Hoofdstuk 3 Natuurgeweld deel 2

1
Hoofdstuk 3Natuurgewelddeel 2
2
Platentektoniek (plaat beweging)

• Aan het begin van de 20ste eeuw heeft de Duitser
  Alfred Wegener wetenschappelijk aangetoond dat de
  verschillende continenten langzaam uit elkaar
  drijven.
• Hij noemde dit verschijnsel "continentendrift".
• Meer dan 200 miljoen jaar geleden zouden alle
  continenten één groot supercontinent gevormd
  hebben, Pangaea, dat later zou opsplitsen in
  Laurazië (N-Amerika Eurazië) en Gondwana
  (Z-Amerika Afrika Oceanië India Arabië
  Antarctica).

3

4
Platentektoniek (plaat beweging)
5
Platentektoniek (plaat beweging)

• Wegener zag dat er overeenkomsten waren bij de
  kustlijnen. Daarnaast wees Wegener ook op het
  voorkomen van dezelfde (fossielen) plant- en
  diersoorten op de verschillende continenten.

Kustlijnen
Fossielen
6
Platentektoniek (plaat beweging)

• De aardkorst (lithosfeer) bestaat uit een aantal
  bewegende delen of platen
• Totaal zijn er 21 platen, 9 grote en 12
  kleinere.
• De 6 continenten liggen op evenzoveel grote
  platen en worden continentale platen genoemd.
• De overige platen zijn oceaanplaten en vormen
  het grootste deel van de oceaanbodem.

7
Platentektoniek (plaat beweging)

• De studie van de tektonische platen of
  platentektoniek, helpt de continentendrift, de
  groei van de zeebodem, vulkaanuitbarstingen en de
  vorming van gebergten te verklaren.
• Platen kunnen op 3 manieren bewegen
• Divergent van elkaar af
• 2. Convergent naar elkaar toe
• 3. Transform langs elkaar

8
Divergent

• Door opstijgend magma ontstaan barsten en
  scheuren in de lithosfeer (continentale korst).
  Via deze scheuren kan vulkanisch materiaal aan de
  oppervlakte komen.
• Uiteindelijk ontstaat er een rift of slenk, die
  twee platen van elkaar scheidt. Door de
  divergerende warmtestroom worden de twee platen
  van elkaar weggeduwd.

9
Divergent

• De twee platen schuiven verder uit elkaarr (
  divergerend), de slenk wordt opgevuld met water,
  zodat een smalle lange zee ontstaat (bv. de Rode
  Zee).
• De zee verbreedt tot een oceaan (bv. de
  Atlantische Oceaan). In het midden van die
  oceaan, op de plaats waar het vulkanisch
  materiaal aan de oppervlakte komt, ontstaat een
  oceanische rug (bv. de Mid-Atlantische Rug). Het
  magma dat hier stolt vormt zo nieuwe oceanische
  korst ( constructief).

10
Divergent ? Groeiende Atlantische Oceaan

• IJsland ligt op de Mid-Atlantische Rug. De
  tekening toont wat er kan gebeuren langs de rug
  als de Noord-Amerikaanse en de Europese plaat uit
  elkaar drijven. De rug (hier vanuit het zuiden
  bekeken) loopt verder voorbij de noordelijke top
  van IJsland.

11
Convergent 1 ? Oceanische plaat botst tegen
continentale plaat
12
Convergent 1 ? Oceanische plaat botst tegen
continentale plaat

• Doordat de oceanische korst zwaarder is, duikt
  deze onder de continentale korst.
• Op de plaats waar dit gebeurt, ontstaat er een
  verdieping in de oceaanbodem een trog.
• De continentale korst wordt samengedrukt, zodat
  een plooiingsgebergte ontstaat (bv. het
  Andesgebergte).
• De oceanische korst smelt in de asthenosfeer,
  het vrijgekomen magma veroorzaakt vulkanisme. Aan
  de subductiezone ontstaan aardbevingen.

13
Convergent 2 ? twee continentale platen botsen
14
Convergent 2 ? twee continentale platen botsen

• De zwaarste continentale korst schuift onder de
  andere. De bovenliggende korst wordt
  samengedrukt, waardoor een plooiingsgebergte
  ontstaat (bv. het Himalayagebergte). Dit alles
  gaat gepaard met aardbevingen.

15
Convergent 3 ? twee oceanische platen botsen

16
Convergent 3 ? twee oceanische platen botsen

De zwaarste plaat schuift onder de andere,
waardoor een trog gevormd wordt.Het magma dat
gevormd wordt bij de subductie van de zwaarste
plaat, doet een boog van vulkanische eilanden
ontstaan.
17
Transform

Wanneer twee platen langs elkaar schuiven, doen
ze dit niet met een constante beweging.Er wordt
energie opgebouwd, totdat de twee platen met een
schok langs elkaar bewegen. Hierdoor ontstaat een
aardbeving.
18
Transform

19
Overzicht