Title: Cyclorrhapha
1Cyclorrhapha
- Muscidae, Glossinidae, Calliphoridae,
Sarcophagidae, Oestridae, Hypodermatidae,
Gasterophilidae, Cuterebridae, Hippoboscidae,
Braulidae - Muscidae
- Musca, Stomoxys, Haemaobia, Fannia, Hydrotea
soylari - Musca domestica
- Karasinek, ev sinegi
- 6-8 mm, gri-siyah, thprax dorsalinde 4 adet koyu
bant vardir. - Yalayici emici tip agiz organeli
- En yaygin ve saglik açisindan önemli, sinantropik
2Musca domestica BIYOLOJI
- Disiler yumurtalarini diski,organik madde ve
çöplerin üzerine birakir. - 24 saat içinde çikan larvalar uzun ig biçiminde
olup, 4-8 günlük gelisme döneminden sonra pupa
olusur. - 2 hafta sonra eriskin sinekler olusur. Uygun
kosullarda gelisme süres 10 gün kadardir. Yilda
8-10 nesil olusur.
3Musca domestica Önemi ve Mücadele
- Üreme yeri ve beslenme durumuna göre patojen
etkenleri tasir (vücut ve tükrük bezi ile). - Amip ve Giardia kistlerini mekanik-protozoon
- Antrax, mastitis ve konjunctivitis, kolera, tifo,
tüberküloz-bakteri - Habronema musca ve Habronema megastoma-helmint
- Çesitli viruslar
- Biyolojik ve mekanik mücadele
4Stomoxys cinsi
- Stomoxys calcitrans (ahir sinekleri)
- Agiz organelleri sert ve sokucu emici,
baldirsokan - Ev sinegi bas asagi dururken bu tür bas yukari
durur. - Biyolojileri karasineklere benzer ancak disiler
kan emdikten sonra yumurtlar. - Insan ve hayvanlardan kan emerek irritasyon ve
huzursuzluk - Trypanosoma, antrax, Habronema microstoma
5(No Transcript)
6(No Transcript)
7Haematobia cinsi
- Haematobia irritans, boynuz sinekleri
- Stomoxyslerden sadece palpleri uzundur.
- Koyun ve sigirlarin boynuzlarinda, sirt ve
omuzlarinda rastlanilir. - Kan emme (anemi, irritasyon, sekonder enfeksiyon)
- Trypanasoma evansi (surra)-protozoon
- Habronema majus, Stephanofilaria stilesi-helmint
8Muscina stabulans Insanlar tarafindan besinle
alindiginda intestinal myiasise neden olur.
- Fannia cinsi
- Fannia canicularis, Fannia scalaris (Ürogenital
myiasis)-dis idrar yollari
9Myiasis
- Diptera takimindaki bazi sinek larvalarinin
dokularda, dogal bosluklarda parazitlenmesi ve
çesitli bozukluklar olusturmasi olayina myiasis
(miyazsinek hastaligi) adi verilir. - A- Larvalarin gelisme yerlerine ve canliya
alinma durumlarina göre (3 çesiti vardir)
siniflandirma - 1. Zorunlu myiasis
- Larvalari yalniz canli doku ve organlarda
gelisen dipterlerin yaptigi myiasis yada bir
baska ifadeyle sinek bir canlinin organ ve
dokularinda larva dönemini muhakkak geçirmek
zorunda kaliyorsa. - Oestridae-Oestrus sp.-koyunlarin burun
boslugunda - Hypodermatidae-Hypoderma sp.-Sigirlarin sirt
derisi altinda - Gasterophilidae-Gasterophilus sp.-Tektirnaklilari
n midesinde
102. Fakültatif myiasis (Istemli)
- Yumurtalarini hayvan kadavralari yaninda
bozulmaya baslamis olan etler üzerine birakan
dipterlerden ileri gelen myiasis, yani sinek
canli hayvan ve insanlarin organ ve dokularinda
gelismesini tamamlayabilecegi gibi kokusmakta
olan organik maddelerde de tamamlayabilirse veya
biyolojileri geregi myiasis yapmak zorunda
degilse. - Calliphoridae, Sarcophagidae aileleri
- Calliphora sp., Lucilia sp., Sarcophaga
113. Aksidental myiasis (Rastlansal)
- Bazi Diptera türlerinin yumurta veya larvalarinin
dikkatsizlik sonucu tesadüfen besinlerle
alinmasi sonucu veya kirli sonda vb. aletlerin
kullanilmasiyla idrar yollarina larvalarin
girmesi sonucu meydana gelen myiasis. - Muscina sp. türlerinin larvalari-Intestinal
myiasis (Muscina stabulans) - Fannia sp. türlerinin larvalari-Ürogenital
myiasis (Fannia canicularis, Fannia scalaris)
Istemli de olabilir.
12B- Entomolojik siniflandirma
- 1. Spesifik Türler
- Larvalari yalniz canli konakçida gelisir. Yani
zorunlu myiasis etkenleridirler. - Hypoderma sp., Gasterophilus sp., Oestrus ovis,
Cochlyomyia hominivorax, Chrysomya bezziana,
Wohlfahrtia magnifica, Auomeromyia sp. - 2. Yari-spesifik Türler
- Larvalari diski, çürümekte olan gidalar, organik
maddeler, kadavralarda gelisir. Eriskinler
yumurta ve larvalari canli konakçiyada
birakabilir. Fakültatif myiasis etkenleridirler. - Calliphora sp., Sarcophaga sp., Lucilia sp.
13C- Anatomik siniflandirma
- Larvalarin gelistikleri yerlere göre
siniflandirilirlar. - Derialtinda-Cuticol myiasis
- Midede-Gastricol myiasis
- Burun boslugunda-cavicol myiasis
- Gözde-Ophtalmoyiasis
- Idrar yollari-üriner myiasis
14Myiasis Sinekleri
- Myiasise neden olan sineklerin agiz organelleri
rudimenterdir. Beslenemezler. Bu yüzden ömürleri
kisadir. Disiler 20 gün, erkekler ise birkaç saat
birkaç gün yasarlar. Larva dönemindeki aldiklari
gidalarla pupa eriskin dönemini geçirirler.
Erkekler çiftlestikten disiler ise yumurta
biraktiktan sonra ölürler. - Antenleri kisa üç parçali olup, üçüncü segmentin
üzerinde arista bulunur. - Halk arasinda IVIZ adi verilir.
- Larvalarin ön uçlari sivri, arka uçlari küttür.
Vücutlari 12 segmentten olusur. Bas kismi
bitisiktir. Larvalarin arka uçlarinda bulunan
stigmalar tür ayriminda önemlidir. - Yumurta-Larva-Pupa-Eriskin
-
15Calliphoridae (Yapiskan sinekler, Mavi-yesil et
sinekleri)
- Larvalari kokusmakta olan yara, ülserlerde veya
les ve et artiklarinda gelisir. - Fakültatif myiasis, deri myiasisi
- Larvalarina koyunlar basta olmak üzere hayvanlar
ve insanlarda - Eriskinler metalik renkte (mavi, yesil, bakir)
- Calliphora, Callitroga, Lucilia, Chrysomyia,
Cochliomyia, Phormia - Calliphora cinsi (Mavi et sinekleri)
- Calliphora erythrocephala, Yurdumuzda en yaygin
olan tür - Yumurtalarini kadavra, et ve açiktaki yaralara
birakir. (Deri myiasisi)
16Lucilia (Altin sinekler)
- Metalik yesil sinekler
- Lucilia sericata (Türkiyede), L. cuprina
- Yumurtalarini insan ve hayvanlardaki yaralara,
kokusmakta olan et ve kadavralara birakir.
Larvalar deri myiasisine neden olur. - Ayrica eriskin sinekler sik lüleli koyunlarin
islanmis ve ishal ile kokan yapagilarina yumurta
birakirlar. Yumurtadan çikan larvalar konak
derisini delerek deri alti ve kaslara kadar
gidebilir.
17Larvalar 10luk formol içerisine alinir 20lik
KOH içinde tutularak seffaf hale getirilir.
Postoperatif meme yarasinda Lucilia sericata
larvalari
Lucilia sericata L3 larvalari
18Lucilia sericata L3 posterior stigmasi
Lucilia sericata L3 cephalopharyngeal skeleton
Lucilia sericata L3 anterior spiracle
19Callitroga (Cochlymyia) cinsi
- Mavimtrak-yesilimsi sinekler, Tropik bölgelerde
- Cochlyomyia hominivorax (Yeni Dünya vida kurdu
sinegi) - Larvalar insan ve hayvanlarda deri myiasisine
neden olur. - Chrysomyia cinsi
- Metalik yesil
- C. bezziana (Eski Dünya vida kurdu sinegi)
- Larvalar insan ve hayvanlarda deri myiasisine
neden olur. - Phormia cinsi
- Mavi-yesilimtrak
- Koyun yapagilarina yumurta birakirlar. Larvalar
deri myiasisine neden olurlar. - Lucilia ve Phormia koyun-yara-Primer myiasis
etkenleri - Calliphora ve Chrysomyia Seconder myiasis
etkenleri
20Sarcophagidae (Etsinekleri, Boz et sinekleri)
- Gri ve boz renkli, thorax ve abdomende dama
tahtasi yada uzunlamasina çizgi - Larvipar, Larvalari yara, ülser, etlere veya
kokusan organik maddelere birakirlar. - Fakültatif myiasis
21Sarcophaga (Boz et sinekleri)
- S. haemorrhoidalis, S. carnaria, S. dux
- Larvipar, Larvalarini genellikle kadavralar ile
süt ürünlerine birakirlar. - Fakültatif myiasis
- Wohlfahrtia
- W. magnifica, W. vigil
- Larvalari insan ve hayvan kadavralari ile dogal
bosluklarda gelisimini tamamlar. - Obligat myiasis, yara myiasisi
22Fig. 1. Otomyiasis in a child with chronic otitis
media (A). Third-stage (L3) larvae of Wohlfahrtia
magnifica (B). Posterior spiracle of W. magnifica
in L3 larvae (C). Cephalopharyngeal skeleton of
W. magnifica in L3 larvae (D).
23Deri myiasisinde tedavi
- Enfeste bölgenin üzerindeki killar temizlenir
- Larvalar uzaklastirilir.
- Yara üzerine insektisitlerle pansuman edilir.
- Kontrol amaciyla yazin insectisit banyosu
yapilir. -
- Yara myiasisinde tedavi
- Ergin sineklerle mücadele (Cobalt 60 ile
sterilize, C. hominivorax) - Canli hayvan üzerindeki larvalarin yok edilmesi
- 1- larvalar toplanir
- 2- Yara antiseptikle temizlenir
- 3- Sekonder enf. Için antibiyotik
- Insectisitlerle yara üzerinde tedavi