NASAB ANAK LUAR NIKAH: UNDANG-UNDANG DI MALAYSIA

1
NASAB ANAK LUAR NIKAH UNDANG-UNDANG DI MALAYSIA

• DR AZIZAH MOHD
• JABATAN UNDANG-UNDANG ISLAM
• AIKOL, UIAM

2
INTERNATIONAL ISLAMIC UNIVERSITY MALAYSIA (IIUM)

• LOCATION
• Main Campus Gombak, Selangor (283 hectares)
• Centre for Foundation Studies Campus Petaling
  Jaya Nilai
• Kuantan Campus Bandar Indera Mahkota (404
  hectares)
• International Institute of Islamic Thought
  Civilization (ISTAC) Campus Kuala Lumpur (8
  hectares)

3

• POPULATION
• STUDENTS
• Undergraduate 15,807 Students
• (Malaysian 14,003, Internationals 1,804)
• Postgraduate 3,008 Students
• International students come from over 90
  countries
• STAFF
• Academic Staff 1,633 Lecturers
• Administrative Staff 1,489 Staff

(As of June 2007)
(As of Feb 2007)

• LANGUAGE
• Medium of instruction
• ENGLISH
• ARABIC (for faculty of Laws Islamic Revealed
  Knowledge)

• FACULTY
• No. of faculties 15 (Some of them include Laws,
  Economics Management Sciences, Engineering,
  Architecture, Medicine, Allied Health Sciences,
  Dentistry and Pharmacy)

4
Pendahuluan

• Anak merupakan aset sesebuah keluarga.
• penyambung generasi dan keturunan
• penyambung misi sesebuah masyarakat dan bakal
  mengganti pucuk pimpinan Negara.
• Demi menjamin satu masa depan yang gemilang,
  Islam mensyariatkan supaya ia dilahirkan di dalam
  satu ikatan yang suci murni iaitu ikatan
  perkahwinan

5
Pendahuluan Samb

• Ikatan perkahwinan satu permulaan yang mulia
• menjanjikan satu kehidupan yang penuh bermakna
  bagi anak-anak,
• mereka terhasil melalui jalan yang syarI penuh
  dengan kehormatan.
• memberikan anak-anak satu nasab keturunan yang
  sah yang bakal menjanjikan pula perlindungan
  hak-hak

6
Pendahuluan Samb

• Nasab adalah juga merupakan satu hak kanak-kanak
  yang utama wajib ditunaikan oleh ibu bapa,
• kerana sekiranya adanya nasab, kehormatan mereka
  terpelihara dan dalam masa yang sama hak-hak dan
  keperluan mereka tidak terabai dan dilindungi.

7
Latar Belakang

• Malangnya, dewasa ini, sealiran dengan
  perkembangan teknologi, Ramai kanak-kanak yang
  dilahirkan di luar pernikahan yang sah, yang mana
  ini bakal menafikan hak mereka ke atas nasab.
• kehormatan mereka juga tercalar akibat dari
  perbuatan ibu bapa mereka yang tidak
  bertanggungjawab

8
Latar Belakang Samb

• Di Malaysia kelahiran anak di luar perkahwinan
  yang sah (anak luar nikah) amat ketara dan
  berleluasa.
• laporan resmi dari Jabatan Pendaftaran Negara
  (JPN) bahwa sekitar 257.000 angka kelahiran
  didaftarkan tanpa catatan nama bapanya sejak
  tahun 2000 hingga bulan Julai 2008.
• Berdasarkan statistic kelahiran anak luar nikah,
  ada kemungkinan yang kelahiran kanak-kanak di
  luar nikah di Malaysia akan sentiasa meningkat
  tahun demi tahun.

9
Sumber Jabatan Pendaftaran Negara
10
Sumber Hasyim (berita harian 21/03/2010)

•  
•  

11
Sumber Berita harian (21 Mac 2010)
12
Fenomena Buang Bayi
13
Samb
14
Buang bayi di lantai fletPosted on
February 4, 2009 by pemudasarawak
15
Bayi ditemui dalam lubang tandas 14/12/2008
dalam keadaan sedang menghisap jari.
16
(No Transcript)
17
Selamat Bayi.jpg
18
(No Transcript)
19
Sumber Polisi Diraja Malaysia (PDRM)
20
Pengertian Nasab

• Nasab adalah perkataan dari Bahasa Arab dari segi
  bahasanya yang bermaksud
• keturunan atau asal usul seseorang
• Dari segi istilah pula ia merujuk kepada hubungan
  darah yang menghubungkan manusia dengan ibu bapa
  serta datuk neneknya, anak-anak dan keturunannya
  dan juga kaum kerabatnya

21
Pengertian Anak Luar Nikah

• Seorang anak yang dilahirkan di luar pernikahan
  yang sah atau pernikahan syubhah

22
Nasab Anak Luar Nikah Peruntukan Undang-undang
di Malaysia
23
Pengenalan kepada sistem perundangan Malaysia 

• masyarakat Malaysia terdiri dari dua kumpulan
  masyarakat yang beragama Islam dan yang bukan
  Islam.
• Bagi menepati penduduknya yang berbilang bangsa
  dan berlainan agama, Malaysia mempraktikkan
  sistem perundangan dualisma Undang-undang Sivil
  dan Undang-undang Islam

24
Perundangan Msia samb

• Penggubalan Undang-undang Islam diletakkan di
  bawah kuasa kerajaan Negeri.
• Walau bagaimanapun, bidangkuasa Badan Perundangan
  Negeri dalam menggubal perkara-perkara mengenai
  undang-undang Islam adalah terhad

25
Butiran 1 Senarai II (Senarai Negeri) Perlembagaan

• Hukum Syarak dan undang-undang diri dan keluarga
  bagi orang yang menganut agama Islam, termasuk
  Hukum Syarak berhubung dengan mewarisi harta
  berwasiat dan tak berwasiat, pertunangan,
  perkahwinan, perceraian, maskahwin, nafkah,
  pengambilan anak angkat, taraf anak, penjagaan
  anak, pemberian,, pembahagian harta dan amanah
  bukan khairat.

26
Samb

• Nasab anak adalah satu perkara di bawah
  undang-undang diri dan keluarga
• Di bawah bidangkuasa kerajaan negeri

27
Samb

• Kuasa Badan Perundangan Negeri termasuklah
  menubuhkan mahkamah yang mempunyai bidangkuasa ke
  atas orang Islam (Mahkamah Syariah)
• Perkara 121 (1A) Mahkamah Tinggi Sivil dan
  mahkamah di bawahnya tidak mempunyai bidang kuasa
  di dalam mana-mana perkara yang termasuk di bawah
  bidang kuasa Mahkamah Syariah

28
Nasab dan Anak Luar Nikah di bawah Akta Keluarga
Islam (Wilayah-Wilayah Persekutuan) 1984

• nasab ditakrifkan sebagai keturunan yang
  berasaskan pertalian darah yang sah
• Terma Anak luar nikah di Malaysia adalah anak
  tak sahtaraf
• tak sahtaraf berhubungan dengan seseorang anak,
  ertinya dilahirkan di luar nikah dan bukan anak
  dari persetubuhan syubhah seksyen 2

29
Peruntukan Berkenaan Kesahtarafan Seorang Anak

• Jika seseorang perempuan yang berkahwin dengan
  seseorang lelaki melahirkan seorang anak lebih
  daripada enam bulan qamariah dari tarikh
  perkahwinannya itu atau dalam masa empat tahun
  qamariah selepas perkahwinannya itu dibubarkan
  sama ada oleh sebab perceraian, dan perempuan itu
  pula tidak bekahwin semula, maka lelaki itu
  hendaklah disifatkan sebagai bapa anak itu....
  AUKI s. 110
• Peruntukan yang sama terdapat dalam Enakmen
  Negeri-negeri

30
Peruntukan Lain

• sekiranya seorang anak dilahirkan selepas empat
  tahun pembubaran perkahwinan, bekas suami tidak
  boleh dianggap sebagai bapa kepada anak tersebut
  kecuali si bapa atau warisnya mengaku anak
  tersebut adalah anak kepada lelaki itu s. 111

31
Kes-kes Yang Telah Diputuskan

• Salim lwn Masiah
• Masiah telah menuntut nafkah untuk anaknya
  Maimon.
• Pernikahan pada 6 Oktober 1968 dan telah
  melahirkan seorang anak pada 2 Jun 1969. Si suami
  mendakwa beliau telah mengandung terlebih dulu
  sebelum bernikah dengannya. Mahkamah telah
  memutuskan bahawa anak tersebut adalah sah
  tarafnya.

32
Hj Ghazali lwn Asmah

• rayuan di atas keputusan Kadhi yang telah
  menghukumkan pihak perayu untuk membayar nafkah
  anak.
• Perayu mendakwa bahawa anak itu bukan anaknya
  kerana isterinya telah mengandung terlebih dahulu
  sebelum mereka berkahwin. Responden telah
  berkahwin dengan perayu pada 7 November 1974 dan
  melahirkan anak pada 11 Ogos 1975. Mahkamah
  memutuskan bahawa anak yang dilahirkan selepas
  perkahwinan yang sah adalah sah tarafnya.

33
Ismail lwn Kalam

• Pihak menuntut telah menceraikan isterinya pada
  28 September 1985. Seorang anak telah dilahirkan
  pada 23 September 1989.
• Oleh kerana jarak perceraian dengan tarikh anak
  itu dilahirkan adalah lebih dari empat tahun,
  Mahkamah memutuskan bahawa anak tersebut tidak
  boleh dinasabkan kepada bekas suami ibu anak
  tersebut.

34
Fatimah binti Abdullah dan Seorang lagi v Mat Zin
bin Kassim

• berkahwin dengan defendan pada 1 November 1976
  dan bercerai pada 11 Disember 1976. Pada 26
  November, plaintif pertama telah melahirkan
  seorang anak selepas setahun bercerai
• ada berlakunya persetubuhan di antara plaintif
  petama dan defendan selama 5 kali, dan anak itu
  telah dilahirkan lebih enam bulan dari tarikh
  persetubuhan tersebut.
• Diputuskan sabit nasab

35
Norzaini binti Alias lwn Mohamad Sharif bin
Mohamad Taib

• pernikahan pada 10/4/1987.
• bercerai pada 21/8/1989.
• Anak dilahirkan pada 27/2/1988, iaitu selepas
  kandungan berusia 9 bulan
• Sabit nasab

36
Maryam Nurisa binti Othman lwn Huzairin bin Basir

• pihak-pihak telah berkahwin pada 22 Ogos 2008.
• Anak perempuan telah lahir pada 25 September
  2008.
• Plaintiff (ibu kanak-kanak) dalam keterangannya
  telah menyatakan bahawa dia telah mengandung
  dahulu sebelum berkahwin. Ini juga telah diakui
  oleh Defendan (bapa biologi anak tersebut.
• Mahkamah tak sahtaraf dan tak sabit nasab

37
Peruntukan Berkenaan Persetubuhan Syubhah

• Jika seorang lelaki melakukan persetubuhan
  syubhah dengan seorang perempuan dan kemudiannya
  perempuan itu melahirkan seorang anak dalam
  tempoh di antara enam bulan qamariah hingga empat
  tahun qamariah selepas persetubuhan itu, maka
  lelaki itu hendaklah disifatkan sebagai bapa anak
  itu s. 113

38
Contoh kes persetubuhan syubhah

• kes Ismail lwn Aris Fadilah dan Seorang lagi
• Hussin lwn Saayah dan seorang lagi

39
Pensabitan Nasab

• Jika seseorang lelaki mengaku seorang lain,
  sama ada dengan nyata atau dengan tersirat,
  sebagai anaknya yang sah, lelaki itu hendaklah
  disifatkan sebagai bapa anak itu s. 114

40
Syarat2 Pengakuan

• anak itu tidak berbapa
• umur keduanya dalam keadaan yang munasabah bahawa
  wujud pertalian bapa dan anak
• Anak bersetuju dengan pengakuan yang dibuat
  sekiranya pada masa pengakuan itu dibuat, dia
  telah dewasa.
• ibu kepada anak boleh disatukan dalam perkahwinan
  yang sah ketika pembenihan anak itu.

41
Syarat2 Pengakuan samb

• Pengakuan itu juga haruslah mengakui anak itu
  sebagai anak sahtaraf
• Tujuan pengakuan dibuat untuk memberi
  kesahtarafan anak itu juga diambil kira dan
  pengakuan itu mestilah jelas maksudnya dan anak
  itu diakui sebagai anak kandungnya

42
Peruntukan lain

• Nafkah ATST s. 80(1)
• Kes Roslan lwn Zulkifli
• Penjagaan (Hadanah) Anak Tak Sahtaraf
• S. 85 kes Maryam Nurisa binti Othman lwn
  Huzairin bin Basir
• Wali - Umum- Wali Raja
• Sharifah Yuliana bt Syed Ali Hanafiah v Muhammad
  Munif bin Osman

43
Keputusan Fatwa Kebangsaan

• Perempuan yang sedang mengandung anak luar
  nikah harus dinikahkan tetapi anaknya tidak
  boleh dinasabkan kepada lelaki itu, tidak dapat
  pusaka daripadanya, tidak menjadi mahram
  kepadanya dan lelaki itu tidak boleh menjadi
  walinya.
• Anak zina atau anak di luar nikah (anak tak
  sahtaraf) sama ada diikuti dengan perkahwinan
  kedua pasangan ibu bapanya atau tidak hendaklah
  dibin atau dibintikan kepada Abdullah.

44
Muzakarah Jawatankuasa Fatwa Majlis Kebangsaan
(MKI) pada tahun 2004

• Anak yang dilahirkan di luar nikah sama ada
  akibat zina atau rogol dan dia bukan daripada
  persetubuhan syubhah atau bukan daripada anak
  perhambaan
• Anak dilahirkan kurang dari 6 bulan 2 lahzah
  (saat) mengikut Takwim Qamariah daripada tarikh
  tamkin (setubuh)

45

• Anak yang dilahirkan lebih daripada 6 bulan 2
  lahzah (saat) mengikut takwim qamariah daripada
  waktu tamkin (setubuh) selepas akad yang sah dan
  ada bukti dari segi syarak bahawa anak tersebut
  ialah anak tanpa nikah melalui iqrar (pengakuan)
  mereka yang berkenaan (suami dan isteri atau
  salah seorang daripadanya), atau 4 orang saksi
  yang memenuhi syarat-syarat mengikuti Hukum
  Syarak.

46
Fatwa Berkenaan Bank Air Mani dan Bayi Tabung Uji

• i - Mengadakan Bank air mani adalah haram dalam
  Islam.
• ii- Sekiranya bank air mani telah sedia wujud
  maka kerajaan hendaklah bertindak untuk
  menghapuskannya.
• iii- Permanian berhadas yang dilakukan kepada
  manusia adalah haram kecuali jika air mani
  daripada suami didapati secara muhtaram
  (diluluskan oleh syarak) dibenarkan oleh Islam.
• iv Penglibatan doktor pakar atau mana-mana
  pihak yang berkaitan dengan bank air mani adalah
  haram

47
Fatwa Bayi Tabung Uji

• Muzakarah Jawatankuasa Fatwa Kebangsaan Kali ke-5
  dan ke-6, 16-17 November 1982 10 Oktober 1983
• Bayi tabung uji dari benih suami isteri yang
  dicantumkan secara terhormat adalah sah di sisi
  Islam. Sebaliknya benih yang diambil dari bukan
  suami isteri yang sah bayi tabung uji itu adalah
  tidak sah.

48
Fatwa Bayi Tabung Uji

• Bayi yang dilahirkan melalui tabung uji itu boleh
  menjadi wali dan berhaj menerima harta pusaka
  dari keluarga yang berhak
• Sekiranya benih dari suami atau isteri yang
  dikeluarkan dengan cara yang tidak bertentangan
  dengan Islam, maka ianya dikira sebagai cara
  terhormat

49
Perbandingan Negara Islam (Syria)

• Di Syria, Qanun al-Ahwal al-Shakhsiyyah 1953,
• S. 128 memperuntukkan masa terpendek hamil ialah
  180 hari, dan masa maksima hamil ialah setahun.
• Seterusnya, s. 29 meletakkan dua syarat bagi
  nasab perkahwinan yang sah
• Kelahirannya melepasi masa terpendek hamil
• Tidak sabit bahawa kedua suami isteri tidak dapat
  berjumpa dalam bentuk yang boleh dibuktikan oleh
  5 pancaindera
• Sekiranya salah satu dari syarat di atas tidak
  dipenuhi, maka tidak sabit nasab anak kecuali
  apabila ayahnya beriqrar atau mengakui bahawa
  anak itu adalah anaknya. (s 129 (2)

50
Qanun al-Ahwal al-Syakhsiyyah al-Kuwaiti no. 51,
1983

• Peruntukan yang sama terdapat di Kuwait,, yang
  memperuntukkan masa terpendek hamil ialah enam
  bulan qamariah dan masa terpanjang hamil ialah
  365 hari (s. 166).
• Dua syarat yang sama dikenakan untuk
  kesahtarafan (s. 169 (1)). Sekiranya syarat tidak
  mencukupi, tidak sabit nasab anak kecuali dengan
  iqrar dari suami

51
Penutup

• Salah satu daripada maqasid syariyyah adalah
  untuk memelihara nasab keturunan manusia.
• Perkahwinan disyariatkan demi menjaga kesucian
  nasab dan memelihara manusia dari perbuatan
  tidak bermoral seterusnya melindungi hak anak2
  secara bermaruah
• Perkahwinan ini juga adalah titik tolak untuk
  mengelakkan dari lahirnya anak yang tidak berdosa
• Agama Islam mengharamkan perzinaan dan mengenakan
  sekeras-keras hukuman pada orang yang berzina
  yang bertujuan untuk menghalang dari lahirnya
  anak-anak di luar pernikahan

52
Terima Kasih