BAB 3

1
BAB 3

• Sistem-sistem dan Teknologi dalam Pembuatan

2
Kandungan

• 3.1 Sistem pembuatan
• 3.1.1 Klasifikasi pembuatan
• 3.1.2 Kitaran pembangunan produk
• 3.1.3 Enterprise
• 3.1.4 Operasi pengeluaran
• 3.2 Rekabentuk berbantukan Komputer (CAD)
• 3.2.1 Pengenalan
• 3.2.2 Perisian CAD
• 3.2.3 Perkakasan CAD

3
Kandungan

• 3.2 Rekabentuk berbantukan Komputer (CAD)
• 3.2.4 Teknik-teknik pemodelan geometri
• 3.2.5 Struktur data dlm CAD
• 3.2.6 Kelebihan CAD
• 3.3 Pembuatan berbantukan komputer (CAM)
• 3.3.1 Senario CAM
• 3.3.2 Format fail

4
Kandungan

• 3.4 Integrasi teknologi CAD dan CAM
• 3.4.1 Program ICAM
• 3.4.2 Integrasi CAD/CAM
• 3.5 Perancangan proses berbantukan komputer
  (CAPP)
• 3.5.1 Retrieval CAPP
• 3.5.2 Generative CAPP
• 3.6 Perancangan dan pengawalan proses
• 3.6.1 Perancangan aggreget
• 3.6.2 MRPII
• 3.6.3 JIT

5
Kandungan

• 3.7 Group Technology (GT)
• 3.7.1 Rekabentuk produk
• 3.7.2 Perancangan proses
• 3.7.3 Pengeluaran
• 3.7.4 Klasifikasi dan pengkodan
• 3.7.5 Skema pengkodan
• 3.7.6 Struktur pengkodan
• 3.7.7 Implementasi GT

6
Kandungan

• 3.8 Kawalan lantai pengeluaran
• 3.8.1 Pengumpulan data secara automatik
• 3.8.2 Jenis kawalan
• 3.8.3 Teknologi penderiaan
• 3.9 Robot industri
• 3.9.1 Pengaturcaraan robot
• 3.9.2 Robot kawalan penderiaan
• 3.10 Pengendalian bahan
• 3.10.1 Trak
• 3.10.2 AGV
• 3.10.3 Konveyor

7
Kandungan

• 3.10.4 Kren
• 3.10.5 AS/RS

8
3.1 Sistem pembuatan
Model pengeluaran Regh

• Tidak ada sykt yg mempunyai operasi pluaran yg
  sama.
• Perbezaan gtgt berasaskan Produk dan Teknologi.
• Maka CIM yg diimplementasi di dalam pluaran
  adalah unik.
• Daritu, kenalpasti proses pluaran yg pelbagai
  serta perubahan teknologi adalah satu proses
  kritikal supaya CIM yg sesuai dpt diaplikasikan.

9
3.1.1 Klasifikasi pembuatan
Kriteria
Bagaimana barangan dihasilkan di dalam
sistem pembuatan.
Bagaimana memenuhi kepuasan pelanggan berdasarkan
strategi pengeluaran.
10
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Sistem pembuatan
Klasifikasi
Projek
Job shop
Berulang
Barisan
Berterusan
11
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Sistem pembuatan
Projek

• Produk rumit, banyak parts, one of a kind.
• Cth k. pemproses minyak, k. kapal, k.
  kapalterbang.
• Layout kilang ? Fixed position.

Job shop

• Volume rendah,lot saiz kecil.
• saiz dan berat produk adalah kecil.
• Layout kilang ? Process layout.

12
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Sistem pembuatan
Berulang

• Tempahan berulang hampir 100
• Baharui kontrak dgn pelanggan sering berlaku.
• Volume tinggi, lot saiz dlm julat besar.
• laluan pemesinan yg tetap. Mesin khas.
• Subcon (cth Automotive subcontractors).
• Layout kilang ? Process atau Product layout.

13
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Sistem pembuatan
Barisan

• Lead time pelanggan lazimnya pendek drp jumlah
  masa yg diperlukan dlm pluaran produk.
• Produk bny model atau pilihan.
• Inventori sub pemasangan.
• Layout kilang ? Product layout.

14
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Sistem pembuatan
Barisan

• Lead time pelanggan lazimnya pendek drp jumlah
  masa yg diperlukan dlm pluaran produk.
• Produk bny model atau pilihan.
• Inventori sub pemasangan.
• Layout kilang ? Product layout.

15
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Sistem pembuatan
16
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Sistem pembuatan
Perbandingan ciri-ciri sistem pembuatan Regh.
17
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Strategi pengeluaran
Strategi pengeluaran
Lead time pelanggan
Lead time pembuatan
18
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Strategi pengeluaran
Lead time pembuatan
Jangka masa maksimum di antara tempahan diterima
dengan penghantaran tempahan.
19
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Strategi pengeluaran
Lead time pelanggan
Jangka masa maksimum yang seseorang
pelanggan sanggup tunggu bagi penghantaran
sesuatu produk selepas tempahan dibuat.
20
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Strategi pengeluaran
Strategi pengeluaran
ETO
MTS
ATO
MTO
21
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Strategi pengeluaran
Engineering to Order

• Produk pada tahap pertama.
• Produk rumit, rekabentuk unit.
• cth jambatan, kilang bahan kimia, kereta,
  kapalterbang, kapal)
• Pelanggan terima lead time yg panjang.

Make to Order

• Kejuruteraan dan rekabentuk siap.
• Proses pengeluaran telah ditentukan.
• Permintaan tidak dijangka.
• cth PC yg dibuat berdasarkan spek. Pelanggan.

22
3.1.1 Klasifikasi pembuatan-Strategi pengeluaran
Assemble to Order

• Sebab lead time pelanggan pendek drpd lead time
  pembuatan.
• pilihan produk boleh dijangka/diramalkan.
• subassembly for final product ? finished
  component inventory.

Make to Stock

• Sebab
• Lead time pelanggan pendek.
• Bahagian produk tetap.
• Produk dibuat untuk disimpan. (store shelf never
  empty-order winning criterion).

23
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Strategi pengeluaran
Strategi pembuatan dan lead time pembuatan Regh.
Strategi pembuatan Regh.
24
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Strategi pengeluaran
25
3.1.1 Klasifikasi pembuatan- Strategi pengeluaran
Lead time pembuatan mesti disesuaikan dengan
Lead time pelanggan
Strategi pengeluaran
26
3.1.2 Kitaran pembangunan produk
Kitaran pembanguan produk Regh.
27
3.1.2 Kitaran pembangunan produk
28
3.1.2 Kitaran pembangunan produk

• Untuk produk baru
• Sokongan pelanggan form, fit function
• Management review pasaran, spek produk,
  kelebihan kompetatif, keputusan go or no go.
• Design engineering terperinci berkenaan produk
  serta kelebihan kompetatif.
• Production engineering perancangan pembuatan,
  fungsi kawalan.
• Manufacturing.

29
3.1.2 Kitaran pembangunan produk

• Untuk produk sedia ada
• Proses hampir sama dengan produk baru.
• Bezagtgt di mana bermula.

Kitaran produk adalah untuk untuk kenalpasti
aliran data produk yg perlu disokong oleh CIM.
Produk baru perlu antaramuka top-to-bottom. Produ
k sedia ada perlu antaramuka yg boleh bekerja
pada mana -mana titik dalam kitaran.
30
3.1.3 Enterprise

• Blok-blok yg berfungsi dlm pembuatan.
• model ini menunjukkan aliran data dan maklumat.
• fungsi pelbagai bidang yang terlibat dlm
  pengeluaran.
• CIM akan beri kesan kepada blok-blok.

Organisasi pembuatan Regh.
31
3.1.3 Enterprise- Promosi dan jualan

• Misi utama cari pelanggan.
• 9 fungsi
• jualan, perkhidmatan pelanggan, periklanan, RnD
  produk, tentu harga, pembungkusan, PR,
  pengedaran, peramalan.
• antaramuka perkhidmatan pelanggan sokong order
  entry, order changes dan order shipping and
  billing.
• beri maklumat strategik serta perancangan produk
  kpd blok kewangan dan pengurusan, spek produk
  serta maklumbalas pelanggan, maklumat utk MPS kpd
  blok perancangan pembuatan dan kawalan.
• antaramuka dengan engineering release sebarang
  maklumat berkenaan dgn perubahan produk perlu di
  persetujui oleh promosi dan jualan

32
3.1.3 Enterprise- Pengurusan dan Kewangan

• Tanggungjawab tentukan matlamat, laksanakan
  fungsi kewangan dan buat perancangan j.pendek dan
  j. sederhana.
• 4 fungsi utama
• pengurusan tunai/perakaunan- general acc., cost
  acc., fungsi2 yg berkaitan.
• perancangan kewangan perancangan j.panjang
• analisis kewangan- halatuju
• perancangan strategik medium term atau long
  range

33
3.1.3 Enterprise- Definisi Produk/proses

• Unit-unit
• Rekabentuk produk,
• Kejuruteraan pengeluaran,
• Engineering release.
• 3 fungsi utama rekabentuk produk
• rekabentuk produk dan konseptual.
• pemilihan bahan.
• dokumentasi rekabentuk.

Antaramuka produk proses Regh.
34
3.1.3 Enterprise- Definisi Produk/proses

• 3 piawai yang ditentukan oleh kejuruteraan
  pengeluaran
• kerja,
• proses
• kualiti.
• Engineering release
• urus perubahan pengeluaran.

Antaramuka produk proses Regh.
35
3.1.3 Enterprise- Perancangan dan kawalan
pembuatan

• Tanggungjawab
• tentukan arah tuju enterprise dgn tukar
  perancangan pengurusan kepada perancang
  pengeluaran
• sediakan perancangan yang teliti untuk aliran
  bahan serta sokongan kapasiti

MPC Regh.
36
3.1.3 Enterprise- Perancangan dan kawalan
pembuatan
Model MPC Regh.
37
3.1.3 Enterprise- Lantai pengeluaran

• Aktiviti di lantai pengeluaran
• perancangan kerja serta melapor.
• aliran bahan.
• proses pembuatan.
• kawalan lantai kilang.
• kawalan kualiti.

Lantai pengeluaran Regh.
38
3.1.4 Operasi pengeluaran
39
3.1.4 Operasi pengeluaran

• Ciri-ciri
• Tiada maklumbalas.
• campuran antara manual dan automasi. Halang
  komunikasi.
• produktiviti lemah pengulangan maklumat.
• tidak fleksibel.
• unit yang tersendiri.

40
3.2 Rekabentuk berbantukan komputer (CAD)
CAD is the application of computers and graphics
software to aid or enhance the product design
from conceptualization to documentation.
Penggunaan sejenis sist. komputer utk membantu di
dlm mewujudkan, mengubah, menganalisis dan
mengoptimasi sesebuah rkbt.
Any design activity that involves the use of the
computer to create, modify or document an
engineering design.
41
3.2 Rekabentuk berbantukan komputer (CAD)
Garis masa sistem automasi Regh.
42
3.2.1 Perisian CAD

• Utk laksana fungsi2 spt
• Perwakilan geometri
• Pengolahan
• Penjanaan imej objek/model
• Analisis kejuruteraan
• Cth perisian CAD
• AutoCAD, VersaCAD, CADkey, ProE, Unigraphic dsb

43
3.2.2 Perkakasan CAD

• Dirkbt utk semua jenis komputer PC, mini,
  mainframe, workstation, mikro dan superkomputer
• Peranti Input
• Alat potentiometer (mouse, trackball,joystick),
  lightpens, digitizers, papan kekunci
• Peranti Output
• Pemplot, pencetak, video display unit (VDU)

44
3.2.2 Perkakasan CAD

• Jenis VDU
• Raster-scan display
• Vector-scan display
• Utk peranti output, ciri2 yg perlu diambilkira
• Media
• Kelajuan
• Resolusi, ketepatan
• Penjanaan corak
• Kaedah pengoperasian

45
3.2.3 Struktur CAD

• Dimensi model
• 2D ii) 2 ½D iii) 3D
• Data model
• Geometri
• Topologi

46
3.2.4 Teknik-teknik pemodelan geometri

• Wireframe
• Surface modelling
• Boundary Representation (B-rep)
• Constructive solid geometry (CSG)

47
3.2.5 Struktur data bagi sist. CAD

• Tujuan simpan model
• Struktur asas terdiri drp unit2 data (sel) dan
  pointers (alamat)
• Tiap2 jenis entiti perlu kuantiti data berlainan
• Cth
• titik ditakrifkan oleh nombor2 sahih. X, Y, Z
• Matlamat struktur data dlm penyimpanan objek
• Ketepatan
• Lengkap
• Mudah

48
3.2.5 Struktur data bagi sist. CAD

• Cara mewakilkan titik dlm satu strutur data
• (rujuk rajah)
• B-rep
• Hanya simpan maklumat permukaan diluar
• (rujuk rajah)
• CSG
• Simpan objek guna struktur data pokok binari
• Dedaun ? maklumat primitif
• Nod2 akar ? operator2 Boolean
• (rujuk rajah)

49
3.2.5 Struktur data bagi sist. CAD

• CSG simpan arahan2 bmana utk bina sesuatu objek
• Maklumat dlm dedaun
• Jenis primitif
• Definisi faktor penskelan
• Definisi transformasi yg diperlukan

50
3.2.6 Kebaikan CAD

• Satu model yg dibentuk drp ciri2 geometri sesuatu
  objek
• Boleh dimanipulasikan dgn pantas tanpa kesilapan
  selepas dibentuk dan disimpan
• Kebaikan / kelebihan
• Produk baru dirkbt dgn pantas
• Kesilapan semasa melakukan perubahan rkbt kurang
• Dokumentasi lukisan kualiti baik, kurang
  kekaburan

51
3.2.6 Kebaikan CAD

• Kebaikan / kelebihan
• Jana automatik lukisan terperinci atau lukisan
  kejuruteraan gtgt fungsi pluaran, ilustrasi utk
  pemasaran, fail BOM, inventori dsb
• Penganalisaan model atas talian boleh dibuat
• Tugas2 prototaip kurang
• Kawal penggunaan komponen yg tidak diperlukan,
  alat2, fixtures melalui pendekatan part family
  dan GT

52
3.3 Pembuatan berbantukan komputer (CAM)
CAM is the effective use of computer
technology in the planning management and control
of production for the enterprise.
53
3.3 Pembuatan berbantukan komputer (CAM)

• Diaplikasi dlm semua fungsi pluaran (rajah)
• Teknik guna komputer dan perisian sokongan proses
  utk bantu dlm pluaran dan sedia maklumat lantai
  pluaran(rajah)
• Implementasi rkbt, proses, mesin dan sist.
  pengendalian bahan utk mhasilkan produk yg
  memenuhi ke semua keperluan rkbt.

54
3.3 Pembuatan berbantukan komputer (CAM)

• Maklumat-maklumat pengeluaran produk diperolehi
  secara terus drp data rekabentuk.
• Geometri part daripada CAD digunakan oleh
  perisian CAM untuk bina kod mesin.

55
3.3 Pembuatan berbantukan komputer (CAM)
56
3.3.1 Senario CAM
57
3.3.1 Senario CAM
Simultaneous engineering Concurrent engineering
58
3.3.1 Senario CAM
Peralatan
Perancangan Bahan Proses
Pemantauan Pengawalan Lantai Pengeluaran
Laporan Pengurusan
59
3.3.1 Senario CAM

• Peralatan
• Alat2 dipilih drp p.data
• Produk volume tinggi, simulasi sist pluaran
• Produk dihasilkan di mesin NC, maklumat berkenaan
  laluan pemotongan akan dijana automatik
• Kurangkan kos part programming dan bil. produk
  rosak
• Simulasi pergerakan robot

60
3.3.1 Senario CAM

• Perancangan bahan proses
• Maklumat BOM, penjadualan, data aliran proses dan
  maklumat pluaran yg lain dijana automatik
• Utk diguna dilantai pluaran
• Maklumat disimpan di p.data

61
3.3.1 Senario CAM

• Pemantauan pengawalan lantai pluaran
• Proses dipantau oleh komputer
• Selaraskan proses utk menentukan kecekapan,
  kualiti dan kos
• Alih dan simpan bhn mentah dan produk siap
  dikendalikan sist. pengendalian bahan dan sist.
  gudang
• Data kos akan disimpan
• Maklumat kawalan dijana drp data pembuatan dan
  susunatur kilang

62
3.3.1 Senario CAM

• Laporan pengurusan
• Jana laporan guna maklumat drp p.data pembuatan
• Laporan jana secara berkala
• Pengurus capai maklumat drp p.data utk hasilkan
  laporan yg bermakna

63
3.3.2 Format fail
CAD
CAM
Translator
64
3.3.2 Format fail

• Ada perisian CAM ada kemampuan lakukan rekabentuk
  yang terhad.
• cth SmartCAM, MasterCAM
• Ada perisian CAD ada kemampuan CAM.
• gtgt CAD/CAM. Cth CATIA
• .dxf (drawing interchange file)
• APT (automatically programmed tool)
• COMPACT II
• IGES (initial graphic exchange specification)
• PDES (product data exchange standard)
• CALS (computer-aided acquisition and logistics
  support)

65
3.4 Integrasi teknologi CAD/CAM

• Bny sist automasi, tapi masih wujud benteng
  komunikasi (rajah)
• Pluaran terima data tak tepat gtgt masalah
  pluaran, masa lewat dan kualiti rendah
• Kurang perkongsian data, muncul masalah2
• kesilapan manusia tinggi
• masa penyediaan program utk NC lama
• masa turnaround lambat
• produktiviti turun
• kurang maklumat utk kejuruteraan

66
3.4 Integrasi teknologi CAD/CAM

• Usaha utk atasi masalah2 ini
• Integrasi subt sist. di dlm kedua2 fungsi
• Integrasi dlm proses pluaran utk tingkatkan
  produktiviti

67
3.4.1 Program ICAM

• Dicipta kerana tekanan dan keperluan drp
  teknologi terkini, ekonomi, peningkatan kekangan
  manusia, rkbt aeroangkasa serta kerumitan
  pembuatannya, perkembangan komputer dan saingan
• ICAM sokong ke semua bidang teknologi CAD/CAM
• CAD/CAM gt mampu keluarkan produk ikut spesifikasi
  pereka
• Meliputi semua operasi dlm kitaran pembuatan
• Permintaan pelanggan ? merkbt ? lantai pluaran

68
3.4.2 Integrasi CAD/CAM

• ICAM sedia kerangka utk integrasikan CAD/CAM
• Teknologi komputer diaplikasi ke dlm aktiviti
  rkbt dan pluaran sesuatu produk
• Komunikasi data gtgt melalui perkongsian data
  melalui suatu sist p.data
• Sub sist dlm CAD/CAM dikenali sbg sub sist CIM
  (CIMS)
• keperluan kritikal CAD CAM
• Kemampuan utk guna data rkbt tanpa perlu masukkan
  data

69
3.4.2 Integrasi CAD/CAM

• Jimat masa dan kos serta kurangkan risiko
  kerosakan data
• Tugas2 CAM yg dipengaruhi oleh CAD
• Pemprosesan data
• NC/CNC part programming
• Paturcaraan robot
• Paturcaraan CMM
• Operasi FMS
• Rkbt alat
• Sist MRP
• Pembangunan produk

70
3.4.2 Integrasi CAD/CAM

• Masalah dlm phantaran fail
• Definisi geometeri produk hilang/rosak drp asal
  semasa proses penterjemahan
• Bmana program NC menakrif/mengganggarkan bentuk
  yg dikehendaki dgn tepat

71
3.5 Perancangan proses berbantukan komputer (CAPP)
Computer-aided process planning
Penggunaan komputer dlm membantu perancang proses
menentukan kaedah-kaedah yg akan digunakan di
dlm proses-proses pengeluaran dgn lebih
sistematik.
72
3.5 Perancangan proses berbantukan komputer (CAPP)

• Manual, sediakan kertas kerja berkenaan aliran
  bahan mentah serta parts di dalam pengeluaran
  serta pemasangan.

Fahamkan lukisan
Pilih data drp machinability data handbook.
Perancang proses
Pilih operasi pemotongan yg sesuai.
Semak sama ada alat serta fixtures ada.
Pilih bahan.
73
3.5 Perancangan proses berbantukan komputer (CAPP)
Perancangan proses dr 4 orang perancang. Regh.
74
3.5 Perancangan proses berbantukan komputer (CAPP)

• CAPP gtgt Urus aktiviti2 storan, capaian,
  pengagihan dan penyelenggaraan perancangan proses
• Hubungkan proses penukaran maklumat di antara CAD
  dan MRPII dan CIPM
• Kelebihan
• Process rationalization and standardization.
• Tingkatkan produktiviti perancang proses.
• Mengurangkan lead time dlm perancangan.
• Tingkatkan kebolehbacaan (legibility).
• Bekerjasama dgn perisian komputer yg lain.

75
3.5 CAPP
Direkabentuk
Sistem capaian CAPP
Sistem generatif CAPP
76
3.5.1 Retrievel CAPP

• Berdasarkan prinsip GT.
• Capai maklumat drp p.data yg mengandungi
  perancangan proses yg telah disediakan secara
  manual.
• Padankan komponen bagi parts baru dgn perancangan
  proses yg sedia ada.
• Perancangan piawai disimpan ke dlm p.data
  kekunci id family.
• Sesuatu komponen yg baru diberi kod family,
  kemudian susuri rutin carian part-family utk
  dapatkan family yg sesuai.
• Perancangan piawai dicapai kemudian buat
  pengubahsuaian.
• Difahamkan masa perancangan proses dikurangkan
  sebanyak 50.

77
3.5.1 Retrievel CAPP
Prosidur retrievel CAPP Groover.
78
3.5.2 Generative CAPP

• Drp capai dan ubahsuai, sist ini bina perancangan
  proses berdasarkan prosidur logik.
• Tanpa bantuan manusia serta perancangan piawai.
• hampir sama dgn sist pakar
• Sist pakar ? satu paturcaraan komputer yg
  terbina drp kepakaran seseorg atau lebih
• 1) Pengetahuan teknikal serta logik berkenaan
  pembuatan drp perancang yg berjaya di kodkan ke
  dlam paturcaraan gtgt knowledge-base.
• Guna knowledge base utk selesaikan masalah.

79
3.5.2 Generative CAPP

• 2) Deskripsi berkenaan dgn part yg hendak
  dilakukan yg difahami komputer.
• Maklumat utk jujukan proses
• Drp model geometri hasil drp CAD
• Kod GT
• Kemampuan utk aplikasi knowledge-base (process
  knowledge serta logik perancangan) kpd deskripsi
  part.
• Merancang utk part baru gtgt inference engine.
• Dgn guna knowledge base serta inference engine
  sist CAPP bina perancang proses yg baru utk
  setiap part baru yg ingin dibina.

80
3.5.2 Generative CAPP

• Kelebihan
• Perancangan yg konsisten
• Bersesuai dgn teknologi terkini
• Kualiti menyeluruh
• Penggunaan mesin dipertingkatkan
• Keanjalan tidak terhad
• Kebebasan kpd perancang
• Berantaramuka dengan MRP serta ERP.

81
3.5.2 CAPP

• Kesimpulan
• CAPP
• Penggunaan komputer utk baiki produktiviti
  perancang
• Dirkbt utk tingkatkan produktiviti antaramuka
  antara rkbt dan pluaran dan kejuruteraan
• Pengaruhi penggunaan mesin, perancangan kapasiti,
  penjadualan, anggaran kos dll.

82
3.6 Perancangan dan pengawalan pengeluaran
Berkaitan dgn masalah-masalah pengaliran di dalam
pembuatan gtgt mengurus apa, bagaimana dan bila
menghasilkan produk serta dapatkan bahan mentah,
parts serta sumber-sumber yang diperlukan.
83
3.6 Perancangan dan pengawalan pengeluaran
Perancangan pengeluaran

• Buat keputusan produk mana yg
• hendak dikeluarkan, berapa bny,
• dan bila harus disiapkan.
• 2) Penjadualan penghantaran dan
• pengeluaran produk/parts.
• Merancang tenaga pekerja serta
• sumber2 yg diperlukan untuk
• pengeluaran.

84
3.6 Perancangan dan pengawalan pengeluaran
Perancangan pengeluaran

• Aktiviti-aktiviti yg terlibat
• Perancangan aggreget.
• Master production planning gtgt MPS.
• MRP.
• Perancangan kapasiti.

85
3.6 Perancangan dan pengawalan pengeluaran
Pengawalan pengeluaran

• Menentukan sama ada sumber-sumber
• yg diperlukan sedia ada, jika tidak
• tindakan bagi mengatasi kekurangan
• dibuat.
• Kawalan lantai pengeluaran.
• Kawalan inventori.
• MRPII.
• Sistem pengeluaran JIT.

86
3.6 Perancangan dan pengawalan pengeluaran

• Fungsi gtgt menakrifkan anggaran pemasaran atau
  tempahan pelanggan kpd sumber manusia dan
  keperluan fasiliti
• Utk hasilkan penjadualan dan perancangan kapasiti
• Satu fasa dlm pembuatan gtgt rkbt diterjemahkan kpd
  kpd proses2 yg dikehendaki utk hasilkan produk
  tersebut
• Tanggungjawab aliran maklumat drp kejuruteraan
  rkbt kpd lantai pluaran

87
3.6 Perancangan dan pengawalan pengeluaran
88
3.6.1 Perancangan aggreget

• Merupakan aktiviti perancangan korporat
• Matlamatgtgt bina perancangan pengeluaran yg
  menggunakan sumber2 dengan cekap untuk memenuhi
  permintaan pelanggan.
• B mana kadar output, tahap inventori serta
  tempahan lewat beri kesan terhadap sumber-sumber
  berubah serta tetap sykt.
• Tiga situasi yg perlu diambil kira
• Permintaan serta kapasiti sama.
• Permintaan melebihi kapasiti.
• Kapasiti melebihi permintaan.

Buat tindakan sebelum tentukan sumber
89
3.6.2 MRPII
MRP Teknik perkomputeran menukarkan master
schedule bagi produk akhir kpd penjadualan yg
terperinci bagi bahan mentah serta komponen yg
terlibat di dlm pembinaan produk akhir.
90
3.6.2 MRPII
MRP
Struktur bagi sistem MRP Groover.
91
3.6.2 MRPII

• Output MRP
• Planned order releases.
• Laporan planned order releases utk masa hadapan.
• Pemberitahuan jadualkan notisgtgtperubahan tarikh
  tamat.
• Notis pembatalan.
• Laporan status inventori.
• Laporan prestasi.
• Laporan penolakan.
• Peramalan inventori.

92
3.6.2 MRPII

• Kelebihan MRP
• Pengurangan dlm inventori.
• Tindak balas terhadap perubahan permintaan cepat.
• Kurangkan setup serta kos pertukaran produk.
• Penggunaan mesin yang baik.
• Kapasiti lebih baik supaya boleh bertindak balas
  dgn perubahan master schedule.
• Sebagai panduan dlm membuat master schedule.

93
3.6.2 MRPII
MRP gtgt hanya satu alat perancangan bahan
serta parts yang mana pengiraannya adalah
berdasarkan MPS.
MRPII gtgt sistem berasaskan komputer
bagi merancang, menjadual serta mengawal
bahan-bahan, sumber-sumber serta
aktiviti sokongan yg diperlukan untuk memenuhi MPS
94
3.6.2 MRPII
Production Plan
MPS
MRP
Plan OK?
Model bagi MRP2 Regh.
95
3.6.2 MRPII

• Modul-modul yg ada
• Perancangan pengurusan.
• Perkhidmatan pelanggan.
• Perancangan operasi.
• Perlaksanaan operasi.
• Fungsi-fungsi kewangan.

96
3.6.2 MRPII

• MRPII yg terkini sokong
• QC.
• Pengurusan penyelenggaraan.
• Jaminan.
• Sokongan pemasaran.
• SCM.

97
3.6.2 MRPII

• Generasi baru MRPII
• ERP
• COMMS
• MES
• COMS

98
3.6.3 JIT
Just in time (JIT) is a philosophy of
manufacturing based on planned elimination of
waste and on continuous improvement of
productivity. It encompasses the successful
execution of all manufacturing activities
required to produce a final product, from design
engineering to delivery and includes all stages
of conversion from raw material onward. The
primary elements of JIT are to have the required
inventory when needed to improve quality to zero
defects to reduce lead times by reducing setup
times, queue lengths, and lot sizes to revise
incrementally the operations themselves and to
accomplish these activities at minimum cost. In
the broad sense, it applies to all forms of
manufacturing-job shop, process and
repetitive-and to many service industries as well.
99
3.6.3 JIT
100
3.6.3 JIT
Ideal gtgt sediakan serta hantar komponen di dlm
bilangan yg tepat kpd operasi pengeluaran tepat
pada masa yg diperlukan.

• Minimumkan WIP
• Minimumkan lead time pembuatan.
• minimumkan ruang.
• Minimumkan wang yg dilaburkan dlm WIP

101
3.6.3 JIT
Elemen JIT
Pengurusan teknologi
Pengurusan manusia
Pengurusan sistem
102
3.6.3 JIT
103
3.6.3 JIT
Pengurusan teknologi Fokus kpd persekitaran
pluaran serta penekanan kpd sistem pembuatan yg
responsif.

• Aliran pembuatan berstruktur.
• Pengeluaran small-lot.
• Pengurangan setup.
• Fitness for use.

104
3.6.3 JIT
Aliran pembuatan berstruktur Regh.
105
3.6.3 JIT
Pengurusan manusia Kritikal terhadap objektif
JIT iaitu pembaikan berterusan. Ia membina
persekitaran di mana semua pekerja (atas bawah)
bertanggungjawab serta mempunyai kuasa dlm
memberi cadangan untuk meningkatkan prestasi
sistem pembuatan.

• Penyertaan pekerja sepenuhnya.
• Pemantauan.
• Housekeeping.
• Focus TQ.

106
3.6.3 JIT
Pengurusan sistem fokus kpd aktiviti pengedaran
yang berkesan serta penggunaan sumber-sumber yang
terhad.

• Beban serta imbangan aliran.
• Langkah pembaikan.
• Pembekal adalah rakan kongsi.
• Pull systems.

107
3.6.3 JIT
Implementasi JIT
Meningkatkan kecekapan pengeluaran sedia ada
tanpa mengimplementasi JIT kpd keseluruhan
operasi.
Install sistem pengeluaran JIT.
108
3.7 Group Technology (GT)
Satu falsafah pembuatan di mana kenalpasti part
yang sama dan dikumpulkan bersama disebabkan
kesamaan dlm rekabentuk serta pengeluarannya.
109
3.7 Group Technology (GT)

• GT sesuai diaplikasi di dalam situasti berikut
• Kilang tersebut menggunakan pengeluaran secara
  batch serta mempunyai susunatur berorientasikan
  proses.
• Part boleh dikumpulkan berdasarkan part family.

110
3.7 Group Technology (GT)
Satu part family. Regh.
111
3.7 Group Technology (GT)

• 2 tugas yg kritikal di dalam GT
• Kenalpasti part family.
• Menyusun semula mesin-mesin pluaran kepada mesin
  sel.

112
3.7 Group Technology (GT)

• Kelebihan GT
• Penggunaan alatan, fixture serta masa setup yang
  sama.
• Pengendalian bahan yg kurang kerana part bergerak
  di antara sel dan bukan keseluruhan kilang.
• Perancangan proses serta penjadualan dapat
  dipermudahkan.
• Masa setup kurang gtgt masa mendulu pengeluaran
  turun.
• WIP kurang.
• Kepuasan pekerja meningkat.
• Dapatkan hasilkan kerja yg berkualiti tinggi.

113
3.7 Group Technology
Susun atur berorientasikan proses. Groover.
114
3.7 Group Technology
Susun atur GT. Groover.
115
3.7 Group Technology
Atribut. Groover.
116
3.7.1 Rekabentuk produk

• Komponen dikelas dan dikodkan ikut kesamaan
  geometri
• ? Family of parts
• Kesamaan bentuk geometri hampir sama dan juga
  dimensi
• Pereka capai semua komponen yg ada ciri2 tertentu
• Elak pereka rkbt komponen yg baru

117
3.7.2 Perancangan proses

• Kod GT boleh digunakan utk perancangan proses
• cepatkan capaian maklumat berkenaan komponen,
• membantu perancangan proses,
• baiki ketepatan perancangan proses,
• bantu pembinaan dan pengoperasian sel pembuatan
  dan
• kembangkan komunikasi di antara bidang2 berkaitan

118
3.7.3 Pengeluaran

• GT dan sel pembuatan mesin2 diguna utk pluaran
  komponen2 yg hampir sama
• ? mesin dikelompokkan utk capai paliran bhn
  lebih cekap dan kurang masa setup
• Masa dan usaha dlm tentukan bmana sesuatu
  komponen dihasilkan dapat dikurangkan kerana ada
  maklumat2 diperlukan drp komponen yg hampir sama
• dua komponen yg diproses atau melalui proses2 yg
  sama atau hampir sama
• Daritu komponen2 yg melalui proses yg sama boleh
  dlm bentuk berlainan

119
3.7.4 Klasifikasi dan pengkodan
Klasifikasi Kumpul item spt komponen2, bahan2,
proses2, alat2 dsb berdasarkan kesamaan

• Struktur logikal dianggap skema pengkodan,
  dirujuk sbg pokok logik
• Pokok logik gt bertindak sbg penunjuk (pointer)
  kpd fail atau keluarga bagi rkbt sedia ada yg
  disimpan di dlm p.data

120
3.7.4 Klasifikasi dan pengkodan

• Pengekodan
• Satu set peraturan yg tersusun supaya senang
  diterjemahkan oleh sist.

121
3.7.5 Skema pengkodan

• Sist dibina drp teknik yg tidak formal kpd yg
  berstruktur
• GT yg baik gt sist pengkodan yg formal
• Sist pengkodan formal gt setiap komponen satu kod
  nombor (numeral) atau kod alphanumerik yg
  menerangkan atributnya
• Sist. Pengkelasan dan pengkodan telah dibahagikan
  kpd 4 kategori
• CAD sist berdasarkan atribut bagi rkbt produk
• CAM sist berdasarkan atribut pluaran produk
• CAB sist berdasarkan atribut bisnes produk
• Kombinasi
• CAD/CAM sist berdasarkan atribut rkbt dan
  pluaran
• CIM sist berdasarkan atribut bisnes, rkbt
  pluaran

122
3.7.5 Skema pengkodan
Bidang operasi yg bny guna GT Perancangan
proses, Perancangan produk dan kawalan,
Rekabentuk
123
3.7.6 Struktur pengkodan
3 jenis struktur GT
Struktur jenis rantaian
Struktur berhirarki
Struktur hibrid
124
3.7.6 Struktur pengkodanstruktur berhirarki

• Asalgtgtsistem klasifikasi biologi oleh Linnaeus.
• Intepretasi simbol pada satu tahap bergantung kpd
  nilai simbol di tahap sebelumnya
• Struktur hirariki dikenali sbg monocode dan
  struktur pokok
• Jenis pengkodan tertua
• Wakili struktur yg padat dan berupaya beri bny
  maklumat berkenaan dgn komponen dgn hanya guna
  sedikit digit
• ? Berkesan utk capai p.data

125
3.7.6 Struktur pengkodanstruktur berhirarki
GT Monocode. Regh.
126
3.7.6 Struktur pengkodanStruktur jenis rantaian

• Kontra dgn struktur berhirarki
• Setiap simbol dlm satu jujukan nombor/digit
  adalah tetap dan tidak bergantung kpd nilai digit
  sebelumnya
• Kod panjang
• Setiap digit wakil maklumat terperinci sesuatu
  komponen
• Cth, bentuk, bhn, dimensi dsb
• Dgn merantai maklumat, satu komponen yg lengkap
  boleh dijelaskan
• Setiap ciri2 komponen dijelaskan melalui kod
  tertentu ? kod panjang

127
3.7.6 Struktur pengkodanStruktur jenis rantaian

• Dirujuk dgn nama lain polycode, attribute code,
  fixed digit code dan descriptor code
• Sesuai apabila komponen hendak diklasifikasikan
  berdasarkan proses teknologikal

128
3.7.6 Struktur pengkodanStruktur jenis rantaian
GT Polycode. Regh.
129
3.7.6 Struktur pengkodanStruktur hibrid

• Kombinasi monocode polycode
• Dikenali kod multicode dan popular dlm kebnykan
  sist GT
• Kelebihan bina utk capai ciri2 yg baik di
  antara kedua2 kod asal
• Kod hibrid terdiri drp satu siri kod polycode yg
  pendek
• Setiap digit dlm kod berdikari (rtidak
  bergantung) manakala satu atau lebih simbol dlm
  kod diguna utk kelas komponen kpd kumpulan2
  tertentu spt struktur hirarki

130
3.7.7 Implementasi GT

• Dlm CAD/CAM, GT adalah satu teknik utk kenalpasti
  dan kumpul komponen yg sama atau berkaitan
  disebabkan kesamaan rkbt dan perancangan proses
• glue that holds CAD and CAM together
• Sebelum implement GT, perlu perancangan yg teliti
• Perancangan, dimulakan dgn objektif sykt dan
  aplikasi GT kpd proses pembuatan

131
3.7.7 Implementasi GT

• Aplikasi GT
• Bidang
• penjadualan,
• perancangan proses,
• pembinaan family of parts,
• jujukan part family pada mesin2,
• rkbt komponen dan pubahsuaian,
• pembinaan sel pembuatan,
• pembelian,
• anggaran kos dan
• penentuan kebarangkalian keadaan ekonomi utk buat
  perubahan kpd kos bahan

132
3.7.7 Implementasi GT

• Kelebihan
• Integrasi aplikasi pembuatan
• Peranan utama integrasi aktiviti rkbt dan
  pluaran
• Aplikasi GT dapat
• Baiki aliran kerja
• Tingkatkan throughput
• Baiki WIP
• Baiki stok
• Tingkatkan penggunaan mesin

133
3.7.7 Implementasi GT

• Kelebihan
• Melalui
• Capaian kpd dokumentasi dan analisis kejuruteraan
  bagi sesuatu komponen yg sedia ada
• Elak penduaan rkbt komponen
• Rujukan rkbt sedia ada terhadap komponen2 yg sama
• Pembangunan piawai kejuruteraan
• Keseragaman proses pembuatan yg paling efisyen

134
3.8 Kawalan lantai pengeluaran

• Fungsi2 yg dijalankan dilantai pluaran
• 1. Pengumpulan data manual/automatik
• 2. Pengurusan maklumat setiap hari sokongan
  keputusan dan arahan operator dan prosidur
• 3. Pengurusan sumber setiap hari bahan,
  inventori WIP, peralatan dsb
• 4. Penjadualan lantai pluaran perjalanan dan
  loading
• 5. Pemantauan dan pawalan kualiti
• 6. Pengawal proses pemasangan, robotik, pemesinan
  dan sel pengujian

135
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik
Laporan NASA, 1985, 6 teknologi yg sering
digunakan dlm pengumpulan data secara automatik
utk pengurusan inventori dan keperluan kawalan
CIM yg lain

• 1. Bar code
• 2. OCR (optical character recognition)
• 3. Vision or image processing
• 4. RFID (radio frequency identification)
• 5. Magnetik
• 6. Suara

136
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik-Bar Code

• Kumpul data automatik penting dlm CIM gt pastikan
  aliran maklumat yg licin
• Bar code teknologi yg sesuai
• Lebih cepat drp papan kekunci throughput 60-80
  perkataan seminit, kesilapan 40
• Bar code 1420-2100 perkataan seminit, kesilapan
  1 dlm 10 jutaan bacaan
• Kekurangan imbasan gagal baca bar code
• Bukan kesilapan pembacaan tapi breakdown
• Alternatif teknologi RFID dan suara

137
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik-Bar Code

• Dicipta pada 1949 oleh Norman J. Woodland drp
  Ventnor, NJ dan Bernard Silver drp Philadephia,
  Penns.
• Menurut Bert Willoughby, penghujung 1960,
• The two things that gave bar coding the shot it
  needed were the laser and microprocessor. In a
  technological sense, they were the driving force.
  The microprocessor even more so because it was
  instrumental in both printing and reading.
• Pengimbas bar code pertama gt penghujung 1960 di
  pasaraya Kroger, Cincinnati

138
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik-Bar Code

• Teknik
• simbol2 dlm bar code merupakan kombinasi digit2,
  huruf atau tanda bacaan yg tertentu
• pengimbas baca simbol dgn pancarkan cahaya
  atasnya dan takrifkan pantulan cahaya
• pengimbas --gt guna laser (cahaya coherence)
• Bar code adalah simbol yg terdiri drp bar-bar yg
  selari dan dipisahkan oleh jarak. (mempunyai
  ketebalan berbeza)
• lebar garisan bar dan ruang kosong ada maklumat.
• ketinggian tiada maklumat.

139
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik-Bar Code

• Teknik
• pelbagai sist pengkodan dimensi bar ruang yg
  tetap dan toleransi tertentu
• lazimnya gt sist pengkodan Code-39
• Boleh wakil 26 huruf, 10 digit dan 10 aksara
  tambahan
• Kekurangan
• --gtmemerlukan ruang yg besar
• Densiti ? (maklumat per ruang). Kod lain beri
  densiti ? (bny maklumat dlm ruang yg sikit)
• brg runcit guna UPC (Universal Product Code)
• Kekurangan
• --gt tak boleh cetak guna sist mudah alih,
  kemampuan bacaan lemah, tidak boleh alphanumerik

140
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik-Bar Code

• Bhn utk label dan teknologi pencetak adalah
  penting
• Bhn label kertas, mylar, plasti, besi, kain atau
  kepingan aluminium
• Pencetak dot matrix, ink jet, thermal transfer,
  punaran (etching) besi, pencetak laser dan
  photographic

141
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik-Bar Code

• Pengimbas
• mluarkan alur cahaya dan kesan pantulan utk
  bezakan bar yg serap cahaya dan ruang kosong yg
  tidak serap cahaya
• denyutan isyarat akan tentukan lebar bar dan
  ruang kosong
• maklumat dihantar kpd pembaca (reader), guna
  penterjemah logik (decoder) utk sahkan kod
  berdasarkan algoritma
• Jenis pengimbas
• ? sentuh
• ? tidak sentuh

142
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik-Bar Code

• Pengimbas
• Jenis sentuh sentuh simbol secara fizikal
• cth wand (pen) atau pembaca slot
• bersambung dgn komputer atau
• hantar data guna frekuensi radio
• Jenis tidak sentuh boleh kesan walaupun jauh drp
  simbol
• cth model alur tetap atau model alur bergerak
• pengimbas model tetap diletakkan di stesen kerja
  atau digunakan utk memantau WIP
• model mudah alih gt kuasa bateri. Data diimbas
  disimpan dlm satu ingatan dan kemudian dibeban
  turun ke dlm komputer samada melalui talian
  terus, talian telefon atau penerima FM

143
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik-OCR

• OCR kenalpasti dan proses simbol
• OCR terjemah huruf2 yg boleh dibaca oleh manusia
  ke dlm komputer
• OCR kumpul huruf2 tersebut dlm bentuk pixels
• data boleh diimbas samada dari kiri atau kanan
• pengimbas OCR boleh baca 20-200 huruf per saat,
  sist kelajuan tinggi pula 1,200 huruf per saat

144
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik-Vision or
image processing

• komputer analisis dan terjemah imej
• kamera analisis pixel utk kenalpasti objek2 yg
  ketara spt lubang atau pinggir
• Kamera vidicon gt sama spt kamera TV, CCD
  (charge-coupled device) dan CCPD (charge-coupled
  photo-diode)
• Tugas2
• 1. Pengukuran 2. Penjelasan
• 3. Pengenalpastian 4. Pengecaman
• 5. Menentu kedudukan 6. Mengesan kerosakan
• 7. Pengintegrasian multimedia

145
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik -Vision
or image processing

• Pengenalpastian simbol tentukan identiti objek
• Pengecaman mengecam dgn guna ciri2 tertentu
  objek
• Pengintegrasian multimedia camtumkan data imej
  dan pemprosesan perkataan, p.data, grafik dan
  sist komunikasi
• Aplikasi dlm pembuatan
• pengasingan, pengendalian bahan, kawalan proses,
  pemantauan mesin, keselamatan, panduan dsb

146
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik-RFID

• objek ada transponder yg keluarkan frekuensi
  radio tertentu
• ia mewakili satu tanda yg unik atau satu jujukan
  data yg membolehkan media phantar atau alat yg
  membaca memahaminya
• antena tarik isyarat tersebut
• komponen utama
• unit kawalan (reader),
• antena
• tag (coded identification)

147
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik-RFID

• Teknik
• Antena akan keluarkan isyarat gelombang mikro 1 -
  7mW berterusan
• bila tag masuk kaw liputan, isyarat yg dipantul
  akan mengalami modulasi frekuensi
• tag
• boleh aktif
• pasif
• tag aktif guna bateri utk operasi. Boleh simpan
  data sehingga beberapa Kbytes dan boleh tambah,
  buang atau ubah data pada tag
• tag gt mengandungi maklumat2 proses yg telah
  ditentukan yg boleh dibaca di setiap stesen kerja

148
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik-RFID

• Teknik
• selepas selesaikan tugas2 (stesen kerja), stesen
  tersebut akan tambah mesej2 yg berkaitan pd tag
• pada penghujung barisan pemasangan, komputer
  boleh simpan semua maklumat drp tag, utk sediakan
  satu laporan yg lengkap berkenaan pemasangan dan
  fungsi pengujian

149
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik-Magnetic
Identification

• guna magnetic stripes atau magnetic ink character
• medan elektromagnetik akan tukar maklumat kpd kod
  dan kemudian akan terjemahkan semula oleh komputer

150
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik-Teknologi
Suara

• kadangkala teknologi ini guna bersama sist lain
  utk tingkatkan pengenalpastian
• guna pada 3 kategori
• 1. Sintesis percakapan
• - komputer bercakap dgn manusia (komunikasi C-P)
• 2. Kemasukan suara
• - tukar data percakapan kpd bentuk digital utk
  storan dan diproses oleh komputer
• 3. Pengecaman suara
• - membolehkan komputer memahami percakapan
  manusia

151
3.8.1 Pengumpulan data secara automatik

• Perbandingan
• kadar kesilapan tiga alat yg sering digunakan
• OCR 1 dlm 1,000
• Pembaca bar code 1 dlm 3 juta
• RF transponders 1 dlm 1 billion

152
3.8.2 Jenis-jenis kawalan

• CIM guna pelbagai jenis kawalan gt on-off, jujukan
  atau pergerakan
• Pengawal gt suis sensor ? pengawal yg berasaskan
  logik yg komplek
• sumber kuasa utk sist kawalan gt mekanikal,
  elektromekanikal, pnuematik atau hidrolik
• Kawalan secara elektronik atau komputer bantu
  sist kawalan

153
3.8.2 Jenis-jenis kawalan
Satu struktur rangkaian pembuatan Regh.
154
3.8.2 Jenis-jenis kawalan
Struktur kawalan di lantai pengeluaran Regh.
155
3.8.2 Jenis-jenis kawalan- Pengawal sel

• Pengawal sel di dalam sel pemesinan dan
  pemasangan gtgt komputer yg menggunakan Intel chips
  
• gtgt minicomputer dgn processor chip
• gtgt komputer yg guna Intel dan RISC chip
• gtgt dilarikan Microsoft NT/2000 serta UNIX

156
3.8.2 Jenis-jenis kawalan- Struktur perisian

• Aplikasi yg lazimnya terdapat pada pengawal sel
• Pemantauan pengeluaran
• Pemantauan proses
• Pemantauan peralatan
• Pengurusan peringatan
• Penjanaan laporan berkenaan dgn aktiviti sel
• Sokongan operator
• Pengagihan tugas serta penjadualan

157
3.8.2 Jenis-jenis kawalan- Struktur perisian

• In-house-developed software.
• Application enablers.
• Berasaskan OSI spt. Manufacturing Message
  Specification (MMS).
• Kenapa In-house
• Pembangunan perisian menggunakan C adalah 50 se
  baris.
• Kurang gt kos serta kesukaran dlm perubahan
  perisian apabila konfigurasi perkakasan atau sel
  diubah.

158
3.8.2 Jenis-jenis kawalan- Struktur perisian

• Enablers software
• Menyediakan satu set perisian yg mengandungi
  tools utk produktiviti yg digunakan bagi membina
  perisian kawalan utk sel CIM.
• Plantworks (IBM), Industrial Precision Tool Kit
  (HP) CELLworks (FASTech), FIX DMACS
  (Intellution), Factory Link (U.S. Data) dan
  In-touch (Wonderware).
• Kemudahan yg diberikan
• Sokongan LAB serta komunikasi data, fungsi logik
  serta matematik, sambungan kpd kerangka utama
  serta pangkalan data dsb.

159
3.8.2 Jenis-jenis kawalan- Struktur perisian

• OSI-MMS
• MMS gtgt ISO 9506
• 1) Spesifikasi perkhidmatan
• 2) Spesifikasi protokol
• 3) Spesifikasi antaramuka robot dan protokol

160
3.8.2 Jenis-jenis kawalanProgrammable logic
controllers

• PLC --gt peranti berasaskan pemproses mikro dirkbt
  khas utk kawal dan pantau proses
• direka diperkenalkan oleh Richard Morley dari
  Bedford Ass. (kemudian dikenali sbg Modicon dan
  dijual kpd Gould Inc.) pada awal 1960an.
• Pengawal tersebut dikenali sbg MODICON.
• Tujuan ganti panel relay, gelung, pemasa,
  counter dsb.

161
3.8.2 Jenis-jenis kawalan

• Programmable Logic Controllers (PLC)
• Definisi (National Electrical Manufacturing
  Association (NEMA))
• a digitally operating electronic apparatus which
  uses a programmable memory for the internal
  storage of instruction by implementing specific
  functions such as logic sequencing, timing,
  counting and arithmetic to control through
  digital or analog input/output modules, various
  types of machines or processes. The digital
  computer which is used to perform the functions
  of a programmable controller is considered to be
  within this scope. Excluded are drum and other
  similar mechanical sequencing controllers.

162
3.8.2 Jenis-jenis kawalan

• PLC merupakan antaramuka utk membolehkan operasi
  logik pd insyarat input jana tbalas output
• alat2 yg beri isyarat input pushbuttons, pemasa,
  counter, sel foto, suis penghad, thermocouples
  dan potentiometer
• utk aturcara operasi PLC lebih mudah guna rajah
  ladder.
• Rajah ladder utk dokumentasi litar utk suis,
  motor, pemanas, pemasa, relay dan peranti2 yg
  kawal operasi bg sesuatu proses

163
3.8.2 Jenis-jenis kawalan

• Kawal proses yg terdiri drp robot, mesin, operasi
  pemasangan dan pergerakan bahan kpd dan drp
  stesen kerja
• teknologi PLC dibangunkan khas utk pembuatan
• Kelebihan
• jangka hayat lama
• keboleharapan ?
• penggunaan tenaga ?
• kos ? banding dgn sist mekanikal berasaskan relay
• pengubahsuaian dan penggunaan yg lebih fleksibel
• penggunaan ruang yg kecil

164
3.8.3 Teknologi penderiaan

• A) Touch probes
• penderia elektromekanikal yg boleh kenalpasti
  kedudukan alat2, bhn kerja atau objek2 lain dgn
  menyentuhnya
• 3 sub sist
• (a) kepala probe dan hware berkaitan
• (b) perantaraan probe dgn CNC
• (c) perisian
• --gt utk kendali kitaran probe
• cth kitaran probe jana pergerakan mesin ikut
  paksi, simpan data, analisis data secara
  matematik utk susun maklumat dsb

165
3.8.3 Teknologi penderiaan

• B) Penderia gentian optik
• guna utk ukur fenomena fizikal spt tekanan atau
  getaran
• kelebihan utama
• immune kpd gangguan elektromagnetik dan frekuensi
  radio
• immune kpd pengasingan elektrikal
• dan boleh beroperasi pada suhu ?

166
3.8.3 Teknologi penderiaan

• penggunaan utama sbg displacement transducer
• --gt penderia amplitud yg keluarkan dan terima
  isyarat cahaya yg bertindak apabila cahaya
  dipantulkan luar dr sasaran
• bila sasaran bergerak tinggalkan gentian
  tersebut, intensiti cahaya pantulan meningkat
  sehingga ke tahap maksimum selepas terhad
  tersebut, intensiti akan berkurangan
• transducer diguna dlm pengujian kejituan lead
  screw bg mesin2 dan dlm analisis kepala
  read/write bg pemacu cakera keras

167
3.8.3 Teknologi penderiaan

• C) Penderia rangkaian
• kelebihan gentian optikgtgt boleh terima dan hantar
  isyarat
• --gt sist rangkaian penderiaan yg lebih kos
  efektif
• terdiri drp sumber cahaya biasa, gentian optik yg
  bawa cahaya kpd setiap penderia, gentian lain yg
  bawa cahaya termodulasi kpd pengesan cahaya dan
  litar pemprosesan isyarat

168
3.8.3 Teknologi penderiaan

• C) Penderia rangkaian
• kaedah rangkaian hibrid masuk penderia gentian
  optik yg pasif kpd nod elektro optik guna kabel
  gentian.
• Isyarat optik akan ditukarkan kpd bentuk
  elektronik, diproses, ditukar semula kpd bentuk
  optik dan kemudian dihantar kpd pemproses kawalan
  pusat melalui laluan gentian

169
3.9 Robot industri

• Kurangkan masa pergerakan, menunggu, loading dpt
  tingkatkan kadar pluaran
• antara kaedah/teknik utk kurangkan kos
  pengendalian bahan mrkbt dan merancang kilang,
  susunatur kilang dikomputerkan dan simulasi
• Teknologi robot gt satu alat minimumkan kos
  pengendalian bahan dan alat
• Perkataan robot gt Czech-Polish, robota?kerja

170
3.9 Robot industri

• Karel Capek perkenalkan robota melalui teater RUR
  (Rossums Universal Robots) di US 1922
• Robot ? hamba
• Issac Asimov Novel gt I Robot (1950) ? robot sbg
  sahabat
• 1970an, Unimation gt sykt pembuatan pertama fokus
  kpd robottik
• Robot industri lengan berautomatik yg boleh
  diaturcarakan supaya menjalankan tugas2 tertentu
  dlm pengendalian bhn dlm lingkungan geometri dan
  kuasanya

171
3.9 Robot industri

• Definisi Robot oleh Robotic Institute of America
  (RIA)
• A robot is a reprogrammable multi-functional
  manipulator designed to move material, parts,
  tools or specialized devices through variable
  programmed motions for the performance of a
  variety of tasks.
• Reprogrammable
• Pergerakan robot bergantung kpd pengaturcaraan.
• Pengaturcaraan boleh diubah utk mengubah
  pergerakan lengan robot.

172
3.9 Robot industri

• Multi-functional
• Robot boleh laksana pelbagai fungsi, bergantung
  kpd pengaturcaraan serta alat yg digunakan.
• ? Hasilkan robot yg fleksibel
• teknologi lama pengolah mekanikal yg tetap dan
  dikawal oleh cams dan gear ? tidak fleksibel

173
3.9.1 Pengaturcaraan

• Proses yg membolehkan robot buat tugas2, tidak
  lebih drp ruang lingkup kerja (working envelope)
  dan payload
• payload berat lengan robot (end effector) yg
  selamat
• ruang lingkup sempadan ruang kerja
• Ada 4 ruang lingkup
• bahasa VAL (Victors Assembly Language) atau
  AML (A Manufacturing Language) atau BASIC
• VAL dibina oleh Unimation utk robot PUMA
• robot kecil, Microbots, guna ARMBASIC

174
3.9.1 Pengaturcaraan

• Teach pendant
• kebanyakan robot ada pengawal gt teach pendant
• paturcaraan tekan butang2 berkaitan pada
  pengawal utk ajar robot ikut laluan tertentu.
• Bila selesai, set kpd kelajuan yg dikehendaki
• Kelemahan
• 1) Sel kerja melahu ketika robot belajar
• 2) Mengajar di kaw. sesak, kemalangan boleh
  berlaku
• 3) Kecekapan pajaran bergantung kpd gambaran
  operator, peralatan

175
3.9.1 Pengaturcaraan

• 4) Penerimaan robot lambat, sukar utk ubah suai.
  Gangguan kerap berlaku --gt Kos meningkat
• 5) Dlm operasi pemasangan yg perlu tolerance
  kecil, cth mikroelektronik, tolerance 0.05mm,
  kaedah ini kurang baik.
• Wbagaimanapun, berguna sbg alat override bila
  berlaku break down/sist tergendala

176
3.9.1 Pengaturcaraan

• Dry run task
• paturcaraan kurang cekap
• pegang lengan robot dan gerakkan utk buat laluan
• robot akan ingat laluan, dan ulang balik
• cth semburan cat dan welding
• kaedah lemah

177
3.9.1 Pengaturcaraan

• Kedua2 kaedah gtgt robot tak boleh kerja semasa
  diaturcarakan --gt tidak kos efektif dlm pluaran
  volume rendah
• alternatif paturcaraan off-line
• Pengaturcaraan off-line
• aturcara dibina pada lengan simulasi
  (fizikal/grafik)
• lengan simulasi fizikal lebih ringan dan senang
  dimanipulasikan
• lengan grafik, model komputer pada skrin

178
3.9.1 Pengaturcaraan

• Dgn guna perisian simulasi, paturcaraan dibina
  utk tugas2 tertentu yg akan dilaksanakan oleh
  robot
• Dlm CIM, paturcaraan secara grafik lebih ideal

179
3.9.2 Penderiaan pengawal robot

• Kecekapan robot dlm pengendalian bhn bergantung
  kpd perletakan dan orientasi item
• had kejituan menyebabkan sist robot kurang mampun
  meletakkan end effector pada titik yg sama
• proses lebih berkesan kalau robot boleh melihat
  dan merasa
• vision robot dan tactile sensing membolehkan ia
  melihat dan merasa
• antaranya meletakkan peranti mekanikal utk ukur
  tekanan pada gripper bersama dgn suis penghad

180
3.9.2 Penderiaan pengawal robot

• Suis penghad (limit switch) akan tendang pada
  takat tekanan tertentu
• penderia fotoelektrik diguna utk hentikan robot
  bila ada gangguan (kehadiran)

181
3.10 Pengendalian bahanPengenalan

• Peralatan yg digunakan utk pengendalian bahan
• Pengangkutan.
• Trak, AGV, monorail atau rail guided, konveyor,
  kren
• Sistem storan.
• Storan bulk, sist. rak, laci, sist. storan
  automatik.

182
3.10 Pengendalian bahanPengenalan
Contoh peralatan pengendalian bahan Groover.
183
3.10 Pengendalian bahanPengenalan

• Peralatan yg digunakan utk pengendalian bahan
• Penyusunan.
• pallet, kotak, bakul, tong dsb
• Sistem kenalpasti dan jejak.
• sist. Bar code

184
3.10 .1 Trak
Trak
Tanpa bantuan kuasa
Dengan bantuan kuasa
185
3.10 .1 Traktanpa bantuan kuasa

• hand trucks
• Ditarik dan ditolak oleh manusia.
• Kuantiti kecil, muatan ringan

186
3.10 .1 Trakdengan bantuan kuasa

• Bergerak tanpa menggunakan kuasa manusia.
• walkie trucks,
• Forklift rider trucks,
• Towing tractors

187
3.10 .2 AGV

• Sist konveyor atau pengendalian bhn termoden
• spt forklift, tapi tiada pemandu
• ikut laluan yg disediakan dan ada pengawal
  (komputer)
• boleh pilih laluan sendiri utk sampai destinasi
• --gt lebih fleksibel dan lebih baik drp sist
  tradisional
• sist tradisional monorail atau konveyor
• pengawal yg menjlnkan AGV. Ia terima maklumat
  melalui komputer utama

188
3.10 .2 AGV
189
3.10 .2 AGV
190
3.10.2 Automated Guided Vehicle (AGV)

• Jenis dan teknologi
• dahulu dikenali sbg wire-guided vehicle
• satu wayar ditanam 1 kaki dlm akan keluarkan
  isyarat tahap rendah (0.5A)
• antena pada carrier tarik isyarat dan pengawal
  akan analisa utk tentukan laluan
• sist ini bertugas baik di atas lantai dgn laluan
  tidak rumit dan jarak yg terhad
• lantai konkrit yg rata

191
3.10.2 Automated Guided Vehicle (AGV)

• Jenis dan teknologi
• pembangunan terkini, laluan tape atau stripe
  (garis di cat atau filem besi)
• carrier ada sumber UV akan baca cahaya terang yg
  dipantulkan oleh garisan cat utk bergerak
• teknologi baru strip kimia, diletak pada apa2
  permukaan dan hanya perlu penyelenggaraan yg
  kecil
• boleh buat perubahan laluan tanpa ganggu pluaran

192
3.10.2 Automated Guided Vehicle (AGV)

• Jenis dan teknologi
• bekerja baik atas lantai yg bersih
• Generasi AGV pertama wire-in-the-floor. Tidak
  fleksibel dan keperluan lantai yg cerewet
• Generasi kedua guna bar code yg diletakkan di
  lokasi strategik sepanjang laluan dan dibaca oleh
  laser
• AGV baru guna teknologi vision. Membolehkan ia