Demir Eksikligi Anemisi

1
Demir Eksikligi Anemisi
2
Hedefler-1

• Anemi ile ilgili tanimlar,
• Anemi tanisinda handikapli alanlar,
• Organizmanin kompanzasyon mekanizmalari,
  semptomatoloji ile iliskileri,
• Hasta sorgulamasi ve fizik muayenede dikkat
  edilecek konular
• Temel tanisal yaklasim yöntemleri

3
Hedefler-2

• Demir eksikligi anemisi ile ilgili tanimlari,
• Diger anemiler içindeki yerini,
• Organizmadaki demir döngüsünü,
• Demir eksikligi anemisinin fizyopatolojisini,
• Klinik belirti ve bulgulari,
• Tani yöntemlerini,ayirici taniyi,
• Tedavi ve profilaksiyi,
• Tani ve tedavide karsilasilan güçlükleri
• 
  tartismaktir.

4
Anemilerin evalue edilme gerekçeleri

• 1. Sik görülen bir klinik durumdur,
• 2. Hipoksiyi düzeltmek için gereklidir,
• 3. Etyolojide rol alan önemli bir hastaligin
  tanisi için ipuçlari verebilir,

5
Anemi tanimi
Kisinin dolasiminda yas, cinsiyet,
fizyolojik durum (gebelik),
deniz seviyesinden olan yükseklik gibi
parametrelerle belirlenen düzeyden daha düsük
eritrosit kitlesinin bulunmasidir.
6
Anemi tanimi (devam)

• Anemi bir hastalik degildir,
• Anemi dinamik bir süreçtir,
• Her anemi evalue edilmeli, nedeni ortaya
  konmalidir,
• Yaslilarda anemi siktir, ancak yaslilik anemi
  nedeni degildir..

7
Hemogramda hata kaynaklari
plazma
pl
plazma
plazma
plazma
eritrosit
eritrosit
eritrosit
eritrosit
er
1. Plazma hacmi artmis
2. Plazma hacmi azalmis
3. kanama
Normal
8
Gebelik dilüsyonel anemisi
artis
50
Plazma hacmi
40
Eritrosit kitlesi
30
20
10
0
0 10 20
30 40
Gebelik haftalari
9
Anemi semptomatolojisi
Semptomlarin varligi ve agirligi
a. aneminin olusum hizina, b.
aneminin siddetine,

bagli
10
Semptomlar

• Efor dispnesi,
• Halsizlik,
• Çarpinti,kulak çinlamasi,
• Uykuya egilim,konfüzyon,
• Konjestif kalp yetmezligi bulgulari,
• Angina,
• Etyolojiye bagli diger semptomlar,

11
Semptomlar (devam)
Hipovolemi eslik ediyorsa Baslangiçta
Halsizlik,bitkinlik,kas kramplari, Ileri evrede
Bas dönmesi,uykuya egilim,
Hipotansiyon,sok ve ölüm görülür.
12
Anemide kompanzasyon

• Kardiyak
• ( Atim hacmi x kalp hizi ) Debi artisi,
• Vasküler
• (MSS ve Koroner dolasimin arttirilmasi),
• Arteriyovenöz 02 yedegi
• (2,3 DPG artisi),
• Kemik iligi aktivasyonu
• (eritropoetin)

13
Anemili hastada sorgulama

• Hikaye
• Semptomlarin gelisme hizi, kanama,
  sarilik, gastrointestinal semptomlar, kc. Hst,
  renal hst, endokrin hst.,alkolizm, safra tasi,
  koyu idrar, akut/kronik enfeksiyon, malign
  hastalik, kronik enflamatuvar hst., mens.,
  gebelik sayisi, barsak parazitleri, kullandigi
  ilaçlar(NSAID,aspirin), beslenme
  aliskanliklari,pica, aile hikayesi, memleketi, is
  yeri (toksik madde?) sorgulanmalidir.

14
Fizik muayene

• Akut anemi ve hipovolemi semptomlarini
  arastirmaya birinci öncelik (bilinç durumu,
  tasikardi, dipne, sok,
• postüral hipotansiyon).
• Tam fizik muayene
• Solukluk, sarilik, LAP, organomegali,petesi ve
  purpura, ates, kemik agrisi, bacak ülseri, deri
  ve ekleri muayenesi, rektal muayene

15
Anemi tanisinda laboratuvar

• Tam kan sayimi
• Eritrosit indeksleri yoluyla morfolojik
  siniflamaya olanagi diger kan elemanlari RDW
  elde edilir.
• Retikülosit sayimi (kinetik yaklasim için)
• Periferik yayma (eritrosit morfolojisi diger
  hücreler)
• Kemik iligi (seçilmis olgularda)
• Seri tam kan sayimi

16
Anemi tanisinda lab (devam)

• Demir metabolizmasi testleri
• özellikle hipokrom-mik anemide,kronik kanama
  anamnezinde,fertil çagda kadinlarda ve çocuklarda
• SD/SDBK,
• Ferritin,
• FEP,
• Kemik iligi demir boyasi

17
Anemi tanisinda laboratuvar (devam)

• Hemolizi gösteren testler
• Indirekt bilirubin,
• LDH,
• Haptoglobülin,
• Hemosiderinüri,Hemoglobinüri,
• CO, Sterkobilin,
• Eritrosit yasam süresi

18
Anemide tanisal yaklasim (lab)

• 1.Kinetik yaklasim
• Anemiye yol açan mekanizmanin taninmasi
  etyolojiyi aydinlatabilir,
• 2.Morfolojik yaklasim
• Anemi yaratan neden eritrositlerde belirli
• morfolojik degisimlere neden olur.

19
Kinetik yaklasim
KEMIK ILIGI
PERIFERIK DOLASIM
.
Ana hücre Ret. Ret.
Eritrosit
Yikim
0
100-120 GÜN
Totalin 1/100-120si
Totalin 1/100-120si
20
Kinetik yaklasim (devam)
Tanimlar

• Retikülosit sayisi (ölçülen)
• Düzeltilmis ret. Sayisi(CRC)
• Retikülosit Üretim Endeksi

Ölçülen ret x Hasta hct
45
CRC
Shift Faktörü
21
Shift faktörü (devam)
Periferik kan
Kemik iligi
retikülosit
retikülosit
Ana hücre
Normal durumda
Ana hücre
Derin anemide
22
Shift (yer degisimi) Faktörü
Kemik iliginde geçen süre(gün)
Dolasimda geçen süre (gün)
HEMATOKRIT
3.5 1.0
45

1.5

3.0
35
2.5
2.0

25
1.5
2.5

15
Retikülosit transit zamani
23
Morfolojik yaklasim

• Hipokrom mikrositer,
• Demir eksikligi,talessemi,kronik hast a.,
• Normokrom normositer,
• Kronik hst.a.,hemolitik a.,erken demir
  eks.a.,renal yet.a.,
• endokrin hst a.,aplastik a.,miyelofitizik
  a.,
• Makrositer,
• Vitamin B12 ve folat eks.,ret.krizi,alkolizm,
  kc.hst a.,MDS,kemoterapi, soguk agg.hst
  (pseudomakrositoz),aplastik a.,
• Hiperkrom mikrositer,
• Herediter sferositoz,eliptositoz

24
Tanimlar
1. Demir eksikligi anemisi, 2. Demir
eksikligi, 3. Eksik demirli eritropoez, 3.
Organizmada demir balansi,
25
(No Transcript)
26
Günlük demir gereksinimi

• Seks/yas
• Her iki cins
• 1 yas alti
• 1-5
• Kadin
• 6-11
• 12-49
• 50 üstü
• Erkek
• 6-11
• 12-19
• 20

• Mg/gün
• 6-10
• 10
• 10
• 15
• 10
• 10
• 12
• 10

27
Demir emilimi

• Normal diyetteki demirin 10u
• Ihtiyaç artisinda emilim orani 25,
• Kirmizi etteki demirin 40i hem, 60i
  non-hem demir,
• Hem demirin em. hizi 2-3 kat fazla,
• Sebzelerde non-hem demir

28
Demir eksikligi nedenleri

• Yetersiz demir alimi
• Hayvansal besinlerin az alinmasi
• C vitamini yetersizligi
• Alkolizm
• Ihtiyaç artisi
• Gebelik
• Büyüme gelisme,

29
Demir eksikligi nedenleri (devam)

• Emilim bozuklugu
• Malabsorbsiyon çölyak hast)
• Post gastrektomi,
• Drog ve yiyecekler,
• Antiasit,H2 reseptor blok,tetrasiklin,
• Kalsiyum, fitatlar, tannin, folifenoller
• Foisfatlar,

30
Demir eksikligi nedenleri (devam)

• Kan kaybi
• Travma,NSAID,aspirin,
• Anjiyodisplazi,Hemoroid,
• Ülser,gastrit,GIS malignitesi,divertikül,
• Flebotomi,
• Iltihabi barsak hastaligi,
• Asiri menstrüyel kanama,

31
Demir eksikligi anemisi fizyopatoloji
Normal Demir eksikligi
Eksik Fe eritropoez Fe eksikligi ane.
Depo demiri
Eritrosit demiri
SDBK FERRITIN SAT FEP
Eritrosit sekli
Düsük
Hematokrit
32
Epidemiyoloji

• En sik görülen anemi formudur,
• Dünyada 500.000.000 kisi,
• 3.dünya ülkelerinde sik,
• Düsük sosyoekonomik kosullar,
• Fitattan zengin beslenme,
• Kirmizi et tüketiminin yetersizligi,
• Kancali kurt,
• Gebelik sayisinin artisi

33
Kasik tirnak (koilonisi)
34
Komissuralarda çatlak
35
Periferik yayma
36
Periferik yayma
37
Eritrosit dagilim diyagrami
normal
DEA
Talessemi
38
SD/SDBK
Agir DEA Orta DEA Hafif DEA Hepatit Enfeks.
Normal
400 300 200
100 0
39
Degisik durumlarda ferritin
40
Kemik iligi demir içerigi
41
Hipokrom mikrositer anemiler
Protoporfirin



Fe
Hb
42
Hipokrom mikrositer anemilerde ayirim
Mikrositik hip.anemi
Mikrositik anemi
ferritin
Düsük
normal/yüksek
DEA
SD/SDBK
SD SDBK N
SD SDBK
Hb A2 Hb F
KHA
N
KI
Tales.minör
Normal
Ring S.blast
Alfa thal
Sid.Anemi
43
Oral tedavi

• Tedavide ilk seçenek,
• Emniyetli, ,ucuz,
• Demir sülfat 60 mg elemental demir içerir,
• Günde üç kez, yemeklerden an az bir saat önce
• Günlük emilim 30 mg,
• C vitamini eklenmesi yararli,
• Yan etkiler Bulanti,kusma,ab.kramp, kons,
  diyare,
• epigastrik yanma ( 15-20 olgu),
• Doz azaltilmasi semptomlari hafifletir.

44
Parenteral tedavi
Toksisite ve anaflaksi riskinden dolayi sinirli
kullanim, Endikasyonlar
Malabsorbsiyon, Oral
intolerans, Oral yolla
karsilanamayan asiri demir kaybi, Verilecek
Dozaj Hemoglobin açigi(gr) x
ag x 2.2 depo (0.6-1 gr)
100 mg ampul /gün veya günasiri IM Yan
etkileri Ates, artralji,
LAP, hipotansiyon, miyalji, lokal agri,
artrit, anaflaksi


45
Tedavi (devam)

• Birinci haftada retikülosit krizi arastirilmali
• 6-8 haftada anemi düzelir,
• Depolarin dolmasi için 4-6 ay tedaviye devam,
• Tedavi sonunda ferritin tayini yapilmali,
• Özel amaçli olarak, depolar dolmadan tedavi
  kesilebilir, (bu durumda yakin izleme gerekir)

46
Tedavi (devam)

• Tedaviye yanit yetersizligi
• Yetersiz doz,
• Hasta uyum bozuklugu,
• Malabsorbsiyon,
• Devam eden kanama,
• Enf.,enflamasyon,
• Tani yanlis,
• Mikst anemiler
• Talessemi minör birlikteligi,

47
Demir eksikligi anemisi fizyopatoloji
Normal Demir eksikligi
Eksik Fe eritropoez Fe eksikligi ane.
Depo demiri
Eritrosit demiri
SDBK FERRITIN SAT FEP
Eritrosit sekli
Düsük
Hematokrit
48
Demir Eksikligi Anemisinde genel strateji

• Profilaksi (risk gruplari),
• Etyolojiyi aydinlat,
• Replasman yap,
• I zle,

49
Iki Problemimiz Var

1. Pespese iki sayim sonuçlari verildiginde
   yorumunuz?
2. Tedavide depo doldurma ertelenebilir mi?