Centraal en perifeer zenuwstelsel

1
Bouw en functie van het zenuwstelsel

• Centraal en perifeer zenuwstelsel

2
Welke grote structuren treffen we aan?
Centraal zenuwstelsel hersenen en ruggenmerg
Grote structuren
Bouw van de hersenen

• Perifeer zenuwstelsel
• netwerk van zenuwen dat centraal zenuwstelsel met
  rest van het lichaam verbindt
• grensstrengen.

Bouw van het ruggenmerg
Bouw hersenzenuwen
Bouw ruggenmergzenuwen
Bouw grensstrengen
Hernia
Centraal en perifeer zenuwstelsel
3
Hoe zijn de hersenen opgebouwd?

• Menselijke hersenen
• Uitwendig
• - grote hersenen (voorhoofdslob, achterhoofdslob,
  wandlob, slaaplob)
• - kleine hersenen
• - hersenstam (middenhersenen, brug van Varol,
  verlengde merg)
• Inwendig
• - tussenhersenen (thalamus, hypothalamus,
  hypofyse)
• - hersenbalk
• - hersenholten (hersenkamers of ventrikels) .

Grote structuren
Bouw van de hersenen
Bouw van het ruggenmerg
Bouw hersenzenuwen
Bouw ruggenmergzenuwen

• Beschermd door schedel en hersenvliezen.

Bouw grensstrengen
Hernia
Hersenen (uitwendig)
Doorsnede hersenen (inwendig)
4
Hoe is het ruggenmerg opgebouwd?

• Ruggenmerg buisvormige streng die bestaat uit
• grijze stof
• witte stof
• ruggenmergkanaal gevuld met ruggenmergvocht.

Grote structuren
Bouw van de hersenen

• Beschermd door wervelkolom en ruggenmergvliezen
• gelegen in wervelkanaal ( wervelgaten vormen een
  tunnel)
• tussen twee wervels ontspringen twee
  ruggenmergzenuwen in de tussenwervelgaten.

Bouw van het ruggenmerg
Bouw hersenzenuwen
Bouw ruggenmergzenuwen
Bouw grensstrengen
Hernia
Doorsnede ruggenmerg (schematisch)
Microfoto ruggenmerg
5
Hoe zijn de hersenzenuwen opgebouwd?

• Uit hersenstam ontspringen 12 paar hersenzenuwen
  ? zintuigen in het hoofd
• zwervende zenuw (nervus vagus) ? organen in de
  romp (hart, longen, darmen).

Grote structuren
Bouw van de hersenen
Bouw van het ruggenmerg
Bouw hersenzenuwen
Zwervende zenuw
Bouw ruggenmergzenuwen
Bouw grensstrengen
Hernia
Schematische voorstelling hersenzenuwen
6
Hoe zijn de ruggenmergzenuwen opgebouwd?

• Uit dorsale en ventrale hoorn van het ruggenmerg
  ontspringen 31 paar ruggenmergzenuwen
• dorsale en ventrale wortel komen samen tot een
  ruggenmergzenuw (gemengde zenuw)
• ruggenmergzenuwen vertakken zich tot fijnere
  zenuwen ? uitersten lichaam.

Grote structuren
Bouw van de hersenen
Bouw van het ruggenmerg
Bouw hersenzenuwen
Ruggenmergzenuw
Dorsale wortel
Bouw ruggenmergzenuwen
Bouw grensstrengen
Hernia
Ventrale wortel
Doorsnede ruggenmerg (schematisch)
7
Hoe zijn de grensstrengen opgebouwd?
Grensstreng strengen van onderling verbonden
zenuwknopen aan weerszijden van het ruggenmerg.
Grote structuren
Bouw van de hersenen

• Grensstrengen staan in verbinding met het
  ruggenmerg via ruggenmergzenuwen
• uit grensstrengen vertrekken zenuwen naar
  inwendige organen
• cellichamen neuronen bevinden zich in
  grensstrengganglia.

Bouw van het ruggenmerg
Bouw hersenzenuwen
Bouw ruggenmergzenuwen
Ruggenmerg
Bouw grensstrengen
Grensstreng
Hernia
Grensstrengganglion
Grensstrengen (schematisch)
8
Wat is een hernia?
Hernia of uitpuilende tussenwervelschijf het
scheuren van de sterke buitenlaag van een
tussenwervelschijf waardoor de zachtere
binnenlaag doorheen de buitenlaag naar buiten
puilt.
Grote structuren
Bouw van de hersenen
Bouw van het ruggenmerg

• Oorzaak overbelasting wervelkolom, ongeval,
  ouderdom.
• Gevolg uitpuilende deel kan zenuwwortel
  samendrukken of irriteren ? constante pijn
  waarnemen of verlamming in bepaalde ledematen.

Bouw hersenzenuwen
Bouw ruggenmergzenuwen
Bouw grensstrengen
Uitpuilende tussenwervelschijf
Hernia
Fragment wervelkolom (schematisch)