T

1
Türkiyeyi Internete Tasimada Rekabetin Rolü

• Sahin ARDIYOK
• Rekabet Uzmani

2
Sunum

• Giris
• Internetin iktisadi ve sosyal etkileri
• Piyasa ekonomisi, rekabet ve iktisadi etkinlik
• Kullanici türleri açisindan internet erisimi
• Bant genisligi açisindan internet erisimi
• Kullanici türleri açisindan internet erisiminde
  iktisadi etkinlik
• Yerel dar ve genis bant internet erisiminde
  rekabet
• Uzun dönem internet erisiminde iktisadi etkinlik
• Sonuç

3
Birkaç Rakam

• Romanyada internet penetrasyonu yilda 50
  artiyor. Yil sonunda 10a ulasacak.
• Ingilterede evlerin 42si, KOBIlerin ise
  67sinde internet baglantisi var.
• Kasim 2002 itibariyle, Ingiltere genis bant abone
  sayisi 1.135.000e ulasti (2)
• Bu ülkede geçen ay 180.000 abone kaydedildi
• Türkiyede internet kullanicisi 2,5 milyon (4,1)
  - 99,9u dar bant
• Genis bant abone 4290 ADSL, 7204 Kablo TV
• 15 Milyon hane, 2 milyon isyeri

4
Giris
Bilisim teknolojileri Yüksek katma deger
Sayisal uçurum çagi yakalamak
Türkiye Sayisal uçurumun kenarinda
Iktisadi etkinlik Regülasyon ? Rekabet ?
Düsük maliyet, Yüksek kalite ve çesitlilik
Çözüm Iktisadi etkinlik
5
Internetin Iktisadi ve Sosyal Etkileri-1
6
Internetin Iktisadi ve Sosyal Etkileri-2
7
Piyasa ekonomisi, Rekabet ve Iktisadi Etkinlik-1

• Kisisel menfaat güdüsü
• Pazar degiskenlerinin pazar içinde belirlenmesi
• Piyasa aksakliklari (yapidan, aktörden)
• Disaridan müdahale (ex-ante, ex-post)
• Geçici ve kalici piyasa aksakliklari
• Regülasyon rekabet kurallari

8
Piyasa ekonomisi, Rekabet ve Iktisadi Etkinlik-2
9
Internet erisim Türleri

• Kurumsal Kullanicilar
• Büyük ve orta ölçekli kuruluslar
• Büyük hacimli hizmet talebi
• Degisken talep yapisi
• Özel hat tesisi
• Yerel Kullanicilar
• Hane halki ve küçük isletmeler
• Cografi olarak daginik
• Küçük hacimli hizmet talebi
• Sebeke kurulmasi gereksinimi

• Dar bant internet erisimi
• 128 Kbps ve alti
• Sinirli hacimli içerik
• Sinirli katma deger
• Çok sayida iletisim ortami
• Kesikli baglanti
• Genis bant internet erisimi
• 128 Kbps üstü
• Büyük hacimli içerik
• Yüksek katma deger
• Az sayida iletisim ortami
• Sürekli baglanti

10
Kurumsal ve Yerel Internet Kullanicilari

• Kurumsal kullanicilara birden fazla tesebbüs
  hizmet sunabilir
• Kurumsal kullanicilara hizmet sunmada ölçege göre
  artan getiri söz konusudur
• Kurumsal kullanicilara hizmet sunulan pazarlarda
  klasik endüstrilere uygulanan rekabet kurallari
  uygulanabilir
• Yerel kullanicilara hizmet sunmak için bir yerel
  sebekeye ihtiyaç duyulur

11
Kurumsal ve Yerel Kullanicilara Erisim Hizmetinin
Saglanmasi
Klasik Endüstrisi
Sebeke Endüstrisi
DAGITIM ORTAMI
Arabaglanti devresi
BESLEME ORTAMI
Yerel Kullanici
Santraller arasi devre
YEREL SANTRAL
Yerel Sebeke Trafige Duyarsiz
Uzak Mesafe Transmisyon Trafige Duyarli
12
Internet hizmetinin Yerel Kullanicilara
Ulastirilmasi
Omurga Saglayicilar
ISSler
Sebeke operatörleri
13
Yerel Kullanicilara Erisimde Sebeke Insasinin
Zorunlulugu
YEREL SANTRAL
YEREL SANTRAL
14
Yerel Telekomünikasyon Erisim Hizmetlerinde
Kullanilan Altyapilar

• Tükenmeyen kaynaklara dayali altyapilar
• Telefon sebekesi
• Dar bant
• Genis bant (DSL)
• Kablo TV sebekesi
• Dar ve genis bant
• Fiber optik kablolar
• Elektrik sebekesi
• Tükenebilir kaynaklara dayali altyapilar
• Sabit kablosuz yerel sebeke
• 1. ve 2. nesil cep telefonu sebekeleri
• Dar bant
• 3. nesil cep telefonu sebekesi
• Dar ve genis bant
• Uydular

15
Erisim Hizmetinde Kullanilan Girdiler ve Yerel
Sebekenin Ikame Sorunu
16
Internet Erisim Hizmeti Sunacak Tesebbüsün Yerel
Sebeke Alternatifleri

• Yerel sebeke hizmetinin de içinde bulundugu dar
  ve genis bant erisim hizmetlerini yeniden satis
  amaciyla satin almak
• Yeni bir yerel sebeke insa etmek
• Yerel sebeke hizmetini kiralamak (Yerel Sebekeyi
  Erisime Açma Yükümlülügü LLU)

Yerel Sebekeyi Erisime Açma Yükümlülügü Yerlesik
operatörün yerel sebekesini pazara yeni giren
operatöre anahtarlama, iletim veya diger
bilesenleri de kiralama zorunlulugu getirmeksizin
kullandirma yükümlülügüdür
17
Yerel Sebekeyi Erisime Açma Biçimleri
3
1

1. Tam erisime açma
2. Paylasimli erisim
3. Hizli veri akisina erisim

2
18
Uzun Dönem Internet Erisimde Iktisadi Etkinlik
ALTYAPIDA REKABET
Fiber Optik Yerel Sebekeler
Mobil Sebekeler
Servis saglayicilar
19
SONUÇ-1

• Türkiyeyi interenete tasimada çözüm rekabettir
• Hizmet saglayicilar arasinda rekabet için Yerel
  sebekeyi erisime açma yükümlülügü getirilmelidir
• Yerel erisim sebekeleri arasinda rekabet için
  kablo TV sebekeleri devredilmelidir
• Tamamlayici yerel sebekeler (WLL, 3G) devreye
  sokulmalidir
• Bunlarin yapilmasindaki gecikmeler sayisal uçurum
  tehlikesini artirir
• Türk ekonomisinin rekabet gücünün erimesine yol
  açar

20
SONUÇ-2
"Türkiye'nin Kaynaklari Çoktur, fakat
Kullanilmamaktadir"
Bu kaynaklari harekete geçirmede rekabetin
itici gücünden yararlanilmali
21
Türkiyeyi Internete Tasimada Rekabetin Rolü

• Sahin ARDIYOK
• Rekabet Uzmani