Bab 6

1
Bab 6

• Pengoperasi dan Ungkapan

2
Pengoperasi

• Pengoperasi simbol yang digunakan untuk
  memanipulasi (mengubah) data
• Terdapat 5 jenis pengoperasi
• Aritmetik
• Hubungan
• Mantik
• Tokok dan Susut
• Acu

3
Pengoperasi Aritmetik Asas

• Seperti pengoperasi aritmetik dalam Matematik

Simbol Makna Contoh Ungkapan Hasil
Tambah 25 8 33
- Tolak 120 64 56
Darab 3 7 21
/ Bahagi 66 / 6 11
Modulo 23 11 1
4
Operasi Pembahagian

• Ada dua jenis operasi pembahagian dalam C
• Pembahagian integer
• Pembahagian nyata
• Pembahagian integer - berlaku apabila kedua-dua
  operan adalah integer
• Contoh
• 8 / 4 2
• 12 / 5 2
• Pembahagian nyata berlaku apabila salah satu
  atau kedua-dua operan adalah nyata
• Contoh
• 5 / 2.5 2.0
• 5.5 / 2.0 2.25

5
Ungkapan Aritmetik

• Gabungan satu atau lebih operasi aritmetik
• Contoh
• 5 6
• 21 6 7 4 / 2
• Ungkapan aritmetik dinilai mengikut paras
  keutamaan
• Keutamaan Operasi
• Tinggi ( )
• , /,
• Rendah , -

6
Ungkapan Aritmetik

• Contoh
• ( 9 ( 3 2 ) ) 3
• ( 9 5 ) 3
• 4 3
• 12

7
Ungkapan Aritmetik

• Ungkapan Algebra Ungkapan Aritmetik C
• 14 5 6 14 5 6
• 16 8 16 8 / 2
• 2
• 15 5 7 ( 15 5 7 ) / 2
• 2

8
Operasi Hubungan
Pengoperasi Makna Ungkapan Nilai
lt Kurang daripada 6 lt 9 1
lt Kurang daripada atau bersamaan dengan 5 lt 5 1
gt Lebih daripada 2 gt 6 0
gt Lebih daripada atau bersamaan dengan 9 gt 5 1
Bersamaan dengan 7 5 0
! Tidak bersamaan dengan 6 ! 5 1
9
Operasi Mantik

• Simbol Makna
• dan
• atau
• ! tak

a b a b a b !a !b
0 0 0 0 1 1
0 1 0 1 1 0
1 0 0 1 0 1
1 1 1 1 0 0
10
Gabungan Operasi

• Operasi aritmetik, hubungan, dan mantik boleh
  digabungkan dalam satu ungkapan
• Contoh (andaikan a2, b5, c15 dan d17)
• 1. (a gt 1) (b 5)
• ? (2 gt 1) (5 5)
• ? 1 1
• ? 1
• 2. ! (c gt a)
• ? ! (15 gt 2)
• ? ! 1
• ? 0

11
Gabungan Operasi

• 3. (c gt (b 3) ) (a 3)
• ? (15 gt (2 3) ) (2 3)
• ? (15 gt 6 ) 0
• ? 1 0
• ? 1
• 4. ! ( (a lt b) (c gt d ) )
• ? ! ( (2 lt 5) (15 gt 17) )
• ? ! ( 1 0 )
• ? ! 1
• ? 0

12
Pengoperasi Tokok dan Susut

• Pengoperasi yang unik kerana hanya memerlukan
  satu operan sahaja

Simbol Makna Ungkapan Nilai
Tokok operan sebanyak 1 i i i 1
-- Susut operan sebanyak 1 i-- i i 1
13
Prefiks dan Posfiks

• Terdapat dua bentuk pengoperasi tokok dan susut
  prefiks dan posfiks

Ungkapan Makna
i Nilai I ditokok selepas digunakan dalam ungkapan
i Nilai I ditokok sebelum digunakan dalam ungkapan
i-- Nilai I disusut selepas digunakan dalam ungkapan
--i Nilai I disusut sebelum digunakan dalam ungkapan
14
Prefiks dan Posfiks

• Contoh
• 1. i 5
• j i - 2
• 2. i 5
• j i 2

5
i
j
5
3
i
j
6
3
i
j
5
i
j
6
i
j
6
4
i
j
15
Pengoperasi Acu

• Menukar jenis pembolehubah secara automatik
• Kerap berlaku dalam ungkapan aritmetik yang
  menggabungkan jenis integer dan nyata
• Contoh 1
• float a
• int i
• a 8 / 5 10 1.5 12.5
• i 8 / 5 10 1.5 12.5

3.5
a
3
i
16
Pengoperasi Acu

• Contoh 2
• int jumlah, bilangan
• float purata
• . . . . . . .
• purata jumlah / bilangan
• Contoh 3
• int jumlah, bilangan
• float purata
• . . . . . . .
• purata (float)jumlah / (float)bilangan

jumlah
bilangan
2
15
purata
7.0
jumlah
bilangan
2.0
15.0
purata
7.5
17
Jenis Pernyataan Umpukan

• Sintaks bagi suatu peryataan umpukan
• ltpembolehubahgt ltungkapangt
• Terdapat 3 jenis pernyataan umpukan
• Pernyataan umpukan mudah
• Pernyataan umpukan berganda
• Pernyataan umpukan majmuk

18
Pernyataan Umpukan Mudah

• Dalam pernyataan umpukan mudah, ltungkapangt boleh
  terdiri dari pemalar, ungkapan aritmetik dan
  ungkapan mantik
• Ungkapan di sebelah kanan dinilai, dan hasilnya
  diumpukkan kepada pembolehubah di sebelah kiri
• Contoh
• jumlah 0
• purata (6 8 5) / 3
• gaji 16.5 30

19
Pernyataan Umpukan Mudah

• include ltstdio.hgt
• void main( )
• float harga, diskaun, bayar
• printf(Harga belian )
• scanf(f, harga)
• printf(Kadar diskaun )
• scanf(f, diskaun)
• bayar harga (harga diskaun)
• printf(Bagi harga belian RM .2f dan kadar
  diskaun .2f\n, harga, diskaun)
• printf(Harga yang perlu dibayar adalah RM
  .2f\n, bayar)

harga
diskaun
bayar
harga
diskaun
bayar
100.0
harga
diskaun
bayar
100.0
0.3
harga
diskaun
bayar
100.0
0.3
70.0
20
Pernyataan Umpukan Berganda

• Dalam pernyataan umpukan berganda, bahagian
  ltungkapangt boleh terdiri dari satu atau lebih
  ungkapan yang lain
• Ungkapan yang di sebelah kanan sekali akan
  dinilai terlebih dahulu, kemudian diumpukkan
  kepada bahagian di sebelah kirinya, dan
  seterusnya.. ..
• Contoh
• a b c 40
• setara dengan
• (a (b (c 40) ) )

21
Pernyataan Umpukan Berganda

• .
• int umur, jam_kerja
• float gaji, kadar
• . . . .
• umur jam_kerja 0
• gaji kadar 0.0

22
Pernyataan Umpukan Majmuk

• Apabila bahagian ltungkapangt mengandungi
  pembolehubah yang berada di sebelah kiri
• Nilai asal pembolehubah di sebelah kiri diambil
  dan dimanipulasi dan diumpukkan semula
• Contoh
• bil bil 5
• Pernyataan umpukan majmuk boleh juga ditulis
  menggunakan pengoperasi majmuk
• Contoh
• bil 5

23
Pengoperasi Majmuk
Pengoperasi Contoh Makna
Bil 5 Bil Bil 5
- Bil - 5 Bil Bil 5
Bil 5 Bil Bil 5
/ Bil / 5 Bil Bil / 5
Bil 5 Bil Bil 5
24
Pernyataan Umpukan Majmuk

• Pengoperasi majmuk mempunyai keutamaan yang
  paling rendah ? dinilai akhir sekali
• Contoh (gaji 100.0, jamKerja 8, kadar 5.0)
• gaji jamKerja kadar 2
• ? gaji gaji (jamKerja kadar 2)
• ? gaji gaji ( 8 5.0 2)
• ? gaji gaji ( 40.0 2)
• ? gaji gaji 80.0
• ? gaji 100.0 80.0
• ? gaji 180.0