  daha fazlasini içerir

Kaynak Çevre Koruma Ajansi AirNow.gov
42
Partikül boyutu

• Partiküllerin boyutlari, saglik sorunlarina yol
  açma olasiliklari ile dogrudan baglantilidir
• PM2.5 Ince Partiküller, çaplari 2.5
  mikrometre ya da daha az olan partiküllerdir

• PM2.5 burun ya da bogaz tarafindan yakalanmak
  için çok küçüktür ve akcigerlerin derinlerine ve
  hatta kan dolasimina bile yerlesebilir

Kaynak Çevre Koruma Ajansi AirNow.gov
43
çalisanlarin sagligi için kapali alanlarda
sigara içmeyin
IRLANDA
44

• 2004 yilinda bar çalisanlarinin
• sagliginin korunmasindan yola
• çikilarak hazirlanan ve
• kapali alanlarda sigara
• içilmesini yasaklayan
• kanuni düzenleme büyük bir
• basari ile uygulanmakta olup
• hapishane,
• ruh ve sinir hastaliklari hastaneleri ve
• otel odalari
• haricinde hiç bir kapali alanda
• sigara içilmemektedir.

IRLANDA
45
TAYLAND
Bangkok - Taylandda taksiler dahil tüm kapali
alanlarda sigara içilmesi yasaklanmis durumda ve
yasaklara uyulmakta.
46
T.C. Resmî Gazete19 Ocak 2008 CUMARTESIResmî
Gazete Sayi 26761

• KANUN
• TÜTÜN MAMULLERININ ZARARLARININ ÖNLENMESINE DAIR
  KANUNDA DEGISIKLIK YAPILMASI HAKKINDA KANUN
• Kanun No. 5727 Kabul Tarihi 3/1/2008

47
Dumansiz (Smoke-Free) Türkiye

• Akil Hastaneleri
• Yasli Bakim Evleri
• Hapishaneler
• Otel Odalari
• Ikamete mahsus Konutlar
• Haricinde hiçbir kapali alanda sigara
• içilmeyecek. (19 MAYIS 2008)

48
tütün ürünü

• (6) Bu Kanunun uygulanmasinda
• "tütün ürünü" ibaresi tüttürme,
• emme, çigneme ya da buruna
• çekerek kullanilmak üzere üretilmis,
• hammadde olarak tamamen veya
• kismen tütün yapragindan imal edilmis
• maddeyi ifade eder. NARGILE DAHIL

49
Diger koruyucu önlemler

• MADDE 3
• (1) Tütün ürünlerinin ve üretici firmalarin isim,
  marka veya alâmetleri kullanilarak her ne suretle
  olursa olsun reklam ve tanitimi yapilamaz. Bu
  ürünlerin kullanilmasini özendiren veya tesvik
  eden kampanyalar düzenlenemez. Tütün ürünleri
  üreten ve pazarlamasini yapan firmalar, her ne
  surette olursa olsun hiçbir etkinlige isimlerini,
  amblemlerini veya ürünlerinin marka ya da
  isaretlerini kullanarak destek olamazlar.
• (2) Her ne amaçla olursa olsun, tütün ürünlerinin
  isim, logo veya amblemleri kullanilarak bildirim
  yapilamaz, basin-yayin organlarina ilân
  verilemez.
• (6) Televizyonda yayinlanan programlarda,
  filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam
  ve tanitim filmlerinde tütün ürünleri
  kullanilamaz, görüntülerine yer verilemez.
• (7) Saglik, egitim ve ögretim, kültür ve spor
  hizmeti verilen yerlerde tütün ürünlerinin satisi
  yapilamaz.

50
Diger koruyucu önlemler

• MADDE 3
• (10) Tütün ürünleri, paket açilarak adet seklinde
  veya daha küçük paketlere bölünerek satilamaz.
• (11) Tütün ürünleri, yetkili satici olan yerlerin
  disinda otomatik makinelerle, telefon,
  televizyon ve internet gibi elektronik ortamlarla
  satilamaz ve satis amaciyla kargo yoluyla
  tasinamaz.
• (13) Tütün ürünleri, onsekiz yasini doldurmamis
  kisilerin dogrudan ulasacagi ve isletme disindan
  görülecek sekilde satisa arz edilemez. Tütün
  ürünleri satis belgesi olmaksizin ve satis
  belgesinde belirtilen yerin disinda satisa
  sunulamaz.

51
Diger koruyucu önlemler

• (7) Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu ile
  ulusal, bölgesel ve yerel yayin yapan özel
  televizyon kuruluslari ve radyolar, ayda en az
  doksan dakika tütün ürünleri ve sagliga zararli
  diger aliskanliklarin zararlari konusunda
  uyarici, egitici mahiyette yayinlar yapmak
  zorundadir. Bu yayinlar, asgari otuz dakikasi
  1700-2200 saatleri arasinda olmak üzere
  0800-2200 saatleri arasinda yapilir ve
  yayinlarin kopyalari her ay düzenli olarak Radyo
  ve Televizyon Üst Kuruluna teslim edilir. Bu
  saatler disinda yapilan yayinlar, aylik doksan
  dakikalik süreye dahil edilmez.
• (8) Tütün ürünleri tüketiminin ve tütün dumanina
  maruz kalmanin olusturdugu saglik riskleri
  konusunda çocuklari ve gençleri bilinçlendirmek
  üzere ilgili kuruluslar ve sivil toplum
  örgütlerinin görüsleri alinarak Millî Egitim
  Bakanligi tarafindan bir müfredat hazirlanir.
• (9) (10) Bu maddenin yedinci, sekizinci ve
  dokuzuncu fikralarinda yer alan programlarin
  finansmanina yönelik olarak her yil Millî Egitim
  Bakanligi ve Saglik Bakanligi bütçesine yeterli
  ödenek konulur.

52
Diger Ülke Yasalarina Üstünlükleri

• Açik havada yapilan her türlü spor, kültür, sanat
  ve eglence faaliyetlerinin yapildigi yerler ile
  bunlarin seyir yerlerinde tütün ürünleri
  kullanilamaz. (Avustralyada plajlar)
• Televizyonda yayinlanan programlarda, filmlerde,
  dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanitim
  filmlerinde tütün ürünleri kullanilamaz,
  görüntülerine yer verilemez. (Hindistan sinema
  filimleri)
• Ilan ve reklam giderleri gelir ve kurumlar
  vergisi matrahinin tespitinde gider olarak
  gösterilemez.

53
(No Transcript)
54
The International picture.

• Protection from Environmental Tobacco Smoke
  through legislation with comprehensive smoking
  bans (including those in restaurants and bars
  with smoking areas being completely prohibited)
  are now adopted
• In fourteen countries - Ireland, Norway, New
  Zealand, Bhutan, Scotland, Uruguay, Lithuania,
  Iceland, Northern Ireland, Wales, Slovenia,
  Denmark, England and France
• Fourteen US States and the District of Columbia
• Eleven out of sixteen German States
• Two Canadian Territories and eight Provinces  
• All Australian States, except for the Northern
  Territory, and
• Bermuda, Guernsey and Puerto Rico.
• Other nations have implemented laws that provide
  significant protection. These include Italy,
  Sweden and Malta, while Turkey has passed a law
  prohibiting smoking in public places, it will be
  implemented in full after the President has
  signed it into law. 

http//www.otc.ie/article.asp?article243
55
Yeni Zelanda
56
Irlanda sigara kanununa destek
57
Kanuna Uyum Oranlari
58
(No Transcript)
59
BUNDAN SONRA

• KANUNUN UYGULANMASI
• RESiMLi UYARI YAZILARI
• VERGiLERiN VE SiGARA FiYATLARIN ARTIRILMASI

60
RESIMLI UYARILAR
61
RESIMLI UYARILAR
BREZILYA
TAYLAND
62
8
7,5
6,5
4,5
1,5
5
4
1,5 - 2
3
2,8
63
FIYAT VE VERGILENDIRME
Fiyat degisimi
Gelismekte olan Ülkeler
Gelismis Ülkeler
Tüketim degisimi
64
Tüketim ve vergi geliri ili?kisi, Türkiye,
2006Tüketimdeki azalmanin vergi gelirine etkisi
ne olur?
65
Sigara Kullanimini Azaltmak için Bloomberg
Küresel Girisimi

• Dr. Toker ERGÜDER
• Dünya Saglik Örgütü
• Ulusal Tütün Kontrol Program Sorumlusu (Bloomberg
  Küresel Girisimi)
• 12 Aralik 2007
• ANKARA

66
Diger hastaliklarla karsilastirildiginda sigara
ile mücadeleye çok az para ayrilmaktadir.
World Health Organization
67
Hibe Yardim

• 125 milyon iki yilligina
• Düsük ve orta gelirli ülkelere yönelik
• Dünya genelinde sigara içenlerin 2/3ünün
  yasadigi 15 ülkede uygulanacaktir Çin,
  Hindistan, Endonezya, Rusya, Banglades, Brezilya,
  Meksika, Türkiye, Pakistan, Misir, Ukrayna,
  Filipinler, Tayland, Vietnam ve Polonya.

68
5 Ortak Kurulus

• Dünya Saglik Örgütü (DSÖ-WHO)
• Campaign for Tobacco Free Kids
• Centers for Disease Control and Prevention
  Foundation
• Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health
• World Lung Foundation (UNION)

69
Dünya Saglik Örgütü Bloomberg Küresel
Girisimi2008 Öncelikleri (Türkiye)

• Proje Destekleri,
• Sigara imajinin ve toplumsal kabul
  edilebilirliginin azaltilmasi amaciyla halk
  egitimi ve sagligi gelistirilmesine yönelik
  iletisim ve medya kampanyalari,
• Arastirmalar (GATS),
• Izleme ve degerlendirme.

70
Dünya Saglik Örgütü Bloomberg Küresel Girisimi
2007 (Türkiye)

• Ulusal Tütün Kontrolü Program Sorumlusu
• Ulusal Tütün Kontrol Eylem Plani 2008-2012
  (teknik ve finansal destek)
• Irlanda çalisma gezisi
• 4207 yasa çalismalarina destek
• Ülke Tütün Kontrol Raporu
• Proje Destekleri (Teknik Finansal) ve
  egitimleri
• Mevcut Durumun Belirlenmesi (Yetiskin Sigara
  Anketi)
• Saglik Bakanligi TUIK- HASUDER
• Mart 2008de baslayacak (15 ülke içerisinde
  arastirmayi tamamlayan ilk ülke Türkiye
  olacaktir.)
• Saglik Çalisanlari Anketi (5600 kisi)
• Tütün Ekonomisi Çalismasi

71
Dünya Saglik Örgütü Bloomberg Küresel
Girisimi2008 Öncelikleri (Türkiye)

• Proje Destekleri,
• Sigara imajinin ve toplumsal kabul
  edilebilirliginin azaltilmasi amaciyla halk
  egitimi ve sagligi gelistirilmesine yönelik
  iletisim ve medya kampanyalari,
• Arastirmalar (GATS),
• Izleme ve degerlendirme.

72
TESEKKÜR EDERIM ergudert_at_euro.who.int
is GREATER than the SUM of the PARTS
The WHOLE